فنيل اتيل آمين (مولکول عشق) چیست ؟ (2 نکته مهم)

“`html
فنیل اتیل آمین چیست ؟
رضیم | وقتی عاشق میشویم، به نظر میرسد مغز ما به درستی کار نمیکنه. دستهامون عرق میکنه، نفسهامون تند میشه و نمیتونیم درست فکر کنیم. حس عجیبی داریم، مثل اینکه پروانهای در دلمان پرواز میکند. با این حال، این حس خیلی زیباست. یک نگاه، یک لمس، شنیدن یک موسیقی یا خواندن یک کتاب میتونه این حس رو به وجود بیاره.
عامل اصلی این احساس، یک مولکول کوچیک به نام فنیل اتیل آمین است. این مولکول با دوپامین و نوراپی نفرین کار میکند تا حس شادی خاصی به ما بده که باعث علاقه زیاد به دیگران میشود و احساس وابستگی را در ما به وجود میآورد.
فنیل اتیل آمین یک ماده شیمیایی طبیعی شبیه به آمفتامین و دوپامین است که تجربه عشق را برای ما شیرینتر میکند.
یکی از چیزهایی که توصیف عشق را دشوار میکند این است که احساس عمدهای در قشر جلوی مغز اتفاق میافتد، که به ما این اجازه را میدهد که لذت بودن با شخصی خاص را حتی اگر فقط یک بار او را دیدهباشیم، پیشبینی کنیم.
بخوانید: عشق و هیجان چه فرقی با هم دارند؟
اگر این احساسات به اندازه کافی قوی باشند، به آن ((حافظه آینده)) میگویند و درگیر پاسخ به مشکلات قدیمی در قسمت جلو مغز میشود، جایی که رفتارهای ناخواسته مثل لکنت زبان، خوشگذرانی و خنده به لطیفههای دیگران در آنجا کنترل میشود.
اندورفینها که شبیه به مرفین هستند، بیشتر به عنوان موادی شناخته میشوند که میتوانند احساس شادی و لذت را در انسان ایجاد کنند. این مواد به عاشقان آرامش میدهند، اما نه بیدرنگ.
اندورفینها در مراحل ابتدایی با تحریک سلولهای خاص در مغز به عملکرد دوپامین و فنیل اتیل آمین کمک میکنند. آنها باعث میشوند که افکار و تصورات در مغز شکل بگیرند.
طبق تحقیقات، اگر این مولکول را از بدن یک نفر حذف کنند یا در آزمایشگاه آن را بسازند و به کسی دیگر تزریق کنند، تأثیری نخواهد داشت و باید در بدن خود فرد ساخته شود.
عشق نیز مانند هر چیزی در این دنیا بدون مقداری شیمی و فیزیک وجود ندارد. دانشمندی یک بار گفته بود که اگر تیرهای عشق از مادهای به نام بسیار غیررمانتیک «فنیل اتیل آمین» پر نشود، هیچگاه موثر نمیشود.
بدون اکسیتوسین، واکنشهای بدن انسان هرگز به تروماهایی مانند داستان رومئو و ژولیت نخواهد انجامید.
هورمونهای استروئیدی مانند استروژن (estrogen) و تستوسترون (testosterone) در روابط عاطفی نقش مهمی دارند و بدون آنها شاید هیچگاه به عشق واقعی نمیرسیدیم. اما معروفترین ماده شیمیایی در عشق همان فنیل اتیل آمین (phenylethylamine) یا PEA است، که به طور طبیعی در مغز تولید میشود. PEA نوعی آمفتامین طبیعی است که میتواند تحریکات مشابهی برانگیزد.
این همان مولکولی است که حس پرواز در آسمان و شوق به دیدن معشوق را در شما ایجاد میکند و انرژی لازم برای بیدار ماندن تا صبح و صحبتهای طولانی تلفنی را فراهم میکند.
این ماده که به آن مولکول عشق هم گفته میشود، تحت تأثیر تماسهای سادهای مثل نگاه کردن به یکدیگر یا دست گرفتن، از مغز ترشح میشود. هیجانات شدید، تند شدن ضربان قلب و نفسنفس زدنهای بیوقفه، همه نشانههای مصرف زیاد این ماده در بدن فرد عاشق است.
ممکن است برخی افراد به این مولکول عشق وابسته شوند و به مقادیر بیشتری از مواد آمفتامین مانند دوپامین، نوراپی نفرین (norepinephrine) و فنیل اتیل آمین نیاز داشته باشند. زیرا بدن نسبت به این مواد شیمیایی مقاومت پیدا میکند، برای اینکه دوباره همان حس خوب را تجربه کنند، باید بیشتر و بیشتر از این مواد مصرف کنند.
“`
همانطور که احساسات مختلف در ما تغییر میکند، میزان مصرف این افراد هم کمکم بیشتر میشود. بنابراین، برای برآورده کردن نیازهایشان، مجبورند که ارتباطاتشان را مرتباً تازه کنند.
با انجام برخی فعالیتهای هیجانانگیز مانند سقوط آزاد از هواپیما قبل از باز کردن چتر نجات یا خوردن شکلات، میتوانیم مقداری PEA دریافت کنیم. شاید به همین دلیل است که شکلات به عنوان یک هدیه مناسب برای روز ولنتاین (روز عاشقان) شناخته میشود. یکی از مواد شیمیایی که همراه با PEA آزاد میشود، دوپامین (dopamine) است.
تحقیقی که به تازگی در دانشگاه ایموری انجام شده، نشان میدهد که موشها در پاسخ به آزاد شدن دوپامین در مغزشان، جفت خود را انتخاب میکنند. وقتی به آنها دوپامین تزریق میشود، تنها به یک موش نر خاص توجه میکنند. جدیدترین کشف در مورد ساختار مولکولها در این ترکیب شیمیایی، تمام دنیا را هیجانزده کرده است، زیرا اکنون میتوانیم به نوعی معجون عشق بسازیم. به عبارت دیگر، انسان الآن در آغاز راه جداسازی این ترکیب شیمیایی و تولید داروهایی است که میتوانند این واکنشها را در ما ایجاد کنند. به این معنا که ممکن است با مصرف یک دارو، عاشق اولین کسی شویم که میبینیم. تصور کنید که دنیا به چه مشکلاتی برمیخورد!
اما دانشمندان اشاره میکنند که در حال حاضر میتوان از این کشف برای تنظیم برخی واکنشهای شیمیایی دیگر یا درمان بیماریها و پژوهشهای مفیدتر استفاده کرد. با این حال، چه چیزی بهتر از این است که با مصرف یک دارو، شخصی که دوستش دارید را عاشق خود کنید؟ البته در حال حاضر، پژوهشهایی که در مورد مولکول فنيل اتيل آمين انجام میشود، میتواند در درمان بیماریهای ذهنی مثل بیماری پارکینسون بسیار مؤثر باشد.
آنچه در مورد عشق میدانیم هنوز عمدتاً تحت کنترل ما نیست. برای مثال، شیفتگی به طور کلی اولین مرحله عاشق شدن است، یک کشش غیرقابل اجتناب به سمت معشوق. این جذبه باعث ترشح مواد شیمیایی عصبی شبیه به آدرنالین میشود. با کمک فنيل اتيل آمين (که سرعت تبادل اطلاعات بین سلولها را افزایش میدهد)،
دوپامین (که ما را هیجانزده میکند و باعث خوشحالی ما میشود) و نوراپینفرین (که تولید آدرنالین میکند)، حالتی ایجاد میشود که همه چیز خوشایند به نظر میرسد، چشمهایمان پر از شوق عشق میشود و قلبمان تندتر میتپد.
پس از آن، هر چیز دیگر به دیدن معشوق وابسته میشود. در حضور او، تمام این واکنشها در بدن ما فعال میشود و هرچه وابستگی ما به این مواد شیمیایی بیشتر میشود، کشش ما به سمت او نیز شدت بیشتری میگیرد. در این مرحله، ممکن است اشتباهات احمقانهای بکنیم. داستانهای عاشقانه پر از این نوع اشتباهات است.
در واقع، آنچه را که شیفتگی مینامیم، همه کارهایی است که این سه ماده شیمیایی با ما میکنند. احساس میکنیم پر از انرژی هستیم، مانند این است که در ابرها سیر میکنیم و میتوانیم ساعتها بدون خستگی صحبت کنیم.
بیشتر بخوانید: در زمان رابطه جنسی باید از این کلمات استفاده کنید!
به گفته فیشر (H.Fisher)، انسانشناس دانشگاه راتجرز و معروفترین پژوهشگر عشق، دوپامین و نوراپینفرین (که ساختار مشابهی با آدرنالین دارد) در مجموع باعث شادی، انرژی فراوان، بیخوابی، اشتیاق، بیاشتهایی و تمرکز میشوند. او میگوید: «وقتی شرایط خاصی فراهم شود، بدن انسان معجونی از شور عشق تولید میکند و … مردان به طور کلی آسانتر از زنان این کار را میکنند و این به دلیل طبیعت دیداریتر آنهاست.»
مقدار زیاد دوپامین، ترشح نوراپینفرین را بیشتر میکند که باعث تقویت تمرکز، حافظه کوتاهمدت، بیشفعالی، بیخوابی و رفتار هدفدار میشود. به عبارت دیگر، هر دو طرف در این مرحله از عشق، توجه خاصی به رابطه خود دارند و به بسیاری از چیزهای دیگر اهمیت نمیدهند.
تبیین دیگری برای این تمرکز شدید و نگاه ایدهآل که در مرحله جذبه مشاهده میشود، توسط پژوهشگران ارائه شده است.
یونیورستی کالج لندن تحقیقاتی انجام داده است و به این نتیجه رسیدهاند که افرادی که عاشق هستند، سطح سروتونین پایینتری دارند و همچنین مدارهای عصبی مرتبط با قضاوت درباره دیگران در آنها کاهش یافته است. این مقدار کم سروتونین مشابه آن چیزی است که در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی دیده میشود و احتمالاً دلیل این است که افراد عاشق درباره معشوق خود دچار وسواس فکری هستند.
دوپامین، هورمونی است که تولید اکسیتوسین (هورمون عشق) را تحریک میکند و گاهی به آن «ماده شیمیایی آغوش» میگویند. اکسیتوسین عمدتاً به دلیل نقش آن در انقباضات حین زایمان و کمک به شیردهی شناخته میشود. پژوهشگران اکنون بر این باورند که هر دو جنس هنگام آغوش گرفتن و نوازش، این هورمون را ترشح میکنند و سطح آن هنگام اوج لذت جنسی (ارگاسم) به بالاترین حد خود میرسد.
همه چیز در مورد اکسیتوسین (هورمون عشق)
اکسیتوسین باعث ایجاد نیاز به در آغوش گرفتن در عاشقان میشود و میزان تماس نزدیک با شریک عاطفی را افزایش میدهد.
به گفته محققان دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو، این هورمون «با توانایی حفظ روابط سالم بین افراد و مرزهای روانشناختی سالم با دیگران مرتبط است.» زمانی که این هورمون در زمان ارگاسم ترشح میشود، یک پیوند عاطفی مستحکم ایجاد میکند. هرچه رابطه جنسی بیشتر شود، این پیوند نیز قویتر خواهد شد.
به همین دلیل، دو طرف به یکدیگر عادت میکنند و دیگر جدایی دشوار میشود. حتی زمانی که احساس میکنید دیگر به طرف مقابل علاقهای ندارید و میدانید باید او را ترک کنید، اغلب احساس میکنید قادر به این کار نیستید. چرا؟ زیرا شما به او وابسته شدهاید. ترک اکسیتوسین زمانی که شما را به فرد نامناسبی وابسته کرده است، میتواند حتی از ترک هروئین هم دشوارتر باشد. در واقع، مسکن اکسیکانتین که از نظر ساختاری مشابه اکسیتوسین است، یکی از اعتیادآورترین داروها به شمار میآید.
از نظر شیمیایی، انسان به عنوان یک گونه «تکهمسر» به حساب نمیآید و ما در میان آن دسته از گونهها که تکهمسر هستند، جایی نداریم. گونههایی که تا آخر عمر با همسر خود باقی میمانند، معمولاً دارای مقدار زیادی از یک ماده شیمیایی دیگر به نام وازوپرسین هستند که به آن هورمون تکهمسری میگویند.
در آزمایشهایی که در آن وازوپرسین به مردان تزریق شده، تمامی شواهد لازم به دست آمده است. جدا کردن مردان قبل از آمیزش نشان داد که آنها قبلاً نسبت به تمام زنان بیتفاوت بودند. اما چند ساعت بعد از آمیزش، احساس حسادت مردانه آغاز میشود.
از این رو، وازوپرسین که در واقع یک هورمون ضدادراری است، با ایجاد رابطه تکهمسری بلندمدت ارتباط دارد. دکتر فیشر معتقد است که اکسیتوسین و وازوپرسین با فعالیتهای دوپامین و نوراپینفرین در مغز تداخل دارند. این به این معنی است که ممکن است با افزایش ارتباط عاطفی، شوق و اشتیاق عشق کمرنگ شود.
دانشمندان میگویند بعد از یک دوره معین، که معمولاً بین یک سال و نیم تا چهار سال طول میکشد، بدن فرد به محرکهای عاشقانه عادت میکند.
پس از ایجاد مقاومت نسبت به مواد تحریککنندهای مثل PEA، عشق شورانگیز به تدریج سرد میشود و به چیزی تبدیل میشود که هلن فیشر در کتاب «آناتومی عشق» آن را دلبستگی مینامد. در این مرحله، مغز شما شروع به تولید اندورفین میکند. این ماده شیمیایی که شبیه به مورفین است بیشتر حالتی آرامبخش دارد تا تحریککننده. فیشر میگوید: «برخلاف PEA، اندورفین ها به تدریج ذهن را آرام میکنند.» بنابراین، آنچه که گاهی «اضطراب جدایی» نامیده میشود، ممکن است در واقع نوعی وابستگی به یک ماده شیمیایی باشد.
نرخ طلاق در سالهای چهارم ازدواج به اوج خود میرسد. در این زمان است که مبانی شیمیایی عشق شورانگیز فرو میریزند.
شاید نام فیلم مشهور مریلین مونرو، «خارش هفت ساله» باید به «خارش چهار ساله» تغییر مییافت. ناگهان خصوصیات همسرتان را مشاهده میکنید و تعجب میکنید که چرا تغییر کرده است. در واقع، ممکن است همسر شما هیچ تغییری نکرده باشد؛ موضوع این است که اکنون شما او را به وضوح میبینید و دیگر از پشت شیشه رنگی هورمونها نمینگرید.
در این مرحله
رابطه ها یا آنقدر محکم هستند که ادامه پیدا کنند یا اینکه در همان جا تمام می شوند. به عنوان مثال، اندورفین ها می توانند باعث شوند احساس خوشحالی و امنیت کنید. علاوه بر این، هورمون اکسیتوسین در هنگام رابطه جنسی ترشح میشود و حس رضایت و نزدیکی را ایجاد میکند. همچنین وازوپرسین به ما کمک میکند و در ایجاد وابستگی نقش دارد. غم و اندوه ناشی از فوت همسر نیز تحت تأثیر اندورفینها است که احساس تمایل به با هم بودن را به وجود میآورند.
در نهایت، باید بگوییم که حتی دانشمندان سرسخت نیز قبول دارند که شیمی تنها دلیل نیست. فرهنگ، شرایط، شخصیت و دهها عامل دیگر به ما در انتخاب اینکه به چه کسی توجه کنیم و در چه زمانی بیتفاوت بمانیم، کمک میکنند. بنابراین، سعی نکنید که احساس عاشقانه را در یک آزمایشگاه شیمی بسازید، بلکه تمام تلاشتان را بکنید تا از فرصتی که زندگی به شما میدهد به بهترین شکل استفاده کنید.
جایی نرید و در رضیم بیشتر بخوانید:
آشنایی با روانشناسی عشق و محبت
رمز داشتن یک رابطه عاشقانه ماندگار و سالم چیست؟
آیا روابط جنسی باعث عمیقتر شدن رابطه عاشقانه میشود؟