علت و علائم هیدروپس گوش و درمان این عارضه چیست؟ (2 نکته مهم)

هیدروپس گوش چه علائمی دارد؟

برای اولین بار در سال 1861 پزشک نامداری به نام Prosper meniere تعدادی از علائم بیماری که به آن لابیرنت گفته می‌شود را توصیف کرد. بعداً در سال 1926، Portmann دلایل این بیماری را به افزایش فشار ساک اندولنفی نسبت داد و اولین عمل جراحی آندولنفی را انجام داد. بررسی‌های بیشتری نشان داد که در سیستم ساک اندولنفی، پر فشاری یا هیدروپس وجود دارد.

منییر یا هیدروپس ایدیوپاتیک یک بیماری مربوط به گوش داخلی است که با علائم زیر همراه است: سرگیجه‌ای که به صورت ناگهانی و حمله‌ای رخ می‌دهد، کاهش شنوایی از نوع حسی عصبی، وزوز گوش و احساس فشار در گوش. اگر شما دچار سرگیجه‌ای شدید که بدون دلیل خاصی پیش می‌آید و به کاهش شنوایی منجر می‌شود، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا این می‌تواند نشانه بیماری منییر باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری، لطفاً با رضیم همراه باشید.

علائم هیدروپس گوش

هیدروپس گوش یکی از بیماری‌های رایج است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت می‌کنیم. اگر شما دچار سرگیجه‌ای عجیب و بدون دلیل هستید، به ویژه اگر شنوایی‌تان نیز کاهش یافته، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. احتمال زیادی وجود دارد که بیماری منییر در این مورد مطرح باشد، پس با خواندن این مطلب اطلاعات بیشتری کسب کنید.

بررسی‌ها نشان داده‌اند که هیدروپس یا پر فشاری در سیستم اندولنف وجود دارد. منییر یا هیدروپس ایدیوپاتیک یک بیماری گوش داخلی است که علائم خاصی دارد: سرگیجه‌ای که به صورت ناگهانی و حمله‌ای رخ می‌دهد، کاهش شنوایی حسی عصبی، وزوز گوش و در نهایت احساس فشار در گوش.

هیدروپس اندولنف style="color: #ff0000;">« بیماری منیر» یکی از دلایل شایع سرگیجه دورانی است. این بیماری معمولاً با سه علامت مشخص می‌شود: سرگیجه دورانی، وزوز گوش و کاهش شنوایی که از نوع حسی – عصبی است. در مراحل ابتدایی، ممکن است همه این علائم وجود نداشته باشد، اما برای تشخیص نهایی، وجود هر سه علامت ضروری است. در دو سوم از بیماران، سرگیجه اولین علامت است. این بیماری معمولاً در افراد بین 30 تا 50 سال رخ می‌دهد. سرگیجه‌های شدید و ناگهانی بدون نشانه‌های گیجی یا عدم تعادل بین حملات، یکی از بارزترین نشانه‌های مراحل ابتدایی بیماری منیر است.

در حملات معمولی، سرگیجه در عرض 10 دقیقه تا یک ساعت شدید می‌شود و برای 20 دقیقه تا چند ساعت ادامه دارد و سپس بهبود می‌یابد. بنابراین این بیماری باعث سرگیجه مداوم نمی‌شود. در مراحل اولیه بیماری، ممکن است فاصله بین این حملات چندین سال باشد، اما با گذشت زمان، شدت حملات افزایش می‌یابد و حتی به روزی یک حمله می‌رسد. در این حالت، بیماری همچنان هویت حمله‌ای خود را حفظ می‌کند و بین حملات بهبودی کامل دارد. در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است در میان حملات عدم تعادل خفیف مشاهده شود.

در حملات شدید، معمولاً تهوع و استفراغ نیز وجود دارد و در حملات خفیف تنها تهوع همراه با سرگیجه می‌باشد. کاهش شنوایی در این بیماران معمولاً از نوع حسی – عصبی و در فرکانس‌های پایین است. به طور معمول، کاهش شنوایی ابتدا یک‌طرفه است، اما در 25 تا 40 درصد بیماران، در سه سال اول بیماری، گوش دیگر نیز درگیر می‌شود. کاهش شنوایی معمولاً دچار نوسان‌های سریع می‌شود و غالباً در میان حملات به حالت طبیعی برمی‌گردد.

به تدریج و با پیشروی آسیب به نواحی داخلی گوش، کاهش شنوایی پایدار، احساس پری یا فشار در گوش، تغییر در شنیدن کلمات و دیپلاکوزیس ممکن است رخ دهد. در آزمایش‌های شنوایی، کاهش شنوایی حسی – عصبی در فرکانس‌های پایین معمولاً وجود دارد که تقریباً در تمام بیماران همراه با درجاتی از رکروتمان است. اگر فردی با گوش ضعیف دچار آزار از صداهای بلند باشد، باید احتمال بیماری منیر را مدنظر قرار داد. وزوز گوش در این وضعیت نیز شایع است.

این بیماران در ابتدا آرام و کم‌تحرک هستند و با گذشت زمان حالت نوسانی پیدا می‌کنند. وزوز گوش آن‌ها قبل یا در هنگام حملات سرگیجه بدتر شده و مانند کاهش شنوایی، در بین حملات نیز ادامه پیدا می‌کند. در مراحل آخر بیماری، وزوز گوش ممکن است فرکانس بالایی پیدا کند. در بعضی از بیماران، با وجود اینکه سرگیجه یا کم‌ شنوایی معمولی وجود دارد، دو علامت دیگر ممکن است وجود نداشته باشد و در این صورت نمی‌توان بیماری منیر را تشخیص داد و باید آن را «هیدروپس کولکئار» نامید.

چه زمانی منیر تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص بیماری، ابتدا سوابق پزشکی بیمار به طور کامل مورد بررسی قرار می‌گیرد. این شامل نوع سرگیجه، شدت، مدت زمان و تکرار آن و همچنین میزان و نوع کم شنوایی، وزوز و احساس پری در یکی یا هر دو گوش می‌شود. همچنین از بیمار در مورد سوابق بیماری‌هایی مانند سفلیس، اریون، عفونت‌های جدی، التهابات چشم، مشکلات سیستم ایمنی، آلرژی و جراحی‌های قبلی گوش سوالاتی شده و علاوه بر آن، وضعیت عمومی سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، مشکلات تیروئید و اختلالات عصبی-روانی پرسیده می‌شود. در صورت وجود این مسائل، بررسی و درمان آن‌ها ضروری است. پس از تکمیل تاریخچه بیمار، آزمایش‌های شنوایی و تعادل انجام می‌شود. آزمایش‌های شنوایی معمولاً نشان‌دهنده کم شنوایی حسی در گوش مبتلا است. بیمار اغلب در تشخیص لغات مشابه مانند «میز» و «تیز» در گوش مبتلا دچار مشکل می‌شود.

بایدها و نبایدهای درمانی

رژیم غذایی کم‌نمک و مصرف داروهای مدر ممکن است به کاهش تعداد حملات بیماری در برخی بیماران کمک کند. به همین دلیل، مصرف داروها طبق دستور پزشک و داشتن رژیم غذایی کم‌نمک اهمیت زیادی دارد. داروهای ضد سرگیجه مانند Antivert (با نام تجاری Meclizine) یا Valium (با نام تجاری diazepam) می‌توانند به صورت موقت علائم را تسکین دهند. گاهی داروهای ضد تهوع نیز تجویز می‌شوند. توجه داشته باشید که این داروها ممکن است خواب‌آلودگی ایجاد کنند. بیمار باید از مصرف کافئین، سیگار و الکل پرهیز کند. خواب در ساعات معین و تغذیه مناسب نیز بسیار مهم است. انجام فعالیت‌های بدنی و جلوگیری از خستگی بیش از حد نیز توصیه می‌شود. استرس ممکن است سرگیجه و وزوز را بدتر کند، بنابراین باید از استرس دوری کرد و در صورت نیاز مشاوره روانپزشکی دریافت کرد. بیمارانی که دچار سرگیجه ناگهانی می‌شوند، باید از رانندگی اجتناب کنند.

کی جراحی لازم می‌شود؟

زمانی که حملات سرگیجه با روش‌های درمانی ذکر شده کنترل نشود، یکی از شیوه‌های جراحی زیر پیشنهاد می‌شود: درمان (Chemical labyrinthotomy) یا لابیرنتکتومی شیمیایی یک روش موثر برای کنترل حملات بیماری است. در این روش، دارویی مانند جنتامایسین یا داروهای دیگر در گوش میانی تزریق می‌شود. جنتامایسین یک آنتی‌بیوتیک است که به کاهش عملکرد تعادل در گوش مبتلا کمک کرده و سرگیجه را در ۷۵ درصد موارد کنترل می‌کند و شنوایی نیز حفظ می‌شود. تنها بعد از درمان، دوره کوتاهی به نام دوره عدم تعادل وجود دارد که بیمار باید با سطح جدیدی از عملکرد تعادل سازگار شود. این درمان در مقایسه با سایر روش‌های جراحی، ساده‌تر و کم‌خطرتر است.

منبع: عصر ایران، خبرگزاری میزان، تالاب، آفرینش

مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی