علل / علائم و درمان تنگی کانال نخاعی چیست ؟ (2 نکته مهم)
“`html
علت تنگی کانال نخاعی چیست؟
تنگی کانال نخاع ممکن است به دلیل جابجایی مهره‌ها به وجود بیاید. همچنین می‌تواند به خاطر یک تومور یا التهاب در ناحیه ایجاد شود. در برخی مواقع، تنگی کانال نخاعی ممکن است به علت آبسه یا پوکی استخوان که منجر به شکستگی مهره گردیده باشد، رخ دهد. در این موارد معمولاً ما به علت اصلی بیماری اشاره می‌کنیم و آن را به نام «تنگی نخاع» نمی‌خوانیم.
علائم تنگی کانال نخاعی کمر
علائم تنگی نخاعی معمولاً به دلیل فشاری است که به اعصاب نخاعی وارد می‌شود.
برخی از علائم این بیماری شامل موارد زیر است:
- درد شدید و سوزش در ناحیه کمر
- درد شدید در ناحیه باسن و پاها
- افزایش درد در زمان نشستن و خم شدن
- افزایش درد هنگام راه رفتن
- گرفتگی و اسپاسم عضلات پشت ساق پا
- احساس بی‌حسی یا گزگز در باسن، ران و ساق پا
- ضعف و آتروفی عضلات ران و ساق پا
- اختلال در عملکرد طبیعی پاها
- کاهش انعطاف‌پذیری ستون فقرات
- احساس ضعف و سنگینی در پاها
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع در موارد شدید و پیشرفته بیماری
راه‌های تشخیص تنگی کانال نخاعی
تشخیص تنگی کانال نخاع و عوامل آن معمولاً از طریق بررسی تاریخچه بیمار، معاینه، تصویربرداری و تست‌های مختلف انجام می‌شود. تاریخچه بیمار در این زمینه بسیار مهم است. به عنوان مثال، تنگی کانال نخاع در بدنسازان معمولاً به دلیل جابجایی مهره‌ها ایجاد می‌شود، اما در افراد مسن بیشتر به دلیل آرتروز و ایجاد زائده‌های استخوانی در ستون فقرات رخ می‌دهد.
معاینه برای تشخیص تنگی کانال نخاع معمولاً با بررسی دامنه حرکتی ستون فقرات و توانایی حرکت کمر در جهات مختلف آغاز می‌شود. بسیاری از افرادی که به تنگی کانال نخاع مبتلا هستند، نمی‌توانند تمام دامنه حرکتی را انجام دهند و هنگام خم شدن در جهات مختلف دچار درد می‌شوند.
مرحله بعدی می‌تواند شامل تست استرس و اعمال فشار ملایم دست روی مهره‌ها باشد تا میزان تشدید درد مشخص شود. با کمک تست‌های نورولوژی می‌توان حس پای چپ و راست و عملکرد و قدرت عضلات را از بالای لگن تا انگشت‌ها بررسی کرد. تست رفلکس نیز یکی دیگر از معاینات نورولوژی است که به بررسی پاسخ عصبی پاها و تعادل بین هر دو پا می‌پردازد.
در شرایط عادی، با ضربه چکش رفلکس بر روی تاندون، ماهیچه‌ها به حرکت در می‌آیند، اما وقتی عصب تحت فشار باشد، سرعت واکنش عضلات نسبت به این محرک کاهش می‌یابد. بنابراین، تأخیر در رفلکس‌های تاندونی می‌تواند نشان‌دهنده فشرده شدن عصب باشد.
اگر با انجام معاینات و تست‌ها و بررسی تاریخچه بیمار نتوان تنگی کانال نخاعی و علت آن را تشخیص داد، باید از روش‌های تصویربرداری مانند ام‌آر‌آی و سی‌تی‌اسکن کمک گرفت.
دلایل تنگی کانال نخاعی کمر
- آرتروز ستون فقرات
- فتق دیسک کمر و گردن
- فرسایش و تحلیل رفتن به دلیل افزایش سن
- شکستگی یا جابجایی مهره‌ها
- ضخیم شدن رباط‌های اطراف نخاع
- ابتلا به تومورهای نخاعی
- پوکی استخوان و شرایط ناشی از آن
- پارگی و سایر آسیب‌های دیسک بین مهره‌ای
- وارد شدن آسیب مستقیم به ستون فقرات
راه‌های پیشگیری از تنگی کانال نخاع
افزایش محور حرکتی لگن و کاهش خطر آسیب به نخاع
طبق آمار، حدود 80 درصد از افراد حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار کمردرد می‌شوند. این موضوع اهمیت عادت‌ها و وضعیت‌های نادرست را در به وجود آمدن مشکلات کمری نشان می‌دهد.
“““html
نقض‌های عملکردی در ناحیه لگن و کمر ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی باشند. برای توضیح این موضوع، ابتدا باید با ساختار اسکلت بدن آشنا شوید.
سیستم اسکلت انسانی
سیستم اسکلت انسان به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود:
استخوان‌بندی محوری (استخوان‌های اسکلت عمودی): استخوان‌های محوری شامل جمجمه، ستون فقرات، دنده‌ها، جناغ سینه و استخوان خاجی هستند.
استخوان‌بندی ضمیمه‌ای (استخوان‌های اندام‌های بالا و پایین): استخوان‌های ضمیمه‌ای شامل استخوان‌های اندام‌های بالا (مثل بازو، کتف، ترقوه، ساعد و …) و پایین (مثل لگن، ران، زانو، درشت‌نی، نازک‌نی، مچ پا و …) می‌باشند.
این دو بخش می‌توانند به صورت مستقل از یکدیگر حرکت کنند. برای مثال شما می‌توانید گردن خود را بدون این که دستی حرکت دهید، تکان دهید؛ اما در بعضی نواحی مانند کمر و لگن، حرکات به هم مرتبط هستند. اگر عضلات چهارسر و پشت ران دچار کوتاهی شوند و عضلات ناحیه کمر تحت فشار زیادی قرار بگیرند، معمولاً افراد در محور حرکتی لگن محدودیت پیدا می‌کنند. در این وضعیت، فشار بیشتری به مهره‌های کمر منتقل می‌شود. این فشار اگر ادامه یابد، باعث آسیب به دیسک‌های بین مهره‌ای و تنگی کانال نخاع می‌شود.
برقراری تعادل بین عضلات دو طرف بدن
بسیاری از افراد در تلاش برای انجام کارهای روزمره، بدن خود را در وضعیت‌های نادرست قرار می‌دهند. به طور مثال به جای اینکه از استخوان لگن خم شوند، از مهره‌های ستون فقرات به جلو متمایل می‌شوند یا هنگام استفاده از تلفن همراه، گردن خود را به سمت پایین خم می‌کنند.
جالب است بدانید هنگامی که گردن در وضعیت عادی قرار دارد، حدود 6 کیلوگرم وزن دارد، اما به ازای هر 2 سانتیمتر که به جلو می‌افتد، 4 تا 5 کیلوگرم وزن بیشتری به گردن اضافه می‌شود. در این وضعیت، فشار بیشتری بر مهره‌های گردن وارد می‌شود. خم شدن از کمر به سمت جلو بدون اینکه از عضلات کمری کمک بگیریم نیز منجر به انتقال وزن بالاتنه به مهره‌های کمر (مهره‌های 4 و 5) و اولین مهره خاجی می‌شود. به همین خاطر افراد معمولا در این مهره‌ها با مشکلات دیسکی مواجه می‌شوند.
وضعیت‌های نادرست در زمان استراحت نیز می‌تواند به ستون فقرات آسیب بزند. برای مثال عادت به تکیه زدن به یک طرف در هنگام نشستن، پس از مدتی تعادل بین عضلات دو طرف مهره‌های ستون فقرات را مختل می‌کند. برای پیشگیری از تنگی کانال نخاعی و اختلالات ستون فقرات، باید عدم تعادل در عضلات را شناسایی و اصلاح کرد.
کمردردتان را نادیده نگیرید
دردهای ناحیه کمر باید حتماً مورد بررسی قرار گیرند و علت آن شناسایی شود. درد نشانه‌ای از وجود مشکلی در بدن است. استفاده از مسکن‌ها و تزریق کورتون ممکن است درد و التهاب را به طور موقت کاهش دهد، اما مشکل اصلی را حل نمی‌کند. برای بهبود علائم و دردهای ناشی از تنگی کانال نخاع، باید ابتدا ریشه این مشکلات را پیدا کنیم. در غیر این صورت، فرد ممکن است پس از تزریق کورتون یا حتی جراحی دوباره با مشکل مواجه شود. به همین دلیل، بسیاری از بیماران ناچار می‌شوند تزریق را چندین بار تکرار کنند و در معرض عوارضی مانند آرتروز زودرس و پوکی استخوان قرار بگیرند.
متأسفانه اکثر افراد کمردرد را جدی نمی‌گیرند و تنها با استراحت سعی در رفع آن دارند. هرچند ممکن است با استراحت درد کاهش یابد، اما معمولاً بعد از مدتی دوباره بازمی‌گردد زیرا فرد به عادات نادرست خود ادامه می‌دهد.
جراحی تنگی کانال نخاع کمر
درمان تنگی کانال نخاع کمر
تنگی کانال نخاعی به دلایل مختلفی به وجود می‌آید که باعث می‌شود فضای استخوانی درون مهره تنگ شده و بر روی ریشه‌های عصبی فشار می‌آورد. این فشار می‌تواند علائم بیماری را ایجاد کند.
اگرچه درمان‌ها فضای لازم برای عصب را بیشتر نمی‌کنند، بسیاری از بیماران پس از این درمان‌ها احساس راحتی بیشتری دارند. مهمترین این درمان‌ها عبارتند از:
فیزیوتراپی: این شامل انجام تمریناتی برای افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات و تقویت عضلات شکم و اطراف ستون فقرات است.
کشش ستون فقرات: تأثیر آن در افراد مختلف متفاوت است و در مورد همه مؤثر نیست.
داروهای ضد التهاب: مانند بروفن یا سلکسیب که با کاهش التهاب اطراف عصب می‌توانند علائم را کاهش دهند.
تزریق کورتیکوستروئید: این داروها ممکن است با کاهش التهاب در اطراف نخاع، درد و علائم حسی را کاهش دهند.
طب سوزنی: ممکن است در برخی افراد باعث کاهش درد و علائم شود.
مانیپولاسیون: ممکن است در بعضی از افراد بتواند درد را کاهش دهد.
جراحی تنگی کانال نخاع کمر
این نوع درمان برای افرادی که درمان‌های غیرجراحی برای آنها مؤثر نبوده و درد و علائم حسی زندگی روزمره آنها را تحت تأثیر قرار داده است، استفاده می‌شود. دو نوع جراحی برای این بیماران وجود دارد.
لامینکتومی: در این روش، قسمتی از استخوان‌های طبیعی مهره، استخوان‌های اضافی و لیگامان‌های ضخیم شده خارج می‌شوند. این جراحی را دکمپرشن (Decompression) نیز می‌نامند، زیرا فشار را از روی اعصاب برمی‌دارد.
جوش دادن با فیوژن مهره‌ها: این روش برای افرادی استفاده می‌شود که به دلیل سائیدگی مفاصل بین مهره‌ای دچار ناپایداری مهره‌ها شده‌اند. پس از دکمپرشن و کاهش فشار از روی اعصاب، مهره‌های مجاور به هم جوش داده می‌شوند. در این روش ممکن است از پیوند استخوان و همچنین وسایل فلزی مانند پیچ و میله برای کمک به جوش خوردن بهتر مهره‌ها استفاده شود.
تهیه شده توسط مجله اینترنتی رضیم
مرضیه ملایری
سایت رضیم
“`
