قرص اکسی متولون و عوارض جانبی آن (2 نکته مهم)
معرفی قرص اکسی متولون
اکسی متولون (Oxymetholone) یکی از داروهایی است که برای درمان نوع خاصی از کم‌خونی که بیشتر به دلیل شیمی‌درمانی بروز می‌کند، به کار می‌رود. مهم است بدانید که اگر این دارو برای مدت طولانی مصرف شود، ممکن است باعث ایجاد تومور یا کیست خونی در کبد گردد. به همین دلیل، پزشک باید درمان را بر اساس نوع و شدت بیماری تعیین کند.
کم‌خونی می‌تواند مشکلات متعددی برای فرد به وجود آورد. برخی از علائم آن شامل رنگ‌پریدگی پوست، تنگی نفس، سردرد، بی‌حسی در قسمت‌های مختلف بدن، سرد شدن دست‌ها و پاها، احساس درد در قفسه سینه، ضعف و بی‌حالی، سرگیجه و ضربان نامنظم قلب است. گاه این مشکل به دلیل درمان‌های دیگر یا داروهای مختلف اتفاق می‌افتد. هر دلیل که کم‌خونی شما باشد، باید به فکر درمان آن باشید؛ زیرا همه ارگان‌های بدن به خون که اکسیژن را به نقاط مختلف می‌رساند، نیاز دارند.
از آنجا که قرص اکسی متولون یک استروئید خوراکی است و می‌تواند آب را در بدن نگه دارد، به نظر می‌رسد که عضلات بزرگ‌تر شده‌اند. به همین دلیل، بدنسازان از این دارو برای افزایش حجم عضلات استفاده می‌کنند. اما باید توجه داشت که عوارض استروژنی این دارو نیز بالا است.
نام‌های تجارتی: Adroyd – Anadrol – Anapolon
مکانیسم اثر اکسی متولون
قرص اکسی متولون هم دارای خواص آندروژنیکی و هم خواص آنابولیکی است، اما در درمان کم‌خونی آپلاستیک یا MDS بیشتر به اثرات اریتروپوئیتیک آن توجه می‌شود. این دارو مشابه ناندرولون (ناندرولون) باعث تحریک ساخت پروتئین‌ها و افزایش اشتها می‌شود و به علاوه با افزایش تولید اریتروپوئیتین و اثر مستقیم بر مغز استخوان، باعث افزایش هموگلوبین و گلبول‌های قرمز خون می‌گردد و این گونه اثرات خود را بر روی بدن انجام می‌دهد.
مقدار و نحوه مصرف قرص اکسی متولون
مقدار دقیق مصرف این دارو باید حتماً توسط پزشک متخصص مشخص شود. معمولاً برای درمان کم‌خونی ناشی از کمبود گلبول‌های قرمز، مقدار ۱ تا ۵ میلی‌گرم به ازای هر یک کیلوگرم وزن بدن به صورت روزانه تجویز می‌شود. معمولاً دوره درمان باید ۳ تا ۶ ماه ادامه پیدا کند.
مقدار مصرف: بزرگسالان: مقدار 5mg/kg/day ـ 1مصرف می‌شود. برای درمان کم‌خونی ممکن است به 6 ـ 3 ماه درمان نیاز باشد. کودکان: در نوزادان و کودکان نارس، مقدار 18mg/kg/day یا 5mg/m2 به صورت مقدار واحد مصرف می‌شود.
عوارض جانبی قرص اکسی متولون
- آندروژنیک: در زنان: بم شدن صدا، بزرگ شدن کلیتوریس، تغییر میل جنسی.
- در مردان: قبل از بلوغ، بسته شدن زودرس اپی فیز، نعوظ مکرر و مداوم، بزرگ شدن آلت تناسلی؛ بعد از بلوغ، آتروفی بیضه، کاهش تولید اسپرم، کاهش حجم منی، ناتوانی جنسی، ژنیکوماستی، اپیدیدیمیت.
- اعصاب مرکزی: سردرد، افسردگی روانی.
- قلب و عروق: ورم.
- پوست: آکنه، پوست چرب، پرمویی، برافروختگی، تعریق.
- دستگاه گوارش: گاستروآنتریت، تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست، تغییر اشتها، افزایش وزن.
- ادراری ـ تناسلی: تحریک مثانه، واژینیت، قاعدگی نامنظم.
- کبد: یرقان قابل برگشت، مسمومیت کبدی.
- سایر عوارض: افزایش کلسیم خون.
توجه: در
“`html
در صورت افزایش بیش از حد کلسیم در خون، ورم، واکنش حساسیت شدید، نعوظ مکرر و مداوم یا تحریک شدید جنسی و همچنین بروز ویژگی‌های مردانه در زنان، باید مصرف دارو را متوقف کنید.
موارد منع مصرف قرص اکسی متولون
- بیماری‌های شدید قلبی و کلیوی
- بیماری‌های کبدی
- مردانی که به سرطان پروستات یا سرطان سینه مبتلا هستند
- بزرگی خوش‌خیم پروستات همراه با انسداد
- خونریزی غیرعادی در ناحیه genital که مشخص نشده است
- در دوران بارداری
- در دوران شیردهی
توجه : در صورت ابتلا به بیماری عروق کرونر و سابقه حمله قلبی، باید با احتیاط از اکسی متولون استفاده کنید.
تداخلات دارویی قرص اکسی متولون
- اگر این دارو را همراه با انسولین و داروهای ضد دیابت خوراکی مصرف کنید، ممکن است نیاز باشد دوز این داروها تنظیم شود.
- در صورت مصرف همزمان این دارو با داروهای ضد انعقاد، اثر آنها افزایش یافته و خطر خونریزی بالا می‌رود.
- مصرف همزمان این دارو با آدرنوکورتیکواستروئیدها ممکن است باعث تجمع آب و الکترولیت‌ها در بدن شود.
اثر قرص اکسی متولون بر آزمایش‌های تشخیصی
اکسی متولون ممکن است نتایج آزمایش‌های مرتبط با گلوکز خون، تحمل گلوکز و متیراپون را تغییر دهد. همچنین ممکن است احتباس سولفوبروموفتالئین را افزایش دهد.
این دارو می‌تواند نتایج آزمون‌های عملکرد تیروئید (مثل ید پیوند یافته به پروتئین، برداشت ید رادیواکتیو و ظرفیت پیوند تیروئید) و غلظت 17- کتواستروئید را کاهش دهد. از سوی دیگر، ممکن است نتایج آزمون عملکرد کبد و زمان پروترومبین (به ویژه در بیمارانی که داروهای ضد انعقاد استفاده می‌کنند) و همچنین غلظت کراتینین سرم را افزایش دهد. به علت تأثیر آنابولیک، این دارو می‌تواند غلظت‌های سرمی سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفات و کلسترول را افزایش دهد.
نکاتی که در رابطه با مصرف قرص اکسی متولون باید بدانید
- اگر شما به بیماری‌های کبد یا کلیوی، سرطان پروستات، بیماری قلبی، کلسترول بالا، دیابت، لخته شدن خون، بزرگی پروستات یا سرطان سینه با سطح بالای کلسیم در خون مبتلا هستید، نباید از این دارو استفاده کنید.
- در صورت بارداری، این دارو را مصرف نکنید.
- اگر در زمان مصرف این دارو، درد شدید معده، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، مدفوع خاکستری‌رنگ، زردی (زرد شدن پوست یا چشم‌ها) یا افزایش وزن ناگهانی را مشاهده کردید، با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر سابقه حساسیت به هر نوع دارویی دارید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از شروع مصرف این دارو، لیست تمام داروهایی که استفاده می‌کنید را در اختیار پزشک قرار دهید. ممکن است برخی داروها با اکسی متولون تداخل داشته باشند.
- اگر یک وعده از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر زمان مصرف بعدی نزدیک است، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و به برنامه دارویی خود بازگردید.
- دارو را طبق دستورات پزشک مصرف کنید.
- این دارو ممکن است بر توانایی شما برای باروری تأثیر بگذارد (برای مردها و زن‌ها).
- این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال مناسب نیست.
“`
برای اطلاعات بیشتر بخوانید:
