مسمومیت با مونواکسید کربن (2 نکته مهم)
مسمومیت با مونواکسید کربن
با ورود هوای سرد به کشور و افزایش استفاده از دستگاه‌های گرمایشی گاز سوز، خطر مسمومیت با مونواکسید کربن (گازگرفتگی) بیشتر می‌شود. هر سال، آمارهای زیادی از بیمارستان‌ها نشان‌دهنده افزایش این نوع مسمومیت است.
این مسمومیت به خاطر سوختن ناقص منابع انرژی مانند زغال، نفت، گازوئیل، بنزین و گاز شهری به وجود می‌آید.
مونواکسید کربن گازی است بدون رنگ و بو که به راحتی منتشر می‌شود. این گاز از راه تنفس وارد ریه‌ها می‌شود، به خون رفته و به گلبول‌های قرمز می‌چسبد. گلبول‌های قرمز کارشان انتقال اکسیژن است، اما وقتی مونواکسید کربن به آنها می‌چسبد، دیگر نمی‌توانند اکسیژن حمل کنند. بنابراین، اکسیژن از ریه جذب نمی‌شود و فرد با وجود تنفس اکسیژن، خفه می‌شود.
برای اینکه گاز در بدن پخش شود، حدود چهار تا شش ساعت زمان نیاز است؛ این مدت زمانی است که ما در خواب هستیم و گاز سمی در اتاق پخش می‌شود. مسمومیت در کودکان سریع‌تر رخ می‌دهد، اما در افراد مسن عوارض عصبی بدتری به جا می‌گذارد. جنین‌های مادران باردار نیز ممکن است دچار مسمومیت با مونواکسید کربن شوند.
علائم مسمومیت متنوع است. رایج‌ترین علائم شامل سردرد، احساس سرگیجه، تهوع، استفراغ، درد شکم و اسهال است. به‌خصوص ممکن است بیماران به اشتباه برای عفونت‌های ویروسی یا مسمومیت غذایی مرخص شوند. باید به این نکته توجه داشت که این بیماران تب ندارند و دچار علائم مشابه به‌صورت گروهی می‌شوند. اگر تشخیص‌هایی درباره تماس با گاز شهری یا دیگر سوخت‌ها مانند دود ماشین انجام شود، احتمال تشخیص غلط کم می‌شود. معمولاً آزمایشگاه‌های بیمارستانی و غیربیمارستانی توانایی شناسایی این مسمومیت را ندارند یا دسترسی به آن مشکل است. اگر شرایط بیمار نشان می‌دهد که ممکن است مسمومیت با مونواکسید کربن وجود داشته باشد، باید سریعاً او را از محیط آلوده خارج کرده و به بیمارستان منتقل کرد.
درمان اصلی در بیمارستان با تجویز اکسیژن با غلظت بالا آغاز می‌شود. بسیاری از بیماران به اکسیژن با فشار بالا نیاز دارند که فقط برخی مراکز درمانی به آن دسترسی دارند.
متأسفانه برخی از بیماران مسمومیت با مونواکسید کربن ممکن است عوارض تأخیری را تجربه کنند. از دست دادن حافظه، اختلالات شخصیتی، پرخاشگری، بی‌قراری و حتی کوری از دیگر عوارض تأخیری گزارش شده است. اگرچه پژوهش‌های زیادی بر روی این عوارض انجام شده، هنوز افراد در معرض خطر به‌طور دقیق مشخص نشده‌اند، اما واضح است که هر چه علائم اولیه شدیدتر باشد، احتمال بروز عوارض بیشتری وجود دارد.
پیشگیری
ـ قبل از استفاده از وسایل گرمایشی، باید اطمینان حاصل کرد که این وسایل به‌خوبی کار می‌کنند و گاز نشت نمی‌کند.
ـ افرادی که دچار مسمومیت با این گاز شده‌اند، نباید به محل قبلی خود برگردند، مگر اینکه سیستم گرمایشی به‌طور کامل بررسی و نقص‌ها برطرف شود.
ـ هرگز در فضای بسته، ماشین را برای مدت طولانی روشن نگذارید. گاز مونواکسید کربن هیچ نشانه‌ای ندارد و بدون اینکه فرد متوجه شود، او را مسموم می‌کند.
منبع:jamejamonline.ir
