همه چیز در مورد داروی ریسپریدون (Risperidone) (2 نکته مهم)

“`html
فواید مصرف و عوارض داروی ریسپریدون
ریسپریدون یک دارو است که بر روی سیستم عصبی تاثیر میگذارد و به آنها داروهای ضد سایکوز میگویند. این داروها روی تعادل مواد شیمیایی که مسئول ارتباطات و انتقال پیامهای عصبی در مغز هستند، اثر میگذارند و به همین خاطر کاربرد درمانی دارند.
ریسپریدون ممکن است برای بهبود مشکلاتی که در بیماران مبتلا به شیزوفرنی یا دیگر اختلالات روانی ایجاد میشود، تجویز شود. این نوع اختلالات به نام سایکوز شناخته میشوند.
ریسپریدون همچنین به صورت تزریقی نیز تولید میشود و در موارد خاص، به عنوان آمپول تزریقی طولانیاثر، توسط پزشکان مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده طولانیمدت از این دارو ممکن است باعث بروز مشکلات حرکتی شود.
موارد مصرف ریسپریدون
این دارو تنها با تجویز پزشک تخصصی در موارد زیر استفاده میشود:
۱- کاهش افکار غیرعادی و بیمارگونه که باعث نگرانی و اختلال در عملکرد روزانه فرد میشود.
۲- از بین بردن افکار وسواسی، مثل افکار ناخوشایند یا افکار خطرناک.
۳- کمک به درمان علائم منفی روانپریشی، مثل کمحرفی و انزوا.
۴- اصلاح باورهای نادرست، مانند بدبینی به دیگران یا همسر.
۵- در کودکان اوتیستیک که در ارتباط با دیگران مشکل دارند، برای کنترل رفتارهای مشکلساز.
۶- درمان دورههایی از شادی شدید در اختلال دو قطبی.
۷- در اختلالات رفتاری کودکان، مانند رفتارهای مشکلساز یا لجبازی.
۸- درمان اختلال تیک.
۹- گاهی در دوزهای پایین برای اختلالات اضطرابی و دیگر مشکلات روانی، با نظر پزشک ممکن است به کار رود.
مکانیسم اثر ریسپریدون
اثر ضد سایکوز: این دارو با مسدود کردن گیرندههای دوپامینی نوع ۲ و سروتونینی نوع ۲، عمل میکند. مسدود کردن سایر گیرندهها نیز ممکن است به اثرات دیگر دارو مربوط باشد.
فارماکوکینتیک ریسپریدون
جذب: این دارو بعد از مصرف خوراکی به خوبی جذب میشود و ۷۰% آن در بدن قابل استفاده است. غذا تاثیری بر جذب آن ندارد. بعد از تزریق عضلانی، به آرامی جذب میشود و اثر آن بعد از ۳ هفته شروع و تا ۷ هفته ادامه دارد.
پخش: این دارو ۹۰% به پروتئینهای خون متصل میشود.
متابولیسم: این دارو در کبد تجزیه میشود.
دفع: از طریق کلیه دفع میشود و در صورت نارسایی کلیوی، میزان آن کاهش مییابد.
مصرف ریسپریدون در دوران بارداری و شیردهی
- ریسپریدون در گروه C قرار دارد و ممکن است برای جنین مضر باشد. در صورت بارداری یا تصمیم به باردار شدن، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.
- مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل میشود و آیا برای نوزاد مضر است یا خیر. اگر کودک شما از شیر خودتان تغذیه میکند، بدون مشورت با پزشک این دارو را مصرف نکنید.
“““html
را مصرف نکنید.
راهنمای مصرف ریسپریدون
- ریسپریدون را طبق دستور پزشکتان بخورید. از مصرف دارو بیش از مقدار تجویز شده یا برای مدت طولانیتر خودداری کنید.
- این دارو را میتوانید همراه یا بدون غذای خود مصرف کنید.
- تا زمانی که میخواهید قرص را بخورید، آن را از پوشش محافظ خارج نکنید. مراقب باشید که قرص در هنگام خارج شدن از پوشش نشکند.
- با دستهای خشک، قرص را از پوشش خارج کنید و آن را در دهانتان بگذارید. بگذارید کاملاً حل شود.
- برای بهترین نتیجه، دارو را به طور منظم مصرف کنید. قبل از تمام شدن دارو، نسخهتان را تجدید کنید تا هیچ زمانی بدون دارو نمانید.
- اگر نوع مایع دارو را مصرف میکنید، مطمئن شوید که دوز آن طبق تجویز است. از قاشقهای مخصوص یا پیمانههای دارو استفاده کنید.
- از مخلوط کردن نوع مایع دارو با چای یا نوشابه خودداری کنید.
- برای بهبود نشانههای بیماری، باید حداقل چند هفته به مصرف دارو ادامه دهید و برای نتایج بهتر، طبق دستورات پزشک عمل کنید. اگر بعد از چند هفته هیچ بهبودی مشاهده نکردید، با پزشکتان مشورت کنید.
مقدار و نحوه مصرف قرص ریسپریدون
مقدار دقیق مصرف این دارو باید توسط پزشک تعیین شود. معمولاً برای درمان اسکیزوفرنی در بزرگسالان مقدار یک میلیگرم از دارو دو بار در روز به صورت خوراکی تجویز میشود و در روز دوم و سوم، همین مقدار ادامه مییابد. دوز دارو ممکن است تا سه میلیگرم دو بار در روز افزایش یابد. برای استفاده، قرص را از بستهبندی خارج کرده و روی زبان بگذارید تا به آرامی حل شود. توجه داشته باشید برای بهبود نشانهها، حداقل چند هفته باید به مصرف دارو ادامه دهید.
فراموش کردن دوز مصرفی ریسپریدون
به محض یادآوری، دوز فراموش شده را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان دوز بعدی هستید، دوز فراموش شده را نخورید و فقط دوز بعدی را مصرف کنید. از مصرف مقدار بیشتری دارو برای جبران دوز فراموش شده خودداری کنید.
مسمومیت با دوزهای بیش از حد ریسپریدون
- اگر داروی بیش از حد مصرف کردید، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
- نشانههای مسمومیت شامل خواب آلودگی، افزایش ضربان قلب، احساس سبکی سر، ضعف و بیقراری در عضلات چشمها، آرواره، گردن و دهان است.
عوارض جانبی ریسپریدون
اگر هرگونه نشانه حساسیت به دارو در شما بروز کرد، فوری با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید.
- نشانههای حساسیت شامل: کهیر، مشکلات تنفسی و ورم صورت، لبها، زبان و گلو است.
- تب، سفت شدن عضلات، گیجی، تعریق و ضربان قلب سریع یا غیرطبیعی
- بیقراری و تنش در عضلات چشمها، زبان، آرواره و گردن
- لرزش
- مشکلات بلع
- احساس سبکی در سر
عوارض خفیفتر این دارو عبارتند از:
“““html
- احساس خواب آلودگی و بیقراری مختصر، لرزش
- خواب و رویا دیدن بیشتر از حد معمول
- تاری دید
- سردرد و سرگیجه
- افزایش وزن
- مشکلات مربوط به ادرار
- تهوع، خشکی دهان و یبوست
- کاهش میل جنسی و مشکلات ارگاسمی
عوارض دیگری نیز ممکن است به خاطر مصرف داروی ریسپریدون بروز کند. اگر هر گونه علامت غیرعادی و ناراحتکنندهای را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی ریسپریدون
اگر داروهایی مصرف میکنید که خواب آلودگی ایجاد میکنند (مثل داروهای سرماخوردگی، داروهای ضد حساسیت، داروهای ضددرد حاوی مواد مخدر، قرصهای خواب، شلکنندههای عضلانی و داروهای ضدصرع، افسردگی و اضطراب)، قبل از استفاده از ریسپریدون با پزشک خود مشورت کنید. همچنین اگر هرکدام از داروهای زیر را مصرف میکنید، پزشک شما باید در جریان باشد:
- کاربامازپین
- فنیتوئین
- فنوباربیتال
- فلئوکستین
- ریفامپین
- داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده میشوند، مانند لوودوپا و…
این لیست از تداخلات دارویی کامل نیست و تداخلهای دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد. حتماً درباره تمام داروهای مصرفی و مکملهای خود با پزشک مشورت کنید. این موارد شامل ویتامینها، املاح، محصولات و فرآوردههای گیاهی و داروهایی است که برای سایر بیماریها استفاده میکنید. هرگز بدون مشورت با پزشک، داروی جدیدی را شروع نکنید.
هشدارها در مورد ریسپریدون
1- ریسپریدون ممکن است فاصله QT قلب را افزایش دهد، که در بعضی بیماران و به دلایل مختلفی مثل برادیکاردی، اختلالات الکترولیتی و مصرف همزمان داروهایی که این فاصله را افزایش میدهند ممکن است بروز کند.
2- این دارو باید به صورت خوراکی تنظیم شده و در طی 3 روز مصرف شود.
3- اگر بیمار از داروی ضد روانپریشی دیگری به ریسپریدون منتقل میشود، بهتر است داروی قبلی قطع شود.
4- قبل از تجویز داروی عضلانی، دوز خوراکی آن تنظیم شود.
5- برای تهیه محلول تزریقی، محلول رقیقکننده باید در ویال ریخته شود و به مدت 10 ثانیه مخلوط گردد. سوسپانسیون باید یکنواخت، غلیظ و به رنگ شیری باشد. ذرات باید قابل مشاهده باشند. این محلول باید 6 ساعت بعد از رقیق شدن و ترجیحاً بلافاصله استفاده شود. اگر فاصله بین تهیه و تزریق بیش از 2 دقیقه بود، قبل از تزریق ویال را به خوبی تکان دهید.
6- عارضه دیسکینزی دیررس ممکن است بعد از مصرف طولانی مدت دارو بروز کند، که ممکن است ماهها یا سالها بعد ظاهر شود و ممکن است خود به خود رفع گردد یا با قطع دارو ادامه یابد.
7- سندرم نورولپتیک بدخیم عارضه نادری است که ممکن است کشنده باشد. علائم این سندرم شامل افزایش دمای بدن، سفتی عضلانی، تغییر سطح هوشیاری، ضربان نبض نامنظم، تغییرات فشار خون و تعریق باید بررسی شود.
8- پس از مصرف دارو ممکن است هایپرگلیسمی بروز کند. اگر بیمار در معرض خطر دیابت است، قند خون باید قبل و بعد از مصرف به صورت دورهای چک شود. همه بیماران را از نظر علائم هایپرگلیسمی، شامل تشنگی شدید، ادرار زیاد، پرخوری و ضعف بررسی کنید. در صورت بروز علائم، قند خون ناشتا را رسیدگی کنید. معمولاً با قطع دارو این عارضه رفع میشود.
9- اگر دارو به مدت طولانی مصرف میشود، منافع آن باید بر مضرات آن ارزیابی شود.
10- بهتر است مصرف دارو برای سالمندان با دوزهای پایینتر آغاز شود.
11- ایمنی و اثربخشی این دارو در کودکان، به جز در موارد اوتیسم، ثابت نشده است.
شیوه نگهداری دارو
ریسپریدون باید در یک محفظه دربسته و در مکانی خشک و خنک، دور از دسترس کودکان نگهداری شود. همچنین باید از تابش نور و یخ زدن محافظت گردد.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`