همه چیز در مورد قرص دیفنوکسیلات Diphenoxylate (2 نکته مهم)
آشنایی با داروی دیفنوکسیلات
با رضیم همراه باشید تا بیشتر درباره داروی دیفنوکسیلات بدانید.
درباره دیفنوکسیلات
دیفنوکسیلات به‌عنوان یک کمک درمانی برای اسهال‌های مزمن و حاد (به‌ویژه اسهال‌های ویروسی) و همچنین کولیت اولسرز خفیف و مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. از زمان‌های قدیم، انسان‌ها خواص درمانی تریاک را شناخته و از آن بهره‌برداری کرده‌اند.
برخی از ویژگی‌های آن شامل:
- کاهش درد
- تسکین سرفه
- بهبود مشکلات تنفسی
- درمان اسهال
- اثرات بیهوشی و ….
این خواص سبب سوء مصرف این ماده شده است. مشکلات جدی زمانی شروع شد که به‌خاطر هزینه بالای استخراج ترکیبات فعال تریاک، داروهای مشابهی به‌صورت مصنوعی ساخته شدند. این داروها با تغییراتی در ساختار شیمیایی تریاک تولید شدند.
به دنبال این روند، انواع داروها به بازار آمدند، ولی بسیاری از آنها به خاطر عوارض جانبی شدید، از چرخه تولید خارج شدند. به مرور زمان، برخی از این داروها به مواد مخدر تبدیل شدند و هروئین نمونه‌ای بارز از این گروه است. این روند همچنان ادامه دارد و داروهایی مانند تمجیزک و ترامادول نیز از این دسته هستند.
یکی از داروهایی که علاوه بر استفاده پزشکی، به‌وسیله سوء مصرف زیادی روبرو شده، دیفنوکسیلات است که به نام لوموتیل نیز شناخته می‌شود.
نحوه عملکرد داروی دیفنوکسیلات
دیفنوکسیلات نوعی ترکیب اپیوئیدی است که احتمالاً به‌صورت موضعی و مرکزی، حرکات روده را کاهش می‌دهد.
آتروپین، که برای جلوگیری از سوءاستفاده به این دارو اضافه می‌شود (لوموتیل)، ویژگی‌های ضد موسکارینی دارد.
فارماکوکینتیک
دیفنوکسیلات عمدتاً در کبد متابولیزه می‌شود و متابولیت اصلی آن اثر مشابه با خود دارو دارد. نیمه‌عمر دیفنوکسیلات ۲.۵ ساعت و نیمه‌عمر متابولیت آن حدود ۱۲ ساعت است. اثر آن بعد از یک ساعت شروع می‌شود و مدت اثر آن ۴۳ ساعت است. این دارو به‌وسیله مدفوع و کلیه دفع می‌شود.
مشتریان اصلی دیفنوکسیلات
افرادی که می‌خواهند اعتیاد به مواد مخدر را ترک کنند یا درمان شوند، گاهی به توصیه دیگران یا به‌طور غیرقانونی از قرص دیفنوکسیلات استفاده می‌کنند. این دارو برای کاهش علائم قطع مواد مخدر طراحی شده، اما برخی افراد به صورت خطرناکی از هزاران قرص یکجا مصرف می‌کنند.
سازندگان دیفنوکسیلات، برای جلوگیری از سوءمصرف آن مقداری آتروپین به ترکیب آن اضافه کرده‌اند. ولی این کار همیشه مؤثر نیست و این دارو می‌تواند با داروهای ضدافسردگی و خواب‌آور تداخل داشته باشد و چنین تداخلی می‌تواند عوارض جدی و خطرناکی ایجاد کند.
عوارض استفاده بی‌رویه از دیفنوکسیلات
- خشکی دهان
- گرگرفتگی
- تاری دید
- یبوست‌های مزمن
- خواب آلودگی
- کاهش اشتها
- خارش
- مشکلات تنفسی
- تشنج
- مشکل در دفع ادرار
- تولید تاول‌های عفونی شدید
- ناکارآمدی جنسی
- حرکات غیر ارادی و …. است
نکات مهم
1- دیفنوکسیلات دارویی است برای کاهش علائم اسهال و نمی‌تواند علت اصلی اسهال را درمان کند.
2- هیچ‌گاه خودسرانه این دارو را مصرف نکنید و بیشتر از یک هفته از آن استفاده نکنید.
3- اگر اسهال خونی دارید، از دیفنوکسیلات استفاده نکنید.
4- دیفنوکسیلات را هم‌زمان با داروهای مخدر، خواب‌آور، ضد افسردگی، شل کننده‌های عضلانی و داروهای کاهش فشار خون مصرف نکنید.
5- اگر به بیماری‌هایی مثل اختلالات کلیه و کبد، مشکلات تنفسی، کولیت یا مصرف الکل مبتلا هستید، پزشک خود را مطلع کنید.
6- مصرف این دارو برای کودکان، زنان باردار و شیرده مجاز نیست.
7- این دارو هرگز نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای مواد مخدر و علائم ناشی از قطع آنها باشد.
تدوین شده در مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
