معرفی قرص لیوتیرونین و موارد مصرف آن (2 نکته مهم)
“`html
آشنایی با قرص لیوتیرونین سدیم
لیوتیرونین (Liothyronine) برای تشخیص و درمان کم کاری تیروئید، پیشگیری و درمان گواتر و سرطان تیروئید و همچنین بررسی عملکرد غده تیروئید به کار می رود.
قرص لیوتیرونین 25 میکروگرم یا هورمون T3 در کم کاری تیروئید استفاده می شود. قدرت و سرعت اثر قرص لیوتیرونین از قرص لووتیروکسین بیشتر است؛ اما به دلیل عوارض جانبی بیشتر قرص لیوتیرونین، مصرف لووتیروکسین ارجحیت دارد. قرص لیوتیرونین معمولاً صبح‌ها و ناشتا مصرف می‌شود.
نام تجاری: Cytomel
اشکال دارویی:
- قرص روکشدار: 25 میکروگرم یا 0.025 میلی گرم
مکانیسم اثر لیوتیرونین سدیم
هورمون‌های تیروئیدی دو نوع اثر دارند: آنابولیک (ساخت و ساز) و کاتابولیک (تخریب). این هورمون‌ها در متابولیسم طبیعی بدن، رشد و تکامل به ویژه در سیستم عصبی کودکان نقش دارند.
فارماکوکینتیک لیوتیرونین سدیم
حدود 95 درصد لیوتیرونین از طریق مصرف خوراکی جذب می‌شود. این دارو به شدت به پروتئین‌های خون متصل می‌شود (بیش از 99 درصد) و تنها مقدار کمی از آن در کبد تغییر می‌کند و از طریق صفرا دفع می‌شود. زمان رسیدن به بیشترین اثرات درمانی 48 تا 72 ساعت است و پس از قطع مصرف دارو، اثر آن تا 72 ساعت ادامه دارد.
مقدار و موارد مصرف قرص لیوتیرونین
قرص لیوتیرونین 25 میکروگرم برای جایگزینی هورمون تیروئید در کم کاری تیروئید
- مصرف قرص لیوتیرونین در بالغین: معمولاً 25 میکروگرم در روز تجویز می‌شود. سپس هر 1 تا 2 هفته، به میزان 12 تا 25 میکروگرم به دوز اضافه می‌شود. دوز نگهدارنده معمولاً بین 25 تا 75 میکروگرم است.
قرص لیوتیرونین در درمان میکزدم (عارضه ناشی از کم کاری غده تیروئید):
- بالغین: روزانه 5 میکروگرم لیوتیرونین تجویز می‌شود و سپس هر 1 تا 2 هفته، 5 تا 10 میکروگرم به آن اضافه می‌شود. دوز نگهدارنده معمولاً 50 تا 100 میکروگرم است.
قرص لیوتیرونین برای کم کاری تیروئید خفیف:
- بالغین: معمولاً 25 میکروگرم در روز شروع می‌شود و سپس هر 1 تا 2 هفته، 12.5 تا 25 میکروگرم اضافه می‌شود.
مصرف قرص لیوتیرونین در کودکان:
- دوز اولیه برای کودکان 5 میکروگرم در روز است. سپس هر 1 تا 2 هفته باید 5 میکروگرم به دوز اضافه شود تا به دوز بین 15 تا 25 میکروگرم در روز برسند.
قرص لیوتیرونین برای کرتینیسم یا هیپوتیروئیدی مادرزادی (کم کاری تیروئید مادرزادی):
- مصرف قرص لیوتیرونین در نوزادان و کودکان زیر 3 سال: معمولاً 5 میکروگرم در روز تجویز می‌شود و می‌توان هر 3 تا 4 روز یک بار 5 میکروگرم دیگر به آن اضافه کرد تا تاثیر درمانی مطلوب حاصل شود.
نکات با اهمیت در رابطه با لیوتیرونین
- تفاوت لیوتیرونین با لووتیروکسین: لیوتیرونین T3 و لووتیروکسین T4 است، اما هر دو برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می‌شوند و به عنوان جایگزین هورمون تیروئید شناخته می‌شوند. قدرت و سرعت اثر لیوتیرونین بیشتر از لووتیروکسین است، اما عمر مفید آن کوتاه‌تر است و مصرف آن معمولاً 2 تا 3 بار در روز باید انجام شود.
“““html
- استفاده از لیوتیرونین کمتر از لووتیروکسین است؛ چون عوارض جانبی آن بیشتر است.
- لیوتیرونین سدیم برای درمان هیپوتیروئیدی، میکزدم و کرتینیسم به عنوان درمان ثانویه محسوب می‌شود.
- دوز ابتدایی لیوتیرونین برای افراد مسن و کودکان ۵ میکروگرم در روز است و افزایش دوز هم باید به مقدار ۵ میکروگرم و در فواصل مشخص انجام شود.
- وقتی قرص لیوتیرونین به جای لووتیروکسین مصرف می‌شود، ابتدا باید مصرف لووتیروکسین قطع شود و از همان روز لیوتیرونین شروع شود. بعد از اینکه اثرات لووتیروکسین تمام شد، می‌توان دوز لیوتیرونین را به آرامی افزایش داد.
- اگر می‌خواهید مصرف لووتیروکسین را با لیوتیرونین عوض کنید، باید چند روز قبل از قطع لیوتیرونین، مصرف لووتیروکسین را شروع کنید.
موارد منع مصرف لیوتیرونین
- حساسیت شدید به دارو
- MI حاد (حمله قلبی)
- تیروتوکسیکوز
- نارسایی آدرنال درمان‌نشده
موارد احتیاط در مصرف لیوتیرونین
- نارسایی کلیوی
- مشکلات جدی قلبی و عروقی
- نارسایی آدرنال
- فشار خون بالا
- بیماری عروق کرونر
تداخلات دارویی لیوتیرونین
- استفاده همزمان با آدرنوکورتیکواستروئیدها یا کورتیکوتروپین ممکن است وضعیت تیروئید را تغییر دهد و نیاز به تغییر در دوز لیوتیرونین را ایجاد کند.
- اگر لیوتیرونین با داروهای ضدانعقاد همزمان مصرف شود، ممکن است اثرات آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و دوز کمتری از داروهای ضدانعقاد لازم باشد.
- استفاده همزمان با داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای یا داروهای مقلد سمپاتیک می‌تواند اثرات آن‌ها را افزایش دهد و خطر مشکلات قلبی را بالا ببرد.
- استفاده همزمان با داروهای خوراکی پایین‌آورنده قند خون یا انسولین ممکن است بر نیاز به این داروها تأثیر بگذارد.
- استروژن‌ها می‌توانند نیاز به لیوتیرونین را با افزایش غلظت گلوبولین پیوندیابنده به تیروکسین بالا ببرند.
- آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم، کلستیرامین، آهن و سوکرالفیت ممکن است جذب لیوتیرونین را کاهش دهند؛ بهتر است این داروها را با فاصله ۲ تا ۴ ساعت از لیوتیرونین مصرف کنید.
- لیوتیرونین می‌تواند اثر درمانی دیگوکسین را کاهش دهد؛ بنابراین باید سطح دیگوکسین را کنترل کرده و در صورت لزوم دوز آن را تنظیم کنید.
عوارض جانبی لیوتیرونین
هر دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. اگرچه همه این عوارض در هر فردی بروز نمی‌کند، اما در صورت بروز هر یک از موارد زیر، باید با پزشک خود مشورت کنید. برخی از عوارض جانبی لیوتیرونین شامل موارد زیر است:
- CNS: تحریک‌پذیری، بی‌خوابی، بی‌قراری، لرزش، عصبانیت و سردرد
- GI: تهوع، استفراغ، اسهال و کاهش وزن
- CV: تند شدن ضربان قلب (تاکیکاردی)، آریتمی، مشکلات قلبی و آنژین صدری
- سایر: مشکلات قاعدگی، حساسیت پوستی، عدم تحمل گرما و تعریق زیاد
مصرف لیوتیرونین در بارداری و شیردهی
- لیوتیرونین در دوران بارداری و شیردهی…
“““html
سدیم در دوران بارداری در گروه A قرار دارد و می‌توان از لیوتیرونین در این دوران با تجویز پزشک استفاده کرد.
نکات پزشکی – پرستاری در مورد لیوتیرونین
- در طول درمان با لیوتیرونین سدیم، موارد زیر باید زیر نظر باشد: علائم حیاتی مانند نبض و فشار خون، وزن و قد کودکان، T3، T4، TSH، PT، RAIU و وضعیت قلب و عروق مثل ایسکمی و آنژین و ECG.
- لیوتیرونین سدیم معمولا بصورت یک دوز در صبح تجویز می‌شود تا خواب بیمار را مختل نکند.
- درمان با لیوتیرونین سدیم باید از کمترین دوز موثر آغاز شده و در صورت نیاز به آرامی دوز افزایش یابد.
- لیوتیرونین سدیم در رده دوم درمان قرار دارد و پس از استفاده از داروهای تیروئیدی تجویز می‌شود.
- برای حفظ سطح سرمی این دارو، باید در ساعت‌های مشخص مصرف شود.
- لیوتیرونین سدیم باید ۴ هفته قبل از انجام تست RAIU قطع شود.
نکات مربوط به بیمار – خانواده در حین مصرف لیوتیرونین
- لیوتیرونین سدیم را طبق دستور پزشک و در ساعت‌های معین مصرف کنید و از قطع خودسرانه آن خودداری کنید.
- بلافاصله پس از شروع درمان با لیوتیرونین، تغییرات رفتاری و شخصیتی کودکان بهبود می‌یابد.
- لیوتیرونین سدیم برای کاهش وزن کاربردی ندارد و نباید برای لاغری مصرف شود.
- در طول درمان با لیوتیرونین، ریزش مو در کودکان موقتی خواهد بود و به زودی برطرف می‌شود.
- قبل از مصرف غذاهای حاوی ید و داروهای بدون نسخه در طول درمان، با پزشک مشورت کنید.
- گاهی درمان بیماری نیاز به مصرف طولانی‌مدت دارو دارد و حتی ممکن است تا پایان عمر ادامه یابد.
- تپش قلب، تحریک‌پذیری، هیجان و احساس اضطراب را بعد از مصرف لیوتیرونین به پزشک گزارش دهید، زیرا ممکن است از نشانه‌های مسمومیت با این دارو باشد.
شرایط نگهداری لیوتیرونین
لیوتیرونین سدیم را در دمای بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد و دور از نور خورشید نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`
