نشانه ها و علائم شروع سردردهای میگرنی کدامند ؟ (2 نکته مهم)

علائم شروع سردردهای میگرنی

میگرن چیست ؟

میگرن یکی از رایج‌ترین انواع سردرد در همه نقاط دنیا، از جمله ایران است. به طوری که تقریبا 13 درصد جمعیت جهان از آن رنج می‌برند و یکی از دلایل اصلی مراجعه بیماران به مطب‌های متخصصین اعصاب به شمار می‌رود.

میگرن سردردی است که معمولا به صورت دوره‌ای اتفاق می‌افتد و ممکن است زمینه ارثی داشته باشد. این سردرد می‌تواند از سنین کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع شود و در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شود.

سردردهای میگرنی معمولاً در یک سمت سر احساس می‌شود و درد آن حالت ضرباندار دارد. شدت درد می‌تواند از متوسط تا شدید متفاوت باشد و ممکن است با علائمی مانند تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، حساسیت به نور و صدا و نیز تاری دید همراه باشد. این نوع سردرد معمولاً با فعالیت بدنی تشدید می‌شود و با استراحت بهتر می‌شود.

نشانه‌ها و علائم سردرد میگرن

بین ۱۵ تا ۳۰ درصد از افرادی که میگرن دارند، علائم “اورا” را تجربه می‌کنند. افرادی که دارای این علائم پیشرفته میگرنی هستند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به میگرن قرار دارند.

شدت دردی که افراد دچار آن می‌شوند، طول زمان سردرد و تعداد حملات میگرنی در افراد مختلف متفاوت است. اگر سردرد بیش از ۷۲ ساعت طول بکشد، به آن وضعیت میگرنی می‌گویند.

می‌توان چهار مرحله اصلی برای میگرن در نظر گرفت، اما همه افراد مبتلا حتماً این چهار مرحله را تجربه نمی‌کنند.

1. پیش نشانه، که چند روز یا چند ساعت قبل از سردرد شروع می‌شود
2. اورا، که به طور ناگهانی قبل از شروع سردرد ظاهر می‌شود
3. مرحله درد، که به آن مرحله سردرد نیز می‌گویند
4. پس اثر، عوارض بعد از پایان حمله میگرنی

1. مرحله پیش نشانه شروع سردردهای میگرن

این مرحله یا علایم اخطار دهنده در حدود ۶۰ درصد از افراد مبتلا به میگرن دیده می‌شود. این علائم می‌توانند بین دو ساعت تا دو روز قبل از شروع سردرد رخ دهند و شامل موارد زیر هستند :

1. تغییر در خلق و خوی
2. زود رنجی
3. افسردگی یا خوشحالی غیر عادی
4. احساس خستگی
5. میل به خوردن غذاهای خاص
6. سفتی عضلات به ویژه گردن
7. یبوست یا اسهال
8. حساسیت به بو یا صدا

این علائم ممکن است همراه با پیش نشانه‌ها یا بدون آن‌ها در افراد مبتلا به میگرن بروز کند.

2. مرحله پیش درآمدی سردردهای میگرنی

اورا یک پدیده عصبی گذرا است که قبل یا در حین سردرد اتفاق می‌افتد. این علائم تدریجاً در چند دقیقه ظاهر می‌شوند و معمولاً کمتر از ۶۰ دقیقه طول می‌کشند.

این علائم می‌توانند دیداری، حسی یا حرکتی باشند و بسیاری از افراد بیش از یک نوع از آن‌ها را تجربه می‌کنند.

اختلالات دیداری شایع‌ترین نوع اورا هستند و بیش از ۹۹ درصد از افراد مبتلا به میگرن ، به ویژه بیش از نیمی از آنها، این نوع عارضه را تجربه می‌کنند.

مشکلات بینایی معمولاً شامل نیم‌نگاه‌های نوری‌ای است که قسمتی از میدان دید را به طور موقت تحت تأثیر قرار می‌دهد. این علائم معمولاً از نقطه‌ای نزدیک به مرکز بینایی شروع می‌شوند و به صورت خطوط کج و معوج به اطراف گسترش می‌یابند.

این خطوط معمولاً سیاه و سفید هستند ، اما بعضی افراد خطوط رنگی هم می‌بینند. برخی افراد ممکن است بخشی از میدان دید خود را از دست بدهند که به آن نابینایی یک طرفه می‌گویند و در برخی دیگر تاری دید را تجربه می‌کنند.

3. مرحله درد (شروع سردردهای میگرنی)

علائم پیش درآمدی حسی دومین نوع شایع این علائم است که حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از افراد مبتلا میگرن…

“`

به او را آن را تجربه می‌کنند.

معمولاً در یک طرف دست یا بازوی شما حس خواب رفتگی وجود دارد و این احساس به نواحی بینی و دهان در همان سمت هم گسترش می‌یابد.

به‌طور معمول، بعد از اینکه آزار خارش با از بین رفتن احساس خواب رفتگی تمام می‌شود، حس بی‌حسی پیدا می‌کنید. علائم دیگر مرحله پیش درآمد می‌تواند شامل: مشکلات زبانی یا گفتاری، احساس چرخش دنیا، و در موارد نادر، مشکلات حرکتی باشد.

علائم حرکتی نشان می‌دهند که میگرن از نوع نیمه فلج است و این ضعف معمولاً بیش از یک ساعت طول می‌کشد، که برخلاف سایر نشانه‌هاست. به ندرت پیش می‌آید که نشانه‌های پیش درآمدی بدون درد سر همراه باشند که به آن میگرن خاموش می‌گویند.

از زمان‌های گذشته سردرد به عنوان دردی توصیف شده که یک طرف سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به صورت ضربان‌دار شروع شده و از شدت کم به شدتی زیاد تبدیل می‌شود.

این درد به آرامی آغاز می‌شود و با فعالیت بدنی بیشتر می‌شود. با این حال، در بیش از ۴۰٪ موارد، این درد می‌تواند در هر دو طرف سر حس شود و معمولاً با درد گردن همراه است.

دردی که در هر دو طرف سر وجود دارد بیشتر در افرادی که میگرن بدون علائم پیش درآمدی دارند رایج است. همچنین شروع درد از پشت یا بالای سر چندان رایج نیست.

در بزرگسالان، این درد معمولاً بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد، در حالی که این زمان در جوانان معمولاً کمتر از یک ساعت است. تعداد حملات میگرن می‌تواند از چند بار در طول زندگی تا چندین بار در هفته یا به طور متوسط یک بار در ماه متغیر باشد.

این درد معمولاً همراه با حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، حساسیت به صدا، حساسیت به بو، خستگی و زودرنجی می‌باشد.

میگرن بازیلار

در میگرن بازیلار، میگرنی که با علائم عصبی مربوط به ساقه مغزی یا با نشانه‌های عصبی در هر دو طرف بدن است، علائم شایع شامل: احساس چرخش دنیا، سردرگمی و گیجی می‌باشد.

تهوع تقریباً در ۹۰٪ افراد دیده می‌شود و استفراغ در حدود یک سوم موارد مشاهده شده است.

به همین خاطر بسیاری از این افراد به دنبال مکان‌های تاریک و خلوت می‌روند. علائم دیگر می‌تواند شامل: تاری دید، گوش درد، اسهال، تکرر ادرار، رنگ پریدگی یا عرق کردن باشد.

تورم یا حساسیت پوست سر و همچنین سفت شدن گردن نیز ممکن است اتفاق بیفتد، ولی این علائم در افراد سالخورده کمتر دیده می‌شوند.

4. باقی ماندن اثرات سردرد میگرن (پس اثر)

ممکن است بعد از پایان سردرد اصلی عوارض میگرن برای چند روز باقی بماند؛ که به آن پس اثر میگرنی می‌گویند.

بسیاری از افراد گزارش کرده‌اند که در ناحیه‌ای که میگرن بروز کرده بود احساس درد شدیدی دارند و برخی دیگر گفته‌اند که بعد از این که سردرد تمام شد، چند روز در فکر کردن مشکل دارند.

بیمار ممکن است احساس خستگی یا «خماری» ناشی از سردرد، مشکلات شناختی، عوارض گوارشی، تغییرات خلق و خو و ضعف داشته باشد. در یک گزارش خلاصه آمده است که «برخی از افراد بعد از حمله احساس طراوت و سرخوشی دارند، در حالی که دیگران از احساس افسردگی و بی‌قراری شکایت می‌کنند.»

درمان دارویی میگرن

از مدت‌ها پیش درمان دارویی هم در زمان حمله میگرن و هم برای پیشگیری از حملات طولانی‌مدت مورد استفاده قرار گرفته است.

اکثر بیماران مبتلا به میگرن نیازی به درمان دارویی پیشگیری‌کننده ندارند و به دلیل عوارض جانبی داروها، نیازی نیست هر روز از انواع داروهای پیشگیری‌کننده میگرن استفاده کنند. آنها می‌توانند فقط در زمان بروز حمله میگرنی از داروهای مسکن ساده، ترکیب‌های حاوی کافئین، تریپتان‌ها یا مشتقات ارگوتامین استفاده کنند تا حمله میگرن را کاهش دهند.

عوارض جانبی تریپتان‌ها و ارگوت‌ها شامل تغییرات فشار خون ناشی از تنگ شدن عروق مغز و تأثیر بر سیستم قلبی عروقی است، که می‌تواند استفاده از آنها را در بیماران مبتلا به مشکلات قلبی و سالمندان محدود کند.

به یاد داشته باشید که استفاده بیش از حد از مسکن‌ها و مشتقات تریپتان و ارگوت خود می‌تواند منجر به ایجاد سردرد مرتبط با مسکن یا ارگوتیسم شود.

اگر تعداد حملات میگرن شما بیش از 5 بار در ماه باشد یا بیشتر از آن…

اگر کسی بیش از ۲ بار در ماه دچار سردردهای شدید شود که به مسکن‌ها و داروهای مرحله حاد جواب ندهد، باید با پزشک متخصص مغز و اعصاب مشورت کند تا درمان‌های پیشگیرانه را شروع کند و از تبدیل سردرد به میگرن مزمن جلوگیری کند.

میگرن مزمن

میگرن مزمن به سردردهایی گفته می‌شود که بیشتر از ۱۵ روز در ماه فرد را آزار می‌دهند و در ۸ روز از این ماه، بیمار علائم خاصی مانند حساسیت به نور، حساسیت به صدا، حالت تهوع و استفراغ را تجربه می‌کند.

حدود ۳٪ از مردم در کشورهای مختلف دچار میگرن مزمن می‌شوند و این نوع سردرد به شدت کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ممکن است عملکرد روزمره آنان را کاهش دهد.

میگرن مزمن به سختی درمان می‌شود و یک مشکل مهم اجتماعی محسوب می‌شود. به همین دلیل، به افرادی که میگرن دارند، توصیه می‌شود که برای جلوگیری از تبدیل سردردهایشان به میگرن مزمن، حتماً با متخصص مغز و اعصاب خود مشورت کنند.

اگر مسکن‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که حاوی مقدار زیاد کافئین و داروهای تریپتان و ارگوتامین هستند، به صورت روزانه مصرف شوند، می‌توانند سردردهای ریباند و وابسته به دارو ایجاد کنند که نیاز به درمان‌های دارویی پیشگیری‌کننده دارد.

داروهایی که برای پیشگیری از حملات میگرن نیاز به مصرف روزانه دارند شامل انواع ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای مثل آمی‌تریپتیلین و داکسپین (Doxepin)، داروهای مسدودکننده گیرنده بتا مانند پروپرانولول و متوپرولول، داروهای ضد تشنج مثل سدیم والپروات، توپیرامات و گاباپنتین و همچنین داروهای مسدودکننده و کانال‌های کلسیم مانند فلوناریزین و داروهای مشابه هستند.

این داروها معمولاً اگر تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب مصرف شوند، عملکرد خوبی دارند.

اما نگرانی اصلی در مورد عوارض جانبی این داروهاست که معمولاً شامل خواب‌آلودگی، خستگی، افزایش وزن و افت فشار خون می‌شود. این عوارض می‌توانند باعث کاهش تمایل بیماران به ادامه درمان با دارو شوند و به همین دلیل آن‌ها به روش‌های غیر دارویی برای درمان میگرن تحقیق می‌کنند.

درمان میگرن با داروی گیاهی

بررسی‌ها نشان داده‌اند که گیاه «بابا آدم کوهی» (Butterbur) چنانچه به مقدار معین و روزانه مصرف شود، در کاهش حملات میگرنی مؤثر است.

ماده مؤثره موجود در این گیاه که تأثیرگذار بر سردردهای میگرنی است، «پتادولکس» (Petadolex) نام دارد. عوارض جانبی این داروی گیاهی بسیار کم است و تنها مشکلات گوارشی یا طعم بد دهان در برخی بیماران گزارش شده است.

توصیه می‌شود که پس از یک ماه مصرف، برای یک ماه مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنید.

همچنین گیاه «فیورفیو» (feverfew) نیز در پیشگیری از حملات میگرن مؤثر است، هرچند اثر آن کمتر از «بابا آدم کوهی» است.

استفاده روزانه از «منیزیم اکسید» یا «سیترات» به مقدار ۴۰۰-۶۰۰ میلی‌گرم تأثیر قابل توجهی در کاهش حملات میگرنی دارد و مصرف همزمان آن با «بابا آدم کوهی» اثر بخشی آن را بیشتر می‌کند.

همچنین، ویتامین B2 به دوز ۴۰۰-۲۰۰ میلی‌گرم در روز به عنوان مکمل در درمان میگرن توصیه می‌شود و آنتی‌اکسیدانی به نام «کوآنزیم Q10» (CoQ10) با دوز ۱۰۰ میلی‌گرم در روز در پیشگیری از حملات مؤثر بوده است.

به‌طور کل، چون این مواد نقش مکمل دارند در درمان میگرن، بهتر است به همراه روش‌های دیگر درمان به عنوان طب مکمل استفاده شوند تا نتایج درمان بهتر شود.

در برخی موارد، میگرن خفیف با تعداد حملات کم در ماه نیز ممکن است به تنهایی مؤثر باشد و از آنجا که عوارض جانبی داروها را ندارند، توصیه می‌شوند.

بیشتر بخوانید :