همه چیز در مورد بیماری راشیتیسم (نرمی استخوان) (2 نکته مهم)
“`html
راشیتیسم چیست؟
راشیتیسم یا ریکتز یک مشکل در کودکان است که باعث می‌شود استخوان‌ها به خاطر کمبود ویتامین D و مواد معدنی نرم و ضعیف شوند. در بزرگترها این مشکل به نام استئومالاسی یا نرمی استخوان شناخته می‌شود.
استخوان‌های ما برای اینکه همیشه محکم و قوی بمانند، همیشه در حال تعمیر و بازسازی هستند. در واقع، اسکلت بدن ما تقریباً هر هشت سال یکبار کاملاً نو می‌شود. برخی مواد معدنی مثل کلسیم و فسفات، جزء مهمی از ساختار استخوان را تشکیل می‌دهند که به تقویت آن کمک می‌کنند. این فرایند (که به آن معدنی شدن می‌گویند) به کمک ویتامین D انجام می‌شود. ویتامین D همچنین کمک می‌کند تا بدن ما کلسیم کافی از غذاها جذب کند تا استخوان‌ها ساخته شوند. بنابراین اگر کسی کلسیم یا ویتامین D کافی نداشته باشد، استخوان‌هایش نرم می‌شوند. این مشکل در بزرگسالی به نام استئومالاسی معروف است ولی در کودکان به آن راشیتیسم می‌گویند. زمانی که استخوان‌های کودکان نرم هستند، می‌تواند باعث مشکلات و ناهنجاری‌های استخوانی مانند پای ضربدری شود.
علت‌های بروز استئومالاسی (نرمی استخوان)
1. عدم مصرف شیر و محصولات لبنی می‌تواند سبب این مشکل شود.
2. این بیماری به علت کمبود کلسیم و ویتامین D در بزرگسالان ایجاد می‌شود. افرادی که گیاه‌خوارند یا رژیم‌های کم‌چربی دارند، به ویژه در سنین بالا، ممکن است به این مشکل دچار شوند.
3. بدن برخی افراد ممکن است به ویتامین D پاسخ ندهد که می‌تواند سبب نرمی استخوان شود.
4. اگر روده‌ها نتوانند کلسیم را به خوبی جذب کنند، این بیماری ممکن است پیش بیاید.
5. بیماری‌های کلیوی، به خصوص نارسایی کلیوی، می‌توانند باعث این مشکل شوند.
6. مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد صرع می‌تواند نرمی استخوان را ایجاد کند.
7. بیماری‌های لوزالمعده و برخی عمل‌های جراحی ممکن است جذب کلسیم را مختل کنند و در نهایت منجر به نرمی استخوان شوند.
علائم راشیتیسم (نرمی استخوان) چیست؟
علائم نرمی استخوان ممکن است خیلی نامشخص باشد. فرد ممکن است به طور کلی احساس خوبی نداشته باشد و بدنش درد کند. همچنین ممکن است درد استخوان در نواحی مختلف بدن، به خصوص در لگن و پایین کمر، احساس شود. استخوان‌ها ممکن است به صورت غیرعادی نرم و حساس شوند و حتی با فشار کم خم شوند. در مراحل پیشرفته‌تر، فرد ممکن است دچار ضعف عضلانی شود، به‌طوری‌که نشستن و برخاستن برایش سخت می‌شود یا نتواند از پله‌ها بالا برود.
اگر نرمی استخوان باعث کاهش کلسیم خون شود، علائم می‌تواند به صورت حس سوزن سوزن شدن در انگشتان و لب‌ها و گرفتگی عضلات دست و پا بروز کند.
در کودکان، راشیتیسم می‌تواند سبب مشکلات زیر شود:
- کمانی شدن پاها
- پیش آمدگی قفسه سینه
- نرمی استخوان جمجمه
- انحنای ستون فقرات
- کوتاهی قد
علاوه بر این، ممکن است کودکان دچار درد استخوان و ضعف عضلات شوند که این موجب می‌شود دیرتر شروع به راه رفتن کنند یا نحوه راه رفتن آنها تغییر کند (مانند لنگیدن یا خرامیدن). این نوع راه رفتن به اصطلاح “راه رفتن اردکی” نامیده می‌شود. علاوه بر این، به دلیل نرم و شکننده بودن استخوان‌ها، احتمال شکستگی در این کودکان بیشتر است، به طوری که ممکن است کودک بدون دلیل خاصی دچار شکستگی شود.
“`
قابل ملاحظه‌ای، دچار شکستگی استخوان شود.
علائم استئومالاسی (نرمی استخوان)
این بیماری نرمی استخوان به آرامی پیشرفت می‌کند و باعث بروز علائم زیر می‌شود:
1. یکی از اولین نشانه‌ها احساس خستگی، بی‌حالی و ضعف عضلانی همراه با درد در استخوان‌ها است.
2. شکستگی‌های ضعیف و پوکی استخوان نیز از دیگر نشانه‌های این بیماری هستند.
3. در تصاویری که از استخوان‌ها گرفته می‌شود، تغییر شکل مهره‌های ستون فقرات، لگن، چانه و کتف دیده می‌شود. این علائم معمولاً در مراحل پیشرفته بیماری نمایان می‌گردند.
4. در این بیماران معمولاً سطح کلسیم خون پایین است، اما گاهی ممکن است طبیعی باشد. سطح فسفر خون پایین و سطح آلکالین فسفاتاز بالا می‌باشد.
5. معمولاً بیماران از دردهایی در استخوان‌ها، عضلات و مفاصل شکایت می‌کنند. این علائم بیشتر در افراد سالخورده دیده می‌شود.
6. ستون فقرات به سمت جلو خمیده شده و اصطلاحاً «کیفوز» ایجاد می‌شود. مهره‌های ستون فقرات به خاطر خاصیت اسفنجی بیشتر از سایر نقاط آسیب می‌بینند.
7. در روند استئومالاسی، استخوان‌ها به شکل کمانی تغییر می‌کنند. این تغییرات بیشتر در استخوان‌های دراز اتفاق می‌افتد.
در برخی موارد، همزمان با استئوپروز، استئومالاسی نیز وجود دارد. تغییر شکل قفسه سینه، کوتاهی قد، مشکل در خم شدن به جلو، و بدشکلی در ستون فقرات ممکن است باعث مشکلات تنفسی نیز شود.
آیا راشیتیسم یک بیماری ارثی است؟
معمولاً این بیماری‌ها ارثی نیستند، اما راشیتیسم ممکن است در خانواده‌هایی که مشکل در فعال‌سازی ویتامین D دارند (راشیتیسم وابسته به ویتامین D نوع 1)، به نسل‌های بعدی منتقل شود. نوع نادری از راشیتیسم که به عنوان راشیتیسم ناشی از مقاومت ارثی به ویتامین D شناخته می‌شود، نیز وجود دارد. در این بیماری، بدن نمی‌تواند به خوبی از ویتامین D استفاده کند که بسیار نادر است و فقط در 50 خانواده در سرتاسر جهان مشاهده شده است. یک نوع بسیار نادر دیگر، راشیتیسم هیپوفسفاتمیک وابسته به X است که در آن افراد مبتلا مقدار خیلی کمی فسفات دارند.
نرمی استخوان چگونه درمان می‌شود؟
چون بیشتر موارد این بیماری به دلیل کمبود ویتامین D رخ می‌دهد، درمان آن معمولاً با تجویز ویتامین D انجام می‌شود. این ویتامین می‌تواند به شکل قرص یا شربت مصرف شود.
اگر کمبود ویتامین D بسیار شدید باشد یا علائم شدید باشد، بیمار نیاز به مصرف دوزهای بالاتر دارد. این ویتامین ممکن است به شکل خوراکی هر چند هفته یک بار یا هر چند ماه به صورت تزریق درون ماهیچه‌ای تجویز شود. برای افرادی که مشکل جذب ویتامین D از غذا دارند، می‌توان از تزریق درون ماهیچه استفاده کرد.
عوارض درازمدت راشیتیسم و نرمی استخوان چیست؟
اگر راشیتیسم به موقع شناسایی نشود و درمان انجام نشود، ممکن است کودک برای همیشه به مشکلات استخوانی دچار شود که معمولاً به شکل خمیدگی پاها نمایان می‌شود. در بزرگسالان، عدم درمان نرمی استخوان می‌تواند خطر شکستگی استخوان‌ها را افزایش دهد و سبب کاهش سطح کلسیم در استخوان‌ها، به ویژه در سنین سالمندی شود.
برای جلوگیری از روی دادن راشیتیسم و نرمی استخوان، داشتن رژیم غذایی سالم و مقوی بسیار مهم است. شیر گاو و محصولات لبنی کلسیم زیادی دارند و ماهی‌های چرب مانند ساردین، خال خالی و سالمون منابع غنی از ویتامین D هستند.
اگر این مطلب را مفید می‌دانید، با لایک کردن و به اشتراک گذاشتن آن از ما حمایت کنید. نظرات، پیشنهادات و درخواست مقالات خود را از طریق قسمت دیدگاه‌ها برای ما ارسال کنید.
