چرا ۸ تیر ماه روز مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی است

8 تیر ماه، روز مبارزه با سلاح‌های شیمیایی و میکروبی

8 تیر ماه یادآور بمباران شیمیایی شهر سردشت است و به همین دلیل به عنوان روز مبارزه با این سلاح‌ها شناخته می‌شود.

در تاریخ 7 و 8 تیرماه 1366، هواپیماهای ارتش عراق با استفاده از بمب‌های شیمیایی به چهار نقطه پرجمعیت در شهر سردشت حمله کردند. این حملات باعث آسیب به زنان، کودکان و مردم عادی آن منطقه شد و گازهای سمی و خطرناک بر آن‌ها تاثیر گذاشت.

حملات شیمیایی در جنگ 8 ساله

در طول جنگ 8 ساله میان ایران و عراق، رژیم عراق با استفاده از شرایط تنش میان تهران و واشنگتن و تحریک آمریکا، به مناطق غربی ایران حمله کرد. این جنگ نسبت به دیگر درگیری‌ها در سال‌های اخیر ویژگی‌های متفاوتی داشت.

استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط عراق یکی از این ویژگی‌ها بود که در این مقیاس هرگز در هیچ جنگی دیده نشده بود. این اقدام غیرانسانی به حدی بود که حتی شهروندان عراقی هم از آن در امان نماندند.

در اسفند ماه سال 1366، یادآور بمباران شیمیایی شهر حلبچه در کردستان عراق است، جایی که صدها نفر جان خود را از دست دادند.

در ادامه، نگاهی به تاریخ استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی در طول جنگ 8 ساله خواهیم داشت، که امیدواریم مطالب مفیدی برای خوانندگان ارائه دهد.

تعداد دفعات استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی در جنگ 8 ساله ایران

1. 27 مهرماه 1359:

اولین بار که ارتش عراق از سلاح شیمیایی استفاده کرد به 27 مهرماه 1359 مربوط می‌شود و در منطقه جنوب (استان خوزستان) رخ داد. در این سال، عراق چهار بار از گاز خردل (نوعی سلاح شیمیایی تاول زا) استفاده کرد که منجر به 1 مصدوم و 20 شهید شد.

2. سال 1360:

حملات شیمیایی در سال‌های 1360 و 1361 که زمان انجام عملیات‌های متعدد رزمندگان اسلام بود، بیشتر شد. در سال 1360، عراق 6 بار از این سلاح مرگبار استفاده کرد که باز هم در مناطق جنوبی و از همان نوع تاول زا بود و این بار 101 نفر به شهادت رسیدند.

3. سال 1361:

در سال 1361، در عملیات والفجر مقدماتی 12 بار مناطق غرب و جنوب هدف بمب‌های شیمیایی قرار گرفتند.

4. سال 1362:

جبهه‌های میانی، غرب و شمال غرب کشور و بخشی از استان‌های ایلام، آذربایجان غربی، اردبیل، باختران، کردستان و سلیمانیه در عملیات‌های والفجر 2 و 4 در سال 1362، 64 بار بمب‌های شیمیایی از نوع تاول زا (خردل) و اعصاب (تابون) به آن‌ها اصابت کرد.

بر اثر این حملات غیرانسانی، صدها نفر شهید و هزاران نفر مصدوم شدند.

5. سال 1363:

در این سال، سلاح‌های شیمیایی بسیاری از غیرنظامیان را مصدوم و نابینا کردند. از اول فروردین تا 27 اسفند 1363، 2225 نفر مصدوم و 40 شهید در نتایج 58 بار بمب‌های شیمیایی از نوع تاول زا، اعصاب، خفقان‌آور و آلوده کننده خون ثبت شدند.

6. سال 1364:

در سال 1364، عملیات‌های والفجر 8 و 9 در مناطق جنوبی 76 بار سلاح شیمیایی مورد استفاده قرار گرفت که منجر به 77 شهید و حدود 11 هزار و 644 نفر مصدوم گردید.

عراق به خاطر شکست‌هایش در عملیات‌های پیروزمندانه کربلای دو، چهار، پنج و شش، 102 بار از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد که در نهایت منجر به مصدومیت 4720 نفر و شهادت 107 نفر شد.

7. سال 1365:

در سال 1365، عراق در مناطق شلمچه، سردشت، خوزستان، بصره، کردستان، دیاله و ایلام 43 بار از سلاح شیمیایی استفاده کرد که نتیجه آن 9440 مصدوم و 442 شهید بود.

8. سال پایانی:

در سال پایانی

،در مجموع 34 حمله شیمیایی در مناطق غرب، شمال غرب و جنوب ثبت شده است که آخرین مورد آن بعد از قرارداد 598 در تاریخ سوم شهریور در عملیات بازپس‌گیری «فاو» اتفاق افتاده است.

طبق آمار رسمی نهادهای مربوطه، تعداد کل شهدای حملات شیمیایی در طول جنگ تقریباً 2600 نفر است و تعداد کل مصدومان نظامی و غیرنظامی این حملات به 107 هزار نفر می‌رسد. همچنین حدود 45 هزار نفر به عنوان جانباز شیمیایی تحت پوشش بنیاد جانبازان قرار دارند.

استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط عراق در حالی انجام می‌شد که این کشور یکی از 120 کشوری بود که پروتکل ژنو را برای منع استفاده از سلاح‌های سمی و باکتریولوژیک امضا کرده بود. پروتکل 1925 ژنو که به عنوان قطعنامه 2612 (12)B سازمان ملل دوباره تأیید شده، به روشنی استفاده از سلاح‌های شیمیایی را ممنوع می‌کند.

در کارخانه تولید سلاح‌های شیمیایی در سامرا چهار خط تولید مشغول به کار بود که هر کدام نوع خاصی از مواد ضدعصبی خطرناک را تولید می‌کردند. مواد اولیه این خطوط تولید به نام گازهای حشره‌کش از کشورهای غربی خریداری می‌شد و تولید هفتگی آنها حدود 10 هزار تن بود.

رادیوی صدای عراق در تاریخ 30 مهر 1380 اعلام کرد: در جنگ با ایران از پودر سیاه زخم استفاده می‌کرد و در طول 8 سال جنگ هر هفته 3 هزار لیتر ماده مادر تولید این پودر را می‌ساخت. تحقیقات نشان می‌دهد که گاز تابون معمولاً در زمان حمله به رزمندگان ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفت و به سرعت باعث مرگ می‌شد. همچنین مواد این گاز ظرف چند ثانیه تجزیه می‌شود و هیچ نشانی از آن در محیط باقی نمی‌ماند.

پزشکان انگلیسی می‌گویند: افرادی که از بمباران شهر حلبچه جان به در برده‌اند و در آنجا بیش از 5 هزار نفر کشته شده‌اند، به بیماری‌های روانی، پوستی و مغزی خطرناکی مبتلا هستند و تعداد بیماران سرطانی در میان آنها بسیار زیاد است. اثرات این سلاح‌ها موروثی هستند و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شوند.

ضایعاتی که در مصدومان شیمیایی مشاهده می‌شود به شرح زیر است:

1. سوختگی‌های پوستی از درجه 1 تا 3 در نقاط مختلف بدن که بین 20 تا 70 درصد سطح بدن را به ویژه صورت، دندان‌ها و نواحی تناسلی درگیر می‌کند.
2. تحریک شدید چشم‌ها، ورم ملتهب که با احساس سوزش شدید، اشک، ترس از نور و دید خیره همراه است.
3. ضایعات ریوی، مشکلات دستگاه تنفسی فوقانی، که شامل احساس سوزش در ناحیه سینه، سرفه و علائم فارنژیت و برونشیت است و اکثراً احساس سرفه مداوم، دفع خلط و تنگی نفس را تجربه می‌کنند.
4. مشکلات گوارشی شامل اشکال در بلع، حالت تهوع و استفراغ که در مقایسه با سایر عوارض کمتر دیده می‌شود.
5. عوارض خونی که به عنوان خطرناک‌ترین عارضه در میان مصدومان گازهای شیمیایی شناخته می‌شود، بعد از 5 تا 7 روز در بیمار علایم افسردگی مغز استخوان ظاهر می‌شود. این علائم با کاهش سلول‌های خونی مشخص می‌شود و تعداد گلبول‌های سفید به 500 کاهش می‌یابد.