مهم ترین علائم و راههای تشخیص سکته مغزی کدامند ؟ (2 نکته مهم)

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی: زمانی اتفاق می‌افتد که خون‌رسانی به یک قسمت از مغز مختل می‌شود و خون به آن منطقه وارد نمی‌شود. این ممکن است به دلیل انسداد یک رگ خون‌رسان به مغز به خاطر لخته‌ای خون باشد که باعث می‌شود آن قسمت از مغز نتواند به درستی کار کند.

سکته مغزی ممکن است به دلیل دیگر عواملی مانند پاره شدن یکی از رگ‌های خون‌رسان مغز نیز رخ دهد. احتمال بروز سکته مغزی در مردان بیشتر از زنان است.

علت بروز سکته مغزی چیست؟

یکی از علل رایج سکته مغزی، سخت و ضخیم شدن دیواره رگ‌های خونی است. تجمع مواد چربی، کلسیم و کلسترول در رگ‌ها باعث کاهش انعطاف‌پذیری آن‌ها می‌شود.

لخته خون ممکن است باعث مسدود شدن رگ خونی غیرقابل انعطاف و ایجاد سکته مغزی ایسکمیک شود.

عامل اصلی سکته مغزی هموراژیک معمولاً عدم درمان فشار خون بالا است که می‌تواند باعث انفجار رگ خونی ضعیف شود.

دلایل بروز سکته مغزی

سه عاملی که با رعایت آنها می‌توان از بروز سکته مغزی جلوگیری کرد:

بیماری‌های مزمن

بیماری‌های مزمن احتمال بروز سکته مغزی را افزایش می‌دهند. بیماری‌های مزمن شامل موارد زیر هستند:

• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• دیابت
• چاقی

کنترل و درمان بیماری‌های فوق خطر سکته مغزی را به شدت کاهش می‌دهد.

رفتارها

برخی رفتارهای خطرناک می‌توانند احتمال بروز سکته مغزی را به شدت افزایش دهند:

• دود کردن سیگار
• عدم ورزش
• نوشیدن الکل

تغذیه

رعایت یک رژیم غذایی نامناسب می‌تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد. مصرف بیش از حد چربی و کلسترول کیفیت رگ‌های خونی را کاهش می‌دهد.

مصرف زیاد نمک می‌تواند به بروز فشار خون منجر شود. همچنین، دریافت بیش از حد کالری می‌تواند باعث چاقی و اضافه وزن گردد.

با رعایت یک رژیم غذایی شامل سبزیجات، میوه‌ها، غلات و ماهی می‌توان از بروز سکته مغزی پیشگیری کرد.

دلایلی که در کنترل شما نیست:

برخی دلایل:

سن و سابقه خانوادگی سکته مغزی: این عوامل در بروز سکته مغزی تأثیرگذار هستند و خارج از کنترل فرد است.

جنسیت: سکته مغزی مردان را بیشتر تهدید می‌کند. اما زنان در موارد سکته مغزی معمولاً جانشان را از دست می‌دهند.

سکته مغزی، افراد با نژادهای آفریقایی آمریکایی، بومیان و اسکیمو را نیز بیشتر تهدید می‌کند.

علائم و نشانه‌های سکته مغزی

بیشتر افراد علائم سکته مغزی را به سرعت بعد از وقوع می‌بینند.

علائم سکته مغزی بستگی به قسمت آسیب‌دیده مغز دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ضعف یا بی‌حسی ناگهانی در یک طرف بدن
• تغییر ناگهانی در بینایی در یکی یا هر دو چشم یا دشواری در بلع غذا
• سردردهای شدید و ناگهانی بدون دلیل
• احساس سرگیجه و مشکل در تعادل هنگام راه رفتن
• مشکلات ناگهانی در صحبت کردن و شناخت افراد

آزمون سکته مغزی

آزمون سکته مغزی برای شناسایی علائم و نشانه‌ها کمک می‌کند. این آزمون شامل موارد زیر است:

لبخند زدن:

از فرد بخواهید لبخند بزند…

“““html

بزنید. آیا یک سمت صورت بی‌حس است؟

تکان خوردن:

از فرد بخواهید دست‌هایش را بالا ببرد. آیا یکی از دست‌ها پایین‌تر است؟

حرف زدن:

از او بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند. آیا در یادآوری و گفتن کلمات مشکل دارد؟

تشخیص سکته مغزی

وقتی کسی با علائم و نشانه‌های سکته مغزی به اورژانس می‌آید، اول باید نوع سکته مغزی را مشخص کنیم.

پزشکان می‌توانند با استفاده از عکس‌برداری اورژانسی نوع سکته (آیا رگ خونی بسته شده یا ترکیده) را تشخیص دهند.

نتایج آزمایش‌های دیگر می‌تواند محل خونریزی در مغز را نشان دهد.

انواع سکته مغزی

سه نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد که روش‌های درمانی آن‌ها متفاوت است. این سه نوع عبارتند از:

1. سکته مغزی ایسکمیک

متداول‌ترین نوع سکته مغزی، سکته مغزی ایسکمیک است. تقریباً از هر 10 سکته مغزی، 9 مورد جزو این نوع هستند.

این سکته به دلیل وجود لخته خونی در رگ‌های مغز رخ می‌دهد. لخته می‌تواند در داخل مغز تشکیل شده یا از مکان دیگری به مغز رسیده باشد.

2. سکته مغزی هموراژیک

سکته مغزی هموراژیک بسیار نادر و خطرناک است. این نوع سکته زمانی اتفاق می‌افتد که یک رگ خونی ضعیف در مغز پاره شود.

این نوع سکته موجب خونریزی شدید درون مغز می‌شود و متوقف کردن آن بسیار سخت است.

3. سکته مغزی کوتاه (TIA)

حمله ایسکمیک گذرا یا سکته مغزی کوتاه، زمانی رخ می‌دهد که لخته خون به طور موقت یک قسمت از مغز را از کار انداخته و علائم مشابه سکته مغزی بروز می‌کند.

پس از بازگشت جریان خون، علائم به طور کامل از بین می‌روند. سکته مغزی کوتاه نشانه‌ای است که سکته مغزی جدی‌تری ممکن است در آینده اتفاق بیفتد.

اگر فکر می‌کنید سکته مغزی کوتاهی را تجربه کرده‌اید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا خطر سکته مغزی اصلی کاهش یابد.

درمان‌های پیش از صدمات سکته مغزی

بعد از بروز سکته مغزی، بیمار باید فوراً در بیمارستان بستری شود تا از آسیب دائمی به مغز جلوگیری شود.

در درمان سکته مغزی، هر ثانیه مهم است. وقتی اکسیژن به مغز نمی‌رسد، مرگ سلول‌های مغزی ظرف چند دقیقه آغاز می‌شود.

استفاده از داروهای حل‌کننده لخته خون در سه ساعت اول بعد از سکته می‌تواند به کاهش آسیب به مغز کمک کند.

وقتی بخشی از بافت مغز از بین می‌رود، اعضای بدن که توسط آن بافت کنترل می‌شدند، از کار می‌افتند. به عبارتی دیگر، سکته مغزی می‌تواند منجر به ناتوانی طولانی مدت جسمی شود.

درمان اورژانسی

برای سکته مغزی ایسکمیک، درمان اورژانسی شامل تجویز داروی ضد لخته خون است. این داروها زمانی مؤثر هستند که حداکثر در سه ساعت پس از بروز سکته مغزی داده شوند.

مدیریت سکته مغزی هموراژیک بسیار سخت است. درمان باید شامل کنترل فشار خون بالا، خونریزی و تورم مغز باشد.

صدمات ناشی از سکته مغزی

میزان آسیب به افراد و از دست دادن توانایی‌های آن‌ها به شدت سکته مغزی و سرعت اقدام در درمان بستگی دارد. نوع آسیب نیز به مکان آسیب‌دیدگی در مغز مربوط می‌شود.

مشکلات رایج بعد از سکته مغزی شامل موارد زیر است:

“““html
• بی حس شدن
• از کار افتادن دست‌ها و پاها
• از بین رفتن توانایی راه رفتن
• از بین رفتن دید چشم‌ها
• ناتوانی در بلع غذا
• ناتوانی در صحبت کردن و برقراری ارتباط

مشکلات می‌توانند دائمی و ماندگار باشند، اما برخی افراد می‌توانند بسیاری از توانایی‌هایشان را دوباره به دست آورند.

درمان‌های بعد از صدمات سکته مغزی

با افزایش تعداد سکته‌ها در کشور، آموزش روش‌های مراقبتی بعد از سکته برای بیماران بسیار مهم است.

گفتار درمانی

توان‌بخشی کاربردی در درمان عوارض سکته مغزی است. گفتار درمانگران می‌توانند به افراد کمک کنند تا مهارت‌های خود را دوباره به دست آورند و با ناتوانی‌هایشان مقابله کنند.

نتیجه گفتار درمانی برای هر بیمار متفاوت است. برای کسانی که توانایی صحبت کردن را از دست داده‌اند، گفتار درمانی ضروری است. گفتار درمانگر همچنین می‌تواند به افرادی که در بلع غذا دچار مشکل هستند، کمک کند.

توان‌بخشی بدنی

ناتوان شدن عضلات و از بین رفتن تعادل بدن از جمله شایع‌ترین عوارض سکته مغزی است.

این مشکلات می‌توانند توانایی راه رفتن را از بیماران بگیرند و در انجام فعالیت‌های روزانه‌شان اختلال ایجاد کنند.

توان‌بخشی فیزیکی یک روش مؤثر برای به دست آوردن تعادل و هماهنگی عضلات بدن است و همچنین می‌تواند به شناسایی و درمان علائم و نشانه‌های افسردگی در بازماندگان سکته مغزی کمک کند و توانایی نوشتن، استفاده از قاشق و چنگال و … را افزایش دهد.

روان درمانی

بازماندگان سکته مغزی ممکن است احساساتی مانند ترس، خشم، اضطراب و غم را تجربه کنند. روان‌شناسان یا مشاوران متخصص می‌توانند با استفاده از استراتژی‌های مختلف به آنها کمک کنند تا با این احساسات کنار بیایند.

متخصص مشاور همچنین می‌تواند علائم و نشانه‌های افسردگی را در بیماران شناسایی و درمان کند.

پیشگیری از سکته مغزی

برای جلوگیری از سکته مغزی روش‌های مختلفی وجود دارد، از جمله:

سبک زندگی

افرادی که از سکته مغزی جان سالم به در برده‌اند باید برای جلوگیری از تکرار سکته نکات زیر را رعایت کنند:

• پرهیز از استعمال دخانیات
• ورزش و حفظ وزن مناسب
• پرهیز از مصرف الکل و نمک
• مصرف غذاهای سالم مانند ماهی، سبزیجات و غلات

داروها

پزشکان برای افرادی که احتمال سکته مغزی دارند، داروهایی تجویز می‌کنند تا این احتمال را کاهش دهند.

داروهای ضدلخته، مانند آسپرین، می‌توانند از تولید لخته در خون جلوگیری کنند.

داروهای ضدلخته، مثل وارفارین، به بازماندگان سکته مغزی تجویز می‌شوند تا به بیداری بخش‌های خاموش مغزشان کمک کنند.

افرادی که از فشار خون بالا رنج می‌برند باید برای درمان به پزشک مراجعه کنند.

جراحی

در بعضی موارد، سکته مغزی به دلیل تنگ شدن شریان‌های کاروتید اتفاق می‌افتد.

پزشکان ممکن است افرادی که سکته مغزی خفیف یا گذرا (TIA) داشته‌اند را جراحی کنند تا پلاکت‌ها را از دیواره شریان پاک کنند. در برخی موارد، برای باز کردن شریان کاروتید از آنژیوپلاستی و قرار دادن بالون و استنت استفاده می‌شود.

زندگی پس از سکته مغزی

بیش از نیمی از افرادی که سکته مغزی کرده‌اند، توانایی‌های خود را دوباره به دست می‌آورند.

کسانی که به اندازه کافی داروهای حل‌کننده لخته خون مصرف می‌کنند، ممکن است به طور کامل بهبود یابند و کسانی که دچار ناتوانی شده‌اند، یاد می‌گیرند مستقل باشند.

بیشتر بخوانید: