موارد مصرف قرص فاموتیدین و عوارض جانبی این دارو (2 نکته مهم)
موارد و عوارض مصرف فاموتیدین (Famotidine) چیست؟
فاموتیدین یکی از داروهایی است که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد برای درمان مشکلات گوارشی که معمولاً از خفیف تا شدید متغیر هستند. این دارو توسط شرکت‌های مختلف در ایران تولید می‌شود و به‌صورت قرص‌های 20 و 40 میلی‌گرمی در داروخانه‌ها موجود است. همچنین، مصرف آن نیازی به نسخه پزشک ندارد.
فاموتیدین بیشتر برای بهبود زخم‌های معده و روده استفاده می‌شود، به‌خصوص زخم‌هایی که به‌دلیل تولید زیاد اسید معده ایجاد می‌شوند. رایج‌ترین استفاده از این دارو در درمان مشکلاتی مانند برگشت اسید از معده به مری و گلو، و همچنین دردهای معده‌ای است. به‌طور معمول، اسید معده به هضم غذا کمک می‌کند، اما اگر بیش‌ازحد ترشح شود، می‌تواند مشکلاتی ازجمله التهاب، زخم معده و رفلاکس ایجاد کند. با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این دارو اطلاعات کسب کنید.
موارد و مقدار مصرف فاموتیدین
1. زخم معده و دوازدهه
برای بزرگسالان: در مواقع حاد، باید 40 میلی‌گرم از دارو را از راه خوراکی قبل از خواب و به مدت 4 تا 8 هفته مصرف کنند. برای درمان نگهدارنده، 20 میلی‌گرم نیز قبل از خواب مصرف می‌شود.
برای کودکان 1 تا 16 سال: 5/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هنگام خواب یا به‌صورت دو بار در روز. حداکثر مقدار مصرف روزانه 40 میلی‌گرم است.
2. ترشح بیش از حد اسید
برای بزرگسالان: doses orally, 20 میلی‌گرم هر شش ساعت مصرف می‌شود و می‌توان تا 160 میلی‌گرم نیز در هر شش ساعت تجویز کرد.
3. درمان برگشت اسید از معده به مری (رفلاکس)
برای بزرگسالان: 20 تا 40 میلی‌گرم دو بار در روز و به مدت حداکثر 12 هفته مصرف شود.
برای کودکان 1 تا 16 سال: 1 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یک یا دوبار در روز.
4. پیشگیری یا درمان سوزش سرمعده
برای بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال: یک قرص در هنگام بروز علائم یا 10 میلی‌گرم یک ساعت قبل از غذا. این دارو می‌تواند دو بار در روز مورد استفاده قرار بگیرد.
تنظیم دوز قرص فاموتیدین
برای بیماران با کلیرانس کراتینین کمتر از 10 میلی‌لیتر در دقیقه، دوز دارو باید به 20 میلی‌گرم در شب کاهش یابد و یا فواصل مصرف دارو باید به 36 تا 48 ساعت تغییر کند تا از تجمع دارو جلوگیری شود.
اثر فاموتیدین در درمان زخم‌های گوارشی
فاموتیدین به‌طور رقابتی اثر هیستامین را روی گیرنده‌های H2 در سلول‌های معده مهار می‌کند. این کار باعث می‌شود که ترشح اسید معده در شب و هنگام استراحت کاهش یابد و در نتیجه به درمان زخم‌ها کمک می‌کند.
تداخلات دارویی فاموتیدین
استفاده از فاموتیدین همراه با داروهایی که اسید معده را خنثی می‌کنند، مانند شربت‌های معده (آلومینیوم ام جی اس،“`html
منیزیم هیدروکسید و .. باعث می‌شود که اثر این دارو کمتر شود. فاموتیدین می‌تواند روی آنزیم‌های کبد تأثیر بگذارد و چون بسیاری از داروها در کبد از بین می‌روند، بهتر است قبل از مصرف فاموتیدین، لیستی از داروهای که می‌خورید را به پزشک یا داروساز بدهید.
اگر مشکلات کلیوی یا کبدی داشته‌اید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است مصرف فاموتیدین در افراد مسن عوارض بیشتری داشته باشد. بنابراین، باید در این گروه سنی با احتیاط مصرف شود. همچنین، کشیدن سیگار می‌تواند باعث شود مقدار اسید معده بیشتر شود و در نتیجه تأثیر فاموتیدین کاهش یابد، که ممکن است علائم شما بدتر شود.
اگر وزن شما بالاست، کاهش وزن می‌تواند به کاهش فشار روی معده و در نتیجه کاهش ترشح اسید کمک کند و فاموتیدین بهتر عمل کند. برخی از غذاها مانند گوجه فرنگی، نعنا، شکلات، غذاهای تند و نوشیدنی‌های داغ، کافئین‌دار و الکلی می‌توانند علائم مشکلات گوارشی شما را بدتر کنند.
بطور کلی، بهتر است مصرف هر غذایی که می‌تواند ترشح اسید معده شما را افزایش دهد، محدود کنید. نوشیدن مایعات و غذاهای آبکی می‌تواند اسید معده را رقیق‌تر کند و برگشت آن به مری را راحت‌تر کند، بنابراین بهتر است تا جایی که می‌توانید از نوشیدن آب و غذاهای آبکی قبل از خواب خودداری کنید و حداقل نیم تا یک ساعت بعد از غذا دراز نکشید.
توجه
پرخوری و مصرف غذاهای پرچرب همچنین می‌تواند اثر دارو را کم کند. معمولاً مصرف این دارو تا زمانی که بیمار بهتر شود ادامه دارد و نیازی به استفاده طولانی‌مدت نیست، اما طول درمان بستگی به شدت و نوع بیماری دارد.
ملاحظات اختصاصی
علاوه بر موارد مربوط به همه آنتاگونیست‌های H2، رعایت موارد زیر نیز توصیه می‌شود:
- مصرف بیش از حد هشت هفته فاموتیدین در بیماران مبتلا به زخم دوازدهه بدون عوارض توصیه نمی‌شود.
- بعد از مصرف فاموتیدین از طریق لوله بینی: لوله باید شسته شود تا اطمینان حاصل شود که دارو به معده رفته است.
- آنتی‌اسیدها را می‌توان همزمان با این دارو مصرف کرد.
- به نظر می‌رسد عوارض جانبی و تداخل دارویی این دارو کمتر از سایمتیدین باشد.
- قرص فاموتیدین ممکن است باعث گیجی شود که ظرف 3-4 روز بعد از قطع آن برطرف می‌گردد. سن بالای 50 سال، نارسایی کبدی یا کلیوی از ریسک فاکتورهای این عارضه هستند.
- در بیماران با نارسایی کلیه متوسط تا شدید (ClCr
نکات قابل توصیه قرص فاموتیدین
- برای اطمینان از بهبود کامل، دارو را طبق دستور مصرف کنید و حتی بعد از اینکه دردتان قطع شد، مصرف آن را ادامه دهید.
- این دارو را در هنگام خواب مصرف کنید.
مصرف قرص فاموتیدین در سالمندان
این دارو باید با احتیاط برای سالخوردگان تجویز شود، زیرا خطر عوارض جانبی، به ویژه عوارض مرتبط با سیستم عصبی مرکزی، افزایش می‌یابد.
مصرف قرص فاموتیدین در دوران شیردهی
فاموتیدین ممکن است در شیر مادر ترشح شود، بنابراین در دوران شیردهی باید با احتیاط مصرف شود.
عوارض جانبی قرص فاموتیدین
- اعصاب مرکزی: سردرد، بی‌حالی، سرگیجه، خواب‌آلودگی، اضطراب، افسردگی، تب
- پوست: خشکی، قرمزی، ریزش مو در نواحی خاص، آکنه، خارش
- گوش: وزوز گوش
- دستگاه گوارش: خشکی دهان، اسهال، یبوست, حالت تهوع، استفراغ، کم‌اشتهایی، درد معده، طعم غیرمعمول، نفخ
- خون: کاهش تعداد پلاکت‌ها
- کبد: افزایش سطح آنزیم‌های کبدی
“`عوارض جانبی دیگر: کاهش میل جنسی، درد در عضلات یا مفاصل، واکنش‌های آلرژیک، و افزایش ضربان قلب.
مسمومیت و درمان با قرص فاموتیدین
- نشانه‌های بالینی: گزارشی از مصرف زیاد دارو وجود ندارد.
- درمان: برای درمان، نخست معده شسته می‌شود یا بیمار وادار به استفراغ می‌شود. سپس از ذغال فعال استفاده می‌شود تا از جذب بیشتر دارو جلوگیری شود. اگر لازم باشد، درمان‌های علامتی و حمایتی انجام می‌گیرد. همودیالیز نمی‌تواند فاموتیدین را از بدن خارج کند.
لطفا اگر سوال یا نکته‌ای درباره مصرف فاموتیدین دارید، آن را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
بیشتر بخوانید:
