کیست کلیه چیست ؟ چند نوع دارد و چگونه درمان میشود ؟ (2 نکته مهم)
“`html
کیست کلیه چیست ؟
کلیه‌ها وظیفه دارند که خون را از آلودگی‌ها پاک کنند و ادرار بسازند. با افزایش سن، ممکن است کیسه‌های کوچکی به نام کیست در کلیه‌ها بوجود بیاید. این کیست‌ها معمولاً کوچک، گرد و پوست نازکی دارند.
کیست‌های کلیه تقریباً به طور دائمی حالت خوش‌خیم (غیرسرطانی) دارند و معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند. بیشتر افراد با آنها زندگی می‌کنند و حتی از وجودشان خبرندارند. تقریباً 50 درصد از افراد بالای 50 سال، کیست کلیه دارند.
انواع کیست کلیه کدامند ؟
1. کلیه‌های پلی‌کیستیک بالغین
این نوع بیماری شایع‌ترین بیماری ارثی کلیه محسوب میشود و معمولاً علائم آن قبل از 40 سالگی ظاهر میشود. کودکان مبتلا معمولاً زندگی کوتاهی دارند.
در این حالت، کلیه‌ها بزرگ و دارای کیست‌های زیادی می‌شوند. گاهی اندازه کیست‌ها به اندازه یک توپ فوتبال و وزن 8 کیلوگرم هم می‌رسد.
علائم کلیه‌های پلی‌کیستیک شامل وجود خون در ادرار و درد کلیه است. اگر عفونت باشد، کلیه‌ها دردناک و همراه با تب و لرز می‌شوند.
علائم دیگری هم چون درد ناحیه شکم، سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف و کاهش وزن نیز ممکن است وجود داشته باشد. بعضی افراد ممکن است احساس کنند که یک توده در شکم دارند. همچنین، حدود 60 تا 70 درصد از بیماران دارای فشار خون بالا هستند و بسیاری از آنها به نارسایی کلیه دچار می‌شوند.
درمان کلیه‌های پلی‌کیستیک: رژیم غذایی کم پروتئین و نوشیدن مایعات زیاد و جلوگیری از فعالیت‌هایی که بدن را گرم می‌کند، توصیه میشود. عمل جراحی تنها در صورت ضرورت انجام میشود.
برای بررسی کیست ساده، توصیه میشود که به صورت سالیانه سونوگرافی انجام شود. اگر تغییراتی در کیست مشاهده شد که مشکوک به سرطان باشد، باید سی تی اسکن انجام شود.
2. کیست ساده
کیست ساده، شایع‌ترین و در عین حال کم‌اهمیت‌ترین نوع کیست کلیه است و احتمال شکل‌گیری آن با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
اغلب این کیست‌ها هیچ علامتی ندارند و تنها زمانی مشخص می‌شوند که به اندازه 10 سانتی‌متر برسند. اگر باعث خونریزی ادرار یا درد شکم شوند، باید به فکر سرطان در آنها بود.
علائم کیست ساده کلیه : دردهای متناوب و مبهم در ناحیه پهلو یا پشت وجود دارد. اگر دیواره کیست به علت خونریزی متورم شود، ممکن است درد شدید و ناگهانی ظاهر شود که شبیه به علائم زخم معده یا بیماری کیسه صفرا می‌باشد.
در صورت عفونی شدن کیست، بیمار ممکن است دچار تب و درد در ناحیه پهلو شود.
درمان: توصیه میشود که هر ساله سونوگرافی انجام شود تا اندازه، شکل و شرایط کیست زیر نظر باشد.
اگر رنگ مایع داخل کیست روشن باشد، نشان دهنده خوش‌خیمی آن است، اما اگر خون‌آلود باشد، ممکن است احتمال وجود سرطان بیشتر باشد.
3. تومورهای بدخیم کلیه
تومور آدنوکارسینوم از سنین پنجاه و شصت سالگی با شیوع بیشتر در مردان بروز می‌کند و سیگار از مهم‌ترین عوامل خطر به حساب می‌آید.
تقریباً یک سوم افراد در زمان تشخیص سرطان، دارای متاستاز (پخش شدن سرطان) هستند که بیشتر در ریه‌ها اتفاق می‌افتد، اما ممکن است در کبد، استخوان، غدد لنفاوی مجاور و غده فوق کلیه نیز مشاهده شود.
علائم تومورهای بدخیم کلیه : معمولاً شامل وجود خون در ادرار، درد در ناحیه پهلو و توده‌ای است که می‌توان لمس کرد. در 30 درصد موارد، علائم متاستاز شامل سرفه، تنگی نفس، تشنج، سردرد و درد استخوان می‌باشد. افزایش فشار خون نیز در 40 درصد از بیماران وجود دارد که معمولاً به درمان‌های ضد فشار خون پاسخ نمی‌دهد.
درمان: در مراحل ابتدایی، تنها راه درمان، برداشتن کلیه است و در مراحل پیشرفته‌تر، با توجه به شرایط بیمار، از دارو، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی و جراحی استفاده میشود.
آیا کیست کلیه قابل درمان است ؟
برای تشخیص کیست کلیه، باید به اورولوژیست مراجعه کنید. پزشک ممکن است نمونه‌ای از خون یا ادرار شما را برای بررسی عملکرد کلیه به آزمایشگاه بفرستد. همچنین ممکن است به آزمایش‌هایی از جمله موارد زیر نیاز داشته باشید:
سی تی اسکن، که با استفاده از اشعه‌های X، تصویری سه بعدی از کلیه‌ها تهیه می‌کند؛ ام آر آی که با کمک امواج مغناطیسی و رادیویی، تصاویری از کلیه‌ها می‌گیرد؛ سونوگرافی که با استفاده از امواج صوتی، از کلیه‌ها عکس می‌گیرد.
اگر…
“`
اگر کیست‌ها کوچک باشند و برای کلیه‌ها مشکلی ایجاد نکنند، معمولاً نیازی به درمان نخواهند داشت.
در این شرایط، باید هر ۶ تا ۱۲ ماه یک‌بار از کلیه‌های خود عکس بگیرید تا مطمئن شوید که کیست‌ها بزرگ‌تر نشده‌اند. برای درمان کیست‌های بزرگ‌تر می‌توان از روش‌های اسکلروتراپی و جراحی استفاده کرد.
اسکلروتراپی کیست کلیه: در این روش، کیست تخلیه میشود. در حین بی‌حسی موضعی، پزشک با استفاده از سونوگرافی، سوزن نازکی را به داخل کیست می‌زند و مایع درون آن را خارج می‌کند.
گاهی پزشک بعد از تخلیه، کیست را با محلول الکل پر می‌کند تا از رشد دوباره آن جلوگیری کند. احتمالاً بعد از انجام این عمل، می‌توانید همان روز از بیمارستان مرخص شوید.
عمل جراحی کیست کلیه: اگر کیست عملکرد کلیه را مختل کند، نیاز به جراحی برای خارج کردن آن خواهید داشت. در طول این عمل، شما بیهوش خواهید بود.
جراح معمولاً با استفاده از لاپاروسکوپی، کیست‌ها را حذف می‌کند. ابتدا کیست را تخلیه کرده و سپس دیواره‌های آن را می‌سوزاند. بعد از جراحی، احتمالاً یک یا دو روز باید در بیمارستان بمانید.
رژیم غذایی مناسب افراد مبتلا به کیست کلیه
کاهش مصرف مواد دیورتیک مانند شکر، چای، الکل، قهوه و نوشیدنی‌های گازدار می‌تواند به کند کردن روند تشکیل یا جلوگیری از ایجاد کیست‌های کلیوی کمک کند.
این مواد بار اضافی بر روی کلیه ها وارد کرده و باعث از دست رفتن آب بیشتری از بدن و اختلال در تعادل سدیم و پتاسیم می‌شوند.
کاهش مصرف الکل می‌تواند عملکرد کلیه‌ها را بهبود بخشد و از ایجاد مشکل جلوگیری کند. زیرا الکل به عنوان یک دیورتیک عمل کرده و باعث کم آبی بدن و فشار بیش از حد بر روی کلیه‌ها میشود.
رژیم قلیایی به جای رژیم اسیدی می‌تواند به تمیز کردن کلیه‌ها کمک کند. این رژیم شامل مواد غذایی مانند سبزیجات تازه، میوه‌ها، آب لیمو، آب، برنج قهوه‌ای، سوپ میسو و آب میوه‌های سبز است.
در مقابل، رژیم غذایی اسیدی شامل مواد غذایی مثل شکر، گندم، لبنیات، گوشت قرمز، پرتقال، الکل و غذاهای کنسروی و فرآوری شده است.
تقریباً نیمی از افراد بالای ۵۰ سال یک یا چند کیست ساده کلیه دارند. کیست‌ها با افزایش سن بزرگ‌تر می‌شوند و پس از ۱۰ سال ممکن است دو برابر شوند.
نوشیدن چای‌های گیاهی مثل چای سبز و چای برگ قاصدک می‌تواند به فیلتر شدن بیشتر کلیه‌ها کمک کند.
بهترین نکته برای محافظت از کلیه‌ها، اطمینان از مصرف کافی مایعات، حداقل ۲ لیتر آب در روز است.
نقش کلیه‌ها در حذف مواد زائد از بدن بسیار حیاتی است و این امر به سم‌زدایی کمک می‌کند.
روزانه یک نوع سبزی سبز برای سم‌زدایی بهتر و فیلتر کردن کلیه‌ها به برنامه غذایی‌تان اضافه کنید.
برخی پیشنهاد می‌کنند نوشیدن آب چغندر، هویج، کرفس، زنجبیل و هندوانه یا آناناس، سیب سبز و نعناع مفید است.
کاهش مصرف غذاهایی مانند شکر، چای، قهوه، الکل، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نمک طعام هم می‌تواند اثرگذار باشد، زیرا این‌ها تمایل دارند تا در مایعات بدن باقی بمانند.
کاهش سدیم در رژیم غذایی و استفاده از نمک‌های دریایی یا گیاهی نیز یکی دیگر از راهکارهاست. سدیم برای سلامتی کلیه‌ها مهم است اما در مقدار زیاد مضر است. نمک دریایی دارای بسیاری از مواد معدنی مفید بدون رطوبت است.
سوپ‌های سبزیجات غذایی بسیار مغذی برای سلامت کلیه‌ها هستند و همچنین pH مناسب قلیایی دارند که به عملکرد سیستم فیلتراسیون کلیه‌ها کمک می‌کند.
شما می‌توانید با جوشاندن سویا و افزودن سبزیجاتی مانند پیاز، کرفس، هویج، چغندر و اسفناج، سوپی مغذی تهیه کنید و روزانه یک فنجان از آن را مصرف کنید.
این روش پخت، مواد معدنی مغذی را در اختیار کلیه‌ها قرار می‌دهد.
کافئین، قندهای ساده و جایگزین‌های شکر می‌توانند تأثیر منفی روی کلیه‌ها داشته باشند.
بیشتر بخوانید :
