مکان های دیدنی اصفهان-سری هفدهم (+ تصاویر)
مکان های دیدنی اصفهان
از آنجایی که مردم ایران و کشورهای مختلف علاقه زیادی به دیدن زیبایی‌ها و شکوه شهر اصفهان دارند و از سراسر جهان برای بازدید از این شهر به آن سفر می‌کنند، ما هر روز یکی از مکان‌های دیدنی اصفهان را به شما معرفی می‌کنیم تا بتوانید راحت‌تر از این مکان‌ها بازدید کنید و از آنها لذت ببرید.
میدان نقش جهان اصفهان
میدان نقش جهان که به نام تاریخی میدان شاه نیز شناخته می‌شود و بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به نام میدان امام تغییر نام یافته، میدان مرکزی شهر اصفهان است که در مجموعه تاریخی نقش جهان واقع شده است.
در این میدان، بناهای تاریخی مهمی وجود دارد از جمله عالی‌قاپو، مسجد شاه، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه. همچنین دور میدان، دو طبقه حجره‌هایی قرار دارند که عموماً برای فروش صنایع دستی اصفهان مورد استفاده هستند.
میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به عنوان یک اثر ملی در ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ نیز به عنوان یکی از نخستین آثار ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
پیش از آنکه اصفهان به عنوان پایتخت ایران انتخاب شود، در محل این میدان یک باغ بزرگ به نام «نقش جهان» وجود داشته است.
این باغ همچنین مکانی برای ساخت ساختمان‌های دولتی و کاخ‌های فرمانروایان تیموری و آق‌قویونلوها بوده است. در آن زمان، بخشی از باغ به نام «درب کوشک» شناخته می‌شده که در ضلع غربی میدان نقش جهان امروز و در محل کاخ عالی قاپو قرار داشته است.
در دوران سلطنت سلجوقیان، حداقل بخشی از باغ نقش جهان به نام میدان «کوشک» شناخته می‌شده است. در این میدان، برکیارق توسط برادرش محمود دستگیر شده و همچنین این میدان مناسب برگزاری آیین‌های رسمی و جشن‌های نوروز بوده است.
با شروع سلطنت شاه عباس اول، میدان با ابعاد بزرگتر از میدان قبلی دستکاری شده و در آن آیین‌های چراغانی و آتش‌بازی بسیاری برپا شده است.
منابع مختلف می‌گویند که شکل فعلی میدان در زمان سلطنت شاه عباس اول و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری ساخته شده است.
احتمالاً طراحی این میدان از روی میدان حسن پادشاه در تبریز انجام شده است. محمدرضا و علی‌اکبر اصفهانی، دو معمار معروفی هستند که میدان را طراحی و به شکل فعلی ساختند. نام این معماران در سردر بناهای دور میدان دیده می‌شود.
فکر تاریخ کرد راغب و گفت شد در کعبه در صفاهان باز
با محاسبهٔ حروف ابجد مصراع دوم این شعر، تاریخ اتمام ساخت (۱۰۴۶) به دست می‌آید. و در طول دوران ساخت میدان و پس از آن، میدان همیشه پر از زندگی و فعالیت بوده است.
اما در زمان شاه سلیمان و شاه سلطان حسین، به تدریج به زمین این میدان توجهی نشد. در دوران سلطنت شاه سلطان حسین، رودخانه‌ها به آرامی خشک شدند و آخرین درختانی که شاه عباس به دست خود کاشته بود نیز از بین رفتند.
در دوران قاجار، این میدان مانند بسیاری از بناهای تاریخی اصفهان مورد بی‌توجهی قرار گرفت. بخش‌هایی از میدان در زمان‌های پرتلاطم ایران، از جمله حمله اشرف افغان‌ها تا تأسیس حکومت قاجاریه، آسیب دید و ویران شد.
بعضی از قسمت‌ها مثل عمارت نقاره‌خانه هم در دوران قاجار تخریب شدند. از زمان حکومت رضا شاه تا حالا، کارهای مرمت و بازسازی این بناها به طور مرتب در حال انجام است.
در اطراف میدان، معروف‌ترین و بزرگ‌ترین آثار تاریخی اصفهان قرار دارد، از جمله مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه (در ضلع جنوبی)، مسجد شیخ لطف‌الله (در ضلع شرقی)، عمارت عالی‌قاپو (در ضلع غربی) و سردر قیصریه (در ضلع شمالی). میدان توسط چهار بازار بزرگ احاطه شده است.
درآمد حاصل از چهار بازار اطراف میدان در سال ۱۰۱۷ قمری وقف چهارده معصوم شده است. اما ولی قلی شاملو در کتاب قصص الخاقانی می‌نویسد که شاه عباس در سال ۱۰۱۴ بازار دور میدان نقش جهان اصفهان، کاروانسرای بزرگ آنجا، بنای قیصریه و حمام شاهی را برای سادات مدینه و به ویژه برای تأمین هزینه ازدواج دختران و پسران سید این شهر وقف کرده است.
میدان نقش جهان اصفهان
وجود ساختمان‌های تجاری در کنار بناهای حکومتی و مذهبی و همچنین قدیمی‌ترین دروازه بازی چوگان جهان در میانه میدان، از ویژگی‌های معماری این میدان به شمار می‌آید.
آدرس: اصفهان، میدان نقش جهان یا میدان امام
تنظیم: مژگان جعفری
مجله رضیم
