همه چیز در مورد داروی آتراکوریوم (2 نکته مهم)

معرفی داروی

آتراکوریوم یک داروی بیهوشی است که برای شل کردن عضلات و کمک به کنترل وضعیت بیمار در طول تنفس مصنوعی استفاده می‌شود. این دارو همچنین برای لوله‌گذاری داخل نای و جراحی‌های نسبتاً طولانی که نیاز به شل شدن عضلات دارند، به کار می‌رود. به علاوه، آتراکوریوم می‌تواند برای کاهش شدت انقباضات عضلانی ناشی از حملات تشنجی نیز استفاده شود.

موارد مصرف آتراکوریوم

• استفاده کمک کننده در بیهوشی برای تسهیل لوله گذاری داخلی نای
• شل کردن عضلات اسکلتی در طول جراحی یا تهویه مکانیکی

مکانیسم اثر آتراکوریوم

آتراکوریوم با استیل کولین در اتصال به گیرنده‌های کولینرژیک رقابت می‌کند و این کار باعث کاهش انتقال عصبی و در نتیجه فلج عضلات اسکلتی می‌شود.

فارماکوکینتیک آتراکوریوم

نیمه عمر آتراکوریوم 20 دقیقه است و اثر دارو بعد از 1 تا 10 دقیقه به حداکثر می‌رسد. این دارو از طریق کلیه و صفرا دفع می‌شود. بعد از تزریق دارو برای بیهوشی متعادل، 25 درصد پاسخ عضلانی در 35 تا 45 دقیقه و 95 درصد پاسخ در 60 تا 70 دقیقه به حالت عادی برمی‌گردد. در بیهوشی متعادل، 30 دقیقه و در بیهوشی استنشاقی، 40 دقیقه بعد از شروع هوشیاری، 95 درصد پاسخ عضلانی به حالت طبیعی برمی‌گردد.

مقدار مصرف آتراکوریوم

مقدار مصرف این دارو به داروی بیهوشی دیگر، نیاز و پاسخ بیمار بستگی دارد.

بزرگسالان و کودکان بزرگ‌تر از دو سال: در ابتدا، مقدار mg/kg 0.4 تا 0.5 به صورت وریدی تزریق می‌شود. سپس در جراحی‌های طولانی، مقدار نگهدارنده mg/kg 0.08 تا 0.1 در 20 تا 45 دقیقه بعد از تزریق اولیه مصرف می‌شود. در بیماران تحت بیهوشی متعادل، مقادیر نگهدارنده ممکن است هر 12 تا 25 دقیقه تکرار گردد.

کودکان یک ماهه تا دو ساله- در موارد بیهوشی با هالوتان، ابتدا مقدار mg/kg 0.3 تا 0.4 به صورت وریدی تزریق می‌شود و ممکن است مقادیر نگهدارنده زیادی لازم باشد.

مصرف آتراکوریوم در بارداری و شیردهی

گروه C (این داروها تنها با تجویز پزشک مصرف شوند. خطرات ناشی از مصرف این داروها هنوز به طور قطعی مشخص نشده است و مطالعات انسانی در این زمینه انجام نشده است. پزشک زمانی این داروها را تجویز می‌کند که فواید آن‌ها از مضرات احتمالی بیشتر باشد و مصرف آن برای بیمار ضروری باشد.)

در مورد مصرف در شیردهی: هنوز اطلاعات مشخصی درباره ترشح این دارو در شیر مادر وجود ندارد. بنابراین، باید این دارو در زنان شیرده با احتیاط تجویز شود.

عوارض جانبی آتراکوریوم

• قلبی-عروقی: افت فشار خون، تند شدن ضربان قلب.
• پوست: قرمزی، خارش، کهیر، و بثورات پوستی.
• سایر عوارض: کاهش دمای بدن، بدتر شدن عملکرد ریوی، مشکلات تنفسی، صدای خس خس در نفس کشیدن، افزایش ترشحات ریه، و اسپاسم نایژه‌ای.
• توجه: در صورت بروز حساسیت شدید یا افت شدید فشار خون، باید مصرف دارو متوقف شود.

تداخلات دارویی آتراکوریوم

این دارو با آمینوگلیکوزیدها، بی‌حس‌کننده‌های موضعی تزریقی، کاپرئومایسین، لینکومایسین، و پلی‌میکسین‌ها تداخل دارد.

“`html

کینیدین و ایپوئیدها تداخل دارد.

موارد منع مصرف آتراکوریوم

استفاده از آتراکوریوم برای افرادی که میاستنی گراویس دارند ممکن است به افزایش فلج عضلات منجر شود. همچنین برای بیمارانی که آزاد شدن هیستامین در آنها خطرناک است، افرادی با حساسیت شدید به این دارو، کسانی که دچار اختلالات شدید الکترولیتی هستند یا مبتلا به آسم، باید از مصرف این دارو خودداری کنند.

احتیاط در مصرف آتراکوریوم

بیماران مسن، افراد ناتوان، افرادی با مشکلات کبدی، کلیوی یا ریوی، کسانی که آب بدنشان کم شده یا فشار خون پایینی دارند، و همچنین زنان بارداری که سولفات منیزیم مصرف می‌کنند باید با احتیاط آتراکوریوم را مصرف کنند.

هشدار ها در مورد مصرف آتراکوریوم

1. آتراکوریوم نباید با محلول‌های قلیایی (مانند باربیتورات‌های تزریقی) مخلوط شود زیرا این ترکیب، دارو را غیر فعال می‌کند و سبب رسوب آن می‌شود. همچنین با محلول رینگرلاکتات رقیق نشود زیرا سرعت تخریب دارو را افزایش می‌دهد.
2. برای بیمارانی که آزاد شدن هیستامین ممکن است برای آنها خطرناک باشد و همچنین در موارد اختلالات عصبی- عضلانی، مقدار مصرف دارو باید کاهش یابد، زیرا ممکن است انسداد عصبی- عضلانی را افزایش دهد. مصرف زیاد دارو می‌تواند سبب آزاد شدن ناگهانی هیستامین شود.
3. تزریق سریع وریدی یا مصرف مقادیر زیاد دارو ممکن است باعث آزاد شدن ناگهانی هیستامین شود.
4. استفاده از مقدار زیاد دارو می‌تواند به ضعف مداوم تنفسی یا ایست قلبی عروقی بینجامد. برای کاهش خطر مصرف بیش از حد، توصیه می‌شود که از محرک‌های اعصاب محیطی برای پیشگیری از واکنش بیمار به دارو استفاده شود.

توصیه های دارویی آتراکوریوم

1. دارو باید از راه وریدی تزریق شود، زیرا تزریق عضلانی ممکن است بافت را تحریک کند.
2. آتراکوریوم تأثیر خاصی بر هوشیاری یا آستانه درد ندارد و بنابراین در جراحی باید داروی بیهوشی کافی در دسترس باشد.
3. در شرایط هیپوترمی، طول و شدت اثر دارو بیشتر می‌شود.
4. آتراکوریوم نمی‌تواند جلوگیری کننده از برادیکاردی ناشی از داروهای بیهوش کننده یا ضد دردهای مخدر باشد. بنابراین، در بیماران قلبی دارای تاکیکاردی، مصرف آن کم خطر است.
5. در صورت مصرف همزمان با بیهوش کننده‌های عمومی مانند اتر، انفلوران و ایزوفلوران، مقدار مصرف آتراکوریوم باید 50-33 درصد کاهش یابد یا دوز آن باید با توجه به تحریک کننده‌های اعصاب محیطی تعیین شود.

ملاحظات اختصاصی در رابطه با آتراکوریوم

• در بیماران با خطر آزاد شدن هیستامین، باید مقدار و سرعت تزریق دارو کمتر شود.
• مصرف سوکسینیلکولین قبل از آتراکوریوم بر مدت اثر دارو تأثیر ندارد، اما زمان شروع اثر را کاهش می‌دهد و انسداد عصبی ـ عضلانی را عمیق‌تر می‌کند.
• مدت اثر آتراکوریوم بیشتر از سوکسینیلکولین و کمتر از توبوکورارین یا پانکرونیوم است.
• آتراکوریوم تأثیر چشم‌گیری بر ضربان قلب ندارد و نمی‌تواند برادیکاردی ناشی از داروهای بیهوش کننده را کاهش دهد، بنابراین برادیکاردی با مصرف آتراکوریوم بیشتر دیده می‌شود. درمان با آنتیکولینرژیک‌ها مانند آتروپین توصیه می‌شود.
• در صورت بروز برادیکاردی حین تجویز آتراکوریوم، از آتروپین وریدی استفاده شود.
• محلول‌های قلیایی، مانند باربیتورات‌ها، نباید با آتراکوریوم در یک سرنگ یا از طریق یک سوزن تزریق شوند.
• برای تشخیص فلج باقی‌مانده، می‌توان از محرک‌های اعصاب محیطی استفاده کرد.
• آتراکوریوم باید تنها در صورتی استفاده شود که تجهیزات لازم برای لوله‌گذاری داخل نای و تنفس مصنوعی در دسترس باشد.

“`

برای بررسی اینکه چقدر اثر داروی مسدود کننده عصبی ـ عضلانی از بین رفته، باید توانایی بیمار در کارهایی مثل تنفس، سرفه، حرکت دادن زبان، باز نگه داشتن چشم‌ها، بالا نگه داشتن سر، بسته نگه داشتن دهان و قدرت مشت کردن دست‌ها را بررسی کرد. همچنین باید نیروی دم منفی کافی (cm H2O2-) را ارزیابی کرد.

بیمار ممکن است تا زمانی که عضلات سر و گردن توانایی طبیعی خود را به دست نیاورند، در صحبت کردن دچار مشکل شود.

اگر نیاز باشد، می‌توان از داروهای مسکن و تسکین دهنده استفاده کرد. آتراکوریوم بر هوشیاری یا تسکین درد تأثیری ندارد.

در افراد سالمند: بیماران سالخورده ممکن است به اثرات این دارو حساس‌تر باشند.

در کودکان: بی‌خطر بودن و اثر بخشی این دارو در نوزادان زیر یک ماه هنوز ثابت نشده است.

نحوه نگهداری آتراکوریوم

آتراکوریوم باید دور از نور و در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود و باید از یخ زدن آن جلوگیری کرد.

بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم