معرفی داروی کتوپروفن و موارد مصرف آن (2 نکته مهم)
آشنایی با داروی کتوپروفن
کتوپروفن (Ketoprofen) یکی از داروهای رایج ضد التهاب است که معمولاً بدون استروئید مصرف می‌شود. این دارو به منظور کاهش درد و التهاب ناشی از بیماری‌های مفصلی مثل آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت (آرتروز) در بزرگسالان به کار می‌رود.
داروهای ضد التهاب مانند کتوپروفن معمولاً به عنوان NSAIDs یا فقط “ضد التهاب” شناخته می‌شوند. کتوپروفن به درمان دردهایی مثل آرتریت، نقرس، دردهای قاعدگی، رگ به رگ شدن و دردهای بعد از جراحی کمک می‌کند. این دارو می‌تواند درد و التهاب را کم کند.
شما می‌توانید کتوپروفن را با نسخه پزشک تهیه کنید. گاهی این دارو با نام “امپرازول” ترکیب می‌شود زیرا امپرازول می‌تواند ناراحتی معده (مهم‌ترین عارضه جانبی کتوپروفن) را کاهش دهد. همچنین کتوپروفن به شکل ژل هم موجود است که می‌توانید آن را مستقیم روی پوست بزنید تا به تسکین درد عضلات و مفاصل کمک کند. این دارو با نام تجاری Axorid به عنوان ترکیبی از کتوپروفن و امپرازول عرضه می‌شود.
اشکال دارویی: قرص، کپسول، ژل و قطره چشمی
مکانیسم اثر کتوپروفن
کتوپروفن با مسدود کردن آنزیم‌های خاص به نام سیکلواکسیژناز-۲ (COX-2) کار می‌کند. این آنزیم‌ها به تولید مواد شیمیایی به نام پروستاگلاندین‌ها کمک می‌کنند که بعضی از آن‌ها باعث درد و التهاب در مناطق آسیب دیده می‌شوند. با مسدود کردن این آنزیم، تولید پروستاگلاندین‌ها کاهش می‌یابد و در نتیجه درد و التهاب کمتر می‌شود.
فارماکوکینتیک کتوپروفن
کتوپروفن به سرعت توسط دستگاه گوارش جذب می‌شود و حداکثر غلظت آن در خون حدود نیم تا دو ساعت پس از مصرف مشاهده می‌شود. مصرف آن با غذا بر روی میزان جذب تاثیر می‌گذارد، اما زیست‌دستیابی آن تغییر نمی‌کند. این دارو همچنین به خوبی از طریق عضله و رکتوم نیز جذب می‌شود. تقریباً 99 درصد آن با پروتئین‌های خون باند می‌شود و غلظت مناسبی در مایع مفصلی ایجاد می‌کند. نیمه‌عمر کتوپروفن حدود 1.5 تا 4 ساعت است و بیشتر در کبد متابولیزه و در ادرار دفع می‌شود.
موارد منع مصرف داروی کتوپروفن
- تاریخ انقضای داروی کتوپروفن را بررسی کنید و اگر منقضی شده است، از آن استفاده نکنید.
- هرگز این دارو را به دیگران، حتی اگر علائم مشابه داشته باشند، ندهید.
- کتوپروفن را بیشتر از مقدار تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
- تداخل دارویی کتوپروفن را بررسی کنید و به پزشک خود بگویید چه داروهای دیگری مصرف می‌کنید.
تداخلات دارویی کتوپروفن
تداخل دارویی می‌تواند اثر داروها را تغییر دهد و باعث ایجاد عوارض جانبی جدی شود. لیستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید (شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه و محصولات گیاهی) تهیه کنید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، دوز داروی خود را تغییر ندهید یا مصرف آن را متوقف نکنید.
برخی از داروهایی که ممکن است با کتوپروفن تداخل کنند شامل: آلیسکیرن، مهارکننده‌های ACE (مثل کاپتوپریل و لیزینوپریل)، مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (مانند لوزارتان و والزارتان)، لیتیوم، متوترکسات، کورتیکواستروئیدها (مثل پردنیزون) و داروهایی که ممکن است بر کلیه‌ها تاثیر بگذارند (مانند سیدوفوویر، دیورتیک‌ها مثل فوروزماید، هیدروکلروتیازید و تریامترن) هستند.
کتوپروفن اگر با داروهای دیگری که باعث خونریزی می‌شوند مصرف شود، ممکن است خطر خونریزی را بیشتر کند. این داروها شامل داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل (clopidogrel) و “رقیق‌کننده‌های خون” مانند دابیگاتران (dabigatran)، انوکساپارین (enoxaparin) و وارفارین (warfarin) هستند.
قبل از مصرف هرگونه دارو، چه تجویزی باشد و چه بدون نسخه، باید برچسب آن را بخوانید. این شامل داروهای ضد درد/تب مانند آسپرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن (ibuprofen) یا ناپروکسن (naproxen) هم می‌شود. این داروها مشابه کتوپروفن هستند و ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهند. اگر پزشک برای شما آسپرین با دوز پایین (معمولاً ۳۲۵-۸۱ میلی‌گرم در روز) تجویز کرده است تا از سکته مغزی یا حمله قلبی جلوگیری کند، باید آن را ادامه دهید مگر اینکه پزشک به شما بگوید که مصرفش را قطع کنید. با داروساز خود درباره جزئیات بیشتر صحبت کنید.
استفاده روزانه از کتوپروفن ممکن است توانایی آسپرین را برای جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی کاهش دهد. درباره استفاده از داروهای دیگر مثل استامینوفن (acetaminophen) برای درمان درد و تب با پزشک خود مشورت کنید. اگر مجبور به استفاده از کتوپروفن هستید، با پزشک درباره تجویز آسپرین با آزادسازی سریع صحبت کنید و بعد از مصرف آسپرین، در زمان دیگری کتوپروفن را مصرف نمایید. هرگز دوز آسپرین را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید و مصرف آن را قطع نکنید.
نکات قبل از مصرف کتوپروفن
برخی داروها برای افراد با شرایط خاص مناسب نیستند و بعضی دیگر برای درمان‌های اضافی تجویز می‌شوند؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف کتوپروفن پزشکتان را از موارد زیر مطلع کنید:
- اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید یا به نوزادتان شیر می‌دهید.
- اگر مشکل آسم یا هر نوع اختلال آلرژیک دارید.
- اگر مشکل قلبی-عروقی دارید.
- اگر فشارخون بالا دارید.
- اگر مشکل لخته شدن خون دارید.
- اگر بیماری کبدی یا کلیوی دارید.
- اگر زیر ۱۸ سال یا بالای ۶۵ سال سن دارید.
- اگر قبلاً زخم معده یا دوازدهه یا اختلال التهابی روده مثل بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو داشته‌اید.
- اگر نوعی اختلال بافت همبند مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک دارید.
- اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، شامل تمامی داروها و حتی داروهای گیاهی و مکمل.
- اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید، به ویژه به داروهای دسته NSAIDs مثل ناپروکسن، دیکلوفناک، ایبوپروفن و آسپرین.
عوارض جانبی احتمالی داروی کتوپروفن
تمام داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند؛ اما بسیاری از افراد هیچگونه عارضه‌ای تجربه نمی‌کنند. برخی از عوارض ممکن است بعد از مدتی از بین بروند. اگر هر یک از عوارض به صورت مداوم ادامه پیدا کرد، باید به پزشک اطلاع دهید:
عوارض رایج:
- سوء هاضمه، سوزش سر دل، درد شکم، احساس مریضی، اسهال
- یبوست، نفخ، سردرد، احساس سرگیجه یا خواب‌آلودگی، بثورات خارش‌دار
- اگر با مشکلات تنفسی مانند خس خس سینه یا تنگی نفس مواجه شدید.
- اگر علائمی از واکنش‌های آلرژیک مانند ورم دور دهان یا صورت و یا دانه‌های پوستی خارش‌دار داشتید.
- اگر مدفوع شما سیاه یا خونی است و یا اگر استفراغ خونی یا درد شکم دارید.
- اگر هر نشانه خاصی را مشاهده کردید که فکر می‌کنید به مصرف کتوپروفن مربوط است، به پزشک اطلاع دهید.
- دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- دارو را در مکانی خشک و خنک و به دور از گرما و نور مستقیم نگه دارید.
عوارض کمتر رایج:
نکته مهم: اگر شما هر یک از علائم غیرمعمول اما جدی زیر را تجربه کردید، مصرف کتوپروفن را متوقف کنید و به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید:
نحوه نگهداری داروی کتوپروفن
