مسجد کوتوبیا مراکش کجاست؟ اطلاعات جامع تاریخچه و بازدید (+ تصاویر)
مسجد کوتوبیا کجاست؟
مسجد کوتوبیا (به انگلیسی: Koutoubia Mosque) یکی از قدیمی‌ترین مساجد در کشور مراکش است که در شمال آفریقا قرار دارد. این عبادتگاه بزرگ و زیبا با مناره‌ای بلند، به عنوان بزرگ‌ترین و مشهورترین مسجد مراکش شناخته می‌شود. معماری این مسجد به گونه‌ای است که چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
کوتوبیا یکی از قدیمی‌ترین مساجد در مراکش است و با نام‌هایی مانند کوتوبیه، جامع الکتوبیه، کوتوبین و مسجد کتاب‌فروشان نیز شناخته می‌شود.
معماری خاص مسجد کوتوبیا با پنجره‌های قوس‌دار، سرامیک‌های تزئین شده، محوطه وسیع و مناره‌ای با ارتفاع 77 متر، هر کسی را در اولین نگاه شگفت‌زده می‌کند.
مناره مسجد کوتوبیا از محله‌های اطراف به راحتی قابل دیدن است.
دو بنای دیگر در دنیا وجود دارند که مناره‌ای مشابه مناره کوتوبیا دارند: برج جیرالدا در سویل اسپانیا و برج حسن در مراکش.
این مسجد به دلیل نزدیکی‌اش به بازار جامع الفنا که حدود 200 متر با آن فاصله دارد، این نام را به خود گرفته‌است. در زمان ساخت مسجد، این بازار جایی برای فروش کتاب بود و بیش از 100 فروشنده کتاب آنجا فعالیت داشتند. ریشه نام مسجد از کلمه “کوتوبین” یا “کوتوبلین” آمده است که در زبان عربی به معنی کتابفروش است.
تاریخچه مسجد کوتوبیا
مسجد کوتوبیا در سال‌های 1147 تا 1154 میلادی ساخته شده و در سال 1157 میلادی به اتمام رسید. این مسجد در ابتدا به عنوان یک مکان عبادت ساخته شد و بعدها تغییراتی در آن به وجود آمد.
ابویوسف یعقوب المنصور، حاکم موحدون، ساختمان را بازسازی کرد و از آن زمان تاکنون چندین بار بازسازی شده است.
در زمان یعقوب المنصور متوجه شدند که محراب مسجد به سمت قبله نیست و آن را تغییر دادند و به همین دلیل آن را مسجد دوم می‌نامند.
مهم‌ترین تغییر در این بنا تغییر جهت محراب بود که در ابتدا 5 درجه بوده و بعد از بازسازی به 10 درجه تغییر کرده است.
نخستین نماز در این مسجد در سال 1158 میلادی برپا شد.
ساختمانی که امروزه می‌بینیم بین سال‌های 1184 تا 1199 میلادی ساخته شده و دیگر چیزی از بنای اولیه باقی نمانده است. با این حال معماران تلاش کردند تا سبک معماری مراکشی-اندلسی را حفظ کنند.
به مرور زمان تغییرات بیشتری در ساختمان المسجد به وجود آمد و بخش کمی از بنای اولیه آن باقی مانده است.
این مسجد در خیابان محمد و درست 200 متر دورتر از بازار قدیمی مراکش قرار دارد و چندین خیابان به آن می‌رسد.
در جنوب و غرب مسجد، یک باغ گل رز بسیار زیبایی وجود دارد که دیدن آن جذاب است.
معماری مسجد کوتوبیا
ساختمان فعلی مسجد با سنگ قرمز ساخته شده است. در این مسجد 6 اتاق متوالی وجود دارد که یکی بر بالای دیگری قرار گرفته است و هر کدام دارای یک بالکن هستند. سبک معماری مسجد به گونه‌ای طراحی شده است که همه افراد بتوانند مقبره شاهزاده را ببینند.
سالن دعا در مسجد به شکل T طراحی شده و قسمت جنوبی مسجد را در بر می‌گیرد.
سالن نماز مسجد حدود 100 ستون دارد که قوس‌های آن را حمایت می‌کنند.
نمای مسجد ترکیبی از ماسه و آجر است.
ساختمان مسجد 80 متر عرض به سمت شرق و 60 متر عرض به سمت غرب دارد.
پنجره‌ها دارای قوس‌های نازک و چندضلعی هستند و به شکل الماس در بالای هر پنجره به خاطر بافت خاص ایجاد شده‌است.
نمای داخلی مسجد کوتوبیا
در دیوارهای مختلف می‌توانید سرامیک‌های کوچک فیروزه‌ای را مشاهده کنید.
حیاط مسجد 45 متر عرض دارد و در مرکز آن چشمه‌ای برای وضو گرفتن وجود دارد.
این مسجد دارای چهار ورودی است که سه ورودی آن به سالن دعا باز می‌شود، یک ورودی به حیاط و یک ورودی اضافی نیز به صحن مسجد دیده می‌شود.
خیابان جلوی مسجد پر از مغازه‌های کتاب‌فروشی است.
دو ورودی خصوصی نیز به مسجد وجود دارد که یکی برای امام جماعت در سمت محراب و دیگری برای شاهزاده طراحی شده که بتواند به طور مستقیم وارد مسجد شود.
مناره مسجد کوتوبیا
مناره مسجد کوتوبیا به سبک الموحد طراحی شده و با ماسه سنگ ساخته شده است.
است.
این مناره در ابتدا با گچ صورتی رنگ پوشانده شده بود، اما در دهه 1990 کارشناسان تصمیم گرفتند که سنگ اصلی را نشان دهند و پوشش گچی را برداشتند.
برج مناره مسجد 77 متر ارتفاع دارد و نوک تیز بالای آن 8 متر است.
هر طرف پایه مربعی مناره 8.12 متر طول دارد.
این مناره به قدری بلند است که از فاصله 29 کیلومتر قابل مشاهده است.
طراحی مناره شامل یک شفت بزرگ با زاویه و ساختاری کوچکتر و یکنواخت است که بالای آن یک گنبد قرار دارد.
بسیاری از ویژگی‌های به کار رفته در این مناره، در دیگر ساختمان‌های مذهبی مراکش هم دیده می‌شود. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به کاشی‌های سرامیکی، الگوهای متناوب که در تمام طرف‌های مناره وجود دارد، تزئینات قوس‌دار و تزئینات سنگی پیچیده اشاره کرد.
