کرفس کوهی گیاهی برای فشارخون و چربی خون (2 نکته مهم)
کرفس کوهی: گیاهی مفید برای فشار خون و چربی خون
کرفس کوهی یک گیاه بومی و وحشی از خانواده چتریان است که در ایران در طبیعت رشد می‌کند. از بخش‌های هوایی این گیاه در طب سنتی برای درمان فشار خون، زخم‌ها و التهاب استفاده می‌شود. این گیاه به خاطر خواص ضد درد، آرام‌بخش و ضد التهابش از سال‌های دور مورد توجه بوده است. همچنین، تحقیقات نشان می‌دهند که کرفس کوهی خاصیت‌های ضد ویروسی، ضد دیابت و ضد سرطان دارد و می‌تواند به پیشگیری از زخم معده کمک کند.
این گیاه در کاهش اضطراب، استرس و مشکلات گوارشی، به ویژه بیماری‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت موثر است. دانه‌های کرفس کوهی اشتها را تحریک می‌کنند و در جلوگیری از رشد تومور معده و حمایت از کبد نیز مفید خواهند بود.
استفاده از کرفس کوهی یا دم‌کرده ریشه‌اش می‌تواند در درمان علائم آنفولانزا، سرماخوردگی، سرفه‌های شدید و تنگی نفس کمک کند. بخش‌های مختلف گیاه برای تسکین درد معده، التهاب مفاصل و پاکسازی خون استفاده می‌شوند. همچنین، کرفس کوهی در مدیریت چربی خون بالا، فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی موثر است.
بعلاوه، اسانس موجود در بذرها و ریشه این گیاه می‌تواند حشرات را جذب کند، عمل گرده‌افشانی را تسهیل نماید و از آسیب‌های ناشی از گرما جلوگیری کند. برگ‌ها، ساقه و گل‌های کرفس کوهی ممکن است برای تهیه ترشی و شور کرفس، یا در پخت غذاهایی مانند سوپ و کنار ماست استفاده شوند و حتی می‌توانند به صورت پودر خشک برای معطر کردن دوغ به کار روند.
متاسفانه، برخی از عشایر یا ساکنان مناطق زاگرس، که زادگاه اصلی این گیاه است، به علت استفاده از قسمت‌های مختلف ریشه این گیاه، منجر به کاهش و نابودی آن شده‌اند. این موضوع تهدیدی جدی برای بقای این گیاه ارزشمند است و باید به شدت از آن جلوگیری شود.
فواید کرفس کوهی برای کاهش فشار خون
یک تحقیق به بررسی اثر عصاره هیدروالکلی کرفس کوهی بر فشار خون پرداخت و نتایج نشان داد که این عصاره می‌تواند از افزایش فشار خون جلوگیری کند. اثرات مفید این عصاره ناشی از دگزامتازون بر روی فشار خون پیشنهاد شده است، اما نیاز به تحقیقات بیشتری برای درک بهتر نحوه عملکرد این گیاه وجود دارد.
در این مطالعه، برای ایجاد فشار خون، دگزامتازون به مدت 14 روز به صورت زیر جلدی بر روی افراد تجویز شد. برای گروهی که می‌خواستند از این مشکل پیشگیری کنند، عصاره کرفس کوهی چهار روز قبل از مصرف دگزامتازون شروع به تجویز شد و تا پایان دوره ادامه یافت. در گروه درمانی، عصاره از روز 8 تا 14 داده شد. نتایج نشان داد که دگزامتازون فشار خون سیستولیک را به‌طور قابل توجهی افزایش داد، اما مصرف عصاره کرفس کوهی فشار خون بالا را در هر دو گروه درمانی و پیشگیری کاهش داد.
اثر کرفس کوهی بر چربی خون در بیماران مصرف کننده لواستاتین
فلاونوییدها که شامل ترکیبات پلی فنولیک هستند، به کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند. کرفس کوهی به همین دلیل دارای فلاوونویید است. در یک تحقیق دیگر، اثر کرفس کوهی بر وضعیت چربی خون بیماران مبتلا به هایپرلیپیدمی که لواستاتین مصرف می‌کردند، بررسی شده است. در این مطالعه ۷۴ بیمار مبتلا به هایپرلیپیدمی مشارکت کردند که به ترتیب به کلینیک مراجعه کردند.
در مرکز درمانی آموزشی هاجر(س) شهرکرد، بیماران به دو گروه تقسیم شدند: یکی گروه کنترل که روزانه 40 میلی‌گرم لواستاتین دریافت می‌کردند و دیگری گروه مورد که همان میزان لواستاتین و 2 گرم پودر کرفس کوهی هم مصرف می‌کردند. قبل از شروع مطالعه و همچنین دو هفته و یک ماه پس از آن، سطح کلسترول، تری‌گلیسیرید، و انواع لیپیدهای خون مثل LDL، VLDL و HDL، و همچنین قند خون ناشتا (FBS) بیماران اندازه‌گیری و مقایسه شد.
یافته‌ها:
پس از دو هفته و یک ماه استفاده از کرفس کوهی، سطح کلسترول، تری‌گلیسیرید، LDL و VLDL خون کاهش پیدا کرد، اما این کاهش در دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت. در مورد میزان HDL، گروهی که از کرفس کوهی استفاده کرده بودند، افزایش را نشان دادند در حالی که گروه کنترل کاهش داشتند. نسبت LDL به HDL در هر دو گروه کاهش یافته بود. میانگین قند خون (FBS) در طول دوره مطالعه بدون تغییر باقی ماند.
نتیجه‌گیری:
استفاده از پودر کرفس کوهی به همراه داروهای کاهنده چربی خون در بیماران دارای سطح چربی بالا، ممکن است با افزایش HDL یا کلسترول خوب، ارتباط مثبت داشته باشد.
پتاسیم موجود در کرفس علاوه بر کمک به تولید ادرار، در کاهش فشار خون نیز مؤثر است. همچنین به‌دلیل وجود گوگرد در کرفس، این گیاه به افراد مبتلا به نقرس و دردهای مفصلی و روماتیسم توصیه می‌شود. کرفس خاصیت ضد میکروبی دارد و برای بهبود بیماری‌های ریوی مثل آسم و سرماخوردگی بسیار مناسب است.
آب کرفس به عنوان یک ضدعفونی‌کننده برای غرغره کردن در گلو دردهای خشک مفید است. همچنین ممکن است آلودگی‌های میکروبی در روده را با ترکیب تریپین کاهش دهد. با توجه به داشتن مقدار زیاد فیبر، کرفس ملین خوبی است و مصرف برگ و ساقه‌های آن به کسانی که از مشکلات گوارشی مثل یبوست رنج می‌برند، کمک می‌کند. همچنین کرفس ضد نفخ است و می‌تواند تب را کاهش دهد. مصرف آن به خصوص به افرادی که با بیماری‌های قلب و عروق و چربی‌های خون بالا مواجه هستند، توصیه می‌شود زیرا از تصلب شرایین جلوگیری می‌کند.
ویتامین B6 و اسید پانتوتنیک که در کرفس وجود دارند به همراه منیزیم و کلسیم تأثیر مثبتی در تقویت عضلات دارند و باعث آرامش روانی می‌شوند. همچنین کرفس تأثیر مؤثری در کاهش وزن دارد؛ به طوری که افرادی که از عصاره کرفس همراه با لیموترش به‌صورت روزانه یا یک روز در میان در رژیم کاهش وزن استفاده کرده‌اند، معمولاً یک تا دو کیلوگرم بیشتر از مقدار معمول وزن کم کرده‌اند. برخی منابع به اثرهای مثبت کرفس در تقویت نیروی جنسی مردان اشاره کرده‌اند، اما این موضوع هنوز به طور قطعی تأیید نشده است.
کرفس به‌دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های فراوان به عنوان یکی از مواد غذایی مؤثر در مقابله با سرطان معرفی شده است. همچنین مصرف آن به افرادی که دچار سنگ کلیه و سنگ‌های مجاری ادراری هستند، بسیار توصیه می‌شود. جوشانده کرفس برای درمان گرفتگی صدا و بهبود سرمازدگی مؤثر است و این گیاه می‌تواند حافظه را تقویت کرده و هوش را افزایش دهد. در متون قدیمی به نقش کرفس در افزایش شیر مادر اشاره شده است.
تخم کرفس نیز خواص زیادی دارد. این تخم دارای کلسیم بالا است که ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند. همچنین این تخم ادرارآور بوده و یکی از بهترین داروها برای پاکسازی اسید اوریک در بدن است؛ بنابراین برای درمان نقرس، آرتروز و روماتیسم مناسب است. به هر حال، دانه کرفس گاهی ممکن است باعث سقط جنین شود و به همین دلیل در دوران بارداری باید از مصرف آن خودداری کرد. همچنین برای بیماران مبتلا به صرع مصرف کرفس مضر است زیرا قادر است حملات آنها را تشدید کند و همینطور در افرادی که دچار ورم کلیه هستند، منع مصرف دارد.
گردآوری: مجله اینترنتی رضیم
