کاشت و تکثیر موسیر حتی در گلدان! (2 نکته مهم)

راهنمای کاشت موسیر

موسیر یک گیاه است که در مناطق غرب آسیا رشد می‌کند. برخی معتقدند که منشاء آن کوه‌های فلسطین هستند. این گیاه ابتدا توسط فرانسوی‌ها به اروپا آورده شد و سپس در سال ۱۵۳۲ به آمریکا منتقل گردید. از زمان‌های قدیم، این سبزی کشت می‌شده است. در ایران، کاشت موسیر رایج نیست، اما این گیاه به طور طبیعی در کوه‌ها می‌روید. در فصل بهار و تابستان، برخی افراد به جمع‌آوری موسیر از کوه‌ها می‌پردازند و آن را می‌فروشند.

نام علمی موسیر Allium ascalonicum L. است، اما برخی آن را Allium cepa L. var. aggregatum نیز نامیده‌اند. موسیر یک سبزی فصل خنک است و گیاهی چند ساله می‌باشد که به ندرت بذر می‌دهد. معمولاً موسیر را با استفاده از پیازهای کوچکی که به شکل غده هستند و لایه‌لایه نمی‌باشند و در کنار پیاز مادری به‌وجود می‌آیند، تکثیر می‌کنند. این پیازهای کوچک را کلاوز می‌نامند. مجموعه‌ی این پیازها از پایین به هم متصل هستند، اما برعکس سیر، پوشش نازک برگ‌ها آنها را احاطه نمی‌کند.

موسیر جزو خانواده سیر و پیاز محسوب می‌شود و از برگ‌ها و پیازهای آن به صورت خشک و تازه در تهیه غذاها و ترشی‌ها استفاده می‌شود.

انواع موسیر

• موسیر معمولی: دارای غده‌های کوچک و کشیده است.
• موسیر دانمارکی: غده‌های بزرگ و گرد دارد.
• موسیر روسی: غده‌های بزرگ، گرد و طعم تند دارد.

ترکیبات شیمیایی موسیر

موسیر در حدود ۱-۰/۰۶ درصد اسانس دارد که شامل آلیل پروپیل – دی سولفید و دو ترکیب گوگردی دیگر می‌باشد. همچنین دارای آلیسین و آلیساتین ۱ و ۲ است.

مشخصات گیاه‌شناسی موسیر

موسیر گیاهی چندساله است که به‌ندرت بذر می‌دهد و معمولاً با استفاده از پیازهای کوچک که به شکل غده هستند تکثیر می‌شود. این پیازها لایه‌لایه نیستند و در کنار پیاز مادری به‌وجود می‌آیند. موسیر به طور کل از نظر ظاهری شباهت زیادی به سیر دارد، و هر غده آن چندین حبه دارد. موسیر طعمی ملایم‌تر از پیاز دارد و هم غده‌های زیرزمینی و هم برگ‌های آن قابل مصرف هستند. برگ‌های موسیر به رنگ سبز و حبه‌های آن به رنگ سفید هستند. این گیاه دارای برگ‌های باریک و گل‌هایی به رنگ بنفش مایل به قرمز است.

شرایط محیطی مورد نیاز کاشت موسیر

خاک: موسیر در انواع مختلف خاک‌ها رشد می‌کند و به نوع خاک خیلی حساسی نیست. خاک مناسب برای کاشت موسیر در گلدان، خاکی با بافت شنی لومی و خوب زهکشی شده است. اگر گلدان و خاک شما زهکشی مناسبی ندارند، قبل از…
“`

کاشت موسیر به بهبود زهکشی زمین کمک می‌کند.

نور: موسیر می‌تواند در سایه نیز رشد کند، اما برای رشد بهتر نیاز به نور متوسط خورشید دارد.

آبیاری: موسیر به آبیاری کمی نیاز دارد. آبیاری زیاد و رطوبت بالا در خاک می‌تواند ریشه گیاه را خراب کند. شما می‌توانید هر زمان که سطح خاک گلدان خشک شد، گیاه را آب دهید.

دما: موسیر یک گیاه مناسب فصل خنک است و دماهای 13 تا 24 درجه سانتیگراد را دوست دارد. بهترین دما برای رشد این گیاه 20 تا 25 درجه سانتیگراد است. اگر دما بیشتر از 27 درجه سانتیگراد شود، رشد گیاه کم می‌شود.

مراحل کاشت موسیر در گلدان

1. ابتدا گلدان را با خاک مناسب پر کنید. خاک ایده‌آل برای موسیر، خاک شنی سبک و با خاصیت زهکشی خوب است.
2. پیازهای موسیر را به آرامی از هم جدا کرده و در عمق ۲ تا ۳ سانتیمتری خاک بکارید. هنگام کاشت، مطمئن شوید که تمام غده زیر خاک نرود و قسمتی از آن بالای خاک بماند.
3. پس از کاشت، خاک گلدان را به خوبی آبیاری کنید. در دفعات بعدی آبیاری نیاز نیست آب زیادی بدهید، چون آب زیاد باعث خرابی پیاز موسیر می‌شود. بهترین زمان آبیاری زمانی است که سطح خاک گلدان خشک شده باشد.
4. حدود ۱ تا ۲ هفته پس از اینکه پیازچه رشد کرد، قسمت بالایی آن را با یک لایه خاک نرم بپوشانید. می‌توانید حدود ۵ سانتیمتر خاک اطراف آن بریزید تا قسمت پایین ساقه ترد و سفید شود و قابل مصرف باشد.
5. معمولاً ۱۰۰ روز پس از کاشت موسیر، پیازها آماده برداشت هستند. بهترین زمان برداشت موسیر قبل از گلدهی گیاه است.
6. اگر برگ‌ها زرد و قهوه‌ای شدند، آبیاری را قطع کنید و بوته‌ها را از خاک بیرون بکشید. می‌توانید آنها را چند روز در مقابل آفتاب بگذارید تا خشک شوند، سپس پیازها را دسته بندی کرده و در جایی خنک و با جریان هوا آویزان کنید و در ماه‌های بعد از آنها استفاده کنید.

روش تکثیر موسیر

این گیاه معمولاً با استفاده از غده و بذر تکثیر می‌شود. موسیر وحشی در ایران به جز غده، بذر تولید نمی‌کند. زمان کاشت در مناطق سردسیر از اواخر زمستان تا اوایل بهار و در مناطق گرمسیر از اوایل پاییز تا اوایل زمستان است.

موسیر را به صورت ردیفی می‌کارند. فاصله بین ردیف‌ها ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر و فاصله بوته‌ها در هر ردیف نیز ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر باید باشد. برای کاشت در یکصد متر مربع زمین، حدود ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم از این پیازهای کوچک لازم است. هنگام کاشت، توجه داشته باشید که تمام غده زیر خاک نرود و قسمتی از آن بالای خاک باقی بماند. بعد از ۱ تا ۲ هفته که پیازچه‌ها رشد کردند، حدود ۵ سانتیمتر خاک اطراف آنها بریزید تا قسمت پایین ساقه ترد و سفید شود و برای مصرف مناسب باشد.

اگر بخواهید پیاز خشک موسیر تولید کنید، باید آن را زودتر بکارید تا گیاه به خوبی رشد کند و در روزهای طولانی و هوای گرم غده‌ها به خوبی تشکیل شوند. برداشت موسیر زمانی است که بخش هوایی آن شروع به زرد شدن می‌کند.

معمولاً ۱۰۰ روز پس از کاشت پیازهای کوچک، غده‌های بزرگ موسیر قابل برداشت هستند. غده‌های بزرگ معمولاً به عنوان سبزی استفاده می‌شوند (اکثراً خشک و ورقه‌ای). همچنین می‌توانید از پیازهای کوچک با برگ‌های سبز برای تهیه سالاد بهره ببرید. به محض دیدن برگ‌های زرد و قهوه‌ای، باید آبیاری را متوقف کرده و سپس بوته‌ها را از زمین خارج کنید و برگ‌ها را از یک سانتیمتری بالای غده قطع کنید.

گیاه موسیر برای اینکه بتواند مدتی در انبار بماند، به مدت یک تا دو هفته در زیر آفتاب در مزرعه خشک می‌شود تا رطوبت خود را کاهش دهد.

مراقبت از گیاه موسیر

آبیاری موسیر مانند سیر و پیاز به طور مرتب انجام می‌شود. باید تا زمانی که برگ‌ها زرد نشده‌اند، گیاه را آبیاری کرد. وقتی متوجه شدید که برگ‌ها زرد و قهوه‌ای شده‌اند، آبیاری را قطع کنید. در این مرحله، غده‌ها و گیاهان را از زمین در بیاورید و سپس برگ‌ها را از یک سانتیمتر بالای غده قطع کنید. غده‌ها را به مدت یک تا دو هفته زیر آفتاب در مزرعه خشک کنید تا کم‌کم رطوبت آنها کم شود. این کار باعث می‌شود تا موسیر را بهتر نگهداری کنید. فرآیندهای خاک‌ورزی، استفاده از کود، آماده‌سازی زمین، آبیاری، نگهداری و مبارزه با آفات و بیماری‌ها برای موسیر نیز مشابه سایر سبزیجات پیازی است.

زمان برداشت موسیر

برای برداشت موسیر، باید منتظر باشید تا برگ‌ها زرد و پژموده شوند. در یک روز آفتابی، غده‌ها را از زمین بیرون آورده و آنها را چند روز در آفتاب قرار دهید تا خشک شوند. سپس آنها را دسته‌بندی کرده و در جایی خنک و با جریان هوا آویزان کنید.

بیشتر بخوانید: