ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV یا اچ آی وی) (2 نکته مهم)

آشنایی با اچ آی وی و ایدز

ویروس نقص ایمنی انسانی (Human immunodeficiency virus) یا اچ‌آی‌وی (HIV)، یک نوع ویروس کم‌سرعت است که باعث بیماری ایدز می‌شود. اچ آی وی به سلول‌های مهم ایمنی بدن، مانند سلول‌های لنفوسیت تی کمک‌کننده (CD4+ T)، حمله می‌کند. این ویروس با مختل کردن کارکرد و نابود کردن این سلول‌ها، سیستم ایمنی بدن انسان را ضعیف می‌کند و به این وضعیت ایدز گفته می‌شود. از زمانی که HIV وارد بدن می‌شود تا ظهور ایدز، ممکن است زمان زیادی، بین ۶ ماه تا ده سال یا بیش‌تر طول بکشد. در این مدت، فرد ممکن است به ظاهر سالم باشد، اما ویروس می‌تواند به دیگران منتقل شود. با رضیم همراه باشید.

علایم اچ آی وی چیست؟

HIV معمولاً از طریق تماس جنسی بدون محافظت (بدون کاندوم، مانند روابط مقعدی و حتی دهانی)، انتقال خون آلوده، سوزن‌های آلوده و از مادر به فرزند در زمان بارداری، زایمان یا شیردهی منتقل می‌شود. برخی مایعات بدن مانند بزاق و اشک نمی‌توانند HIV را منتقل کنند.

پیشگیری از HIV عمدتاً از طریق روابط جنسی امن و برنامه‌های تعویض سرنگ میسر می‌شود. فعلاً درمان یا واکسن خاصی وجود ندارد؛ اما درمان‌های ضدویروسی می‌توانند به کاهش نشانه‌ها و افزایش طول عمر اثرگذار باشند. هرچند این درمان‌ها ممکن است پرهزینه و دارای عوارض جانبی باشند. تحقیقات نشان می‌دهد که HIV در اصل از غرب آفریقا و در اوایل قرن بیستم نشأت گرفته است.

وقتی که ویروس اچ‌آی‌وی سلول‌های CD4 (بخشی از گلبول‌های سفید خون که در مقابله با بیماری مهم هستند) را نابود کند و تعداد آن‌ها کمتر از ۲۰۰ شود، فرد به بیماری ایدز مبتلا شده است. لازم به ذکر است که ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا ویروس اچ‌آی‌وی بتواند این سلول‌ها را نابود کند و ایدز را در فرد ایجاد کند.

علایم ابتلاء به ایدز چیست؟

نشانه‌هایی که نشان می‌دهد ویروس اچ‌آی‌وی به ایدز تبدیل شده است، شامل:

• تب مزمن که درمان نمی‌شود
• عرق کردن در خواب
• خستگی دائمی و همیشگی (خستگی که به دلیل استرس یا کم خوابی نیست)
• کاهش وزن
• تورم غدد در گردن، کشاله‌ی ران و زیر بغل
• زخم دهانی

ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV یا اچ آی وی) چگونه منتقل می‌شود؟

هنگام رابطه جنسی، اگر شما با فردی که آلوده به ویروس است، رابطه جنسی (مهبلی، مقعدی یا دهانی) داشته باشید و خون، منی یا ترشحات مهبل او وارد بدن شما شود، شما آلوده می‌شوید.
دریافت خون آلوده نیز می‌تواند سبب انتقال ویروس اچ‌آی‌وی به بدن شود، هرچند چون خون‌ها قبل از تزریق آزمایش می‌شوند، احتمال ابتلا از این طریق کم است.

استفاده از سوزن‌های آلوده؛ ویروس اچ‌آی‌وی می‌تواند از طریق استفاده از سوزن‌ها و سرنگ‌هایی که خون آلوده را شامل می‌شوند، منتقل شود.

“`

انتقال ویروس ایدز می‌تواند از راه‌های مختلفی انجام شود. یکی از این راه‌ها استفاده از سرنگ‌های مشترک برای تزریق مواد مخدر است. همچنین، مادران آلوده به این ویروس می‌توانند در حین بارداری یا شیر دادن، کودک خود را به اچ‌آی‌وی مبتلا کنند. اما اگر مادر در دوران بارداری تحت درمان قرار بگیرد، احتمال آلوده شدن کودک به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

چه کسانی در خطر ابتلاء به ایدز هستند؟

ایدز برای اولین بار در آمریکا در میان افراد همجنس‌گرا دیده شد، اما امروز این بیماری می‌تواند هر فردی را در هر گروهی درگیر کند. افرادی که در شرایط زیر هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به ایدز یا اچ‌آی‌وی قرار دارند:

افرادی که رابطه جنسی پرخطر دارند:

۱٫ داشتن رابطه جنسی با افراد ناشناس و مشکوک
۲٫ رابطه جنسی بدون استفاده از کاندوم مناسب (کاندوم باید نو و از جنس لاتکس یا پلی‌اورتان باشد)
۳٫ رابطه جنسی مقعدی، زیرا خطر ابتلا به ایدز در این نوع رابطه بیشتر است.

همچنین ابتلا به عفونت‌های دیگر که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند نیز خطر ابتلا به اچ‌آی‌وی را افزایش می‌دهد. این عفونت‌ها می‌توانند زخم‌هایی بر روی اندام‌های جنسی ایجاد کنند و راه ورود ویروس به بدن را هموار کنند. افرادی که به اعتیاد تزریقی مبتلا هستند نیز در خطر بالایی قرار دارند، زیرا معمولاً از سرنگ‌های مشترک استفاده می‌کنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مردان ختنه نشده نیز در خطر بیشتری برای ابتلا به اچ‌آی‌وی قرار دارند.

ایدز چگونه منتقل نمی‌شود؟

• لمس یا در آغوش کشیدن کسی که ایدز دارد.
• استفاده از حمام و استخرهای عمومی.
• استفاده از وسایل شخصی افراد مبتلا به ایدز.
• نیش حشرات.

سندروم حاد HIV

حدود سه تا شش هفته پس از تماس با ویروس، شخص ممکن است علائمی شبیه سرماخوردگی یا آنفولانزا مانند تب، سردرد، زکام و بزرگ شدن غدد لنفاوی را تجربه کند. البته این علائم تنها در ۵۰ تا ۷۰ درصد از بیماران مشاهده می‌شود. در این دوره، تعداد ویروس در خون بسیار بالا است. در طول یک تا سه هفته، بدن به ویروس واکنش نشان می‌دهد و بار ویروسی کاهش می‌یابد. علائم بالینی این مرحله پس از مدتی (حداکثر دو ماه از زمان ورود ویروس) کاهش می‌یابند و فرد وارد مرحله‌ای می‌شود که علائمی ندارد.

دوره بدون علامت

پس از عفونت اولیه و تکثیر ویروس، اکثر بیماران ممکن است دوره‌ای بدون علامت را تجربه کنند که ممکن است سال‌ها طول بکشد. در این دوره، سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و با کاهش تعداد سلول‌های CD4 این تخریب مشخص می‌شود. در این زمان، بیماری به تدریج پیشرفت می‌کند.

بیماری آشکار بالینی

تخریب پیشرونده سیستم ایمنی که در بسیاری از بیماران رخ می‌دهد، در نهایت به ظهور بیماری آشکار بالینی منجر می‌شود که با علائم و نشانه‌های عفونت‌ها و مشکلات سلامتی دیگر مشخص می‌شود. برخی از علائم قابل توجه در این مرحله عبارتند از:

کاهش وزن بدون دلیل

• عفونت‌های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی (سینوزیت، برونشیت، اوتیت مدیا، فارنژیت)
• علائم پوستی (زخم‌های مکرر دهانی، درماتیت)
• اسهال مزمن بیش از یک ماه
• تب بیشتر از یک ماه
• برفک دهانی
• سل ریوی در یک سال اخیر یا سل خارج ریوی
• عفونت‌های باکتریایی شدید (باکتریمی، پنومونی، مننژیت، عفونت مفصل، درگیری‌های مغزی)
• هرپس مزمن بیش از یک ماه

علائمی که به دنبال عفونت‌های فرصت‌طلب رخ می‌دهند

عفونت‌های فرصت‌طلب ناشی از میکروب‌هایی هستند که در اطراف ما وجود دارند، اما سیستم ایمنی قوی می‌تواند با آنها مقابله کند. وقتی که سیستم ایمنی ضعیف می‌شود، این عفونت‌ها ممکن است ایجاد شوند و علائم مختلفی را ایجاد کنند. برخی از این علائم می‌توانند بسیار جدی باشند. زمانی که سیستم ایمنی به اندازه کافی ضعیف می‌شود، بیماری‌هایی مانند برخی سرطان‌ها نیز ممکن است بروز کنند.

اما نمی‌توان به راحتی گفت که این علائم نشان‌دهنده ابتلا به اچ‌آی‌وی یا ایدز هستند. برای تشخیص ایدز، باید علائمی را از نقص شدید سیستم ایمنی مشاهده کرد که غیر از اچ‌آی‌وی، دلیل دیگری نداشته باشد. این کار معمولاً نیاز به آزمایش اچ‌آی‌وی دارد. بنابراین، تنها راهی که می‌توانید بفهمید آیا به اچ‌آی‌وی مبتلا شده‌اید یا نه، انجام آزمایش اچ‌آی‌وی است.

چگونه می‌توان از تبدیل ویروس اچ‌آی‌وی به بیماری ایدز پیشگیری کرد

اگر شما به اچ‌آی‌وی آلوده هستید، با مراقبت از خود، مشاوره با پزشکان متخصص در زمینه ایدز و مصرف داروهای تجویزی می‌توانید طول عمر خود را افزایش دهید.

درمان ایدز / اچ‌آی‌وی

امروزه، ابتلا به ایدز یا آلوده شدن به اچ‌آی‌وی دیگر به معنای مرگ نیست. حالا انواع روش‌ها و داروهای مختلف برای درمان ایدز وجود دارد. البته این داروها خاص و پیچیده هستند و باید فقط تحت نظر پزشک مصرف شوند. برای اطلاعات بیشتر درباره این داروها و عوارض جانبی آنها، با پزشک متخصص مشورت کنید.

اگر هنوز سوال یا نکته‌ای در مورد اچ‌آی‌وی دارید، لطفاً آن را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.

مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی