همه چیز در مورد قرص ملوکسیکام (2 نکته مهم)
موارد و عوارض مصرف ملوکسیکام
ملوکسیکام (Meloxicam) که با نام تجاری موبیک mobic نیز شناخته می‌شود، دارویی است که برای کاهش دردهای استخوانی به کار می‌رود. این دارو جزء داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی است و برای کاهش التهاب و درد، در درمان بیماری‌های روماتیسم، پوکی استخوان و بیماری اسپوندیلیت انکیلوزان مورد استفاده قرار می‌گیرد. ملوکسیکام نسبت به دیگر داروهای مشابه مانند پیروکسیکام، دیکلوفناک و ناپروکسن عوارض کمتری در سیستم گوارش ایجاد می‌کند.
ملوکسیکام همچنین برای تسکین درد و التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید و بیماری آرتروز در بزرگسالان کاربرد دارد. این دارو برای درمان آرتریت روماتوئید در کودکان بالای ۲ سال نیز تجویز می‌شود. مصرف طولانی‌مدت یا دوزهای بالای این دارو ممکن است خطر بروز سکته قلبی و سکته مغزی را، به ویژه در افرادی که مشکل قلبی دارند، افزایش دهد.
از این رو به افرادی که بیماری‌های قلبی دارند یا باید تحت عمل جراحی پیوند عروق کرونر قرار بگیرند، توصیه می‌شود قبل و بعد از جراحی از این دارو استفاده نکنند. همچنین اگر شما ملوکسیکام مصرف می‌کنید و علائمی مانند درد در قفسه سینه، ضعف، تنگی نفس، لکنت زبان یا مشکلات بینایی و تعادل دارید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
این دارو در قالب قرص‌های ۷.۵ و ۱۵ میلی‌گرمی در دسترس است و اثر آن عموماً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف آغاز می‌شود.
مکانیسم اثر ملوکسیکام
ملوکسیکام به دسته‌ای از داروها به نام ضد التهاب‌های غیر کورتونی تعلق دارد. این دارو در طولانی‌مدت به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند و برای تسکین دردهای مزمن مانند روماتوئید آرتریت و سایر دردهای مفصلی مزمن استفاده می‌شود. همچنین در درمان دردهای کوتاه‌مدت استخوانی و مفصلی نیز مؤثر است.
ملوکسیکام با کاهش التهاب و تسکین درد، به بهبودی وضعیت بیمار کمک می‌کند.
ملوکسیکام با مسدود کردن اثر آنزیمی به نام سیکلوکسیژناز، تولید یک ماده شیمیایی به نام پروستاگلاندین را در بدن کاهش می‌دهد. این ماده باعث ایجاد درد و التهاب در ناحیه آسیب‌دیده می‌شود. بنابراین با مهار آنزیم‌های سیکلوکسیژناز و کاهش تولید پروستاگلاندین، درد و التهاب کم می‌شود.
قبل از مصرف ملوکسیکام، اگر شرایط زیر را دارید، با پزشک مشورت کنید:
- بارداری یا شیردهی
- بیماری کبد، کلیه یا قلب
- مشکلات گوارشی و سوروش سر دل
- مشکلات در انعقاد خون
- سابقه زخم معده یا اثنی عشر
- سابقه آلرژی و حساسیت
- ابتلا به آسم
- اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید، حتی داروهای گیاهی
فارماکوکینتیک ملوکسیکام
نیمه عمر ملوکسیکام تقریباً ۲۰ ساعت است. این دارو در کبد تجزیه می‌شود و متابولیت‌های آن از طریق ادرار و مدفوع دفع می‌گردند.
موارد و مقدار مصرف ملوکسیکام
الف) آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت
بزرگسالان: mg/day 5/7 به صورت خوراکی مصرف می‌شود و در صورت نیاز می‌توان تا حداکثر دوز روزانه ۱۵ میلی‌گرم افزایش داد.
ب) آرتریت روماتوئید در جوانان با درگیری یک یا چند مفصل
کودکان ۲ تا ۱۷ سال:
“`html
دوز روزانه ملوکسیکام از mg/kg 125/0 شروع شده و تا حداکثر 5/7 میلی گرم در روز می‌رسد.
- قرص را به طور کامل و با یک لیوان آب ببلعید. مصرف این دارو همراه با غذا می‌تواند به کاهش عوارض گوارشی کمک کند.
- اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، نیازی به مصرف مقدار فراموش شده نیست و نوبت بعدی را طبق برنامه ادامه دهید. هرگز مقدار دارو را در یک نوبت دو برابر نکنید.
- بهتر است ملوکسیکام را هر روز در همان ساعت مشخصی مصرف کنید.
عوارض شایع مصرف ملوکسیکام
ملوکسیکام مانند تمام داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. اگر عوارضی مشاهده کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. شایعترین عوارض ملوکسیکام عبارتند از:
احساس ضعف و اسهال: در این صورت سعی کنید غذاهای ساده‌تر مصرف کنید و به مقدار زیادی آب بنوشید.
سوء هاضمه و ناراحتی معده: در این وضعیت سعی کنید غذای خود را کم و به دفعات بیشتر بخورید.
گیجی: در این صورت رانندگی نکنید و از کار کردن با ابزار دقیق خودداری کنید.
یبوست: در این شرایط، غذاهای پر فیبر و آب کافی مصرف کنید.
سردرد: در این حالت می‌توانید از داروهای مسکن سردرد استفاده کنید.
عوارض جانبی جدی ملوکسیکام بر قسمت‌های مختلف بدن
اعصاب مرکزی: ایجاد اضطراب، گیجی، افسردگی، خستگی، تب، سردرد، خواب‌آلودگی و لرزش.
قلبی ـ عروقی: احساس درد در قفسه سینه، مشکلات ریتم قلب، فشار خون بالا یا پایین، و طپش قلب.
چشم، حلق و گوش: اختلال بینایی، ورم چشم و وزوز گوش.
دستگاه گوارش: ایجاد درد شکم، یبوست، اسهال، خشکی دهان و زخم معده.
ادراری ـ تناسلی: وجود پروتئین یا خون در ادرار و مشکلات کلیوی.
خونی: کم‌خونی و کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون.
کبد: افزایش بیلی‌روبین و مشکلات کبدی.
متابولیک: کاهش یا افزایش وزن.
عضلانی ـ اسکلتی: درد مفاصل و کمر.
تنفسی: مشکلات تنفسی و سرفه.
پوست: حساسیت به نور، خارش و مشکلات پوستی.
سایر:
“`
عوارض: ممکن است شامل واکنش‌های آلرژیک، ورم گلو، علائم شبیه به آنفلوانزا و واکنش‌های شدیدی چون شوک باشد.
موارد منع مصرف ملوکسیکام
اگر از ملوکسیکام استفاده می‌کنید، به نکات زیر توجه کنید:
- ملوکسیکام می‌تواند با داروهایی مثل کاپتوپریل و لازیکس تداخل کند و ممکن است باعث افزایش فشار خون شود.
- بیماران مبتلا به آسم یا افرادی که به آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی حساسیت دارند، نباید از این دارو استفاده کنند.
- استفاده همزمان ملوکسیکام با داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین باید با احتیاط و تحت نظر پزشک باشد.
- در سه ماهه اول و دوم بارداری، از مصرف ملوکسیکام باید پرهیز کرد.
اثر ملوکسیکام بر آزمایش‌های تشخیصی
- افزایش سطح ALT، AST، بیلی روبین، BUN و کراتینین.
- کاهش سطح هموگلوبین و تعداد سفید خون و پلاکت‌ها.
تداخلات دارویی ملوکسیکام
قبل از مصرف ملوکسیکام، اگر داروهای ضد افسردگی مانند سیتالوپرام، فلوکسیتین یا سرترالین مصرف می‌کنید، حتما به پزشک خود بگویید.
چرا که مصرف این داروها همزمان با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ملوکسیکام) ممکن است باعث کبودی یا خونریزی شود.
هر دارویی که مصرف می‌کنید یا قصد دارید شروع یا قطع کنید، حتما با پزشک مطرح کنید؛ به ویژه داروهای زیر:
- سیکلوسپورین؛
- لیتیوم؛
- متوترکسات؛
- سدیم پلی استیرن سولفونات (Kayexalate)؛
- داروهای رقیق‌کننده خون (مانند وارفارین)؛
- داروهای قلب یا فشار خون؛
- داروهای استروئیدی (مانند پردنیزون)؛
این لیست همه داروهایی که با ملوکسیکام تداخل دارند را شامل نمی‌شود و ممکن است داروهای دیگر نیز تداخل ایجاد کنند، از جمله داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها.
توجهات پزشکی – پرستاری:
- به علت احتمال بروز عوارض گوارشی، لازم است حین مصرف ملوکسیکام، علائم گوارشی را کنترل کرده و آزمایش CBC انجام شود.
- اگر نشانه‌هایی از پیشرفت بیماری‌های کبدی یا کلیوی مشاهده کردید یا نتایج آزمایشات کبدی غیرعادی بود، باید مصرف ملوکسیکام را قطع کنید.
توجهات بیمار – خانواده:
- اگر سابقه زخم معده یا اثنی عشر دارید، مراقب مصرف ملوکسیکام باشید.
- اگر دچار سوء هاضمه یا سوزش سر دل هستید، باید با احتیاط از ملوکسیکام استفاده کنید.
- افرادی که مشکلات قلبی دارند یا جراحی قلب انجام داده‌اند، نباید از این دارو استفاده کنند.
- از مصرف ملوکسیکام همزمان با سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی خودداری کنید.
- قرص ملوکسیکام را باید با یک لیوان آب بخورید و بعد از خوردن آن، 15 تا 30 دقیقه در حالت نشسته بمانید. (از خوابیدن خودداری کنید)
- این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی یا سرگیجه شود، بنابراین بهتر است تا زمانی که مطمئن نشده‌اید بدنتان چطور به دارو واکنش می‌دهد، از رانندگی و کارهایی که نیاز به تمرکز دارند، دوری کنید.
- توصیه می‌شود که قبل از مصرف همزمان با آسپرین، استامینوفن و دیگر داروهای بدون نسخه با پزشک مشورت کنید.
- اگر علائمی مانند راش، خارش، لرز، تب، مشکلات بینایی، مدفوع تیره، اسهال یا سردرد شدید داشتید، فوری به پزشک مراجعه کنید.
- در مدت مصرف این دارو، از نوشیدن الکل خودداری کنید، زیرا این دو با هم ممکن است خطر خونریزی در معده را بالا ببرند.
- خطر خونریزی در معده در موارد زیر بیشتر است: استفاده همزمان ملوکسیکام با دیگر داروهای ضد انعقاد یا کورتیکواستروئیدها، مصرف طولانی‌مدت ملوکسیکام، سیگار کشیدن، نوشیدن الکل، سن بالا و ضعف جسمانی.
مسمومیت با ملوکسیکام و درمان
نشانه‌های بالینی: خواب آلودگی، تهوع، استفراغ، درد در ناحیه بالای شکم، خونریزی معده.
مسمومیت شدید می‌تواند موجب مشکلات حادی مانند نارسایی کلیه، اختلالات کبدی، ضعف تنفسی، کما، تشنج، افت فشار خون و ایست قلبی شود. همچنین، واکنش‌های شدید آلرژیک هم ممکن است به وجود آید.
درمان: درمان عمدتاً علامتی و حمایتی است. در ساعت اول بعد از مصرف دارو، ایجاد استفراغ یا شستشوی معده کمک‌کننده است. در 1 تا 2 ساعت اول پس از مصرف دارو، می‌توان زغال فعال تجویز کرد.
- برای بیمارانی که به شدت مسموم شده و علائم خطرناکی دارند، می‌توان زغال فعال را به دفعات تجویز کرد. کلستیرامین نیز ممکن است سودمند باشد.
- به دلیل این که این دارو به پروتئین‌ها خوب متصل می‌شود، روش‌هایی مانند دیورز شدید، قلیایی کردن ادرار، همودیالیز یا هموپرفیوژن کمک زیادی نمی‌کند.
شرایط نگهداری ملوکسیکام
دارو را در ظرف‌های بسته و در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
