علت پرکنی در مرغ ها چیست؟ (2 نکته مهم)

ریزش پر مرغ، معمولاً نگرانی مرغداران را به دنبال دارد. این ریزش گاهی طبیعی است و به دلیل رشد پرنده اتفاق می‌افتد، اما در بعضی موارد به خاطر تغذیه و شرایط نگهداری نامناسب است که در این صورت باید نگران بود و اقداماتی برای پیشگیری یا درمان ریزش پر مرغ ها انجام داد. درمان ریزش پر پرندگان باید با دقت انجام شود. در ادامه به علل ریزش پر و روش‌های درمان آن خواهیم پرداخت.

روند ریزش پر مرغ

به طور کلی، ریزش پر از قسمت‌های بالایی بدن یعنی از سر و گردن شروع می‌شود و به تدریج به پایین می‌رود و در نهایت، دم پرنده خالی می‌شود. قبل از اینکه پرها بریزند، رنگ آن‌ها تغییر می‌کند و طراوت خود را از دست می‌دهند.
سپس پرهای قدیمی می‌ریزند و جای آن‌ها پرهای تازه می‌رویند. اگر پرنده در شرایط نگهداری مناسبی باشد، دلیل اصلی ریزش فقط فیزیولوژیکی است. اما علل دیگری که می‌تواند موجب ریزش غیرطبیعی پر شود، شامل موارد زیر است:

• تغذیه نامناسب
• بیماری‌های ویروسی
• بیماری‌های قارچی
• شپش زدن
• دماهای خیلی بالا یا پایین در مرغداری
• استرس مرغ
• بالغ شدن جوجه‌ها
• پر ریزی فصلی
• جفت‌گیری مکرر

اهمیت تغذیه در ریزش پر پرندگان

پر مرغ نیز مانند موی انسان به مقدار زیادی پروتئین نیاز دارد. اگر پروتئین کافی در رژیم غذایی نباشد، علاوه بر ضعف پرنده، ریزش پر نیز اتفاق می‌افتد. کمبود اسیدهای آمینه در برنامه غذایی کیفیت پرها را پایین می‌آورد. اسیدهای آمینه مانند سیستئین و متیونین مهم‌ترین اسیدهای آمینه‌ای هستند که برای مرغ‌ها ضروری‌اند.
کمبود پروتئین بر سلامتی کامل پرنده تاثیر می‌گذارد و آن را در برابر بیماری‌های دیگر آسیب‌پذیرتر می‌کند.

بیماری ویروسی

مرغ‌ها به بیماری‌های ویروسی حساس هستند و ممکن است به دلیل ابتلا به این بیماری‌ها دچار ریزش پر شوند. ویروس پولیوما ویریده یکی از ویروس‌هایی است که می‌تواند موجب ریزش پر مرغ‌ها شود. بهترین راه برای تشخیص این بیماری، انجام آزمایش‌های پزشکی است.
تحقیقات درباره بیماری‌های ویروسی مرغ‌ها همچنان ادامه دارد و مهم است که توجه کنید این بیماری‌ها به سرعت بین پرندگان شیوع می‌یابند و باید به موقع واکسینه شوند.

بیماری‌های قارچی

قارچ‌هایی مانند سودوموناس و استافیلوکوک ممکن است باعث خارش در پرنده شوند و ریزش پر را به دنبال داشته باشند. دیگر بیماری‌های قارچی شایع در پرندگان، آسپرژیلوس و کاندیدیاز هستند. خارش شدید این قارچ‌ها ممکن است مرغ را به خودزنی وادار کند و در نتیجه تعداد زیادی از پرها بریزد.

شپش زدن

اگر محیط نگهداری مرغ‌ها تمیز نباشد، شپش‌ها به آن‌ها حمله می‌کنند. شپش‌ها برای زنده ماندن به پر مرغ‌ها نیاز دارند و پس از مدتی ممکن است پرها را از بین ببرند. عدم تمیز کردن فضولات و تجمع حشرات و موش‌ها در محیط، از دلایل اصلی حمله شپش به مرغ‌هاست.

دمای بالا یا پایین مرغداری

عدم تعادل دما در محیط می‌تواند باعث ریزش پر شود. اگر دما بیش از حد گرم باشد، مرغ بی‌حال شده و احتمال ابتلا به بیماری‌ها بیشتر می‌شود. همچنین در دماهای سرد، پرنده انرژی غذایی خود را صرف گرم شدن می‌کند.

استرس

پرندگان نیز مانند انسان‌ها ممکن است تحت استرس ریزش پر را تجربه کنند. ایجاد شرایط مناسب از جمله دمای خوب و تمیزی محیط می‌تواند استرس را کاهش دهد. در این مورد، پیشگیری بهتر از درمان است زیرا دوران ریزش پر ممکن است طولانی باشد.

ریزش پر مرغ در دوران بلوغ جاندار

در ابتدای مقاله گفتیم که یکی از علل ریزش پر، رشد فیزیکی پرنده است. پرهای جوجه‌ها نرم و بی‌کیفیت هستند و با بالغ شدن پرنده، این پرها ریخته و جای خود را به پرهای محکم‌تر و باکیفیت‌تر می‌دهند.

پرریزی فصلی

این علت نیز طبیعی است و معمولاً در فصل گرما اتفاق می‌افتد. همچنین ممکن است پرندگان در زمان لانه‌سازی دچار این مشکل شوند.

جفت‌گیری مکرر

در زمان جفت‌گیری، انرژی زیادی صرف می‌شود و ریزش پر در نواحی سر و گردن رخ می‌دهد. این موضوع طبیعی است و بعد از پایان این دوره، پرها با کیفیت بهتری می‌رویند.

درمان ریزش پر مرغ‌ها

در صورتی که در مرغداری خود مرغی را بیمار مشاهده کردید، باید آن را به سرعت از سایر پرندگان جدا کنید تا مانع از بیمار شدن بقیه شوید. برای شناسایی علت بیماری، لازم است هر چه زودتر با دامپزشک مشورت کنید. تا زمانی که آزمایش‌های لازم انجام نشود، نمی‌توان به طور دقیق گفت چرا مرغ‌ها پرهایشان را از دست می‌دهند.

روش‌های درمان پرریزی مرغ

بهبود تغذیه مرغ‌ها

اضافه کردن متیونین یا متیونین صنعتی (دی ال متیونین) به جیره غذایی مرغ‌ها می‌تواند کیفیت غذا را بالا ببرد و از پرریزی جلوگیری کند. توجه کنید که فقط افزودن غلات نمی‌تواند تمام آمینو اسیدهای مورد نیاز پرندگان را تأمین کند.

از بین بردن آفات

شما می‌توانید با استفاده از سموم مخصوص، آفات مانند قارچ‌ها و شپش‌ها را از بین ببرید. این سموم را به مدت دو تا سه هفته روی مرغ‌ها اسپری کنید و منتظر بازخورد باشید. به یاد داشته باشید که استفاده نادرست یا بیش از حد از سم، برای شما آسیب‌زننده خواهد بود.

واکسینه کردن مرغ‌ها

با همکاری دامپزشک زمان مناسب برای تزریق واکسن به مرغ‌ها را پیدا کنید تا آن‌ها بتوانند در برابر بیماری‌ها مقاوم‌تر شوند.