فوت و فن کاشت و تکثیر اسپاتی فیلوم (2 نکته مهم)
“`html
معرفی اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم در مناطق گرمسیری آمریکا و جنوب شرقی آسیا رشد می‌کند و حدود ۴۰ نوع مختلف دارد که مشهورترین آن Spathiphyllum wallisii است. این گیاه محبوب برای گلدان و درون خانه‌ها بسیار مورد توجه قرار دارد. اسپاتی فیلوم گیاهی چند ساله و علفی است و همیشه برگ‌های سبز روشنی دارد. گل‌های سفید رنگ آن، زیبایی خاصی به این گیاه می‌دهد. ارتفاع این گیاه به حدود ۴۵ تا ۶۰ سانتیمتر می‌رسد.
انواع واریته های اسپاتی فیلوم
دومینو (domino): این واریته یک نوع گیاه با رشد متوسط است و به شکل بوته‌ای رشد می‌کند.
واریته ی Mauna Loa: این نوع گیاه می‌تواند تا ۶۰ سانتیمتر رشد کند و در طول سال گل می‌دهد. گل‌های این واریته از سفید به سبز تغییر رنگ می‌دهند و مدت طولانی، حدود چند ماه، باقی می‌مانند.
گیاه شناسی اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم گیاهی چند ساله و علفی است که همیشه برگ‌های سبز دارد و گل‌های سفید زیبایی نیز می‌دهد. برگ‌های این گیاه سبز و براق هستند و نوک تیزی دارند. ارتفاع این گیاه بین ۴۵ تا ۶۰ سانتیمتر متغیر است. مهم است که بدانید که تمام قسمت‌های این گیاه برای انسان و حیوانات سمی هستند. گل‌های این گیاه معمولاً در اواخر زمستان و در فصل بهار و تابستان ظاهر می‌شوند و عمر آنها بین ۴ تا ۱۰ هفته است. گاهی ممکن است دو بار در سال گل بدهد.
مشخصات ظاهری گیاه اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم گیاهی دائمی، همیشه سبز و تقریباً بدون ساقه است. ریشه‌های زیرزمینی و برگ‌های آن به شکل نیزه‌ای یا بیضی شکل و سبز تیره هستند. این گیاه به خاطر برگ‌های براق و گل‌های خوشبو، در میان گل‌کاران مشهور و محبوب است. برگ‌ها به طول ۱۵ سانتیمتر و عرض ۸ سانتیمتر دارند و رگبرگ‌های برجسته‌ای بر روی آنها وجود دارد. این گل‌ها به گیاه ظاهر جذابی می‌دهند حتی زمانی که گل ندارند.
گل‌های اسپاتی فیلوم در فصل بهار و اواخر تابستان شکوفا می‌شوند. نکته جالب این است که گل‌های خوشبو، رنگ اصلی خود را تنها حدود یک هفته نگه می‌دارند و سپس به تدریج از رنگ سفید به سبز روشن تغییر رنگ می‌دهند و حدود ۵ تا ۶ هفته زیبا باقی می‌مانند. پس از این مدت، بهتر است آنها را قطع کنید.
شرایط اکولوژیک رشد اسپاتی فیلوم
آبیاری:
در تابستان، این گیاه نیاز به آبیاری و رطوبت منظم دارد. خاک گلدان نباید کاملاً خشک شود و باید همیشه مرطوب باشد، اما این به معنای غرقاب کردن خاک نیست. آبیاری بیش از حد ممکن است باعث پژمردگی و آسیب به برگ‌ها شود. اسپاتی فیلوم در مکان‌های پرنور به آبیاری بیشتری نیاز دارد و در نور کم به آب کمتری نیاز دارد. بهترین راه برای فهمیدن زمان آبیاری این است که سطح خاک را چک کنید. وقتی که سطح خاک تا عمق ۲.۵ سانتیمتر خشک شد، باید گیاه را آبیاری کنید.
با فرارسیدن زمستان و کاهش نیاز گیاه به آب، باید میزان آبیاری را کاهش دهید. در فصل‌های گرم، فراهم کردن رطوبت محیط به رشد و شادابی این گیاه کمک می‌کند. اگر رطوبت محیط کم باشد، برگ‌های گیاه ممکن است قهوه‌ای شوند. به همین دلیل، علاوه بر غبارپاشی روزانه، می‌توانید یک زیرگلدانی پر از سنگریزه را آماده کنید و تا نیمه آن را با آب پر کنید و گلدان گیاه را روی سنگریزه‌ها بگذارید. مهم است که کف گلدان با سنگریزه‌ها تماس نداشته باشد. آب موجود در زیرگلدانی به آرامی بخار می‌شود و رطوبت را حفظ می‌کند.
“““html
تخلیه شده و رطوبت بیشتری در هوا شکل خواهد گرفت.
دما:
دمای محیط نگهداری باید همیشه بالای ۱۳ درجه سانتیگراد باشد. دمای مناسب برای این گیاه بین ۱۵ تا ۲۳ درجه سانتیگراد است و می‌تواند تا ۳۲ درجه سانتیگراد هم تحمل کند، به شرطی که آبیاری و اسپری آب به طور منظم انجام شود. اگر دما خیلی بالا برود، برگ‌ها ممکن است پیچ بخورند یا بسوزند.
نور:
اسپاتی فیلوم گیاهی است که نور کمی نیاز دارد. باید آن را در جایی با نور ملایم نگهداری کرد و از تابش مستقیم آفتاب دور نگه داشت، چون نور مستقیم می‌تواند به برگ‌ها آسیب بزند و باعث شود تعداد گل‌ها کم شود. نور کم نیز باعث پیچش و رنگ پریدگی برگ‌ها، به ویژه برگ‌های جوان، و کاهش گلدهی می‌شود. بهترین جا برای نگهداری این گیاه، پنجره‌های شمالی یا غربی خانه است.
خاک:
اسپاتی فیلوم به خاکی با زهکش خوب نیاز دارد. می‌توان از مخلوط پیت ماس، خاک برک و پرلیت یا مخلوط کوکوپیت، پرلیت و خاک برک استفاده کرد. کمبود مواد غذایی در خاک می‌تواند باعث کاهش رشد، رنگ پریدگی و کوچک ماندن برگ‌ها، به ویژه برگ‌های جوان، و عدم تولید گل شود. بهتر است در فصل بهار و تابستان از کود استفاده کنید. کودهایی که حاوی آهن و منیزیم هستند برای این گیاه بسیار مفید هستند چون اسپاتی فیلوم به کمبود این عناصر حساس است و در صورت کمبود، حاشیه برگ‌هایش زرد می‌شود.
روش تکثیر گیاه اسپاتی فیلوم
این گیاه به تدریج بزرگ می‌شود، بنابراین می‌توان در زمان تکثیر، گیاه مادری را به دو یا سه قسمت تقسیم کرده و هر قسمت را در یک گلدان جداگانه بکارید. هنگام گذاشتن گیاه جوان در گلدان جدید، دقت کنید که آن را در عمق مشابهی که قبلاً در خاک بوده بکارید. اگر به عمق بیشتری کاشته شود، به رشد بهتری دست نخواهد یافت. این گیاه در شرایط مناسب می‌تواند بذر هم تولید کند و می‌توان از آنها برای تکثیر استفاده کرد. بعد از قهوه‌ای شدن گل‌ها و پوشش بذر، باید پوشش بذر را با چاقوی تیزی شکافت و بذرها را در خاک سبک و مرطوب به صورت سطحی کاشت و یک لایه نازک خاک روی آنها قرار داد. دمای محیط باید حدود ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتیگراد باشد. وجود نور باعث تسریع جوانه‌زنی بذرها خواهد شد، بنابراین ظرف حاوی بذرها را در جایی روشن، اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید. بالا بردن رطوبت محیط یا قرار دادن پلاستیک شفاف روی خاک بذرها نیز به جوانه‌زنی آنها کمک می‌کند. اگر همه شرایط مناسب باشد، در عرض ۱۰ روز شاهد جوانه‌زنی بذرها خواهید بود.
تعویض گلدان گیاه اسپاتی فیلوم
برای تعویض گلدان گیاه اسپاتی فیلوم، باید هر بهار آن را به گلدان بزرگتری منتقل کنید تا زمانی که سایز گلدان به حداکثر ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر برسد. بعد از این سایز، هر سال سطح بالایی خاک را با خاک جدید جایگزین کنید. ریشه‌های این گیاه اگر مدت طولانی در یک گلدان بمانند، متراکم می‌شوند و ریشه‌ها با خاک شکل گلدان را به خود می‌گیرند. در چنین شرایطی، باید هر ۵ سال یک بار یا هر زمان که لازم بود، آنها را تقسیم کنید.
هرس گیاه اسپاتی فیلوم
بعد از خشک شدن گل‌ها، باید ساقه آنها را از نزدیک سطح خاک قطع کنید و همچنین برگ‌های خشک و ضعیف را نیز باید از نزدیک سطح خاک جدا کنیم.
آفات و بیماری گیاه اسپاتی فیلوم
شته و کنه تارعنکبوتی
“`
این گیاه ممکن است با مشکلاتی به دلیل آفات روبه‌رو شود. حشرات سپردار می‌توانند بر روی برگ‌ها و ساقه‌ها تجمع کنند و از شیره گیاه تغذیه کنند. این کار باعث زرد شدن برگ‌ها و ضعیف شدن گیاه می‌شود. تریپس ها هم نوع دیگری از آفات هستند که می‌توانند باعث پیچیده شدن و بدشکل شدن برگ‌ها شوند و لکه‌های نقره‌ای یا خاکستری بر روی آنها ایجاد کنند. یکی دیگر از مشکلات گیاهی، بیماری قارچی به نام بلایت فیتوفترا است که لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای در مرکز یا حاشیه برگ‌ها ایجاد می‌کند. همچنین، پوسیدگی ریشه که توسط دو نوع قارچ به نام‌های Pythium و Cylindrocladium رخ می‌دهد، می‌تواند باعث زرد شدن برگ‌ها به ویژه در نزدیکی ریشه‌ها شود و گاهاً به پژمردگی گیاه هم منجر می‌شود.
ممکن است لکه‌های بیضی شکل قهوه‌ای تیره‌ای بر روی سطح برگ‌ها و دمبرگ‌ها به ویژه در نواحی نزدیک به زمین دیده شود. این نشانه از بین رفتن بیشتر ریشه‌های گیاه و مرگ قطعی آن است. لکه برگی هم بیماری دیگری است که لکه‌هایی به شکل حلقه‌های سیاه تا قهوه‌ای بر روی برگ‌ها ایجاد می‌کند و ممکن است حلقه‌های متحدالمرکز نیز در آن وجود داشته باشد.
برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی، باید آبیاری را به اندازه انجام داد، به تهویه مناسب فضای نگهداری گیاه توجه کرد و از بسترهای کاشت ضدعفونی شده استفاده کرد. اما اگر بیماری شروع شود و پیشرفت کند، استخدام سموم مناسب قارچکش ضروری است. همچنین بیماری‌های ویروسی به نام موزاییک لکه‌های زرد روی برگ‌ها را ایجاد کرده و باعث بدشکلی و کوچک ماندن گیاه می‌شوند. در این حالت، تنها راه حل، از بین بردن گیاه آلوده است.
عوارض و درمان گیاه اسپاتی فیلوم
علت قهوه‌ای شدن نوک برگ‌های گل اسپاتی فیلوم: ممکن است این مشکل به دلیل آبیاری زیاد یا نور مستقیم آفتاب باشد. به همین دلیل باید آبیاری را کاهش دهید و مکان گلدان را تغییر دهید. همچنین، کمبود رطوبت یا استفاده از آب دارای املاح بالا نیز می‌تواند عامل ایجاد این مشکل باشد.
لک‌های قهوه‌ای بر روی برگ‌ها و نوک لوله شده به سمت بالا: این مشکل معمولاً به دلیل کوددهی زیاد اتفاق می‌افتد. کاهش کوددهی و آبیاری برای شستشوی رسوبات بر روی ریشه‌ها می‌تواند مفید باشد.
دلیل زرد شدن برگ‌های پایین گل اسپاتی فیلوم: زرد شدن برگ‌ها معمولاً به دلیل آبیاری بیش از حد است. اگر آب اضافی از گلدان خارج نشود، برگ‌ها زرد و بی‌حال می‌شوند. این مشکل در هوای سرد یا زمانی که خاک خشک می‌شود نیز ممکن است بروز کند.
علت سیاه شدن برگ‌های گل اسپاتی فیلوم: آبیاری زیاد و هوای سرد می‌تواند باعث سیاه شدن برگ‌ها شود. بیماری‌های قارچی معمولاً عامل این مشکل هستند.
دلیل گل ندادن اسپاتی فیلوم: عدم دریافت نور مناسب و نرسیدن غذا به گیاه باعث می‌شود تا تمایلی به گل دادن نداشته باشد. گل اسپاتی فیلوم در صورتی که چند سال تقسیم نشود، گلدهی‌اش متوقف می‌شود. بهتر است در بهار آن را تقسیم کنید تا گلدهی بهتری داشته باشد.
علت چروک و خشک شدن برگ‌های گل اسپاتی فیلوم: اگر رطوبت هوا کم باشد، برگ‌ها خشک و چروک می‌شوند. در چنین شرایطی، می‌توانید روزی دو بار بر روی برگ‌ها آب اسپری کنید.
دلیل قهوه‌ای شدن برگ‌های گل اسپاتی فیلوم: آبیاری بیش از حد، کمبود رطوبت و نور مستقیم آفتاب می‌تواند باعث سوختن برگ‌ها شود. همچنین، در صورت کم بودن رطوبت، آفتی به نام کنه قرمز به قسمت پایینی برگ‌ها حمله می‌کند و اسپری آب حداقل یک بار در هفته برای گیاه ضروری است.
بیشتر بخوانید:
