همه چیز در مورد بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان (2 نکته مهم)
“`html
( اسپوندیلیت آنکیلوزان ) چیست؟
با این بخش از رضیم همراه باشید تا با
روش‌های مناسب برای درمان عارضه اسپوندیلیت آنکیلوزان آشنا شوید.
علت ایجاد بیماری A.S چیست؟
اسپوندیلیت آنکیلوزان (به انگلیسی: Ankylosing spondylitis) یک بیماری مفصلی پیشرفته و مزمن است که بیشتر روی ستون فقرات و استخوان‌های لگن تأثیر می‌گذارد. افراد مبتلا به این بیماری به دلیل التهاب و سفتی در ستون فقرات ممکن است به جلو خم شوند. التهاب به ویژه در ناحیه خاجی-تهیگاهی و مفاصل لگن، ستون فقرات کمری، سینه‌ای و گردنی دیده می‌شود. بیشتر اوقات، این بیماری مردان را درگیر می‌کند و معمولاً در اواخر دهه دوم یا اوایل دهه سوم زندگی شروع می‌شود.
ما به‌طور دقیق نمی‌دانیم که علت اصلی این بیماری چیست، اما تحقیقات نشان داده که 96 درصد از بیماران A.S در انگلستان دارای یک نوع سلول خاص به نام آنتی‌ژن 27 HLA-B هستند. احتمالاً یک میکروب معمولی که به سیستم ایمنی آسیب نمی‌زند، ممکن است باعث واکنش‌هایی در بدن شود. در بعضی موارد، عفونت‌های روده نیز می‌تواند آغازکننده بیماری A.S باشد.
علائم و عوارض می‌تواند بعد از یک دوره استراحت اجباری مانند استراحت بعد از یک تصادف، بروز کند و وضعیت آرام قبلی را شدیدتر کند. یک نوع علائم به نام سندرم رایتر (Reiter’s Syndrome) نیز ممکن است به A.S مرتبط باشد. این سندرم شامل التهاب در عنبیه چشم (Iritis) و التهاب پرده همبند چشم (Uveitis) است که می‌تواند باعث قرمزی، سوزش و درد در چشم شود.
بیماران مبتلا به سندرم رایتر از التهاب در مجاری ادراری (urethritis) نیز رنج می‌برند. این التهاب باعث بروز درد و ناراحتی هنگام ادرار می‌شود و ممکن است ترشحات نامطلوبی را به‌ویژه در صبح و هنگامی که مقدار ادرار زیاد است، به همراه داشته باشد. در زنان ممکن است درد وجود داشته باشد اما ترشحات ادراری کمتر واضح باشد. بیماری رایتر همچنین می‌تواند به درد در مفاصل بزرگ مانند مفاصل پا (مفصل ران، زانو و …) منجر شود که با درد در ناحیه کمر همراه است و معمولاً در شب یا هنگام برخاستن از خواب شدیدتر می‌شود.
—————————————————————————————–
ریسک انتقال بیماری به فرزندان چگونه است؟
پاسخ: اگر یکی از والدین به A.S مبتلا باشد، شانس انتقال ژن 27 HLA-B به فرزند 50 درصد است. البته نه همه کسانی که این ژن را دارند به A.S مبتلا می‌شوند، اما به‌طور کلی احتمال اینکه فرزند به A.S مبتلا شود یک نفر از ده نفر ولو اینکه ژن 27 HLA-B را داشته باشد یک نفر از پنج نفر است. در مورد ارثی بودن این بیماری از پدربزرگ و مادربزرگ، احتمال کمتری وجود دارد؛ به‌طوری که نسبت به یک نفر از بیست نفر می‌باشد. بهتر است در صورت بروز علائم اولیه بیماری A.S در فرزندان، به یک پزشک روماتولوژی مراجعه کنید.
—————————————————————————————–
آیا بیماری‌های دیگر با A.S ارتباط دارند؟
پاسخ: یک نوع بیماری پوستی به نام پسوریازیس (Psoriasis) می‌تواند با A.S مرتبط باشد. پسوریازیس باعث پوسته‌پوسته شدن و خشکی پوست می‌شود.
“`
و همچنین روی سر، نوعی متفاوت از آرتریت بروز می‌کند. نوعی عفونت جنسی به نام التهاب غیر مشخص مجراي ادرار (NSU) می‌تواند ناشی از ارگانیسمی به نام (Chlamydia) باشد که عفونت مجاری ادراری را ایجاد کرده و ممکن است برخی علائم دیگر بیماری رایت را هم به وجود آورد. بیماری کولیت اولسر یا بیماری کرون، که جزو بیماری‌های التهابی روده هستند، با AS در ارتباط هستند، اما به خودی خود ناشی از AS نیستند.
—————————————————————————————–
علائم این بیماری‌ها شامل اسهال خونی به همراه تب، کاهش وزن و در برخی موارد همراه با آرتریت مفاصل محیطی می‌باشد.
چگونه می‌توان از ابتلا به AS اطمینان پیدا کرد؟
پاسخ: اگر علائم کلاسیک AS را دارید، پزشک عمومی شما می‌تواند با بررسی ستون فقرات در ناحیه کمر ببیند که آیا مهره‌های کمر قوس طبیعی خود را از دست داده و صاف شده‌اند یا نه. اگر اینطور باشد، شما را به یک پزشک متخصص روماتولوژی می‌فرستد تا تصاویر رادیولوژی ستون فقرات شما را بررسی کرده و تغییرات مشخص در مهره‌های کمر و پشت را ببیند. برخلاف سایر بیماری‌های روماتیسمی، آزمایش خون در تشخیص بیماری AS خیلی کمک نمی‌کند.
—————————————————————————————–
تشخیص و درمان
علائم بالینی شامل خشکی صبحگاهی، گاهی آرتریت التهابی در مفاصل زانو و لگن و دیگر مفاصل، خم شدن سر و گردن به جلو و مشکل در راست نگه داشتن سر و گردن و تب خفیف می‌باشد. در تست شوبر، نقاطی بر روی بدن علامت‌گذاری می‌شود و از بیمار خواسته می‌شود که به جلو خم شود تا فاصله بین این نقاط اندازه‌گیری شود. در افراد سالم، این فاصله بیشتر از ۱۳ سانتی‌متر است (تست شوبر منفی)، در حالی که در فرد مبتلا به التهاب مهره خمیده، این فاصله کمتر از ۱۳ سانتی‌متر خواهد بود (تست شوبر مثبت).
در رادیوگرافی، در مراحل پیشرفته بیماری، حالت منحصربه‌فردی دیده می‌شود که مهره‌ها از طرفین به یکدیگر متصل شده‌اند (مهره‌ای به شکل خیزران یا bamboo spine). در آزمایش خون هم در موارد حاد بیماری، افزایش ESR و CRP مشاهده می‌شود. آنتی‌بادی HLA-B27 در خون بیش از ۹۰٪ بیماران وجود دارد. درمان AS بهبودی نیست، بلکه در جهت کاهش درد و علائم است. درمان با داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، سولفاسالازین، ویتامین D و داروهای سرکوب‌کننده ایمنی انجام می‌شود. فیزیوتراپی نیز مفید است.
—————————————————————————————–
آیا معالجه قطعی برای AS وجود دارد؟
پاسخ: متاسفانه خیر. البته داروهای ضدالتهابی به بهبود حال عمومی شما کمک کرده، درد را کاهش داده و خواب شما را راحت‌تر می‌کنند. اما این تنها بخشی از درمان است و انجام حرکات ورزشی مناسب (برای کنترل عوارض، حفظ حرکات و جلوگیری از تغییر فرم بدن) بهترین عمل و مکمل درمان AS می‌باشد. داروها به شما کمک می‌کنند تا حرکات ورزشی را با درد کمتری انجام دهید. برخی حرکات درمانی مناسب را در انتهای این بحث خواهید یافت.
—————————————————————————————–
نتیجه نهایی بیماری AS چیست؟
پاسخ: به نظر می‌رسد که بیماری AS در افراد مختلف کمی متفاوت اثر می‌گذارد. اما به طور کلی، شما مشاهده می‌کنید که در طول سال‌ها، علائم و عوارض آن گاهی جدی و گاهی ملایم می‌شود. در فرم کلاسیک، ستون مهره‌ها سفت، خشک و یکپارچه می‌شود. (ابتدا مهره‌های پایینی و کمر، و سپس به تدریج مهره‌های بالاتر یعنی پشت و گردن). این به خاطر استخوان‌های اضافی است که شکل می‌گیرند. البته اگر همواره به فرم بدن خود توجه داشته باشید و ورزش‌های مناسب برای جلوگیری از خمیدگی و حفظ حرکت‌پذیری را به طور مستمر انجام دهید، می‌توانید از جدی‌تر شدن عوارض جلوگیری کنید.
—————————————————————————————–
گردآوری شده مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
