پروتز چشم مصنوعی : چشم مصنوعی چگونه کار میکند؟ (2 نکته مهم)
“`html
پروتز چشم مصنوعی چیست؟
پروتز چشم مصنوعی در واقع یک جایگزینی برای چشم است که ممکن است به دلایل مختلفی، مانند بیماری یا آسیب، کل چشم شخص خارج شده باشد. اما باید بدانید که این پروتز نمی‌تواند بینایی را به فرد بازگرداند و خود چشم قدرت بینایی ندارد. ایمپلنت داخل چشم، یک وسیله گرد و سخت است که با جراحی درون کاسه چشم قرار می‌گیرد.
این ایمپلنت معمولاً قبل از قرار دادن، با بافت زنده یا ماده‌ای نرم پوشانده می‌شود تا ظاهر بهتری داشته باشد و روی ایمپلنت قرار گیرد.
فاصله زمانی بین جراحی تخلیه چشم و قرار دادن پروتز به نظر پزشک بستگی دارد و معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته می‌باشد. این فاصله به دلایل زیبایی و بهداشت مهم است؛ زیرا اگر حفره چشم برای مدت طولانی خالی بماند، ممکن است کوچک شود.
انواع پروتز چشم
- پروتزهای اوربیتال: این پروتزها از جنس سیلیکون هستند و برای پر کردن حفره استخوانی صورت به کار می‌روند. آن‌ها همچنین بافت اطراف چشم را ترمیم می‌کنند.
- پروتزهای آکولار:این پروتزها از مواد مختلفی مثل شیشه و پلاستیک ساخته می‌شوند و به عنوان جایگزینی برای چشم تخلیه شده در محل خود قرار می‌گیرند. امروزه بیشتر پروتزهای چشم از آکریلیک پلاستیکی تهیه می‌شوند.
- پروتز چشم ساخته شده از شیشه مخصوص:پروتزهای قدیمی‌تر معمولاً از شیشه ساخته می‌شدند و خوب کار می‌کردند. سطح این پروتزها از یک ماده قوی و در دماهای بالا تولید می‌شود که باعث می‌شود افراد به آن‌ها علاقه بیشتری داشته باشند.
- شیشه کرایولیت:پروتزهای ساخته شده از کرایولیت به خاطر روش‌های خاص تولید، سطحی صاف و بدون عیوب دارند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که بیماران از این نوع پروتز راحت‌تر استفاده کنند.
- این نوع پروتز دارای خاصیت مرطوب‌کنندگی است که مایعی نازک بین سطح چشم و بافت اطراف آن ایجاد میکند تا از ساییدگی جلوگیری کند.
- مقاوم بودن در برابر اشک و درخشندگی خوب پروتزهای شیشهای، آن‌ها را طبیعی‌تر نشان می‌دهد و افراد نیاز به استفاده از مایعات مرطوب‌کننده ندارند.
آیا چشم مصنوعی متحرک است؟
چشم مصنوعی با پلک‌ها و به طور صحیح در پشت پروتز ثابت می‌شود. در بیشتر موارد، این پروتز در حال حرکت است و میزان حرکت آن به عوامل مختلفی مانند وضعیت چشم قبل و بعد از عمل بستگی دارد.
پزشک در حین جراحی با ایمپلنت خاصی، فضای کاسه چشم را ایجاد میکند تا پروتز بتواند بیشتر جابجا شود و حرکت کند.
انواع پروتز چشم مصنوعی
در گذشته، اکثر پروتزها از شیشه ساخته می‌شدند، اما امروزه بیشتر پروتزهای چشم مصنوعی از آکریلیک پلاستیکی هستند.
پروتز چشم ساخته شده از شیشه مخصوص: این نوع پروتزها برای مدت زیادی بدون مشکل استفاده شده‌اند.
سطح این پروتزها از پارچه‌های خاص و تحت دماهای بالا تولید می‌شود. دلیل محبوبیت این پروتزها کیفیت سطح آن‌هاست.
شیشه کرایولیت:تحقیقات نشان داده‌اند که این نوع پروتز مزایای بیشتری دارد. به دلیل روش‌های خاص تولید، سطح آن کاملاً صاف و بی‌عیب است که باعث می‌شود بیماران به راحتی از آن استفاده کنند.
این مزیت‌ها امروزه از طریق تحقیقات میکروسکوپی اثبات شده و نشان‌دهنده برتری پروتزهای شیشهای نسبت به دیگر مواد است.
“““html
ویژگی‌های مرطوب کننده پروتز چشم ساخته شده از شیشه مخصوص، یکی دیگر از مزایای آن به شمار می‌آید. مایع اشک یک لایه نازک بین سطح چشم و بافت حدقه چشم ایجاد میکند که از سایش جلوگیری میکند. شیشه کرایولیت نیز در برابر اشک بسیار مقاوم است.
پروتز چشم مصنوعی از شیشه مخصوص، درخشندگی بهتری دارد و ظاهر آن را طبیعی‌تر میکند، زیرا سطح چشم مصنوعی به طور طبیعی توسط پلک مرطوب می‌شود. به همین علت، بیمارانی که از پروتز چشم استفاده می‌کنند نیازی به مایعات مرطوب کننده ندارند.
نحوه ساخت چشم مصنوعی
- چشم‌های مصنوعی شیشهای به مرور زمان به دلیل عواملی مثل تأثیرات زیست‌محیطی، سازگاری با حفره چشم یا تولید بیش از حد اشک فرسوده می‌شوند و معمولاً یک تا یک و نیم سال ماندگاری دارند.
- وقتی که سطح پروتز شروع به زبری کرده و باعث التهاب در حفره چشم و ریزش مداوم اشک شود، این نشان‌دهنده این است که باید پروتز چشم مصنوعی تعویض گردد.
- چشم‌های مصنوعی آکریلیکی به دلیل نرمی سطح خود بیشتر در معرض فرسایش هستند نسبت به پروتزهای شیشهای. توصیه می‌شود هر دو نوع پروتز را فقط تا زمانی که باعث ناراحتی نشوند استفاده کنید. این کار معمولاً از تغییر و آسیب به حفره چشم جلوگیری میکند.
برخی از علائمی که نشان می‌دهند زمان تعویض چشم مصنوعی فرا رسیده از این قرارند:
- افزایش درناژ
- خشکی یا ناراحتی
- عفونت‌های مکرر
- تغییر در ظاهر
در بیمارانی که قطع عضو شده‌اند، نکته مهم بهبود عملکرد طبیعی فرد در زندگی روزمره با استفاده از اندام‌های مصنوعی و وسایل کمکی است.
به دلیل آمار بالای تصادفات در کشور ما، متاسفانه تعدادی از افراد دچار قطع عضو شده و به اندام‌های مصنوعی مانند پروتز چشم (از جمله چشم‌های مصنوعی متحرک)، پا، دست و انگشتان نیاز پیدا می‌کنند.
امروز با استفاده از فناوری‌های روز برای ساخت انواع اندام‌های مصنوعی و وسایل کمکی، خطرات ناشی از خطاهای انسانی کاهش یافته و متخصصان ارتوپدی می‌توانند اطمینان حاصل کنند که وسایل ساخته شده مناسب بیماران هستند.
در کلینیک‌های ارتوپدی، ساخت این وسایل با استفاده از ارزیابی‌های بیومکانیکی و اسکن‌های خاص انجام می‌شود. سپس با کمک نرم‌افزارهای کامپیوتری، طراحی این وسایل صورت می‌گیرد و با استفاده از پرینترهای سه‌بعدی آماده می‌شوند. این فرایند، خطاهای انسانی در ساخت را کاهش می‌دهد و وسایل مناسبی برای فرد تهیه می‌گردد.
نرم کننده‌های پروتز
افرادی که از پروتز چشم مصنوعی استفاده می‌کنند، معمولاً دچار خشکی و التهاب می‌شوند و ممکن است پلک زدن برایشان دشوار باشد. شرایط آب و هوایی نامساعد، گرد و غبار، باد و سیستم‌های تهویه ممکن است رطوبت را از قسمت جلویی پروتز بخار کند. آلرژی‌ها و تغییرات بدنی نیز می‌توانند موجب خشکی پروتز شوند.
اگر قصد دارید از یک قطره چشم یا نرم‌کننده بر روی پروتز خود استفاده کنید، یک قطره از آن را روی یکی از انگشتان تمیز خود بگذارید و به آرامی آن را بر روی کل پروتز بمالید.
چند بار پلک بزنید و سپس چشم خود را ببندید و با یک دستمال تمیز پوست اطراف را پاک کنید تا اضافات از بین برود. نرم‌کننده‌های سیلیکونی را می‌توان در صورت لزوم استفاده کرد و این نرم‌کننده‌ها را می‌توان در شب و روز به کار برد.
قطره‌های چشم آبی نیز در صورت نیاز می‌توانند استفاده شوند، معمولاً هر ۲ تا ۳ بار.
در کل، تمامی فعالیت‌های تفریحی با پروتز چشم مصنوعی قابل انجام است. حفره چشم به خوبی از چشم مصنوعی محافظت میکند تا در طول فعالیت‌های ورزشی آسیبی به آن نرسد.
اگر می‌خواهید غواصی کنید، بهتر است از چشم مصنوعی آکریلیکی استفاده کنید تا از بروز فشار احتمالی جلوگیری شود.
تمیز کردن پروتز چشم مصنوعی
- پروتز چشم مصنوعی حداقل یک بار در روز باید تمیز شود. بهترین روش برای تمیز کردن، این است که آن را با جعبه پلاستیکی‌اش درون آب ولرم قرار دهید.
- برای از بین بردن آلودگی‌های دائمی، می‌توانید چشم مصنوعی شیشهای را به مدت ده دقیقه درون آب بگذارید.
- در هر لیتر آب، یک قاشق چای‌خوری نمک اضافه کنید.
- سپس با یک برس نرم، آن را تمیز کنید. بعد از این، پروتز چشم را کاملاً با آب خالص بشویید.
- لازم نیست پروتز را در شب دربیاورید. پروتز چشم باید در حفره چشم باقی بماند و تنها در صورتی که نیاز به تمیز کردن دارد و باعث ناراحتی شما نشده باشد، آن را درآورید.
- اگر پروتز چشم در طول شب استفاده نمی‌شود، باید تمیز شده و در یک محفظه بسته نگهداری شود. در بعضی موارد خاص، بهتر است پروتز چشم در طول شب استفاده نشود و پزشک در این باره نکاتی ارائه می‌دهد.
“““html
گذاشتن چشم مصنوعی در کاسه چشم هیچ دردی ندارد و همچنین یادگیری کنترل روزانه این پروتز خیلی سریع انجام می‌شود. برای حرکت طبیعی پروتز چشم، وجود عضلات سالم و وضعیت خوب کاسه چشم ضروری است.
اگر این شرایط فراهم باشد، می‌توان پروتز چشم را به‌خوبی حرکت داد. نوع پروتز چشم مصنوعی بر اساس نیازهای فردی بیمار و وضعیت او انتخاب می‌شود تا بهترین ظاهر و عملکرد را داشته باشد.
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`
