علل ایجاد آمیبیاز ( اسهال خونی آمیبی ) و درمان طبیعی آن چیست؟ (2 نکته مهم)
آمیبیاز چیست؟
- آمیبیاز یک نوع بیماری گوارشی است که عامل آن انگل انتاموبیا هیستولیتیکا می‌باشد.
- این بیماری از طریق مدفوع به دهان منتقل می‌شود و اغلب افرادی که به این بیماری مبتلا شده‌اند، نشانه خاصی ندارند.
- از شایع‌ترین علائم این بیماری می‌توان به اسهال خونی و دل‌پیچه اشاره کرد.
علائم شایع آمیبیاز
- بعضی اوقات هیچ علامتی وجود ندارد.
- اسهال متناوبی که همراه با بوی بد است. در مراحل اولیه، معمولاً قبل از اسهال یبوست وجود دارد.
- نفخ و گاز در شکم.
- دل‌پیچه و حساسیت در شکم هنگام لمس.
- تب.
- گاهی وجود مخاط و خون در مدفوع.
- احساس خستگی.
- دردهای عضلانی.
اگر کبد درگیر شده باشد:
- درد در ناحیه کبد و سمت راست شکم.
- گاهی زردی در چشم‌ها و پوست.
- لرزش شدید.
- کاهش وزن.
علت بیماری آمیبیاز
یک انگل میکروسکوپی به نام آنتاموبا هیستولیتیگا که از طریق پشه‌ها، سوسک‌های حمام، و تماس مستقیم با دستمال یا غذای آلوده به مدفوع منتقل می‌شود.
شایع‌ترین منابع عفونت عبارتند از:
- آلودگی در افرادی که با غذا سروکار دارند.
- خرابی در لوله‌کشی هتل‌ها یا کارخانجات.
- سبزیجات یا میوه‌های خام که با کود انسانی پرورش یافته‌اند یا در آب آلوده شسته شده‌اند.
عوامل افزایش دهنده خطر
- زندگی در محیط‌های شلوغ و غیربهداشتی.
- سفر به مناطق با شرایط بهداشتی نامناسب.
- زندگی در مؤسسات نگهداری مانند خانه‌های سالمندان.
پیشگیری از بیماری آمیبیاز
آب و غذای آلوده اصلی‌ترین راه انتقال این انگل است. بنابراین، در سفر به مناطق آلوده فقط باید از آب جوشیده یا آب معدنی بسته‌بندی شده استفاده کرد و هرگز نباید از آب چشمه یا آبی که با یخ خشک شده باشد استفاده کرد زیرا ممکن است یخ آلوده باشد. استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب که کوچکتر از یک میکرون هستند نیز می‌تواند آلودگی‌ها را حذف کند.
برای ضدعفونی کردن آب می‌توان از «قرص ید» در محلول آب استفاده کرد. همچنین باید توجه داشت که آمیب نسبت به کلر مقاوم است و استفاده از کلر برای ضدعفونی آب، به طور کامل آمیب را از بین نمی‌برد. هنگام مصرف سبزیجات و میوه‌ها باید احتیاط کرد. حل کردن ۳ الی ۵ قطره مایع ظرفشویی در هر لیتر آب و خیساندن سبزی‌ها برای مدت ۵ دقیقه، یک روش خوب برای ضدعفونی کردن آنهاست. بعد از این زمان، کیست‌ها و تخم‌های انگل از سبزی جدا می‌شود و باید سبزی‌ها را چند بار با آب تمیز شست تا بقیه تخم انگل نیز پاک شود. همچنین، میوه‌ها باید حتماً قبل از مصرف پوست کنده شوند.
بهتر است مرتباً دستان خود را بشویید، به‌ویژه قبل از مصرف غذا. اگر در منطقه‌ای هستید که غذا و آب ممکن است آلوده باشد، اقدامات زیر ضروری هستند:
• بهتر است آب آشامیدنی را ۵ دقیقه جوشانده و استفاده کنید.
• از آب شیر برای مسواک زدن و شستن دندان‌ها استفاده نکنید و هنگام حمام، آب را به دهان نرسانید.
• از خوردن میوه با پوست، سبزیجات، ماهی یا صدف خام، یا هر محصول لبنی مشکوک مانند بستنی، شیر و کره خودداری کنید.
عوارض بیماری
• پریتونیت یا التهاب پرده صفاق که سطح حفره شکم را می‌پوشاند.
• هپاتیت یا آبسه کبد.
• آبسه ریه.
• عفونت پرده دور قلب.
• آبسه مغز.
درمان بیماری آمیبیاز
معمولاً از آنتی‌بیوتیک‌های مخصوص برای درمان این بیماری استفاده می‌شود و تنها باید…
این داروها باید با تجویز پزشک استفاده شوند، اما اگر فرد علائم بیماری (مثل اسهال خونی یا آبسه کبدی) داشته باشد، باید حتماً از دو نوع آنتی بیوتیک برای درمان استفاده کرد.
- معمولاً اقدامات تشخیصی شامل آزمایش مدفوع و خون، سی‌تی‌اسکن در مواقعی که احتمال درگیری کبد وجود دارد و در صورت نیاز، نمونه‌برداری خواهد بود.
- باید به بهداشت شخصی خود دقت کنید. باید مرتباً حمام کنید و پس از رفتن به دستشویی و قبل از دست‌زدن به غذا یا مواد غذایی، دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید.
- در مواردی که آبسه کبد وجود داشته باشد، جراحی ضروری است.
داروها
- ممکن است مترونیدازول، یدوکینول، پارومومایسین، دیلوکسانید یا ترکیبی از آنها تجویز شود.
- ممکن است برای درمان کمبود مایعات ناشی از اسهال، لازم باشد که مایعات از دست رفته جبران شوند.
عواقب مورد انتظار
در بیشتر موارد، بدن به درمان اسهال آمیبی در عرض 3 هفته پاسخ می‌دهد و بهبود می‌یابد. اما اگر فرد حامل بیماری باشد، ممکن است علائمی نداشته باشد. در موارد شدید ممکن است اسهال خونی شدید رخ دهد که نیاز به بستری در بیمارستان دارد.
عوارض احتمالی
- پریتونیت (التهاب پرده‌ای که سطح حفره شکم را پوشانده است).
- هپاتیت یا آبسه کبد.
- آبسه ریه.
- عفونت پرده قلب.
- آبسه مغزی.
درمان بیماری آمیبیاز
برای تشخیص، ممکن است آزمایش مدفوع و خون و سی‌تی‌اسکن در صورت شک به درگیری کبد لازم باشد. به بهداشت شخصی توجه کنید؛ مرتباً حمام کنید و پس از رفتن به دستشویی و قبل از دست زدن به غذا، دستان خود را با آب گرم و صابون بشویید. در مواردی که آبسه کبد وجود داشته باشد، ممکن است جراحی ضروری باشد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
در زمان تشدید اسهال، در رختخواب استراحت کنید. فعالیت‌های عادی خود را زمانی آغاز کنید که تب شما کاهش یافته و اسهال بهبود یابد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی شامل غذاهای نرم و تدریجاً برگشت به رژیم غذایی عادی می‌باشد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم اسهال آمیبی را دارید.
- اگر یکی از موارد زیر در حین درمان رخ دهد:
- دل‌پیچه بیش از 24 ساعت ادامه داشته باشد.
- اسهال یا خون در مدفوع بیشتر شود.
- استفراغ آغاز شود.
- درد در ناحیه کبد آغاز شود یا زردی ظاهر گردد (زردی پوست یا چشم‌ها).
- بثور پوستی بروز کند.
- تحریک‌پذیری یا سردرد شدید پیش بیاید.
