چه فرقی میان بمب اتمی و بمب هیدروژنی وجود دارد؟
تفاوت بمب اتمی و بمب هیدروژنی
بمب هیدروژنی که به آن بمب گرماهسته‌ای هم می‌گویند، نوعی بمب هسته‌ای است که انرژی آن در ابتدا از فرایند شکافت هسته‌ای به دست می‌آید. سپس گرما و فشاری که از این انفجار به وجود می‌آید، باعث شروع فرایند همجوشی هسته‌ای می‌شود.
به همین خاطر، بمب‌های گرماهسته‌ای انرژی بسیار بیشتری در مقایسه با بمب‌های هسته‌ای تک‌مرحله‌ای آزاد می‌کنند. این بمب‌ها به «بمب هیدروژنی» نامیده می‌شوند چون فرایند همجوشی هسته‌ای با استفاده از هیدروژن انجام می‌شود.
اولین آزمایش این نوع بمب در سال ۱۹۵۲ توسط آمریکا انجام شد و یک سال بعد شوروی هم این بمب را تولید کرد. سال‌های بعد، بریتانیا، فرانسه و چین نیز به تولید و آزمایش این بمب دست زدند. امروزه بیشتر بمب‌های هسته‌ای که این پنج کشور دارند، از این نوع هستند.
در این نوع بمب، با انفجار اورانیوم یا پلوتونیم، دما به چندین میلیون درجه سلسیوس می‌رسد. ایزوتوپ‌های هیدروژن که در بمب استفاده شده‌اند، تحت این دما با یکدیگر ترکیب می‌شوند و به هلیم تبدیل می‌شوند و این فرایند همجوشی انرژی بسیار زیادی را آزاد می‌کند.
بنابراین، این نوع بمب ترکیبی از شکافت هسته‌ای و همجوشی هسته‌ای را به کار می‌برد. بمب اتمی کوچکی که به شهر هیروشیما در ژاپن حمله کرد، قدرت انفجاری برابر با ۲۰۰۰۰ تن، تری‌نیتروتولوئن (تی‌ان‌تی) داشت. در مقابل، بزرگترین بمب هیدروژنی که تا به حال آزمایش شده، قدرتی برابر با ۵۰ مگاتن تی‌ان‌تی داشته است.
این بمب، بمب تزار نامیده می‌شود که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۱ آزمایش کرد. این قدرت انفجاری ۲۵۰۰ برابر بمب هیروشیماست.
نحوه انفجار
برای اینکه دو هسته اتم بتوانند به هم متصل شوند، باید به شدت به یکدیگر برخورد کنند تا با هم ترکیب شده و ذوب شوند. اما وجود دافعه الکترواستاتیکی بین دو هسته، این کار را دشوار می‌کند. این دافعه در فواصل نزدیک بسیار زیاد است.
بنابراین، لازم است که هسته‌ها به سرعت کافی برسند تا بتوانند این دافعه را پشت سر بگذارند. سرعت ذرات در هر گاز به دما بستگی دارد. پس اگر دما را به قدری بالا ببریم که سرعت لازم برای عبور از این مانع حاصل شود، مشکل حل خواهد شد. دمای لازم برای این کار چندین میلیون درجه سانتی‌گراد است و چنین دمایی نمی‌تواند به طور طبیعی در کره زمین وجود داشته باشد.
اما اگر یک بمب اتمی در وسط توده‌ای از هسته‌های سبک منفجر شود، دمای بسیار بالا ناشی از انفجار بمب، دمای هسته‌های سبک را آنقدر بالا می‌برد که پیوند آنها ممکن می‌شود. این ایده اساس ساخت بمب‌های حرارتی و هسته‌ای است.
همان‌طور که در کبریت معمولی ابتدا گوگرد می‌سوزد و آنگاه باروت را آتش می‌زند، در بمب‌های حرارتی و هسته‌ای نیز ابتدا یک بمب اتمی عادی منفجر می‌شود و در نتیجه بخشی از مواد سبک را به دمای فوق‌العاده می‌رساند. سپس این هسته‌ها به هم متصل شده و انفجار بزرگی رخ می‌دهد.
بعد از انفجار بمب اتمی، دما به سرعت کاهش می‌یابد. بنابراین، باید فعل و انفعالاتی در نظر گرفت که در آنها پیوند سریعاً انجام شود.
اگر یک بمب اتمی را در مخلوطی از دوتریوم و تریتیوم قرار دهیم و آن را در یک محفظه مقاوم قرار دهیم، بعد از انفجار بمب اتمی، شرایط مناسب برای یک فعل و انفعالات هسته‌ای گرمازا ایجاد می‌شود و در نتیجه این عمل پیوند هسته‌ها شکل می‌گیرد و هلیوم به وجود می‌آید.
به این ترتیب، حدود هفده میلیون الکترون ولت انرژی آزاد می‌شود. این مقدار انرژی نسبت به واحد وزن ماده قابل انفجار، تقریباً چهار برابر بیشتر از انرژی حاصل از شکافت اورانیوم است. به عبارت دیگر، در هنگام پیوند هسته‌های دوتریم و تریتیوم، انرژی بیشتری نسبت به شکافت هسته‌های اورانیوم آزاد می‌شود.
تفاوت بمب هیدروژنی و اتمی چیست؟
خبرگزاری ایران در گزارشی به تفاوت بمب اتمی و بمب هیدروژنی پرداخته است و سپس سوابق
آزمایش بمب‌های هیدروژنی تا به حال ما را با تصاویری شگفت‌انگیز از قدرت این بمب‌ها آشنا کرده است.
قوی ترین بمب‌های هسته‌ای دنیا
در دوران جنگ سرد، کشورهای مختلف به سرعت در حال تولید بمب‌های اتمی بودند و نتیجه این رقابت، تولید ابزارهایی بسیار خطرناک بود. در این ویدیو، ما نگاهی داریم به قوی ترین بمب‌های هسته‌ای جهان و قدرت تخریبی آنها را با هم مقایسه می‌کنیم. این بررسی شش دهه پس از استفاده از بمب‌های اتمی در ژاپن انجام می‌شود.
آزمایش اولین بمب هیدروژنی آمریکا
بمب هیدروژنی، که به آن بمب گرماهسته‌ای نیز گفته می‌شود، نوعی بمب هسته‌ای است. در این بمب، انرژی اولیه از فرایند شکافت هسته‌ای به دست می‌آید و گرما و فشار ناشی از این انفجار باعث شروع فرایند همجوشی هسته‌ای می‌شود.
به همین دلیل، بمب‌های گرماهسته‌ای انرژی بسیار بیشتری نسبت به بمب‌های هسته‌ای ساده تولید می‌کنند.
این بمب‌ها به نام «بمب هیدروژنی» معروف هستند چون فرایند همجوشی هسته‌ای با استفاده از هیدروژن انجام می‌شود. اولین آزمایش این نوع بمب در سال ۱۹۵۲ توسط آمریکا انجام شد.
آزمایش بمب هیدروژنی بریتانیا
بریتانیا، پس از آمریکا و روسیه، و قبل از فرانسه، سومین کشوری بود که چند سال بعد از بمباران هیروشیما و ناکازاکی، فناوری بمب اتم و سپس بمب هیدروژنی را به دست آورد و این بمب خطرناک را آزمایش کرد.
آزمایش بمب هیدروژنی فرانسه
فرانسه نیز پس از به دست آوردن تکنولوژی بمب هیدروژنی، آزمایش بزرگی در این زمینه انجام داد. گفته می‌شود که قدرت این بمب با بمب‌های هیدروژنی آمریکا و روسیه قابل مقایسه نیست اما تا شعاع 700 کیلومتری محل آزمایش را آلوده کرده است.
همچنین بخوانید:
