معرفی داروی خواب آور دیازپام و موارد مصرف این دارو (2 نکته مهم)
از دیازپام بیشتر بدانید
دیازپام که با نام تجاری والیوم شناخته می‌شود، یک دارو است که بر روی مواد شیمیایی مغز تأثیر می‌گذارد. این دارو کمک می کند تا وقتی که مواد شیمیایی در مغز به دلیل اضطراب نامتعادل شده‌اند، دوباره به حالت طبیعی برگردند. دیازپام معمولاً برای درمان مشکلات مرتبط با اضطراب، علائم ترک الکل و اسپاسم‌های ماهیچه‌ای استفاده می‌شود. پزشک ممکن است این دارو را در موارد دیگری هم تجویز کند.
این دارو به صورت قرص‌های ۲، ۵ و ۱۰ میلی‌گرمی در بازار موجود است.
موارد مصرف دیازپام
- اضطراب و استرس
- سندرم ترک الکل
- کمک در درمان اسپاسم‌های عضلانی
- کزاز
- کمک به درمان مشکلات صرع
- کمک در بی‌حسی و آندوسکوپی
- درمان صرع مداوم
فارماکولوژی دیازپام
اثر ضد اضطراب و آرامبخش:
دیازپام بر روی سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارد و کمک می‌کند تا اضطراب کاهش یابد. این دارو بر روی یک ماده شیمیایی به نام GABA تاثیر می‌گذارد که به آرامش مغز کمک می‌کند.
- اثر ضد تشنج: دیازپام از انتشار فعالیت‌های تشنجی جلوگیری می‌کند.
- اثر فراموشی: اثر این ویژگی هنوز به طور کامل شناخته نشده است.
- اثر شل کننده عضلات: این اثر به‌طور دقیق مشخص نیست اما ممکن است به علت تأثیر بر روی مسیرهای عصبی رخ دهد.
فارماکوکینتیک دیازپام
- جذب: زمانی که دیازپام به صورت عضلانی تزریق می‌شود، جذب آن نامنظم است و اثر آن بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه شروع می‌شود. اگر به صورت وریدی تزریق شود، اثر آن بین ۱ تا ۵ دقیقه آغاز می‌شود.
- پخش: دیازپام به طور گسترده در بافت‌های بدن پخش می‌شود و حدود ۸۵ تا ۹۵ درصد آن به پروتئین‌های خون متصل می‌شود.
- متابولیسم: این دارو در کبد به یک ماده فعال دیگر به نام دزمتیل دیازپام تبدیل می‌شود.
- دفع: بیشتر مواد حاصل از متابولیسم دیازپام از طریق ادرار دفع می‌شوند و مقدار کمی از آن از طریق مدفوع خارج می‌شود. اثر دارو معمولاً ۳ ساعت طول می‌کشد، اما در بیماران مسن یا کسانی که مشکلات کبدی دارند، ممکن است تا ۹۰ ساعت ادامه یابد. اثر ضد تشنج آن بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است.
مقدار و نحوه مصرف دیازپام
میزان مصرف دیازپام بسته به شرایط مختلف و افراد متفاوت خواهد بود. هیچگاه بیش از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. معمولاً برای درمان اضطراب، ۲ میلی‌گرم سه بار در روز تجویز می‌شود و در صورت نیاز می‌توان تا ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم در مقادیر تقسیم شده مصرف کرد. همچنین برای درمان مشکل راه رفتن در خواب و ترس کودکان، ۱ تا ۵ میلی‌گرم قبل از خواب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مصرف دیازپام در بارداری و شیردهی
دیازپام جزو گروه D است و به همین خاطر مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است.
در دوران شیردهی، مصرف این دارو تنها در موارد اضطراری و با نظر پزشک مجاز است.
دلیل این موضوع ترشح دیازپام در شیر مادر و احتمال بروز عوارض جانبی برای نوزادان است.
عوارض جانبی دیازپام
قرص دیازپام می‌تواند عملکرد مغز را کاهش دهد و باعث مشکلاتی در قضاوت، تفکر و مهارت‌های حرکتی شود. بنابراین، نباید این دارو را با الکل یا دیگر داروهایی که فعالیت مغز را کاهش می‌دهند مصرف کنید. شایع‌ترین عارضه والیوم، مانند سایر داروهای مشابه، خواب‌آلودگی است؛ بنابراین بعد از مصرف آن، بهتر است رانندگی نکنید یا با ماشین‌آلاتی که نیاز به تمرکز دارند کار نکنید. دیگر عوارض دیازپام شامل موارد زیر است:
- خستگی و ضعف روانی
- ضعف جسمانی و عضلانی
- مشکلات در حرکات عضلانی
- سردرد
- لرزش
- سرگیجه
- خشکی دهان یا افزایش ترشح بزاق
- حالت تهوع
- یبوست
اگر این علائم خفیف باشند، احتمالاً در طی چند روز از بین خواهند رفت، اما اگر به شدت ادامه پیدا کنند، باید با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی دیازپام
برخی از داروهایی که ممکن است مصرف کنید، می‌توانند با دیازپام در بدن شما واکنش‌های منفی ایجاد کنند. برای جلوگیری از این مشکلات، ضروری است با پزشک مشورت کنید. برخی از این داروها و تداخلات دارویی شامل موارد زیر است:
داروهای سرکوب کننده اسید:
این داروها می‌توانند جذب والیوم را برای بدن دشوار کنند و ممکن است دوز کافی از دیازپام به بدن شما نرسد. داروهایی مانند رانیتیدین، پنتوپرازول، اومپرازول و فاموتیدین جزء این دسته هستند.
داروهای آلرژی و سرماخوردگی:
همزمان مصرف والیوم با داروهای ضد حساسیت یا سرماخوردگی می‌تواند خطر خواب‌آلودگی شدید را افزایش دهد. همچنین ممکن است تنفس را کاهش دهد یا حتی متوقف کند. این داروها شامل دیفن هیدرامین، کلرفنیرامین، پرومتازین، هیدروکسیزین و… هستند.
داروهای ضد افسردگی:
مصرف برخی داروهای ضد افسردگی به همراه والیوم تقریباً اثر مشابهی با داروهای ضد حساسیت دارد و ممکن است باعث خواب‌آلودگی، کرختی و مشکلات تنفسی شود. این داروها شامل آمیتریپتیلین، نوتریپتیلین، دوکسپین، میرتازاپین و ترازودون هستند.
داروهای ضد قارچ:
این داروها می‌توانند تولید آنزیم‌هایی که دیازپام را شکسته و از بین می‌برند را متوقف کنند. این باعث افزایش سطح دیازپام در بدن شما می‌شود و در نتیجه خطر عوارض دارو بیشتر می‌شود. داروهایی مانند کتوکونازول، فلوکونازول و ایتراکونازول از این دسته هستند.
داروهای ضد روان‌پریشی:
استفاده از برخی داروهای ضد روان‌پریشی به همراه والیوم می‌تواند خطر مشابهی با داروهای ضد افسردگی داشته باشد. این داروها شامل هالوپریدول، کلروپرومازین، کلوزاپین، ریسپریدون هستند.
داروهای اضطراب:
همزمان مصرف دیازپام با داروهای مشابه خود، مانند آلپرازولام، کلونازپام و لورازپام، می‌تواند عوارض جانبی دیازپام را تشدید کند.
علاوه بر این، مصرف داروهایی که برای درمان اختلالات حرکتی، داروهای ضد تشنج، مسکن‌هایی مانند مورفین و کدئین و داروهای خواب مانند زولپیدوم نیز ممکن است با دیازپام تداخل داشته باشد. بنابراین حتماً باید تمام داروهایی که مصرف می‌کنید را با دقت با پزشک در میان بگذارید.
“`html
نشانه های مسمومیت با دیازپام
داروی دیازپام، مانند دیگر داروها، اگر بیش از حد تجویز پزشک مصرف شود، ممکن است موجب مسمومیت گردد. نشانه‌های مسمومیت با دیازپام شامل موارد زیر است:
- سردرگمی و عدم تمرکز
- صحبت کردن به صورت ناقص و مبهم
- اختلال در تعادل و حرکت
- احساس خواب آلودگی
- مشکلات تنفسی
- ضعف در واکنش‌های بدنی
مصرف بیش از اندازه یا کمتر از میزان لازم
اگر فراموش کردید که یک بار این دارو را مصرف کنید، به محض به یاد آوردن، آن را مصرف کنید. اما اگر به یادآوری شما بسیار نزدیک به زمان مصرف بعدی بود، دوز فراموش شده را نخورید و فقط در نوبت بعدی دیازپام را مصرف کنید.
اگر بیش از حد نیاز، این دارو را مصرف کرده‌اید، فوراً به مراکز اورژانسی مراجعه کنید یا از پزشک کمک بگیرید. توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند خطرناک باشد و نشانه‌های آن شامل موارد زیر است:
- خواب آلودگی شدید
- از دست دادن تعادل و هماهنگی
- ضعف یا شل شدن ماهیچه‌ها
- غش کردن
موارد منع مصرف دیازپام
بیمارانی که به میاستنی گراویس مبتلا هستند یا واکنش‌های حساسیتی شدید به این دارو دارند، و افرادی که از گلوکوم با زاویه باریک رنج می‌برند، همچنین افرادی که شوک یا غش دارند یا مسمومیت حاد با الکل دارند، نباید دیازپام مصرف کنند. مصرف این دارو در نوزادان زیر شش ماه به دلیل متابولیسم کند دارو خطرناک است.
هشدار مصرف دیازپام
افرادی که به طور مداوم از این دارو استفاده می‌کنند ممکن است به آن وابسته شوند و برای داشتن همان اثرات آرامبخش، نیاز به مصرف دوز بالاتری پیدا کنند. مصرف دوزهای بالاتر می‌تواند منجر به وابستگی و تحمل بدن شود. بنابراین حتماً دوز مصرفی این دارو باید توسط پزشک تعیین گردد و تحت نظر ایشان باشد.
توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری در هنگام مصرف دیازپام
- احساس تمایل به سوءمصرف دارو ممکن است همراه با اضطراب و افسردگی بروز کند.
- در درمان‌های طولانی‌مدت، شمارش دوره‌ای سلول‌های خونی و آزمایش‌های کبد توصیه می‌شود.
- در سالمندان و بیماران ناتوان احتمال خواب آلودگی، اختلال در حرکت، یبوست و احتباس ادراری بیشتر است.
- نسبت جذب و دفع دارو و همچنین مدفوع را زیر نظر داشته باشید.
- بر رفتار و راه رفتن بیمار نظارت کنید.
- در بیماران تحت درمان طولانی با دوزهای بالا، افرادی که الکلی هستند یا خوددرمانی می‌کنند، احتمال وابستگی جسمی و روانی وجود دارد.
شرایط نگهداری دیازپام
- دارو را در دمای کمتر از 30 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.
- دارو را در مکانی دور از دسترس کودکان قرار دهید.
بییشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`
