دانستنی های پزشکی
نفرولوژی چیست؟ متخصص نفرولوژی کیست؟ (2 نکته مهم)

آشنایی با نفرولوژی و متخصص نفرولوژیست
نفرولوژیست کیست؟
نفرولوژیست به پزشکی گفته میشود که درباره نفرولوژی مطالعه میکند. نفرولوژی به بررسی کلیهها و بیماریهای مربوط به آنها در بزرگسالان و کودکان میپردازد. نفرولوژیست کار تشخیص و درمان بیماریهای کلیوی را انجام میدهد، چرا که کلیهها برای حفظ تعادل مایعات و الکترولیتهای بدن ضروری هستند.
بیماریهای تاثیرگذار بر کلیهها
- بیماریهایی مثل دیابت و فشار خون بالا میتوانند به شدت روی عملکرد کلیهها تاثیر بگذارند و نفرولوژیست مسئول جلوگیری و درمان آسیبهای ناشی از این بیماریها است.
- نفرولوژیستها با این مسائل و بیماریهای کلیوی سر و کار دارند:
- اختلالات مایعات و الکترولیتها
- اختلالهای اسید – قلیایی
- سنگ کلیه
- بیماری گلومرول
- بیماری توبولوتریستی
- اخلال در متابولیسم مواد معدنی
- بیماری حاد کلیوی
- نارسایی حاد کلیوی
- بیماری مزمن کلیه
- نارسایی مزمن کلیه
- دیالیز
- افرادی که به این بیماریها مبتلا هستند باید در مورد داروها، آزمایشات بالینی، کنترل فشار خون و دیابت، و نیز نحوه درمان بیماریهای کلیوی اطلاعات کافی داشته باشند.
آشنایی با روند تحصیلی و تخصصی نفرولوژی
آموزش
- در برخی کشورها، بعد از اتمام تحصیلات پزشکی عمومی، نفرولوژیست باید سه سال دوره تخصصی داخلی را بگذراند و این دوره سپس به دو سال یا بیشتر دوره فلوشیپ نفرولوژی متصل میشود. تحصیل در دوره داخلی سهساله برای دریافت مدرک و تبدیل شدن به نفرولوژیست الزامی است.
- همچنین، نفرولوژیستها باید توسط گروه آموزشی دانشکده مورد پذیرش قرار گیرند. فرآیند آموزش و تربیت باید با استانداردهای گروه آموزشی هماهنگ باشد.
- نفرولوژیست باید در آزمون گروه آموزشی نیز شرکت کند. اگر در این آزمون قبول شود، میتواند به عنوان متخصص نفرولوژی فعالیت کند. آنها به دو یا سه سال دورههای آموزشی بیشتر برای دریافت فلوشیپ در نفرولوژی نیاز دارند.
- نفرولوژیستها آموزشهایی مانند آناتومی کلیه، آسیبشناسی، سونوگرافی کلیه و روشهای دیالیز را فرا میگیرند. آنها میتوانند به عنوان نفرولوژیست عمومی، دیالیتیک یا در زمینه پیوند کلیه آموزش ببینند و در نهایت باید در یک آزمون تخصصی شرکت کنند.
آموزش نفرولوژی در کودکان
- پزشکانی که به عنوان پزشک اطفال، به مدت سه سال در حوزه پزشکی داخلی آموزش دیدهاند، میتوانند به آموزش در زمینه نفرولوژی نیز ادامه دهند. پزشکان عمومی و کودکان ممکن است آموزشهای اضافی در زمینه نفرولوژی کودکان و بزرگسالان نیز بگذرانند.
تستها و فرآیندهایی که یک نفرولوژیست باید انجام دهد
- اگر نفرولوژیست شما را ویزیت کند، ممکن است چندین تست مختلف برای بررسی وضعیت کلیههای شما انجام دهد.
تستهای آزمایشگاهی
- مجموعهای از تستها برای ارزیابی عملکرد کلیهها میتواند انجام شود، که معمولاً بر روی نمونه خون یا ادرار انجام میشود.
آزمایش خون
نرخ فیلتراسیون گلومرول
- این تست نشان میدهد کلیهها چقدر خوب میتوانند خون را تصفیه کنند. معمولاً این عدد در افراد مبتلا به بیماری کلیوی پایین میآید.
سرم کراتینین
- کراتینین یک مادهای است که بدن آن را دفع میکند و در افرادی که کلیههایشان به درستی کار نمیکند، مقدار زیادی از این ماده در خون وجود دارد.
نیتروژن اوره خون
- این ماده هم مانند کراتینین، یک ماده دفعی است و وجود مقدار زیاد آن در خون نشاندهنده نقص در عملکرد کلیه است.
نفرولوژی چگونه تشخیص داده میشود؟
- آزمایشهای ادرار
- آنالیز ادرار
- این آزمایش میتواند شامل سنجش pH و بررسی وجود مقادیر مختلف مواد باشد.
- آزمایش غیر عادی خون، گلوکز، پروتئین یا باکتری.
- نسبت آلبومین/کراتینین:
- این آزمایش در ادرار شما مقدار پروتئین آلبومین را اندازهگیری میکند. وجود آلبومین در ادرار نشاندهنده مشکل در عملکرد کلیه است.
- جمعآوری 24 ساعته ادرار:
- این روش شامل جمعآوری ادرار در مدت 24 ساعت است تا آزمایشهای بیشتر روی این نمونه انجام شود.
- صافی کراتینین:
- این آزمایش مقدار کراتین را در دو نمونه خون و ادرار جمعآوریشده در 24 ساعت اندازهگیری میکند تا مشخص کند چه مقدار کراتین از خون به ادرار میرود.
- رویهها:
- علاوه بر مشاهده و مقایسه نتایج آزمایشها، یک متخصص نفرولوژی ممکن است با دیگر کارشناسان در موارد زیر همکاری کند:
- تصویربرداری از کلیهها مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا آنالیز اشعه X که شامل قرار دادن سوند دیالیز نیز میشود.
- بافتبرداری کلیوی.
- پیوند کلیه.
- در پاسخ به سوال کاربر بخش سلامت رضیم، باید بگوییم که نفرولوژی و اورولوژی در برخی موارد به کلیهها مرتبط هستند.
- یک نفرولوژیست بیشتر روی بیماریهای کلیوی تمرکز دارد، در حالی که یک اورولوژیست به بیماریهای مربوط به دستگاه ادراری چه در زنان و چه در مردان میپردازد.
- دستگاه ادراری شامل کلیهها و قسمتهای دیگر مانند حالبها، مثانه و مجاری ادراری است. اورولوژیستها همچنین با اندامهای تناسلی مردان نیز کار میکنند.
- سنگ کلیه.
- عفونت مثانه.
- مشکلات مربوط به کنترل مثانه.
- بزرگ شدن پروستات.
- فشار خون بالا.
- دیابت.
- مشکلات قلبی.
- اگر در خانواده شما سابقه مشکلات کلیوی وجود داشته باشد، آزمایش میتواند تغییرات عملکرد کلیه را نشان دهد، مانند کاهش فیلتر شدن گلومرولی یا افزایش سطح آلبومین در ادرار.
- اگر نتایج آزمایش شما نشاندهنده بدتر شدن سریع یا دائم عملکرد کلیه باشد، پزشکتان شما را به یک نفرولوژیست ارجاع خواهد داد.
- وجود سنگ کلیه نیز ممکن است شما را به اورولوژیست ارجاع دهد.
- اگر نیاز به ملاقات با یک نفرولوژیست دارید، پزشک شما میتواند به شما کمک کند تا یکی پیدا کنید. در برخی موارد، شرکت بیمه شما ممکن است نیاز داشته باشد که نامه ارجاعی از پزشک شخصی شما دریافت کند تا بتوانید با متخصص دیدار کنید.
- اگر نامه ارجاع نداشتید، میتوانید با شرکت بیمهتان تماس بگیرید و لیستی از متخصصان تحت پوشش بیمهتان در منطقه خود را دریافت کنید.
- نفرولوژیستها بیماریهای مختلف کلیوی را تشخیص، درمان و مدیریت میکنند. کلیهها مسئول چندین عملکرد مهم بدن هستند، از جمله تصفیه خون و دفع مواد زائد از طریق ادرار.
- اگر عملکرد کلیه دچار مشکل شود، نفرولوژیستها میتوانند درمانهای لازم را ارائه دهند.
- این پزشکان آموزش دیدهاند تا مشکلات و عوارض جانبی کلیوی را شناسایی کنند، مانند این که فشار خون بالا ممکن است نشاندهنده وجود مشکلات جدی در عملکرد کلیه باشد.
- نفرولوژیستها آزمایشهایی را برای بررسی عملکرد کلیه انجام میدهند اما عمل جراحی انجام نمیدهند. آنها با خدمات تشخیصی و درمانهایی مانند دیالیز در ارتباطند.
تفاوتهای بین نفرولوژی و اورولوژی
شرایطی که اورولوژیستها میتوانند درمان کنند شامل:
چه زمانی باید به نفرولوژیست مراجعه کنیم؟
پزشک شما میتواند به جلوگیری و درمان مشکلات اولیه کلیه کمک کند. گاهی این مشکلات اولیه ممکن است علائمی نداشته باشند، مانند خستگی، مشکلات خواب و تغییرات در حجم ادرار.
آزمایشهای منظم میتوانند عملکرد کلیه شما را زیر نظر داشته باشند، بهخصوص اگر در معرض خطر بیماری کلیوی باشید. این افراد در خطر هستند:
چگونه یک نفرولوژیست پیدا کنیم؟
آشنایی با پزشک نفرولوژی
وظایف و مسئولیتها
همچنین بخوانید: