پماد شیفار مناسب برای درمان شقاق مقعد (فیشر) (2 نکته مهم)
زخم مقعد و درمان آن
شقاق مقعد (فیشر) باعث درد در ناحیه مقعد می‌شود که این درد در زمان دفع مدفوع بیشتر می‌شود.
این مشکل در بیشتر افراد معمولاً در عرض یک یا دو هفته بهبود می‌یابد، ولی برای برخی دیگر ممکن است طولانی‌تر شود. درمان شقاق شامل تسکین درد و نرم کردن مدفوعبرای راحت‌تر عبور کردن مدفوع است تا زمان بهبودی.
اگر شقاق بیش از شش هفته ادامه پیدا کند، شقاق مقعد مزمن نامیده می‌شود و درمان‌های خاص مثل پماد شل کننده عضلات مقعد یا جراحی برای آن نیاز است.
فیشر به معنای پارگی کوچک پوست اطراف مقعد است. شقاق مقعد می‌تواند برای هم کودکان و هم بزرگسالان اتفاق بیفتد. معمولاً این بیماری جدی نیست اما زخم ایجاد شده می‌تواند موجب نگرانی شود، مخصوصاً برای کودکان.
شقاق در بیشتر افراد مانند هر زخم دیگری به مدت یک تا دو هفته بهبود می‌یابد. بعضی از شقاق‌ها برای بهبودی به زمان بیشتری نیاز دارند. شقاق مقعد مزمن شایع نیست اما اگر پیش بیاید، می‌توان آن را به خوبی درمان کرد.
علائم پارگی شقاق مقعد
پارگی شقاق مقعد معمولاً کوچک است و کمتر از یک سانتی‌متر طول دارد، ولی می‌تواند درد بسیار شدیدی ایجاد کند. این درد ناشی از حساسیت زیاد ناحیه مقعد است.
درد در زمان دفع مدفوع و حدود یک ساعت بعد از آن تشدید می‌شود. معمولاً شقاق مقعد مقدار کمی خونریزی هم دارد و فرد می‌تواند بعد از دفع مدفوع خونریزی را در ناحیه مقعد مشاهده کند. این خون معمولاً قرمز روشن است و ممکن است مقدار کمی از آن روی دستمال توالت دیده شود.
علت شقاق مقعد
شقاق زمانی رخ می‌دهد که فرد مدفوعی بسیار سفت را دفع کند که باعث کشیدگی و پارگی دیواره مقعد می‌شود. در بیشتر اوقات این آسیب به سرعت بهبود می‌یابد.
اما بعضی افراد ممکن است فشار عضلانی بیشتری در اطراف مقعد داشته باشند. به عبارت دیگر، عضلات این ناحیه ممکن است سفت‌تر از حد معمول باشند. این سفتی عضلانی مانع خون‌رسانی مناسب به ناحیه مقعد شده و روند بهبودی پوست را کند می‌کند.
این وضعیت باعث بروز شقاق مقعد می‌شود. وقتی شقاق ایجاد شد، فرد در زمان دفع مدفوع احساس درد می‌کند و این درد باعث افزایش فشار عضلانی می‌شود.
این فشار اضافی، درد و علائم را بدتر می‌کند و یک چرخه درد و فشار عضلانی را ایجاد می‌کند. یبوست نیز می‌تواند خطر شقاق مقعد را افزایش دهد. گاهی اوقات شقاق به دلیل اسهال شدید نیز ایجاد می‌شود.
به طور کلی، از هر 10 مورد فیشر، یک مورد آن در هنگام تولد بروز می‌کند. در تعداد کمی از موارد، شقاق به عنوان بخشی از بیماری دیگر اتفاق می‌افتد، مانند عوارض جانبی بیماری کرون یا عفونت هرپس مقعد. البته این بیماری‌ها علائم و مشکلات دیگری نیز ایجاد می‌کنند.
تشخیص شقاق مقعد
پزشک با توجه به علائم و معاینه ناحیه اطراف مقعد، به تشخیص شقاق مقعد می‌پردازد.
درمان شقاق مقعد
در بیشتر افراد، شقاق مقعد در عرض یک هفته یا بیشتر مشابه سایر زخم‌ها بهبود می‌یابد. درمان شقاق شامل تسکین درد و نرم کردن مدفوع است. انجام حمام آب گرم می‌تواند کمک‌کننده باشد و باعث شل شدن ناحیه مقعد و کاهش درد خواهد شد.
در بیشتر افراد، شقاق مقعد بین یک تا دو هفته بهبود می‌یابد. با این حال، در بعضی افراد ممکن است بهبودی طولانی‌تر شود. حتی اگر بهبودی تا شش هفته طول بکشد، هنوز این احتمال وجود دارد که مشکل به خودی خود بدون نیاز به درمان بهبود یابد.
به هر حال، درمان شقاق مقعد باعث می‌شود که بهبودی سریع‌تر اتفاق بیفتد.
هدف از درمان شقاق مقعد کاهش فشار عضلانی دور ناحیه مقعد است.
این کار باعث بهتر شدن جریان خون و بهبودی شقاق مقعد می‌شود.
“`html
سریع ترین زمان ممکن می شود.
نرم نگه داشتن مدفوع برای دفع راحت
یک کرم یا پماد که دارای ماده بی حس کننده‌ای مانند لیدوکائین است، می‌تواند به کاهش درد کمک کند. اما باید این کرم یا پماد را فقط برای مدت کوتاهی (بین 5 تا 7 روز) استفاده کنید.
اگر بیشتر از این مدت از ماده بی حس کننده استفاده کنید، ممکن است پوست اطراف مقعد دچار التهاب یا حساسیت شود. شما می‌توانید از پزشک بخواهید که یکی از این کرم‌ها یا پمادها را برای شما تجویز کند.
بعضی از این محصولات را می‌توانید بدون نسخه از داروخانه خریداری کنید. این کرم یا پماد باید قبل از رفتن به دستشویی استفاده شود. اگر التهاب شدیدی در اطراف شقاق مقعد وجود داشته باشد، پزشک ممکن است کرم یا پمادی که حاوی داروی استروئید است را تجویز کند.
استروئیدها به کاهش التهاب و ورم کمک می‌کنند و به آرامش هر نوع خارش و درد کمک می‌کنند. نباید از این نوع کرم یا پمادها بیشتر از یک هفته استفاده کنید. داروهای مسکن مثل پاراستامول یا ایبوپروفن نیز می‌توانند به تسکین درد کمک کنند (اما از مصرف کدئین پرهیز کنید).
برای جلوگیری از یبوست و نرم نگه داشتن مدفوع، می‌توانید از پماد گلیسیرین تری نیترات نیز استفاده کنید.
اگر پماد گلیسیرین تری نیترات (GTN) را بر روی مقعد بمالید، می‌تواند باعث آرامش عضله اطراف مقعد شود. این کار باعث گشاد شدن عروق خونی در آن ناحیه و افزایش خون‌رسانی به پوست آسیب‌دیده می‌شود. این روش به بهبود سریع‌تر شقاق مقعد کمک کرده و همچنین درد را کم می‌کند.
پزشک معمولاً استفاده از پماد GTN را زمانی توصیه می‌کند که بیماری شقاق مقعد شما بیش از یک هفته طول کشیده باشد و به ویژه اگر دچار نوع مزمن آن شوید.
پماد GTN در بعضی از موارد موثر است، اما در برخی دیگر ممکن است بی‌اثر باشد. تحقیقات نشان می‌دهند که از هر 10 بیمار، 6 بیمار بهبودی پیدا می‌کنند. اما اگر شقاق مقعد به حال خود رها شود، از هر 10 بیمار، 5 بیمار بهبود پیدا می‌کنند. لذا، اثر پماد GTN چندان زیاد نیست، اما امتحان کردن آن می‌تواند ارزش داشته باشد.
نکاتی که در هنگام استفاده از پماد GTN برای درمان شقاق مقعد باید در نظر داشته باشید شامل موارد زیر می‌باشد:
این محصول تنها باید با تجویز پزشک استفاده شود و حاوی 0.4 درصد گلیسیرین تری نیترات است. باید طبق دستورالعملی که در بروشور آن قرار دارد مصرف شود. مثلاً دوز استاندارد 2.5 سانتی‌متر است که از لوله خارج می‌شود.
یک خط اندازه‌گیری با محصول وجود دارد تا بتوانید 2.5 سانتی‌متر پماد را اندازه‌گیری کنید. دوز استاندارد را با فشار دادن آن بر روی یک انگشت قرار دهید (انگشت را قبل از استفاده با روکشی بپوشانید). سپس پماد را داخل مقعد بمالید. پماد هر 12 ساعت تا زمان تسکین درد یا حداکثر تا هشت هفته استفاده می‌شود.
برخی پزشکان پیشنهاد می‌کنند که حتی اگر درد زودتر تسکین یافته باشد، باید پماد را برای 6 تا 8 هفته ادامه دهید، زیرا معمولاً بین 6 تا 8 هفته طول می‌کشد تا شقاق مقعد بهبود یابد، حتی اگر درد زودتر برطرف شده باشد. بروشور محصول جزئیاتی درباره افرادی که نباید پماد را استفاده کنند و عوارض جانبی آن ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، این پماد معمولاً نباید برای کودکان استفاده شود، مگر اینکه پزشک متخصص آن را تجویز کند و همیشه در بارداری توصیه نمی‌شود.
از هر 10 نفر، 5 نفر پس از استفاده از پماد GTN دچار سردرد می‌شوند. گلیسیرین تری نیترات به جریان خون وارد می‌شود و می‌تواند باعث بروز سردرد شود. سردرد معمولاً بین سی دقیقه یا بیشتر از بین می‌رود. در صورت بروز سردرد، مصرف داروهای مسکنی مانند پاراستامول مفید و موثر است.
اگر دچار سردرد شدید می‌شوید، در چند روز اول مقدار کمتری از پماد را استفاده کنید و سپس به تدریج در چند روز آینده مقدار آن را افزایش داده و به حد نرمال برسانید.
کار
“““html
دیگر کاری که برای رفع سردرد شدید می‌توانید انجام دهید این است که مقدار کمتری از پماد را دور دیواره مقعد بمالید، به جای اینکه تمام پماد را داخل مقعد بزنید. گلیسیرین تری نیترات از پوست نازک داخل مقعد بیشتر به جریان خون جذب می‌شود.
با استفاده از مقدار کمتری از پماد و مالیدن آن در دیواره مقعد می‌توانید از عوارض جانبی جلوگیری کنید.
اما باید توجه داشته باشید که این روش به اندازه مالیدن کل پماد در داخل مقعد اثر بخش نیست. گاهی اوقات، پماد GTN می‌تواند باعث گیجی شود چون فشار خون را کاهش می‌دهد. برای پیشگیری از این عوارض، بعد از نشستن یا دراز کشیدن به آرامی بلند شوید و از مصرف الکل زیاد پرهیز کنید.
داروهای دیگر برای درمان شقاق
برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که داروهای دیگری نیز می‌توانند به شل شدن عضله اسفنکتر مقعد کمک کرده و خون بیشتری به این ناحیه برسانند که در نتیجه به بهبودی شقاق مقعد کمک می‌کند. به عنوان مثال، داروهای مسدود کننده کانال کلسیم مانند دیلتیازم معمولاً کمتر از پماد GNT موثر هستند.
این داروها گاهی برای افرادی تجویز می‌شود که نمی‌توانند پماد GTN را استفاده کنند. تزریق بوتاکس به عضله اسفنکتر مقعد نیز می‌تواند این عضله را شل کرده و به بهبودی شقاق مقعد کمک کند.
این روش درمانی معمولاً در شرایط خاصی استفاده می‌شود، مثلاً زمانی که روش‌های درمانی دیگر نتیجه‌ای نداده باشند.
درمان‌های خانگی شقاق مقعد
در ادامه، روش‌های درمان شقاق مقعد که می‌توانید در خانه انجام دهید، ذکر شده است:
- بهداشت: پس از رفتن به دستشویی، مقعد خود را به خوبی با آب بشویید و آن را به آرامی خشک کنید. از صابون برای شست و شوی مقعد زخم شده استفاده نکنید زیرا ممکن است التهاب را زیاد کند.
- نوشیدنی‌های زیادی بنوشید: بزرگسالان باید روزانه حداقل دو لیتر مایع (بین 10 تا 12 فنجان) مصرف کنند. بیشتر مایعات از بدن خارج می‌شوند، اما مقداری از آنها در دستگاه گوارش عبور کرده و مدفوع را نرم می‌کنند. نوشیدنی‌های الکلی می‌توانند باعث کم شدن آب بدن شوند و بنابراین خوب نیستند.
- مکمل‌ها و ملین‌های فیبری: مصرف فیبر زیاد لازم است. فیبر مورد نیاز در میوه‌ها، سبزیجات، غلات، نان و غیره وجود دارد. اگر رژیم غذایی پرفیبر کمکی نکرد، می‌توانید مکمل‌های فیبری مثل متیل سلولز مصرف کنید. این مکمل به نرم شدن مدفوع کمک می‌کند. شما می‌توانید این مکمل‌ها را از داروخانه تهیه کنید یا از پزشک درخواست تجویز کنید. ملین‌هایی مانند لاکتوز نیز گاهی تجویز می‌شوند.
- رفتار در هنگام رفتن به دستشویی: احساس نیاز به رفتن به دستشویی و دفع مدفوع را نادیده نگیرید. برخی افراد این احساس را سرکوب می‌کنند و رفتن به دستشویی را به تأخیر می‌اندازند که به شکل‌گیری مدفوع‌های بزرگتر و سفت‌تر می‌انجامد، دفع آنها نیز سخت‌تر می‌شود. از مصرف داروهای حاوی کدئین مانند کوکدامول خودداری کنید، زیرا باعث یبوست می‌شود. برای تسکین درد شقاق مقعد، پاراستامول داروی مناسبی است.
درمان شقاق در کودکان
این اقدامات برای کودکانی که شقاق مقعدی مشابه با بزرگترها دارند، کاربرد دارد. در بین کودکان، معمولاً درد باعث می‌شود که آنها مدفوع را نگه دارند.
این مسئله می‌تواند منجر به شکل‌گیری مدفوع‌های بزرگتر و سفت‌تر شود و در نتیجه، هنگامی که این مدفوع‌ها دفع می‌شوند، درد بیشتری ایجاد می‌کنند.
بنابراین، در کنار اقدامات فوق، مصرف ملین‌ها برای کودکان مبتلا به شقاق مقعدی به مدت کوتاه تجویز می‌شود. هدف از مصرف ملین‌ها اطمینان از نرم شدن مدفوع کودکان در زمان بهبودی فیشر است.
جراحی شقاق
“`
عمل جراحی زمانی باید در نظر گرفته شود که روش‌های دیگر درمانی برای بهبود شقاق مقعد مؤثر نبوده‌اند. اگر شقاق مقعد شما چندین بار عود کند، جراحی بهترین درمان به حساب می‌آید.
عمل جراحی شقاق مقعد شامل ایجاد یک شکاف کوچک در اطراف مقعد است.
این عمل به طور دائمی فشار را در ناحیه مقعد کاهش می‌دهد و به درمان فیشر کمک می‌کند. این نوع جراحی جزئی است و در یک روز انجام می‌شود و شما نیاز به بستری شبانه در بیمارستان ندارید.
نرخ موفقیت عمل جراحی بسیار بالا است. حداقل 90 درصد از بیماران مبتلا به شقاق مقعد با این نوع جراحی درمان می‌شوند. مانند هر عمل جراحی دیگری، این عمل هم دارای خطرات و عوارضی است.
بعد از عمل، برخی از افراد ممکن است نتوانند به خوبی گاز معده خود را کنترل کنند. همچنین، تعداد کمی از افراد ممکن است دچار بی‌اختیاری مدفوع شوند و لباس زیر خود را کثیف کنند.
پیشگیری از شقاق مقعدی
اگر قبلاً شقاق مقعد داشته‌اید، بعد از بهبودی، شما در مقایسه با سایر افراد احتمال بیشتری برای ابتلا به آن دارید. بهترین راه برای جلوگیری از بروز شقاق، پرهیز از یبوست با استفاده از روش‌هایی است که قبلاً ذکر شد.
به بیان دیگر، بهتر است رژیم غذایی پر از فیبر و مایعات بیشتر داشته باشید. می‌توانید بروشورهایی در مورد غذاهای پرفیبر تهیه کنید. برخی افراد به نظر می‌رسد که بیشتر از دیگران دچار عود شقاق می‌شوند.
نیمی از افرادی که به شقاق مقعد مزمن مبتلا هستند و با پماد GTN درمان شده‌اند، در آینده یک یا چند بار دوباره به آن مبتلا می‌شوند.
این افراد معمولاً فشار عضلانی بیشتری در ناحیه مقعد دارند. در صورتی که این ناحیه کشیده شود، احتمال پارگی دیواره مقعد در این افراد بیشتر است.
با این حال، می‌توان با استفاده از پماد GTN دوباره به درمان شقاق مقعد پرداخت. اگر به طور مکرر دچار فیشر می‌شوید، جراحی می‌تواند یکی از روش‌های مؤثر درمان باشد.
در بیشتر موارد، درمان شقاق مقعد بدون نیاز به جراحی انجام می‌شود و فقط برای تعداد کمی از بیماران جراحی ضرورت پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید :
