۱۰ علت اصلی خارش سقف دهان و درد فک بالا (2 نکته مهم)

خارش سقف دهان یا کام دهان

مشکلات و درد خارش سقف دهان دلایل زیادی دارد. این مشکلات می‌تواند به خاطر خوردن غذاهای داغ یا تیز مثل چیپس سیب‌زمینی، زخم‌های دهانی یا کیست باشد.

اما گاهی اوقات درد و خارش سقف دهان می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشد.

کام دهان، یعنی قسمت بالای دهان، شامل دو بخش اصلی است:

• کام سخت در جلو
• کام نرم در عقب

کام سخت از بخش‌های استخوانی فک بالا و برخی استخوان‌های دیگر تشکیل شده و در اطراف به لثه‌ها و قوس‌های آلوئولار متصل می‌شود. این بخش به وسیله کام نرم به بخش‌های دیگر ادامه پیدا می‌کند.

این قسمت از بافت متراکمی تشکیل شده که شامل غشای مخاطی و پریوستوم است و یک شکاف داخلی به نام شکاف کام دهان ایجاد می‌کند که در جلو به یک برآمدگی مخروطی ختم می‌شود.

این دردها و آسیب‌ها برای دهان ما که پوست آن خیلی نازک است و در طول روز به طور مداوم از آن برای خوردن غذا و صحبت کردن استفاده می‌کنیم، طبیعی است.

معمولاً زخم‌ها در سقف دهان بیشتر در کام سخت رخ می‌دهند.

بیشتر بخوانید :

علت‌ها و درمان مشکلات سقف دهان

مشکلاتی که برای سقف یا کام دهان به وجود می‌آید اغلب باعث درد و خارش در ناحیه کام دهان می‌شوند. برخی از این مشکلات عبارتند از:

1. تورم سقف دهان

تورم در سقف دهان می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که بیشتر آن‌ها با درمان‌های ساده قابل حل هستند. اما در برخی موارد، این تورم می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشد.

علائم دیگری که ممکن است با تورم همراه باشند شامل:

• تاول یا زخم‌های دیگر
• خشکی دهان
• اسپاسم‌های عضلانی
• درد یا ناراحتی

بیشتر بخوانید :

عوامل مختلفی می‌توانند باعث تورم سقف دهان شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. زخم در دهان
2. جراحت یا آسیب
3. از دست دادن آب بدن
4. موکوسل
   موکوسل به تورم پر از مایع در لب یا داخل دهان گفته می‌شود. موکوسل‌ها معمولاً درد ندارند و معمولاً بعد از یک آسیب جزئی مانند برش یا زخم در سقف دهان به وجود می‌آیند. آنها به طور معمول نیاز به درمان ندارند و ممکن است خود به خود تخلیه شوند. اگر موکوسل بزرگ شده یا دائماً عود کند، پزشک می‌تواند آن را درمان کند.
5. پاپیلوماهای اسکواموس
   ویروسی به نام HPV مسئول ایجاد این نوع پاپیلوما است. این توده‌ها غیرسرطانی هستند و می‌توانند بر روی سقف دهان ظاهر شوند.
6. شرایط پزشکی زمینه‌ای

بیشتر بخوانید :

درمان خانگی تورم سقف دهان

در بیشتر موارد، افراد می‌توانند تورم سقف دهان را در خانه درمان کنند یا صبر کنند تا خود به خود خوب شود.

آسیب‌های معمولی مانند سوختگی ناشی از مصرف یک نوشیدنی داغ معمولاً ظرف چند روز درمان می‌شود.

زخم‌های سرد، تبخال و زخم‌های برفکی بیشتر اوقات به خودی خود بهبود می‌یابند. در بعضی موارد، ممکن است فرد بخواهد از دارو برای کاهش شدت جراحات استفاده کند.

زمانی که باید به پزشک مراجعه کنیم :

• دردی که با داروهای بدون نسخه برطرف نمی‌شود.
• تورمی که توضیحی برای آن ندارید و بیش از یک هفته طول می‌کشد.
• تورمی که با علائم دیگر همراه است.

بیشتر

“““html

بخوانید :

2. سوختگی سقف دهان

یکی از دلایل خیلی معمولی که می‌تواند باعث ایجاد زخم و درد در سقف دهان شود، سوختن آن است. این سوختگی معمولاً به خاطر خوردن غذاهای داغ به وجود می‌آید.

پوست سقف دهان، به ویژه کام سخت، حساس‌تر از پوست زبان است. به همین دلیل، آن می‌تواند به راحتی در برابر حرارت و غذاهای داغ سوخته، متورم، و آسیب ببیند. هر نوع غذایی یا نوشیدنی با دمای بالا می‌تواند به سقف دهان آسیب برساند.

ولی معمولاً یکی از غذاهایی که باعث سوختگی سقف دهان می‌شود، پیتزا است.

وقتی که پیتزا را در دهان می‌گذارید، تنها قسمت داغ و پنیر آن با سقف دهان در تماس است. پس اگر حرارت آن بالا باشد، ممکن است سوختگی و تاول به وجود بیاید.

این نوع سوختگی به “کام پیتزا” نیز معروف است. طبق تحقیقاتی که در مجله Registered Dental Hygienist منتشر شده، معمولاً غذاها و نوشیدنی‌هایی که در مایکروویو گرم می‌شوند، یکی از دلایل رایج سوختگی سقف دهان هستند.

بیشتر بخوانید :

درمان سوختگی سقف دهان

پزشکان کلینیک مایو پیشنهاد می‌کنند برای درمان سوختگی جزئی در سقف دهان، چیزی سرد مانند یخ یا آب سرد بر روی پوست آسیب‌دیده قرار دهید. همچنین می‌توانید از آلوئه‌ورا استفاده کنید.

ژل‌های آماده آلوئه‌ورا که در بازار وجود دارند ممکن است حاوی موادی باشند که برای داخل دهان ایمن نیستند. بنابراین بهترین راه استفاده مستقیم از خود گیاه است.

برای استفاده از آلوئه‌ورا، یک تکه پنبه را به ژل آلوئه‌ورا آغشته کنید و به آرامی بر روی محل سوختگی بگذارید.

یکی دیگر از مواد مفید برای درمان سوختگی و تسریع بهبودی زخم‌ها در سقف دهان، عسل است.

می‌توانید عسل را به سقف دهان بمالید و چند دقیقه بدون بلعیدن آن را روی زخم نگه دارید.

بیشتر بخوانید :

3. عفونت کام دهان

عفونت در دهان می‌تواند باعث تورم، ناراحتی و آبسه‌های دردناک در سقف دهان شود. این عفونت ممکن است به دلیل پوسیدگی دندان، ورود باکتری‌ها یا عفونت ویروسی ایجاد شود.

دکتر دیوید مورچیکسون، جراح دندانپزشکی، می‌گوید که عفونت دندان یا لثه می‌تواند باعث ایجاد برآمدگی‌هایی پر از چرک شود و التهاب در اطراف ناحیه آلوده به وجود آورد.

اگر عفونت باکتریایی در دندان نزدیک به کام سخت باشد، ممکن است در سقف دهان آبسه‌ای ایجاد کند.

بیشتر بخوانید :

درمان عفونت کام دهان

اگر متوجه تورم دردناک در سقف دهان و اطراف ریشه دندان‌ها شدید، باید هرچه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید و از خود درمانی پرهیز کنید. عفونت می‌تواند باعث شود آبسه در دهان گسترش یابد.

4. آسیب‌ها و تروما در ناحیه کام دهان

آسیب یا جراحت به سقف دهان ممکن است به دلیل خوردن غذاهای تند و تیز مانند چیپس یا ناچو به وجود بیاید.

نصب نادرست دندان‌های مصنوعی نیز ممکن است باعث ایجاد تاول یا زخم در سقف دهان شود. گاهی اوقات ممکن است زخم از قبل وجود داشته باشد و استفاده از دندان مصنوعی آن را تحریک کند و باعث ناراحتی شود.

بیشتر بخوانید :

درمان آسیب کام دهان

اگر مشکل شما ناشی از دندان مصنوعی است، باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

“““html

اگر درد سقف دهان شما ناشی از خوردن غذاهای خاص باشد، بهتر است تا زمان بهبودی کامل از مصرف غذاهای گرم و تند که ممکن است التهاب را بدتر کنند و بافت آسیب‌دیده را تحریک کنند، پرهیز کنید.

5. کیست مخاطی (موکوسل) سقف دهان

کیست مخاطی می‌تواند باعث تورم نرم در سقف دهان شود و یک برآمدگی در آن ایجاد کند.

این کیست زمانی به وجود می‌آید که یک غده بزاقی در دهان بسته شده و با مخاط پر می‌شود.

دکتر آلفرد وایات جونیور، دندانپزشک عمومی می‌گوید:
علائم کیست مخاطی در سقف دهان شامل یک برآمدگی بی‌درد، نرم و گرد است که ممکن است تا اندازه ۱ سانتی‌متر برسد.

درمان کیست سقف دهان

معمولاً کیست مخاطی به طور خود به خود درمان می‌شود و نیازی به مراجعه به دندانپزشک ندارد.

با این حال، اگر کیست بزرگتر شده یا باعث ناراحتی شود، باید به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید :

6. زخم‌های دهانی

درد سقف دهان ممکن است ناشی از یک زخم دهانی باشد.

بر اساس گزارش آکادمی آمریکایی گوش و حلق، زخم‌های دهانی معمولاً در کام نرم ایجاد می‌شوند نه در کام سخت.

این زخم‌ها همچنین می‌توانند بر روی زبان، داخل لب‌ها یا داخل گونه‌ها نیز ظاهر شوند. علت‌های مختلفی برای ایجاد زخم‌های دهانی وجود دارد، اما عمده‌ترین آن‌ها شامل استرس، جراحت در داخل دهان، کمبود ویتامین یا آلرژی غذایی هستند.

بیشتر بخوانید :

درمان زخم دهانی

عنبر سائل یک درمان طبیعی مؤثر برای زخم‌های دهانی است. می‌توانید از آن به عنوان دهانشویه برای کاهش درد و التهاب زخم‌ها استفاده کنید و سرعت بهبودی را افزایش دهید.

یک درمان طبیعی دیگر برای زخم‌های دهانی و درد سقف دهان، استفاده از جوش شیرین است که می‌تواند التهاب را کاهش دهد و به تسریع فرایند بهبودی کمک کند.

7. زخم‌های سرد (تبخال) بر روی کام دهان

زخم‌های سرد ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV-1) هستند و ممکن است تاول‌های پر از مایعی روی لب‌ها و لثه‌ها ایجاد کنند.

تبخال‌ها معمولاً باعث خجالت ما می‌شوند، اما بنابر گزارش آکادمی آمریکایی گوش و حلق، تبخال می‌تواند در داخل دهان نیز ظاهر شود و باعث درد سقف دهان بشود.

بیشتر بخوانید :

درمان تبخال کام دهان

عسل یک درمان طبیعی برای کمک به درمان تبخال است.

هیچ عوارض جانبی در استفاده از عسل برای درمان زخم‌های ناشی از عفونت‌های ویروسی گزارش نشده است.

8. سندرم سوزش دهان (BMS)

احساس مکرر یا پیوسته سوزش در دهان می‌تواند نشانه‌ای از سندرم سوزش دهان باشد.

این سندروم می‌تواند باعث درد در سقف دهان و همچنین احساس سوزش در زبان، داخل گونه‌ها یا لب‌ها شود.

بیشتر بخوانید :

درمان

“`

سوزش دهان

دانشمندانی که روی مشکل سوزش دهان کار می‌کنند، می‌گویند استفاده از فلفل می‌تواند به کاهش درد سوزش در دهان کمک کند.

کاپسیسین، ماده‌ای در فلفل است که باعث تند بودن آن می‌شود. این ترکیب می‌تواند حساسیت اعصاب نسبت به درد را کم کند. برای درست کردن یک دهان‌شویه با سس فلفل، مراحل زیر را دنبال کنید:

• شش قطره سس فلفلی را با یک قاشق چای‌خوری آب ترکیب کنید.
• این محلول رقیق را با اسپری به داخل دهان بپاشید.
• این کار را برای کاهش درد و سوزش چهار بار در روز انجام دهید.
• اگر فکر می‌کنید که بیماری رفلاکس معده (GERD) دلیل درد سقف دهان شماست، باید از درمان‌های خانگی مناسب برای رفلاکس استفاده کنید.

زگیل در سقف دهان

معمولاً برآمدگی‌هایی که بر روی سقف دهان ظاهر می‌شوند، زگیل‌هایی کوچک هستند که به دلیل ویروس پاپیلومای ایجاد می‌شوند. این زگیل‌ها می‌توانند بر روی لب‌ها، کام سخت و یا لثه‌ها بروز کنند.

بیشتر بخوانید :

درمان زگیل دهان

متخصصان پوست می‌گویند زگیل‌های ناشی از ویروس پاپیلومای معمولاً دردناک نیستند و خود به خود بهبود می‌یابند. با این حال، اگر آن‌ها سبب سوزش یا ناراحتی زیادی شوند، باید به پزشک مراجعه کنید.

سرطان دهان

در موارد بسیار نادر، زخم‌ها و دردهای سقف دهان می‌توانند نشانه‌ای از سرطان دهان باشند.

به گفته موسسه National Institute of Dental and Craniofacial Research، زخم‌هایی که طی دو هفته بهبود نمی‌یابند، باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرند.

مثل سایر انواع سرطان، تشخیص زودهنگام برای درمان مؤثر و بهبود وضعیت بسیار مهم است.

بیشتر بخوانید :