فیبرواسکن کبد چیست و دستگاه Fibroscan چگونه کار می کند ؟ (2 نکته مهم)

“`html
فیبرو اسکن کبد چیست ؟
دستگاه Fibroscan چگونه کار می کند ؟
FibroScan فیبرو اسکن یک روش ساده و بدون نیاز به جراحی برای بررسی مشکلات کبدی بیماران مبتلا به بیماری اتوایمیون کبدی (AIH) است.
دستگاه Fibroscan (Echosens) با اندازهگیری سرعت یک موج خاص فعالیت میکند. این موج 50 مگاهرتزی از یک مبدل کوچک در انتهای یک پروب اولتراسوند ارسال میشود و این پروب میتواند سرعت موج را بهصورت عددی بیان کند که بستگی به وزن بیمار دارد.
این موج وقتی از کبد عبور میکند، سرعت آن نشاندهنده سختی کبد میشود که با واحد کیلوپاسکال بیان میگردد. بهعبارتی، این تکنولوژی سرعت موجی که از کبد میگذرد را اندازهگیری کرده و آن را به اندازهگیری سختی کبد تبدیل میکند.
این فرآیند معمولاً به نام الاستوگرافی سونوگرافی کبدی شناخته میشود.
مزایای آزمایش Fibroscan در مقایسه با بیوپسی کبدی چیست ؟
بیوپسی کبد بهمدت طولانی بهعنوان بهترین روش برای تشخیص مشکلات فیبروز کبدی شناخته شده است.
این روش بهویژه برای بیمارانی که با هپاتیت ویروسی (مثل ویروس هپاتیت B یا C) درگیر هستند، استفاده میشود تا وضعیت بیماریشان را بررسی کرده و مشخص شود که آیا نیاز به ادامه درمان هست یا نه.
اما بیوپسی معایبی دارد. این روش تهاجمی است و بیمار باید مدتی در بیمارستان بستری شود. همچنین هزینه آن بالا است و خطراتی مانند درد و خونریزی را به همراه دارد.
علاوه بر این، بیوپسی تنها یک قطعه کوچک از کبد را بررسی میکند و ممکن است نماینده درست وضعیت کل کبد نباشد. بنابراین، بیوپسی میتواند خطای نمونهبرداری داشته باشد که این خطا ممکن است تا 25 تا 30 درصد در بیوپسیهای کبدی دیده شود.
یکی دیگر از مشکلات بیوپسی این است که پزشکان ممکن است یک نمونه مشابه را به گونهای تفسیر کنند که اختلاف در تشخیص بیماریهای کبدی ایجاد شود.
با توجه به این مشکلات و تمایل بیماران به دوری از روشهای تهاجمی، در 10 سال اخیر محققان تلاش کردهاند آزمونهایی غیر تهاجمی برای اندازهگیری فیبروز کبدی طراحی کنند.
Fibroscan یکی از این آزمایشهاست و مزایای زیادی نسبت به بیوپسی کبد دارد. Fibroscan یک روش غیر تهاجمی است که میتوان آن را در محل پذیرش بیمار انجام داد و هیچ دردی ندارد و نیازی به آرام سازی نیست.
این آزمایش تنها 5 تا 7 دقیقه طول میکشد، هزینه آن به مراتب کمتر از بیوپسی کبد است و هیچ عارضهای ندارد. در نهایت، نتایج بلافاصله در دسترس پزشکان قرار میگیرد تا بتوانند در همان روز معاینه بیمار از آن استفاده کنند.
کدام بیماران کاندید مناسب برای آزمایش Fibroscan هستند ؟
NIA Fibroscan یک آزمایش مفید برای بیشتر بیمارانی است که پزشک ممکن است به دنبال تشخیص فیبروز کبدی در آنها باشد.
مشکل اصلی Fibroscan این است که نمیتوان آن را برای همه بیماران انجام داد. محدودیتهای فنی این آزمایش، یعنی استفاده از آن در بیماران با مشکل آسیت، افرادی که چاق هستند یا بیمارانی که مقدار زیادی چربی در قفسه سینه دارند، ممکن است مشکلساز باشد.
در این موارد، این آزمون ممکن است قادر به ارائه نتایج قابل اعتماد نباشد. اعتبار و دقت در الاستوگرافی با Fibroscan به خوبی شناخته شده است و لازم است که الزامات فنی برای اطمینان از موفقیت انجام شود.
“““html
نتایج اسکن قابل قبول است.
چه روشهای غیر تهاجمی میتوانند پزشکان را در تعیین فیبروز کبدی کمک کنند؟ برای اندازهگیری وضعیت کبد، از جمله آزمایشات تصویری و آزمایشهای بیومارکر سرم، میتوان از روشهای غیر تهاجمی دیگری نیز استفاده کرد. یکی از روشهای تصویربرداری برای سنجش فیبروز کبدی، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MR) است.
مزیت MR elastography این است که برای اندازهگیری سفتی کبد بسیار دقیق است، اما این آزمایش نیاز به انجام تصویربرداری MR دارد و بنابراین نمیتوان آن را در حین درمان انجام داد.
آزمایش تحریک نیروی رزونانس آکوستیک یکی دیگر از روشهای تصویربرداری برای اندازهگیری فیبروز کبدی است، اما این روش هنوز در حال ارزیابی است و به طور گستردهای در کلینیکها در ایالات متحده یا اروپا استفاده نشده است.
علاوه بر آزمایشهای تصویری، چندین آزمایش غیر تهاجمی بیومارکرهای سرم را برای ارزیابی فیبروز کبدی به کار میگیرند. این آزمایشها از این واقعیت استفاده میکنند که تغییر در سفتی کبد میتواند منجر به تغییرات قابل اندازهگیری در نشانگرهای زیستی تولید شده توسط کبد شود. آزمایشهای بیومارکر سرم معمولاً ۱ یا بیشتر از این نشانگرها را اندازهگیری میکنند و سطوح بالای آنها میتواند نشانهای از فیبروز باشد.
شایعترین آزمایشهای سرم برای ارزیابی فیبروز کبدی عبارتند از:
- HepaScore، FibroSure،
- شاخص FIB-4
- آزمایش فیبر کبدی اروپا
دستگاه فیبرو اسکن در کجا موجود است؟
دستگاه فیبرو اسکن تقریباً در تمام نقاط جهان به جز ایالات متحده در دسترس است.
آزمایش Fibroscan در سراسر اروپا رایج است و همچنین در آمریکای جنوبی، کانادا و آسیا، شامل چین و ژاپن انجام میشود.
در بسیاری از این مناطق، آزمایش Fibroscan به طور گستردهای پذیرفته شده است.
همچنین، هر دو انجمن اروپایی مطالعه کبد و انجمن آسیایی اقیانوس آرام برای مطالعه کبد توصیه میکنند که ارزیابی اولیه بیماران مبتلا به کبد با استفاده از آزمایشهای غیر تهاجمی مانند آزمایشهای سرمی یا Fibroscan به جای بیوپسی کبدی انجام دهند.
آیا دستگاه Fibroscan تاییدیه دارد؟
بله، مطالعات مربوط به ثبت Fibroscan تکمیل شده و این دستگاه برای تأیید به اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) ارسال شده است. این برنامه در حال حاضر در حال بررسی است.
آیا FDA دستگاه Fibroscan را برای مدیریت بیماران مبتلا به هپاتیت تایید کرده است؟
بله، در دسترس بودن دستگاه Fibroscan – در کنار ظهور درمانهای جدید برای HBV و HCV – احتمالاً نیاز به بیوپسی کبدی را کاهش میدهد.
اگر پزشکان قادر به درمان بیش از ۷۵-۸۰٪ از بیماران با استفاده از درمانهای کمتر سمی باشند، روند بیماری کبد به طور نزولی خواهد بود و این روند با روشهای درمانی جدید هپاتیت در حال توسعه است.
در این صورت، توانایی از بین بردن سیروز به اهمیت بیشتری میرسد و هر دو Fibroscan و دیگر فناوریهای غیر تهاجمی میتوانند به ذات سیروز بپردازند یا حتی بهتر از بیوپسی کبدی باشند.
به همین دلیل، آزمایش Fibroscan و آزمایش بیومارکر سرم میتواند در ترکیب بهکار برود تا بیماران مبتلا به سیروز شناسایی شوند و از انجام بیوپسی در بسیاری از بیماران جلوگیری شود. بیماران مبتلا به سیروز نیاز به غربالگری مناسب با آندوسکوپی و سونوگرافی برای سرطان کبد دارند.
در حالی که بیماران بدون سیروز میتوانند ادامه درمان دهندهای را دنبال کنند و وقتی Fibroscan مورد تأیید قرار گیرد احتمالاً به عنوان یک ابزار غربالگری در تمام بیماران مبتلا به بیماریهای کبدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
نمره فیبرواسکن به چه معناست؟
در نمرههای بالاتر، احتمالاً کبد شما فیبروز یا سیروز دارد.
- ۵ – ۷.۴ حداقل فیبروز را نشان میدهد.
- ۵ – ۹.۴ فیبروز متوسط را پیشنهاد میکند.
- ۹.۵ یا بالاتر، فیبروز شدید یا سیروز را نشان میدهد.
در نتایج فیبرواسکن f0, f1, f2 فالو (پیگیری) انجام میشود ولی نیازی به بیوپسی ندارد. فیبروسکن کبد f3 و بالاتر حتماً باید بیوپسی شود.
بیشتر بخوانید :
نتیجه:
سایت رضیم
“`