مراحل و روش‌های غبارگیری فرش چگونه است؟

فرش‌ها به عنوان یک جزء اصلی دکوراسیون خانه، نیاز به مراقبت ویژه دارند تا همواره تمیز و زیبا باقی بمانند. یکی از مهم‌ترین مراحل نگهداری فرش‌ها، غبارگیری آن‌ها است. غبارگیری به منظور از بین بردن گرد و غبار، ذرات ریز و آلودگی‌هایی که در طول زمان بر سطح فرش جمع می‌شود، انجام می‌شود. این کار علاوه بر تمیزی ظاهری فرش، به حفظ عمر آن نیز کمک می‌کند.

در این مقاله، به بررسی مراحل و روش‌های مختلف غبارگیری فرش پرداخته خواهد شد تا به شما کمک کند فرش‌های خود را به بهترین نحو تمیز و مراقبت کنید.

1. چرا غبارگیری فرش اهمیت دارد؟

غبارگیری منظم فرش از دو جنبه مهم دارای اهمیت است:

• حفظ سلامت فرش: گرد و غبار جمع‌شده می‌تواند به الیاف فرش آسیب بزند و موجب فرسایش آن شود.

• حفظ سلامتی افراد: گرد و غبار باعث بروز حساسیت‌ها، آلرژی و مشکلات تنفسی می‌شود.

2. ابزارهای مورد نیاز برای غبارگیری فرش

برای انجام غبارگیری مؤثر، ابزارهای خاصی نیاز است که هرکدام نقش ویژه‌ای در این فرآیند دارند. این ابزارها عبارتند از:

• جاروبرقی: بهترین ابزار برای جمع‌آوری گرد و غبار از فرش است.

• فرچه نرم: برای گردگیری قسمت‌های خاص یا سطوح حساس استفاده می‌شود.

• دستمال مرطوب: برای پاک کردن لکه‌های سطحی و گرد و غبار که با جاروبرقی قابل جمع‌آوری نیستند.

• پد جاروبرقی: این پدها می‌توانند به عمق الیاف فرش نفوذ کنند و گرد و غبار بیشتری جمع‌آوری کنند.

3. مراحل غبارگیری فرش

3.1. آماده‌سازی فرش

قبل از شروع به غبارگیری، فرش را از هرگونه موانع مانند مبلمان یا وسایل دیگر پاک کنید. این کار باعث می‌شود دسترسی به تمامی نقاط فرش راحت‌تر باشد.

3.2. استفاده از جاروبرقی

• مرحله اول: جاروبرقی را در سطح فرش به‌صورت افقی و عمودی حرکت دهید. برای جلوگیری از آسیب به الیاف فرش، حتماً از تنظیمات کم قدرت یا حالت مخصوص فرش استفاده کنید.

• مرحله دوم: سعی کنید جاروبرقی را در تمام قسمت‌های فرش حرکت دهید تا همه نقاط به‌خوبی تمیز شوند.

• مرحله سوم: در صورت امکان، از پد جاروبرقی مخصوص فرش برای جذب گرد و غبار عمیق‌تر استفاده کنید.

3.3. استفاده از فرچه نرم

اگر گرد و غبار در قسمت‌هایی از فرش باقی مانده، می‌توانید از فرچه نرم برای گردگیری نواحی خاص مانند لبه‌ها و قسمت‌های ضخیم فرش استفاده کنید.

3.4. تهویه مناسب

پس از غبارگیری، بهتر است فرش را در مکانی خشک و دارای تهویه مناسب قرار دهید تا از رطوبت و گرد و غبار جدید جلوگیری شود.

4. نکات مهم برای غبارگیری موثرتر

• غبارگیری منظم: بهتر است هر دو هفته یک‌بار فرش‌ها را جاروبرقی بکشید تا از جمع شدن گرد و غبار جلوگیری کنید.

• استفاده از روفرشی: برای حفظ تمیزی فرش، می‌توانید از روفرشی یا قالی‌شویی‌های محافظ استفاده کنید تا از جذب آلودگی به الیاف فرش جلوگیری کنید.

• نگهداری در محیط خشک: رطوبت می‌تواند به رشد قارچ و باکتری‌ها منجر شود، بنابراین از قرار دادن فرش در محیط‌های مرطوب خودداری کنید.

5. چه زمانی باید فرش را به قالیشویی بسپارید؟

اگر پس از غبارگیری هنوز لکه‌ها و آلودگی‌های عمیق در فرش باقی ماند، یا فرش شما پس از مدت‌ها نیاز به شستشوی حرفه‌ای دارد، بهتر است از خدمات قالیشویی استفاده کنید. قالیشویی‌ها با استفاده از مواد شوینده مخصوص و دستگاه‌های پیشرفته، فرش شما را به‌صورت عمقی تمیز می‌کنند.

تنظیم قدرت یکی از ویژگی‌های مهم است. با استفاده از این ویژگی، اپراتور می‌تواند با توجه به نوع، ضخامت و میزان کهنگی فرش، قدرت مکندگی را تنظیم کند. این اقدام باعث می‌شود که مراحل غبارروبی به بهترین شکل انجام گیرد و همچنین از آسیب به ساختار فرش جلوگیری شود.

غبارگیری با استفاده از ماشین مکانیکی ضربه‌زن: ماشین ضربه‌زن دستگاهی است که دو محور استوانه‌ای دارد و هر کدام از آنها به یک تسمه پلاستیکی یا برزنتی متصل است. این محورها بار دیگر تسمه‌ها را سریعاً به چرخش درمی‌آورند و به این شکل ضربه‌های کنترل شده و آرامی را به سطح فرش وارد می‌کنند. با این ضربه‌ها، گرد و غبار از پشت فرش خارج شده و تمام آلودگی‌ها محو می‌شود. این روش غبارگیری به ویژه برای فرش‌های قدیمی، دستباف و رفو شده که در طی زدن ممکن است پاره شوند، بسیار مناسب است و معمولاً با دقت و حساسیت خاصی انجام می‌شود.

آیا تفاوتی بین روش غبارگیری فرش ماشینی و دستی وجود دارد؟

در کل، تمام فرش‌ها، چه دستباف و چه ماشینی، در مرحله غبارگیری به دو دسته فرش‌های نو و کهنه تقسیم می‌شوند. از این رو، روشی که برای خارج کردن گرد و غبار از یک فرش دستباف نو استفاده می‌شود، برای غبارروبی از یک فرش ماشینی کهنه کارایی ندارد. به همین خاطر فرش‌های دستباف بسته به کیفیت و عمرشان، به یکی از دو روش زیر غبارروبی می‌شوند:

فرش‌های نوبافت: این نوع فرش‌ها را در قالیشویی در ابتدای کار روی یک شبکه توری قرار می‌دهند و سپس به آرامی با یک تکه چوب به پشت فرش ضربه می‌زنند تا گرد و خاک اضافی از بافت آن به بیرون خارج شود.

فرش‌های قدیمی: معمولاً فرش‌های دستباف قدیمی به صورت دستی غبارگیری نمی‌شوند، چون ممکن است بافت آنها به دلیل ضربه آسیب ببیند. در این مورد، غبارگیری با استفاده از برس‌های نرم و جاروبرقی‌های صنعتی قوی انجام می‌شود.

فرش‌های ماشینی نیز در قالیشویی‌ها بسته به میزان عمری که دارند و نوع دستگاهی که در دسترس است، با استفاده از یکی از دو روش زیر غبارروبی می‌شوند:

دستگاه‌های قدیمی: در این تکنیک ابتدا درون دستگاه قالیشویی، یک برس مخصوص قرار می‌دهند که با استفاده از پرز فرش کار می‌کند. سپس محورهای استوانه‌ای درون دستگاه، ضربه‌های مکرر با فشار یکنواختی به پشت فرش وارد می‌کنند و به این شکل، پرزهای اضافه همراه با گرد و خاک از بافت فرش خارج می‌شود.

دستگاه‌های جدید: با استفاده از تجهیزات جدیدی که عملکردی مشابه ماشین لباسشویی دارند، فرش به وسیله حرکات دورانی و نیروی گریز از مرکز غبارروبی می‌شود و از هر گونه آلودگی ناشی از گرد و غبار پاک می‌شود.

چند نکته مهم

اگر می‌خواهید فرش‌های خانه‌تان را به صورت خانگی و بدون کمک از متخصصان قالیشویی غبارگیری کنید، حتما به نکات زیر توجه کنید:

• شدت ضربه‌ای که در روش تکاندن به فرش وارد می‌کنید باید با میزان مقاومت الیاف آن متناسب باشد.
• اگر فرش پوسیدگی یا بیدخوردگی دارد، حتماً قبل از هر اقدامی با یک متخصص مشورت کنید.
• برای فرش‌های قدیمی که بدون روکش مناسب مدتی در انباری مانده‌اند، ممکن است نیاز باشد مراحل و روش‌های غبارگیری را چند بار با فاصله انجام دهید.

سایت آموزش آشپزی رضیم