نکات کاربردی در مورد ویتامین آ تزریقی (2 نکته مهم)

فواید مصرف ویتامین آ تزریقی

ویتامین آ تزریقی در شرایط خاص برای برخی افراد تجویز می‌شود. این ویتامین یک نوع ویتامین محلول در چربی است و برای عملکرد سالم شبکیه چشم، رشد استخوان‌ها، پوست، بیضه‌ها و تخمدان‌ها نیاز است. ویتامین آ در داروخانه‌ها به صورت کپسول، قرص، قرص‌های جویدنی، قطره خوراکی و تزریقی پیدا می‌شود. این ویتامین به راحتی از دستگاه گوارش جذب می‌شود، اما ممکن است در مواردی مانند سوء جذب چربی، کاهش مصرف پروتئین و مشکلات کبد یا پانکراس، جذب آن کمتر شود. در این موارد، پزشک نوع تزریقی ویتامین آ را تجویز می‌کند. مقداری ویتامین آ در کبد ذخیره می‌شود که این ذخیره برای دو سال کافی است.

موارد مصرف ویتامین آ تزریقی

• کمبود ویتامین A به دلیل سوء جذب
• سیروز صفراوی
• یرقان کلستاتیک
• گاسترکتومی و فیبروز کیستیک
• پیشگیری از کمبود ویتامین A در افراد در معرض خطر
• اگزوفتالمی و رتینیت پیگمنتوزا

افرادی که به دلیل سوء جذب نیازمند ویتامین آ تزریقی هستند

• افرادی که به گلوتن حساسیت دارند.
• افرادی که سندرم روده تحریک‌پذیر دارند.
• افرادی که دچار بیماری‌های خودایمنی هستند.
• افرادی که بیماری التهابی روده دارند.
• افرادی که اختلالات پانکراس دارند.
• افرادی که دچار سموم الکلی هستند و سطح ویتامین A آنها پایین است.

کمبود ویتامین A تبدیل به یک مشکل بهداشتی عمومی در نیمی از کشورهای جهان، به ویژه در آفریقا و جنوب شرق آسیا شده است، بخصوص در کودکان کوچک و زنان باردار در کشورهای با درآمد پایین. کمبود ویتامین A می‌تواند برای کودکان مشکلات جدی از جمله اختلال شدید بینایی، نابینایی و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های شدید یا مرگ ایجاد کند. کودکان ممکن است با بیماری‌های عفونی رایج مانند اسهال و سرخک مواجه شوند.

مقدار و نحوه تجویز ویتامین آ تزریقی

در موارد کمبود:

بزرگسالان و کودکان بالای 8 سال: 100000 واحد برای 3 روز، سپس 50000 واحد در روز برای 2 هفته.

درمان نگهدارنده:

• بزرگسالان: 10000 تا 20000 واحد در روز به صورت خوراکی برای 2 ماه یا 100000 واحد در روز برای 3 روز و 50000 واحد در روز برای 2 هفته به صورت تزریقی.
• کودکان 1 تا 8 سال: 5000 تا 10000 واحد در روز به صورت خوراکی برای 2 ماه یا 17500 تا 35000 واحد در روز برای 10 روز به صورت تزریقی.
• نوزادان: 7500 تا 15000 واحد در روز برای 10 روز به صورت تزریقی.

مکانیزم اثر ویتامین آ

ویتامین آ یک ویتامین محلول در چربی است که برای رشد، پیشرفت و حفظ بافت‌های اپی‌تلیال و همچنین بینایی به خصوص در نور کم لازم است. کمبود ویتامین آ زمانی رخ می‌دهد که جذب خوراکی آن کافی نباشد و معمولاً در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. کمبود طولانی‌مدت این ویتامین می‌تواند باعث ایجاد مشکلات چشمی مانند اگزوفتالمی یا خشکی چشم شود. از اولین علائم این مشکل، شب کوری است که اگر بیماری پیشرفت کند، می‌تواند منجر به زخم‌های چشمی و نابینایی دائمی شود. سایر علائم کمبود ویتامین آ نیز شامل تغییرات در پوست و غشاهای مخاطی است.

فواید مصرف ویتامین آ برای بدن

“`html

محافظت از سلامت چشم

ویتامین آ یکی از اجزای مهم مولکولی به نام رودوپسین است. این مولکول زمانی که نور به شبکیه چشم می‌تابد فعال می‌شود و سیگنالی به مغز می‌فرستد که ما بتوانیم ببینیم.

بتاکاروتن، یک نوع ویتامین A که در گیاهان یافت می‌شود، در جلوگیری از دژنراسیون ماکولا نقش بزرگی دارد. دژنراسیون ماکولا مشکلاتی ایجاد می‌کند که ممکن است باعث تاری یا حتی از دست دادن بینایی در مرکز دید شود.

در مراحل اولیه دژنراسیون ماکولا معمولاً هیچ نشانه‌ای وجود ندارد. اما به تدریج، بینایی یک یا هر دو چشم بدتر می‌شود و در برخی موارد ممکن است فرد بینایی خود را به طور کامل از دست بدهد و حتی نتواند کارهای روزمره‌اش را انجام دهد. این وضعیت، علت اصلی نابینایی ناشی از سن است.

در یک تحقیق که با حمایت موسسه ملی چشم انجام شد، مشخص شد افرادی که در خطر بیشتری برای این بیماری بودند، با مصرف روزانه مولتی‌ویتامینی شامل ویتامین آ، ویتامین C، ویتامین E، روی و مس، توانسته‌اند خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا را در طی ۶ سال تا ۲۵ درصد کاهش دهند.

این تحقیق همچنین نشان داد که قطره‌های ویتامین آ در درمان خشکی چشم بسیار موثر هستند. یک مطالعه نشان داد که قطره‌های چشمی حاوی ویتامین آ همان اندازه که قطره‌های گران‌تر در درمان سندروم خشکی چشم تاثیرگذارند، عمل می‌کنند.

تحقیق دیگری در سال ۲۰۱۱ در دانشگاه کلمبیا نشان داد که نوع خاصی از ویتامین A ممکن است بتواند پیشرفت بیماری استارگارت را کند کند. این بیماری ارثی باعث از دست دادن بینایی در جوانان می‌شود.

پشتیبانی ایمنی بدن

عملکردهای مختلف سیستم ایمنی بدن به ویتامین آ وابسته‌اند. به همین دلیل این ویتامین به عنوان یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن شناخته می‌شود. ویتامین A ژن‌های مربوط به پاسخ ایمنی را تنظیم کرده و در نتیجه برای مبارزه با بیماری‌های جدی مانند سرطان و بیماری‌های خود ایمنی ضروری است. این ویتامین حتی می‌تواند در مبارزه با بیماری‌های شایع مانند آنفلوآنزا و سرماخوردگی نیز کمک کند.

بتاکاروتن به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و از بیماری‌های مزمن جلوگیری می‌کند. مصرف ویتامین آ می‌تواند به ویژه در تقویت سیستم ایمنی کودکان موثر باشد. یک مطالعه در لندن نشان داد که مکمل‌های ویتامین A می‌توانند مرگ و میر کودکان را در کشورهای کم درآمد تا ۲۴ درصد کاهش دهند.

این تحقیق همچنین بیان کرد که کمبود ویتامین آ در کودکان باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند اسهال و سرخک می‌شود.

در تحقیقی دیگر در کلمبیا، بر روی ۱۰۰ هزار کودک که به ویتامین آ نیاز داشتند، مکمل‌های ویتامین آ تجویز شد و این تجویز موجب صرفه‌جویی ۳۴۰۳۰۶۹۱۷ دلاری در هزینه‌های پزشکی شد. با توجه به تعداد بیماران، شامل ۴۲۶۸ مورد اسهال و ۷۶ مورد مالاریا در بیمارستان‌ها، مصرف ویتامین آ کاهش یافته است.

این تحقیق نشان داد که مصرف مکمل ویتامین آ در کودکان می‌تواند از هزینه‌های پزشکی ناشی از بیماری‌های آن‌ها جلوگیری کند.

مبارزه با التهاب

ویتامین آ خواص آنتی‌اکسیدانی دارد که می‌تواند اثرات منفی رادیکال‌های آزاد در بدن را کاهش دهد و از آسیب‌های بافتی و سلولی جلوگیری کند. ویتامین آ می‌تواند از فعالیت بیش از حد سلولی که ممکن است موجب آلرژی غذایی شود، جلوگیری کند.

“`

در نهایت، التهاب ممکن است به وجود بیاید.

دریافت ویتامین A می‌تواند به کاهش خطر برخی آلرژی‌های غذایی کمک کند، زیرا این ویتامین مانع از واکنش‌های شدید بدن می‌شود. همچنین، کاهش التهاب می‌تواند به کم کردن خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کند.

حمایت از سلامت پوست و رشد سلولی

ویتامین A برای بهبود زخم‌ها و بازسازی پوست ضروری است. این ویتامین برای حمایت از همه سلول‌های پوستی چه داخلی و چه خارجی بسیار مهم است و می‌تواند در مبارزه با سرطان پوست موثر باشد. ویتامین A برای تولید گلیکوپروتئین‌ها که به اتصال بافت‌های نرم کمک می‌کند، لازم است.

کمبود ویتامین A می‌تواند به کیفیت پوست آسیب بزند. تحقیقات نشان می‌دهد که این ویتامین می‌تواند با آکنه مبارزه کند و سلامت کلی پوست را بهبود بخشد. همچنین ویتامین A می‌تواند خطوط و چروک‌ها را از پوست شما دور نگه دارد و تولید کلاژن را افزایش دهد که برای جوان نگه داشتن پوست واجب است. این ویتامین همچنین به حفظ سلامت موهای شما کمک می‌کند.

پیشگیری از سرطان

طبق گزارشی از دانشگاه نیویورک، مصرف ویتامین A به خاطر توانایی کنترل سلول‌های بدخیم در بدن می‌تواند در درمان چندین نوع سرطان موثر باشد. ما اکنون می‌دانیم که اسید رتینوئیک نقشی مهم در توسعه و تمایز سلولی و همچنین در درمان سرطان دارد.

برخی از سرطان‌ها مانند سرطان ریه، پروستات، سینه، تخمدان، مثانه، دهان و پوست می‌توانند با اسید رتینوئیک سرکوب شوند. همچنین، مطالعات نشان داده‌اند که این اسید می‌تواند بر ملانوما و چند نوع دیگر از سرطان‌ها تاثیرگذار باشد. پژوهشگران شواهد جدیدی پیدا کرده‌اند که مکانیسم مولکولی اسید رتینوئیک می‌تواند بر سرنوشت سلول‌های سرطانی اثر بگذارد.

از آنجا که دوز بالا از اسید رتینوئیک ممکن است به سلول‌ها آسیب برساند، بهتر است این ویتامین به‌عنوان مکمل در رژیم غذایی روزانه استفاده شود تا از پیشرفت سرطان جلوگیری کند. همیشه به یاد داشته باشید که بهتر است ویتامین A را از منابع طبیعی مانند غذاها دریافت کنید و از مصرف مکمل‌های زیاد خودداری کنید. یادآوری می‌کنیم که بیش از حد مصرف کردن لزوماً مفید نیست.

عوارض جانبی بالقوه ویتامین A تزریقی

• دوزهای بالای ویتامین A ممکن است به بدن آسیب برسانند و مصرف زیاد آن می‌تواند با نقص‌های هنگام تولد، تراکم پایین استخوان، و مشکلات کبدی همراه باشد.
• مصرف بیش از حد ویتامین A ممکن است منجر به یرقان، تهوع، از دست دادن اشتها، تحریک‌پذیری، استفراغ و حتی ریزش مو شود.
• عوارض حاد: افزایش فشار داخل جمجمه و مشکلات شدید پوستی (با مصرف بیش از IU/kg 25000)
• عوارض مزمن: هیپرویتامینوز A، تهوع، بی‌اشتهایی، تغییرات پوستی، آنمی، و درد استخوان و مفاصل
• احتمال شوک آنافیلاکتیک و مرگ در صورت تزریق وریدی وجود دارد.

اگر قصد دارید از مکمل‌های ویتامین A استفاده کنید، باید دوز پایین و مبتنی بر مواد غذایی را انتخاب کنید و حتماً با پزشک خود مشورت کنید. کسانی که الکل زیاد مصرف می‌کنند یا بیماری‌های کلیوی یا کبدی دارند، نباید بدون مشاوره پزشک از مکمل‌های ویتامین A استفاده کنند.

تداخلات دارویی ویتامین آ

• داروهایی مانند نئومايسين و كلستيرامين باعث می‌شوند که بدن کمتر ویتامین آ را جذب کند، در حالی که داروهای ضد بارداری می‌توانند جذب ویتامین آ را بیشتر کنند.
• مکمل‌های ویتامین آ ممکن است با برخی قرص‌های ضد بارداری، داروهای رقیق کننده خون (مثل کومادین)، داروهای درمان آکنه (مثل آکوتان) و بعضی دیگر از داروها تداخل داشته باشند.
• اگر به طور مرتب از داروی خاصی استفاده می‌کنید، حتماً درباره تداخل آن با مکمل ویتامین A با پزشک خود مشورت کنید.
• مسمومیت ناشی از ویتامین آ می‌تواند برای سلامتی مشکل‌ساز باشد، اما این مشکل معمولاً به خاطر استفاده نادرست از مکمل‌های ویتامین آ (رتینوئیدها) پیش می‌آید و نه از طریق غذا. به عبارت دیگر، غذاهایی که ویتامین آ دارند به اندازه کافی نمی‌توانند موجب مسمومیت شوند، اما اگر از مکمل این ویتامین استفاده می‌کنید، باید مطمئن شوید که دوز آن مناسب با سن و جنسیت شماست.

موارد منع مصرف ویتامین آ تزریقی

• افزایش بیش از حد ویتامین آ
• حساسیت به ویتامین A
• تزریق وریدی
• مصرف خوراکی در صورتی که دچار مشکل جذب مواد غذایی هستید.

موارد احتیاط ویتامین آ تزریقی

• مشکلات کلیوی.
• استفاده از ویتامین آ تزریقی در دوران بارداری و شیردهی.
• در دوران بارداری در گروه C قرار دارد. نیاز مادر شیرده به ویتامین A حدود 6000 واحد است و شیر مادر به اندازه کافی این نیاز را برطرف می‌کند. تجویز این دارو در دوران شیردهی تنها با نظر پزشک مجاز است.

شرایط نگهداری

ویتامین آ تزریقی باید در جای خشک و خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم