پروکتیت (التهاب راست روده) چیست ؟ (2 نکته مهم)
پروکتیت چیست؟
پروکتیت: پروکتیت التهاب بخش انتهایی روده و بافت‌های دور مقعد است. این مشکل می‌تواند نوجوانان و بزرگسالان، از هر دو جنس، را تحت تأثیر قرار دهد، اما در مردان حدود 30 سال شایع‌تر است.
پروکتیت ممکن است درد در ناحیه مقعد و احساس مداوم نیاز به رفتن به دستشویی ایجاد کند. علائم این بیماری می‌تواند کوتاه‌مدت باشد یا به شکل مزمن دیده شود.
پروکتیت در افرادی که به بیماری‌های التهابی روده مبتلا هستند شایع است. همچنین، عفونت‌های جنسی یکی از دلایل رایج این Krankheiten هستند. در برخی موارد، این بیماری می‌تواند نتیجه عوارض پرتودرمانی برای درمان انواع خاصی از سرطان باشد.
علائم شایع پروکتیت
- درد در ناحیه مقعد
- احساس فوری دفع مدفوع بدون تخلیه واقعی و خروج مقادیر کم
- ترشح خون یا مایع لزج از مقعد
- درد کرامپی در ناحیه پایین چپ شکم
- تب
علل بروز پروکتیت
چندین بیماری و شرایط می‌توانند باعث التهاب رکتوم شوند. این شرایط شامل موارد زیر است:
بیماری التهابی روده: حدود 30 درصد از افرادی که به بیماری‌های التهابی روده (مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو) مبتلا هستند، دچار التهاب رکتوم نیز هستند.
عفونت‌ها: عفونت‌های جنسی به ویژه در افرادی که مقاربت مقعدی دارند، شایع می‌باشد. عفونت‌های جنسی که می‌توانند پروکتیت ایجاد کنند شامل:
- گنوره
- تبخال تناسلی
- کلامیدیا
پروکتیت عفونی و اچ آی وی: در برخی موارد، این بیماری با اچ آی وی هم مرتبط است. همچنین، عفونت‌های غذایی مانند موارد زیر می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند:
- سالمونلا
- شیگلا
- کمپیلوباکتر
پرتو درمانی برای سرطان: پرتو درمانی که در ناحیه مقعد یا نواحی نزدیک مانند پروستات انجام می‌شود، می‌تواند منجر به التهاب رکتوم گردد. پروکتیت ناشی از پرتودرمانی ممکن است در طول درمان یا حتی چند ماه پس از آن ادامه یابد.
آنتی بیوتیک‌ها: گاهی اوقات آنتی بیوتیک‌هایی که برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شوند می‌توانند باکتری‌های مفید روده را از بین ببرند و این باعث رشد باکتری‌های مضر مانند Clostridium difficile در رکتوم و التهاب می‌شود.
پروکتیت انحرافی: این نوع پروکتیت می‌تواند در افرادی که تحت جراحی‌های خاص کولون قرار گرفته‌اند، رخ دهد.
پروکتیت ناشی از پروتئین‌های غذایی: این مشکل بیشتر در نوزادانی که شیرخشک‌های حاوی سویا یا شیر گاو مصرف می‌کنند، دیده می‌شود.
پروستیت ائوزینوفیل: این التهاب به خاطر جمع شدن نوعی سلول سفید خون (ائوزینوفیل) در پوشش راست روده بوجود می‌آید و بیشتر کودکان زیر دو سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
روش‌های تشخیص پروکتیت
برخی آزمایش‌ها و روش‌ها برای تشخیص پروکتیت به کار می‌روند که شامل:
- آزمایش خون: این آزمایش می‌تواند خونریزی یا عفونت را تشخیص دهد.
- آزمایش مدفوع: در این آزمایش از بیمار خواسته می‌شود نمونه‌ای از مدفوع خود را برای بررسی جمع آوری کند. این آزمایش ممکن است کمک کند که ببینیم آیا پروکتیت ناشی از عفونت باکتریایی است یا خیر.
- معاینه ناحیه انتهایی کولون: در طول سیگموئیدوسکوپی قابل انعطاف، پزشک با استفاده از یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر آخرین قسمت کولون و مقعد را بررسی می‌کند. در این روش، پزشک می‌تواند نمونه کوچک از بافت (بیوپسی) را برای بررسی در آزمایشگاه بردارد.
- آزمایش کامل کولون: در کولونوسکوپی، پزشک می‌تواند با استفاده از یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر که نور و دوربین را حمل می‌کند، کل کولون را مشاهده کند. همچنین ممکن است در طول این آزمایش از ناحیه مورد نظر نمونه‌برداری کند.
- آزمون‌های لازم برای شناسایی بیماری‌های مقاربتی: این آزمایش‌ها شامل جمع‌آوری نمونه‌ای از ترشحات راست روده یا ادرار است.
اگر دلیل پروکتیت، یک بیماری مقاربتی باشد، از مجرای ادرار نمونه‌ای گرفته می‌شود. سپس این نمونه برای پیدا کردن باکتری‌ها یا دیگر میکروارگانیسم‌های عفونی بررسی می‌شود. نتایج این آزمایش به انتخاب بهترین درمان کمک می‌کند.
عوامل تشدیدکننده بیماری پروکتیت
- فعالیت جنسی همجنس‌گرایانه در مردان
- استفاده از ملین‌ها
- جراحت در راست روده و داروهای شیاف
- درمان با اشعه
- اختلالات غددی
- کولیت اولسرو در مراحل اولیه
- یبوست مزمن
- سرطان راست روده
- آلرژی غذایی
پیشگیری از پروکتیت
ایمن بودن در فعالیت‌های جنسی می‌تواند به پیشگیری از پروکتیت کمک کند. رابطه جنسی بدون ایمنی ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی را افزایش دهد.
برای جلوگیری از یبوست، فعالیت منظم و مصرف غذاهای پرفیبر و مایعات زیاد مهم است. همچنین، خودداری از استفاده مکرر از ملین‌ها و پرهیز از مواد غذایی که به آنها حساسیت دارید، ضروری است.
در صورتی که به بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک و سیفیلیس دچار شدید، باید این موضوع را به اداره بهداشت محل خود اطلاع دهید تا از انتشار آن جلوگیری شود. اطلاعات شما به صورت محرمانه نگه‌داری می‌شود.
عواقب مورد انتظار
سرانجام پروکتیت به درمان دلیل اصلی آن وابسته است. بیماری‌های عفونی معمولاً با داروهای آنتی‌بیوتیک قابل درمان هستند. در موارد دیگر، علائم ممکن است با درمان کنترل یا تسکین یابند.
- عوارض احتمالی
- ایجاد بافت زخم و تنگی مقعد (تنگی دائمی)
- کولیت اولسروی مزمن
روند درمان پروکتیت
آزمون‌های تشخیصی پروکتیت ممکن است شامل آزمایش‌های خون، آزمایش‌های شناسایی سوزاک، سیفیلیس و دیگر بیماری‌های مقاربتی و کشت مدفوع باشد.
روش‌های عملی تشخیصی مانند پروکتوسکوپی یا سیگموییدوسکوپی ممکن است برای رد سایر اختلالات انجام شود.
درمان بر اساس علت پروکتیت تعیین می‌شود.
مراقبت از ناحیه مقعد با شستشوی مکرر بسیار مهم است.
نشستن در وان آب گرم به مدت 10 تا 15 دقیقه در صورت نیاز می‌تواند مفید باشد.
داروها
- شما می‌توانید برای تسکین درد مقعد از بی‌حس‌کننده‌های موضعی بدون نسخه استفاده کنید.
- آنتی‌بیوتیک‌ها برای عفونت‌های مقاربتی ممکن است لازم باشد. در موارد سوزاک، ممکن است نیاز به داروهای تزریقی باشد.
- اسیکلوویر برای درمان عفونت هرپس سیمپلکس
- شیاف‌ها یا محلول‌های مقعدی استروئیدی برای کاهش التهاب ناشی از علل دیگر
رژیم غذایی
مصرف غذاهای پرفیبر
نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در روز
اجتناب از غذاهایی که به آنها حساسیت دارید.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علائم پروکتیت دارید، یا اگر علائم پس از درمان دوباره برگردد.
اگر دچار علائم جدید و غیرقابل توجیه شدید. داروهای تجویزی ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
بیشتر بخوانید :
