همه چیز درباره اصول نگهداری و پرورش فنچ (2 نکته مهم)
با مجله اینترنتی رضیم همراه باشید تا همه چیز درباره فنچ ها را بدانید
فنچ ها پرندگانی زیبا و بازیگوش هستند که زادگاه اصلی آن‌ها استرالیا و برخی کشورهای گرمسیری در شرق آسیا، مانند هند، پاکستان و مصر می‌باشد. اخیراً نژادهای جدیدی از این پرنده‌ها به ایران وارد شده و در فروشگاه‌های پرندگان به فروش می‌رسند. فنچ‌ها به دلیل مقاومت بالا و نیاز کم به مراقبت، گزینه‌ای عالی برای نگهداری در منزل، به خصوص برای کسانی که تا به حال پرنده نداشته‌اند، هستند. به عبارت دیگر، اگر قصد دارید تجربه نگهداری پرنده‌ای را داشته باشید، فنچ بهترین انتخاب و آسان‌ترین پرنده برای این کار است.
جفت‌گیری فنچ برای جوجه‌گذاری
بعد از اینکه فنچ نر و ماده را در قفس قرار دادید، در صورتی که هر دو پرنده در جای ثابتی قرار بگیرند، بین ۲ تا ۲۰ روز طول می‌کشد تا با هم جفت شوند. اولین نشانهٔ جفت‌گیری این است که فنچ نر شروع به پرواز کرده و به پشت فنچ ماده می‌رود. اما چطور می‌توانیم بفهمیم که فنچ‌ها به یکدیگر جفت شده‌اند؟ بهترین علامت تمیز کردن فنچ‌ها توسط یکدیگر است، بدین صورت که یکی از فنچ‌ها به آرامی با نوک خود، فنچ دیگر را تمیز می‌کند و فنچ ماده حالت خواب آلودگی به خود می‌گیرد. در این مرحله لانه‌سازی آغاز می‌شود.
لانه‌سازی فنچ‌ها
فنچ وقتی که می‌خواهند لانه بسازند، شروع به جمع‌آوری مواد می‌کنند. بهتر است در این دوران کاغذهای خرد شده و شاخه‌های کوچک مانند چوب جارو و برگ‌ها را در اختیار آن‌ها قرار دهید. اگر چیزی برای جمع‌آوری پیدا نکنند، از پر و پوست دانه‌ها استفاده خواهند کرد.
هر چیزی می‌تواند برای ساخت لانه مورد استفاده قرار گیرد، چه در گوشهٔ قفس و چه در لانه‌یی که شما برایشان فراهم کرده‌اید یا حتی در ظرف غذا. وقتی این رفتار را مشاهده کردید، بدانید که آن‌ها باید لانه به اندازهٔ یک سیب یا پرتقال بزرگ بسازند. این لانه همیشه باید در بالاترین نقطهٔ گوشهٔ قفس قرار گیرد و باید در مقابل ظرف غذا و نزدیک به میله‌ای باشد که برای نشستن فنچ‌ها در نظر گرفته‌اید. اگر میله دور از لانه باشد، فنچ نر روی آن نخواهد نشست و در زمان تخم‌گذاری، فنچ‌های ماده ترجیح می‌دهند بالای لانه بنشینند. در طول دوران لانه‌سازی، هر دو فنچ وقت خود را در کنار لانه می‌گذرانند.
لانه فنچ باید در بالاترین نقطه قفس قرار گیرد، به گونه‌ای که پرنده نتواند روی آن بنشیند. حتی اگر میله برای نصب لانه در بالای قفس نیست، می‌توانید آن را با سیم فلزی محکم کنید. لوازم لازم برای لانه‌سازی را باید در کف قفس و یا داخل لانه قرار دهید. حتی اگر شما مواد را داخل لانه قرار دهید، فنچ نر تمام محتویات آن را خالی کرده و بر اساس سلایق خود دوباره آن را می‌سازد.
در ابتدا باید در قفس پنبه قرار دهید. پنبه‌های تشک که از لحاف دوزی‌ها قابل تهیه هستند، مناسبند. همچنین می‌توانید از پنبه‌های پزشکی که در داروخانه‌ها وجود دارد نیز استفاده کنید. سپس از دستمال کاغذی به تعداد ۲ تا ۳ برگ خرد شده استفاده کنید. همچنین باید چوب سوزنی درخت کاج را نیز به عنوان لوازم لانه‌سازی قرار دهید. دقت کنید که چوب‌ها کوتاه و بدون نوک تیز باشند. همچنین تعدادی تکه نخه معمولی کوتاه نیز قرار دهید.
اگر تمامی موارد فوق رعایت شود، فنچ نر شروع به جنب و جوش کرده و لانه‌سازی را آغاز می‌کند و فنچ ماده نیز به او کمک خواهد کرد. لانه‌سازی به معنای این است که فنچ‌ها به طور قطع جفت شده‌اند. بعد از پایان لانه‌سازی که بین ۱ تا ۲ روز طول می‌کشد، پرنده‌ها برای خواب به لانه می‌روند. توجه کنید که هر دو فنچ نر و ماده باید شب‌ها در لانه‌ای که فنچ نر ساخته است بخوابند؛ اگر یکی از آن‌ها بیرون بود، نشانه خوبی نیست و ممکن است هنوز جفت نشده باشند. اما اگر هر دو شب‌ها در لانه‌ای که فنچ نر ساخته بخوابند، این مرحله با موفقیت تمام می‌شود.
“`html
و باید منتظر جوجه فنچ ها باشید
تخم گذاری فنچ
بعد از اینکه فنچ‌ها لانه درست کردند، زمان تخم‌گذاری می‌رسد. این اتفاق معمولاً بین 7 تا 40 روز بعد از لانه‌سازی رخ می‌دهد. در این زمان حساس، حمایت شما از فنچ‌ها بسیار مهم است.
اما ممکن است بپرسید چه کار کنیم تا فنچ‌های ما تخم بگذارند؟
بهترین پاسخ این است که اگر مراحل قبلی را به درستی انجام داده‌اید، به ویژه درست کردن لانه، فنچ‌ها به زودی تخم‌گذاری را آغاز خواهند کرد. همچنین حتماً به فنچ‌هایتان تخم مرغ آب‌پز بدهید تا انرژی لازم برای تخم‌گذاری را داشته باشند.
فنچ‌های ماده معمولاً در هر دوره بین یک تا 10 تخم می‌گذارند و تعداد تخم‌ها به تغذیه آن‌ها وابسته است. ولی معمولاً همه تخم‌ها تبدیل به جوجه نمی‌شوند. هر چه بیشتر به فنچ‌ها رسیدگی کنید، تعداد بیشتری از تخم‌ها به جوجه تبدیل خواهند شد. بعد از تخم‌گذاری، فنچ‌های نر و ماده به نوبت روی تخم‌ها می‌نشینند.
در این مدت به تغذیه فنچ‌ها توجه داشته باشید. دانه ارزن و آب برای آن‌ها مناسب است، اما هرگز در طول دوره تخم‌گذاری کاسه‌ی آب برای شنا در قفس نگذارید. زیرا اگر فنچ‌ها شنا کنند و پرهایشان خیس شود، ممکن است به تخم‌ها آسیب بزنند.
فنچ‌ها ممکن است در هر دوره تخم‌گذاری از 3 تا 12 تخم بگذارند و جوجه‌ها به ترتیب از تخم‌ها خارج می‌شوند. معمولاً یک یا دو تخم باقی می‌ماند در حالی که جوجه‌ها از تخم‌ها خارج شده‌اند، تا زمانی که والدین شروع به غذا دادن به جوجه‌ها کنند. بهتر است در این مدت به لانه‌ی پرنده کار نداشته باشید و آن را به حال خود بگذارید. بعد از شروع تخم‌گذاری تا زمانی که جوجه‌ها جرات کنند بیرون بیایند، هیچ‌گونه تغییر و یا مزاحمتی نباید صورت گیرد.
زیرا ممکن است فنچ‌ها از روی تخم‌ها بلند شوند و دیگر روی آن‌ها ننشینند. زمان لازم برای خروج جوجه‌ها از تخم متغیر است، اما معمولاً تخم‌های خوب بین 14 تا 16 روز زمان نیاز دارند تا جوجه‌ها از آن بیرون بیایند و نیز 3 تا 4 هفته طول می‌کشد تا جوجه‌ها از لانه خارج شوند. فنچ‌ها معمولاً والدین بسیار خوبی هستند و با اشتیاق در نوبت بر روی تخم‌ها نشسته و بعد از آن نیز کنار جوجه‌ها می‌نشینند و آن‌ها را تغذیه می‌کنند.
در طول دوره ی تخم گذاری حتما نکات زیر رعایت کنید:
- هرگز قفس پرنده را تکان ندهید، حتی برای چند ثانیه.
- هرگز اجازه ندهید کودکان با قفس پرنده بازی کنند.
- از تغذیه پرنده غافل نشوید (ارزن + آب).
- هرگز برای شنای پرنده کاسه آب قرار ندهید.
- اگر تخمی را در کف قفس دیدید، هرگز به آن دست نزنید و سعی نکنید آن را سرجایش بگذارید؛ زیرا احتمالاً تخم خراب بوده که فنچ خودش آن را بیرون انداخته است.
- در شب هرگز قفس را روشن نکنید و قفس را در جایی بگذارید که با نور طبیعی روشن شود.
- به جز قرار دادن آب و غذا که با احتیاط انجام شود، دیگر هرگز دست خود را در قفس نکنید.
اگر تمامی نکات و مراحل قبلی رعایت شده باشد، بعد از 12 تا 21 روز جوجه‌ها از تخم خارج می‌شوند و شما وارد مرحله نگهداری از جوجه‌ها می‌شوید.
نگهداری از جوجه فنچ
این مرحله آخرین مرحله در دوران تولید مثل فنچ است. وقتی جوجه‌ها از تخم در می‌آیند، بسیار کوچک هستند و به تغذیه از والدین خود احتیاج دارند. شما باید غذای کافی یعنی همان ارزن را برای فنچ‌ها و جوجه‌هایشان فراهم کنید.
برای رشد بهتر جوجه‌ها و تقویت والدین، حتماً از تخم مرغ آب‌پز استفاده کنید. فنچ‌ها ابتدا خودشان غذا می‌خورند و بعد از آن به جوجه‌هایشان غذا می‌دهند. آن‌ها غذا را از چینه‌دان و معده خود خارج کرده و به دهان جوجه‌هایشان می‌ریزند. هرگز سعی نکنید خودتان به جوجه‌ها غذا بدهید، زیرا این کار غیرضروری است و ممکن است فنچ‌ها فرآیند جوجه کشی را نادیده بگیرند. نکات مهم در دوران جوجه‌داری مشابه دوران تخم‌گذاری است.
بعد از 20 تا 28 روز، جوجه‌ها از لانه خارج می‌شوند. در این زمان، پر تمام بدنشان را پوشانده، اما هنوز فاقد پرهای زینتی و نوک رنگی هستند.
شاید تصور کنید که دوران ضعیف بودن جوجه‌ها تمام شده است، اما هنوز آن‌ها نمی‌توانند دانه بخورند و پرواز کردن برایشان دشوار است. جوجه‌ها با صداهای خاصی به والدینشان نزدیک می‌شوند و دهانشان را به‌طور مکرر باز می‌کنند.
“`
پرندگان کوچک ابتدا از والدین خود غذا درخواست می‌کنند و دوست دارند به آن‌ها نزدیک شوند.
اما به مرور زمان یاد می‌گیرند که هم پرواز کنند و هم دانه و آب بخورند. این فرایند ممکن است بین ۲ تا ۶ ماه طول بکشد. زمانی که پرنده به شکل و شمایل والدینش درآید، به مرحله بلوغ رسیده که این زمان معمولاً بین ۳ تا ۴ ماه طول می‌کشد.
آوازها و صداهای فنچ‌ها
این پرندگان خیلی پر سر و صدا هستند. صدای آن‌ها معمولاً شبیه به “بییپ” یا “مییپ” است و شامل چند نوع صدا می‌شود. آواز نرها معمولاً پیچیده‌تر است و هر نر آوازی متفاوت از دیگری دارد. البته تمام فنچ‌ها در یک چارچوب و ریتم خاص آواز می‌خوانند. نرها صدای خود را به پسرانشان منتقل می‌کنند. در طول دوره بلوغ، آواز آن‌ها ممکن است تغییر کند، اما بعد از آن در طی زندگی‌شان ثابت می‌ماند. تحقیقات در موسسه «ریکن» در ژاپن نشان داده که آواز خواندن ماده‌ها، به نوعی برای هیجان نرهاست و آن‌ها را بیشتر تحریک می‌کند.
فنچ‌های نر در زمان بلوغ و زمانی که ماده‌ها هنوز توانایی آواز خواندن ندارند، می‌توانند آواز خواندن را یاد بگیرند. این تفاوت به دلیل تولید استروژن در دوره جنینی نرهاست که به رشد سیستم اعصاب برای آواز خواندن کمک می‌کند. صدای آن‌ها با تعداد کمی آواهای مختلف شروع می‌شود، ولی آن‌ها سعی می‌کنند آواز خود را با صدای پدرشان تطبیق دهند و به تدریج آوازشان کامل‌تر می‌شود. در این میان، آن‌ها به صدای دیگر نرهای دور و برشان نیز گوش می‌کنند و از آن‌ها یاد می‌گیرند.
نرها از صدای خود نه تنها برای جستجوی جفت، بلکه برای جذب آن‌ها نیز استفاده می‌کنند و معمولاً از یک صدای بلند و منظم برای جفت‌گیری بهره می‌برند. همچنین، فنچ‌ها وقتی می‌خواهند از محدوده خود دفاع کنند، صدای “هیس” تولید می‌کنند.
محبوبیت آن‌ها به خاطر توانایی زیادشان در تولید مثل است و هر کسی می‌تواند از آن‌ها جوجه بگیرد. همچنین توانایی زندگی در مناطق خشک باعث شده که فنچ‌ها به عنوان پرنده‌ای محبوب برای نگهداری در منزل شناخته شوند.
تعیین جنسیت فنچ
تشخیص جنسیت در گونه‌های مختلف فنچ‌ها متفاوت است. در برخی گونه‌ها، مثل فنچ راه راه، رنگ و شکل پرنده نر و ماده با هم فرق دارد و به راحتی می‌توان آن‌ها را از هم تشخیص داد. در فنچ راه راه، نرها معمولاً دارای پرهای نارنجی روشنی روی گونه‌های خود هستند و منقارشان قرمز رنگ است (در حالی که منقار ماده‌ها نارنجی است) و نیز طرحی سیاه و سفید دارند. در برخی موارد، رنگ منقار تنها نشان‌دهنده جنسیت است، چون رنگ نارنجی روی گونه ممکن است کم رنگ یا از بین برود. جوجه‌ها معمولاً شبیه به رنگ والدینشان هستند و گاهی اوقات رنگ متفاوتی دارند. جوجه‌های داخل لانه معمولاً خاکستری هستند که گاهی اوقات با رنگ سفید ترکیب می‌شود.
این تفاوت‌ها ناشی از جفت‌گیری‌های مختلف بین انواع مختلف فنچ‌هایی است که در یک مکان خاص نگهداری می‌شوند، مثل فروشگاه پرنده. به هر حال، پرنده‌ای که بسیار فعال و سرسخت است، مطمئناً نر جوان است و گونه‌های نارنجی نیز از دو ماهگی نمایش داده می‌شوند. همچنین، فنچ‌های بسیار جوان منقاری سیاه رنگ دارند که به تدریج با رسیدن به سن بلوغ تغییر رنگ می‌دهد. در برخی گونه‌ها، نر و ماده تقریباً شبیه به هم هستند و تشخیص شان دشوار می‌شود. برای مثال، در فنچ طلایی، علائم چندانی برای تشخیص نر و ماده وجود ندارد، اما رنگ مخرج می‌تواند به تعیین جنسیت کمک کند؛ به طوری که در ماده‌ها رنگ روشن و در نرها تیره تا مشکی است. فنچ‌های نابالغ، رنگی تیره‌تر از فنچ‌های بالغ دارند و با رسیدن به ۶ ماهگی، از پرهای کاملی برخوردار می‌شوند و جثه آن‌ها نیز همانند بالغ‌ها می‌شود.
بیشتر بخوانید:
