گرفتن مایع نخاع چه دلایلی دارد؟ (2 نکته مهم)
“`html
چرا آب کمر گرفته می شود؟
مایع مغزی نخاعی (به انگلیسی: Cerebro Spinal Fluid)، که پزشکان آن را سی.اس.اف می نامند، مایعی شفاف و بدون رنگ است که در مغز و نخاع وجود دارد. این مایع به طور متوسط وزن خاصی برابر ۱٫۰۰۷ دارد و در بخشی به نام شبکهٔ کوروئید در بطن‌های مغزی تولید میشود.
این مایع مانند یک بالشتک عمل می‌کند و حفاظت اولیه و مکانیکی برای مغز دارد و نقش مهمی در سیستم تنظیم خودکار جریان خون مغزی ایفا می‌کند.
جرم مخصوص مغز و مایع مغزی-نخاعی تقریباً برابر است (فقط حدود ۴ درصد تفاوت وجود دارد) و به همین دلیل مغز به راحتی در مایع شناور است. اگر به سر ضربه‌ای خفیف یا متوسط وارد شود، کل مغز به همراه جمجمه حرکت می‌کند و قسمت‌های مختلف مغز دچار تغییر شکل نمی‌شوند.
آزمایش‌هایی که روی مایع مغزی-نخاعی انجام میشود معمولاً اطلاعاتی دربارهٔ رنگ، وزن مخصوص، پروتئین‌ها، تعداد گلبول‌های سفید، گلوکز و برخی الکترولیت‌ها ارائه می‌دهند. همچنین این مایع ممکن است از نظر وجود ایمونوگلوبین‌ها یا لاکتات نیز مورد بررسی قرار گیرد.
مایع مغزی-نخاعی طبیعی دارای تعداد کمی گلبول سفید است و گلبول قرمزی در آن وجود ندارد. حجم این مایع، که از رگ‌های خونی بافت مغز نشأت می‌گیرد، بین ۱۵۰ تا ۸۰ میلی‌لیتر متغیر است. اگر این مایع به درستی جذب نشود و جمع شود، می‌تواند باعث ایجاد وضعیتی به نام هیدروسفالی شود که ممکن است به مغز آسیب برساند.
در چه مواردی مایع مغزی نخاعی گرفته می شود؟
گرفتن مایع مغزی نخاعی چه علتی دارد؟
پونکسیون کمری (LP)، یک روش پزشکی است که در آن پزشک نمونه‌ای از مایع اطراف نخاع را می‌گیرد. طناب نخاعی، مجموعه‌ای از اعصاب است که از قاعده مغز تا پشت کشیده میشود. مغز و طناب نخاعی توسط مایعی به نام مایع مغزی نخاعی محافظت می‌شوند. بررسی این مایع می‌تواند در تشخیص بیماری‌هایی مثل عفونت مغز و خونریزی مغزی کمک کند.
علت گرفتن مایع مغزی نخاعی چیست؟
چرا گرفتن مایع مغزی نخاعی در خواست می شود؟
پزشک ممکن است برای بررسی مشکلات مغز یا نخاع این آزمایش را درخواست کند. برخی از این موارد عبارتند از:
- عفونت مغز یا نخاع (مننژیت)
- خونریزی مغزی
- بیماری ام اس (MS) که باعث مشکلات بینایی، بی‌حسی، احساس سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی و سایر مشکلات میشود.
- سرطانی که به بافت‌های اطراف مغز یا نخاع سرایت کرده است.
گاهی اوقات پزشکان از روش LP برای رساندن داروها به ناحیه اطراف نخاع استفاده می‌کنند، از جمله داروهای:
- بی‌حسی (برای کاهش درد در زایمان یا جراحی)
- داروهای ضد سرطان (شیمی درمانی)
- آنتی‌بیوتیک‌ها
مراحل انجام مایع مغزی نخاعی چگونه است؟
گرفتن مایع مغزی نخاعی LP چگونه انجام میشود؟
اگر شما در حال مصرف داروهایی مانند آسپیرین، رقیق کننده خون یا داروهای ضد لخته هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. این داروها می‌توانند خطر خونریزی را افزایش دهند. شما
“““html
شما باید در حالت خوابیده به پهلو یا نشسته قرار بگیرید، گردن خود را خم کنید و پاهایتان را به سمت شکم جمع کنید. این کار باعث میشود که پشت شما به شکل “C” بچرخد. در این حالت باید تا حد ممکن آرام و بی‌حرکت باشید.
در این وضعیت، پزشک ناحیه پایین کمر شما را تمیز می‌کند. سپس سوزنی را بین مهره‌ها وارد می‌کند. این سوزن از پوست و بافت اطراف نخاع عبور می‌کند و به فضایی که با مایع نخاع پر شده است می‌رسد. این روش در قسمت پایینی کمر و زیر جایی که نخاع به پایان می‌رسد، انجام میشود. بعد از اتمام کار، ممکن است نیاز داشته باشید که نیم ساعت یا بیشتر دراز بکشید.
گرفتن مایع مغزی نخاعی چه خطراتی دارد؟
عوارض گرفتن مایع مغزی نخاعی چیست؟
ممکن است بعد از گرفتن مایع نخاع (LP) دچار سردرد شوید. دلیل این سردرد باز ماندن محل ورودی سوزن است که ممکن است باعث نشت مایع و ایجاد سردرد شود. اما در بیشتر موارد، این سوراخ به‌طور خود به خود بسته میشود و سردرد طی ۱ تا ۲ روز بهبود می‌یابد. برای کاهش درد، استفاده از استامینوفن و دراز کشیدن مفید است.
مشکلات نادری که ممکن است پس از گرفتن مایع و آب نخاع بوجود بیاید شامل:
- عفونت
- خونریزی
- عارضه بسیار نادری به نام فتق مغزی در بیمارانی که مشکل مغزی دارند
- درد یا بی‌حسی در کمر یا ساق پاها
- به‌ندرت ممکن است مدتی بعد از این روش، تومور غیر طبیعی روی مهره شکل بگیرد (تومور اپیدرموئید)
سایت رضیم
“`
