معرفی هالوپریدول ،مورد استفاده،عوارض،موارد منع مصرف (2 نکته مهم)
آشنایی با هالوپریدول، کاربردها، عوارض و موارد منع مصرف
هالوپریدول
موارد مصرف:
هالوپریدول برای درمان اسکیزوفرنی و دیگر مشکلات روانی، شیدایی، کمک به بهبود بعضی مشکلات هیجانی و حرکتی، از جمله تحریک‌پذیری و اضطراب شدید، همچنین برای کاهش تیک‌های حرکتی و علائم مربوط به سندرم تورت استفاده می‌شود. این دارو همچنین برای درمان سکسکه‌های مقاوم نیز تجویز می‌گردد.
مکانیسم اثر:
این دارو بیشترین اثر درمانی خود را با مسدود کردن گیرنده‌های دوپامینی انجام می‌دهد. همچنین تا حدودی گیرنده‌های آلفا-آدرنرژیک و موسکارینی نیز تحت تأثیر این دارو قرار می‌گیرند.
فارماکوکینتیک:
این دارو به صورت خوراکی تا حدود 60 درصد جذب می‌شود. متابولیسم آن در کبد نسبتاً زیاد است و حداکثر غلظت خونی آن 2 تا 6 ساعت بعد از مصرف به دست می‌آید. نیمه عمر این دارو بین 12 تا 37 ساعت است و بیشتر از طریق کلیه و مقدار کمتری از طریق صفرا دفع می‌شود.
موارد منع مصرف:
این دارو در شرایطی مانند گیجی در سنین بالا، در بیماران تحریک‌پذیر و خیلی فعال، حالات پورفیری، و زمانی که با سایر داروهای تضعیف‌کننده مغز یا سیستم اعصاب مرکزی مصرف شود، باید تجویز نشود. همچنین در بیماران مبتلا به فئوکروموسیتوم و مشکلات مربوط به گره‌های قاعده‌ای مغز نیز نباید استفاده گردد.
هشدارها:
1 ـ مصرف این دارو در بیماری‌های قلبی-عروقی، پارکینسون، صرع، مشکلات تنفسی و عفونت‌های حاد باید با احتیاط ویژه انجام شود.
2 ـ در صورت داشتن مشکلات کلیوی و کبدی، باید با احتیاط مصرف شود.
3 ـ بیماران مبتلا به بیماری تیروئید سمی و همچنین کودکان نسبت به عوارض ناشی از این دارو حساس‌تر هستند. مصرف این دارو در کودکان زیر 3 سال توصیه نمی‌شود.
عوارض جانبی:
ممکن است مصرف این دارو باعث خواب‌آلودگی بیش از حد، بی‌ثباتی خلقی، کابوس‌های شبانه، بی‌خوابی، تحریک و سرخوشی شود.
“`html
در مصرف‌های طولانی‌مدت ممکن است عوارض دیررس ایجاد شود. عوارض جانبی مانند یبوست، خشکی دهان، احتقان بینی، احتباس ادرار و تاری دید نیز به ندرت ممکن است مشاهده شوند.
عوارض خارج هرمی مانند واکنش‌های دیستونیک و آکا تزی، به ویژه در بیماری تیروئید سمی رایج‌تر هستند. همچنین ممکن است عوارضی مانند خستگی و ضعف گاه‌به‌گاه بروز کند.
تداخل‌های دارویی:
داروهای هوشبر می‌توانند اثر هالوپریدول در کاهش فشار خون را افزایش دهند. داروهایی مانند ریفامپیسین و کربامازپین می‌توانند متابولیسم کبدی هالوپریدول را افزایش دهند و غلظت آن در خون را کاهش دهند. از سوی دیگر، داروهای ضد افسردگی می‌توانند اثرات ضد موسکارینی هالوپریدول را بیشتر کنند و فلوکستین نیز غلظت هالوپریدول را افزایش می‌دهد. هالوپریدول ممکن است باعث کاهش آستانه تشنج شده و اثر داروهای ضد صرع را تضعیف کند. داروهایی مانند متیل دوپا و لیتیوم نیز می‌توانند عوارض خارج هرمی هالوپریدول را افزایش دهند.
نکات قابل توصیه:
اثر سایر داروهای تضعیف‌کننده CNS مانند داروهای آرامبخش، خواب‌آور و ضد دردهای قوی می‌تواند با مصرف این دارو افزایش یابد.
مقدار مصرف:
خوردنی: برای درمان اسکیزوفرنی و دیگر مشکلات روانی مانند مانیا، در مراحل اولیه به مقدار 3–5/1 میلی‌گرم، 2-3 بار در روز تجویز می‌شود. در موارد شدیدتر یا بیمارانی که به درمان مقاوم هستند، ممکن است 3-5 میلی‌گرم، 2-3 بار در روز تجویز شود. در موارد مقاوم به درمان، ممکن است تا 100 میلی‌گرم (به ندرت تا 120 میلی‌گرم) نیاز باشد. بر اساس واکنش بیمار، حداقل مقدار دارو (حدود 10–5 میلی‌گرم در روز) باید به عنوان دوز نگهدارنده تجویز شود. در سالمندان یا افراد ضعیف، ابتدا نصف مقدار بزرگسالان تجویز می‌شود.
در کودکان، ابتدا 50–25 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن، در دو دوز تقسیم شده استفاده می‌شود و حداکثر تا 10 میلی‌گرم تجویز می‌شود. برای نوجوانان یا بزرگسالان حداکثر 30 میلی‌گرم در روز تجویز می‌شود (در موارد خاص تا 60 میلی‌گرم). برای درمان سکسکه مقاوم، مقدار 1/5 میلی‌گرم، 3 بار در روز تجویز شده و بر اساس پاسخ بیمار می‌توان مقدار را تنظیم کرد. پیشنهاد می‌شود که دارو در کودکان استفاده نشود.
تزریقی:
در موارد تزریق، به مقدار 10–2 میلی‌گرم به صورت داخل عضلانی تجویز می‌شود. مقدارهای بعدی هر 4–8 ساعت و بر اساس پاسخ بیمار (تا هر یک ساعت در صورت نیاز) و حداکثر تا 60 میلی‌گرم قابل استفاده است. بیمارانی که به شدت دچار اختلالات روانی هستند ممکن است در ابتدای درمان تا 30 میلی‌گرم نیاز داشته باشند. مصرف در کودکان توصیه نمی‌شود.
برای کنترل تهوع و استفراغ، 2–0/5 میلی‌گرم تجویز می‌شود.
سایت رضیم
“`
