۱۰ کویر برتر برای کویر گردی در ایران کدامند ؟ (+ تصاویر)

با مجله اینترنتی رضیم همراه باشید تا با کویرگردی بیشترآشنا شوید

صحرا، کویر، بیابان و این نام ها، هرچند از نظر علمی با هم تفاوت دارند و این تفاوت‌ها به ارتفاع از سطح دریا، مقدار بارندگی سالانه، نوع گیاهان و میزان نمک موجود در خاک وابسته است، اما برای گردشگران و کویرپیمایان این تفاوت‌ها چندان مهم نیست. معمولاً وجود تپه‌های ماسه‌ای نرم و بلند، رودخانه‌های شور، دریاچه‌های نمک و گیاهان و جانوران بیابانی باعث می‌شود که مسافران به مناطق کویری جذب شوند.

حدود یک چهارم مساحت ایران را کویر و بیابان تشکیل می‌دهد و معمولاً گردشگران علاقه‌مند به کویر، در فصل‌های پاییز و زمستان به این مناطق سفر می‌کنند. در ماه‌های سرد سال، گرچه دیگر خبری از گرمای طاقت‌فرسای تابستان کویرها نیست، ولی باید به شب‌های سرد کویر نیز توجه کرد.

در این مطلب، ۱۰ منطقه کویری ایران را که سفر به آن‌ها راحت‌تر است، معرفی می‌کنیم. سفر به صحرا و بیابان تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است و حتماً باید حداقل یک بار آن را امتحان کرد. سعدی به درستی گفته است: «به راه بادیه رفتن، به از نشستن باطل».

1- بادگیرهای کویری

روستای خور

در استان خراسان جنوبی، بین شهرهای بیرجند و طبس، روستایی به نام «خور» وجود دارد که نباید آن را با شهری به همین نام در منطقه خور و بیابانک اشتباه گرفت. این روستا که هنوز هم جمعیت و رونق خود را حفظ کرده و مراسم‌های آیینی‌اش همچنان برقرار است، دارای معماری و بافت جالبی است. کوچه‌های پیچ در پیچ، خانه‌های فشرده و بادگیرهایی که به دلیل وضعیت جوی این منطقه ساخته شده‌اند، از ویژگی‌های این روستاست.

قلعه خشتی، آبگرم، دره «گوده» و آب انبار شگفت‌انگیز این روستا از جاذبه‌های گردشگری آن محسوب می‌شود. آب انبار و قلعه خشتی به دوران صفویه مربوط می‌شوند. هرچه از مرکز روستا دورتر شوید و به سمت جنوب بروید، زیبایی‌های کویری بیشتری را خواهید دید. کشاورزی در این روستا نیز رونق دارد و می‌توانید از روستاییان محصولات تازه و سالم خریداری کنید.

چگونه به آنجا برویم: از مسیر بیرجند به طبس، بعد از ۸۵ کیلومتر به روستای خور می‌رسید. اگر از طبس به سمت شرق می‌روید، در سه راه «دیهوک» به راست و سپس در سه راه عرب‌آباد به چپ بپیچید. ۷۵ کیلومتر بعد از عرب‌آباد، روستای خور را خواهید یافت.

2- در همسایگی مصر جایی برای کویر گردی

عروسان

کویر مصر یکی از معروف‌ترین کویرهای ایران است و بسیاری از گردشگران به روستای مصر سفر کرده‌اند، اما نزدیک مصر، روستای دیگری به نام «عروسان» وجود دارد که کم‌جمعیت‌تر و بکرتر از مصر است و نخلستان‌ها و تپه‌های ماسه‌ای اطراف آن مسافران را مجذوب می‌کند.

وجود چشمه در این منطقه باعث رونق کشاورزی عروسان شده است، هرچند در دهه‌های گذشته که جاده‌های آسفالته امروزی وجود نداشت، این روستا در مسیر ارتباطی «جندق» به «خلوان» و «طبس» قرار داشت و بیشتر رونق داشت.

در نزدیکی روستای عروسان، روستای دیگری به نام «محمدآباد کوره گز» وجود دارد که اکنون سکنه دائمی ندارد و فقط یکی از خانه‌های قدیمی‌اش به اقامتگاه گردشگران تبدیل شده است. در مناطق نزدیک به عروسان مصر، دو روستای هم‌نام، یکی «عروسان گلستان» یا همان «عروسان گرمه» و دیگری «عروسان چوپانان» وجود دارد که در مسیر‌یابی باید به آن توجه کنید.

چگونه به آنجا برویم: از مسیر نایین، انارک و چوپانان یا از مسیر دامغان، معلمان و جندق و ورود به جاده خور و بیابانک می‌توانید به اینجا برسید. بین شهرهای فرخی و خور، خروجی روستای مصر را خواهید دید. به این جاده فرعی و آسفالته بروید و ۱۵ کیلومتر جلوتر، تابلوی جاده عروسان را در سمت راست خواهید دید. این جاده خاکی است و البته خودروهای سواری نیز از آن عبور می‌کنند. بعد از ۲۰ کیلومتر در این مسیر، به یک دوراهی می‌رسید که سمت چپ به روستای عروسان و سمت راست به روستای محمدآباد کوره گز می‌رود.

3- بلندترین تپه‌ها جایی برای کویر گردی

ریگان

شهرت کویر ریگان در استان کرمان، به ارتفاع“`html

تپه‌های ماسه‌ای ریگان، با ارتفاع تا 75 متر، جاذبه‌های تفریحی و خواص درمانی دارند. این تپه‌ها به صورت انبوه در منطقه‌ای با طول 25 کیلومتر و عرض 4 کیلومتر قرار گرفته‌اند و بسیاری از مسافران در آن‌ها تجربه «حمام شن» را می‌کنند.

کویر ریگان نزدیک به شهر کوچک «محمدآباد ریگان» و در حاشیه جاده بم به زاهدان واقع شده است و برای دیدن آن باید به روستای «علی آباد پشت ریگ» بروید. در طول مسیر از «محمدآباد ریگان» به «علی آباد پشت ریگ»، درختان «کهور» را در اطراف جاده خواهید دید. این درختان که در مناطق گرمسیری رشد می‌کنند، هم زیبایی خاصی دارند و هم سایه‌ای خوب برای مسافران فراهم می‌کنند. مردم محلی نیز از چوب‌های خشک این درختان برای تهیه زغال استفاده می‌کنند. جنگل «کهور ریگان»، یکی از بزرگ‌ترین نواحی رشد کهور در ایران است و این درختان باعث تثبیت شن‌های روان می‌شوند. درخت کهور حتی در کم‌آب‌ترین فصول هم به زندگی خود ادامه می‌دهد.

چطور برسیم: اگر از کرمان به بم بیایید، باید مسیر را به سمت «بروات» و «ارگ جدید» ادامه دهید و سپس به «نرماشیر» برسید. در انتهای شهر نرماشیر یک سه‌راهی خواهید دید که مسیر مستقیم به زاهدان و سمت راست به «محمدآباد» و «ایرانشهر» می‌رود. مسیر سمت راست را انتخاب کرده و بعد از 50 کیلومتر به محمدآباد ریگان می‌رسید. از محمدآباد به سمت شرق بروید، بعد از 3 کیلومتر دور شدن از شهر، یک جاده در سمت چپ‌تان خواهید دید که به «علی آباد پشت ریگ» می‌رود. وارد این مسیر شوید و 10 کیلومتر دیگر برانید تا به این روستا برسید. وقتی به علی آباد پشت ریگ رسیدید، تپه‌های شنی در سمت چپ شما خواهد بود و باید قبل از رسیدن به تپه‌ها، خودرویتان را پارک کنید.

4- در انتهای زاینده‌رود

کویر خارا

«خارا» به معنی بیابان است و نام یکی از کویرهای استان اصفهان نیز می‌باشد. استان اصفهان با اقلیم‌های مختلف کوهستانی و کویری خود، یکی از مشهورترین رودهای ایران یعنی زاینده‌رود را در خود جای داده است. این رود بعد از گذشتن از مناطق مرتفع غرب استان، به کویر خارا و تالاب گاوخونی در شرق استان می‌رسد. کویر خارا نزدیک به «ورزنه» است که خود نیز منطقه‌های کویری و تپه‌های ماسه‌ای بلندی در اطرافش دارد. قدم زدن در ریگزارهای این کویر، استراحت زیر درختچه‌های تاغ، تماشای انعکاس تصاویر طبیعت روی سطح آب تالاب گاوخونی و مشاهده پرندگان این تالاب (برای افرادی که زودتر بیدار می‌شوند) از تفریحات ویژه این سفر محسوب می‌شود.

چطور برسیم: اگر از اصفهان حرکت می‌کنید، باید وارد جاده شیراز شده و در همان اوایل مسیر، جاده شهر «بهراستان» را در سمت چپ انتخاب کنید و بهارستان و «نیک‌آباد» را رد کنید تا بعد از 45 کیلومتر به «حسن‌آباد» برسید.

اگر در نایین باشید، وارد جاده نایین به اصفهان شوید و حدود 25 کیلومتر که دور شدید، وارد جاده ورزنه در سمت چپ‌تان شوید. در همان ابتدای شهر که به کمربندی می‌رسید، از سر دیگر شهر خارج شوید و به جاده «دستگرد» بروید و ابتدا به دستگرد و سپس حسن‌آباد برسید. وقتی به حسن‌آباد رسیدید، یک جاده خاکی در جنوب شرقی شهر شما را به کویر خارا و ساحل غربی تالاب گاوخونی خواهد رساند. البته برای رسیدن به ساحل شرقی این تالاب، باید از یک جاده خاکی که از میانه کمربندی ورزنه جدا می‌شود، استفاده کنید.

5- جایی برای آرامش

ده سَلم جایی برای کویرگردی

کلوت‌های شهداد در یک طرف جاده شهداد به نهبندان واقع شده‌اند و کویر «ده سلم» هم در طرف دیگر این جاده قرار دارد. این روستا در شهرستان نهبندان استان خراسان جنوبی واقع شده است. وجود آب و قنات در روستا باعث شده که ده سلم با وجود دور بودنش از شهرها، همچنان پابرجا بماند و همین دوربودن از شلوغی، گردشگران را به خود جذب می‌کند.

دو قلعه قدیمی روستا نیز مانند خانه‌های دیگر آن گلی هستند و منظرۀ نخلستان‌های روستا مسافران را جلب می‌کند. به جز آب شیرین و قنات، یک رود شور نیز در حاشیه روستا جریان دارد و در اطراف آن بلورهای نمکی به وجود آمده‌اند که برای دیدن آن‌ها و پیاده‌روی در ریگزارهای کویر ده سلم باید به حاشیه روستا بروید. همچنین در ابتدای سفر و در مسیر رسیدن از نهبندان به ده سلم، از منطقه‌ای کوهستانی عبور خواهید کرد که کوه‌های مینیاتوری (مریخی) را هم خواهید دید.

چطور برسیم: در استان خراسان جنوبی و در انتهای شرقی نهبندان، وارد جاده شهداد شوید.

“““html

و کرمان می شوید. حدود 85 کیلومتر که از نهبندان دور شدید، بعد از ایست بازرسی، یک دوراهی می بینید که جاده سمت راستش به شهداد می رود و مسیر سمت چپش، بعد از دو کیلومتر شما را به ده سلم می رساند.

6- لب مرز کویر

نمکزار سیرجان

سیرجان یکی از نقاطی است که اتصال بین دو اقلیم کوهستانی و کویری را در استان کرمان برقرار کرده است. از یک سو، مسیر به «بَلوَرد» و «بافت» می رسد و از سوی دیگر، به نمکزار و کویر. دریاچه نمک سیرجان که نماد اصلی منطقه کویری است، در غرب شهر سیرجان قرار دارد.

این کفه نمک که یکی از بزرگترین ذخایر نمکی در کشور به شمار می آید، پس از بارش باران به دریاچه ای پر از آب شور تبدیل می شود و به دلیل گرمای منطقه، آب سریع تبخیر شده و مجدداً به کفه ای از نمک تبدیل می شود. اگر در وسط ماه قمری به آن جا بروید، درخشش نور ماه روی بلورهای نمکی دریاچه بسیار زیبا خواهد بود. در خود شهر سیرجان نیز نمادهایی از کویر وجود دارند، مانند «بادگیر» که معروف ترین آن‌ها بادگیر «چپقی» است که شکل و شمایل خاصی دارد.

چطور برسیم: در مسیر سیرجان به نیریز و شیراز، 40 کیلومتر که از سیرجان دور شوید، دریاچه نمک سیرجان را در سمت راست جاده خواهید دید. مهمترین نشانه آن منطقه، معدن «گل گهر» سیرجان در سمت مقابلش است. اگر نمی خواهید مدت زیادی رانندگی کنید، می توانید از قطارهای مسیر بندرعباس که در ایستگاه سیرجان توقف دارند، استفاده کنید.

7- نوک شمالی کویر

زمان آباد

استان سمنان بخشی از دشت کویر مرکزی ایران را در خود جای داده که «خار توران» مشهورترین آن‌هاست. این منطقه حفاظت شده که زیستگاه یوزپلنگ و گور ایرانی هم هست، مکانی عالی برای رمل نوردی و بالا و پایین رفتن روی تپه های ماسه ای است. آب و هوای گرم و خشک باعث شده که درختچه های زیبای تاغ در این منطقه رویش یابند و همچنین رودهای کوچک و شوری که به «کال شور» سبزوار می ریزند، به زیبایی منطقه افزوده‌اند. روستای «زمان آباد» نزدیک جاده آسفالته قرار دارد و مناطق کویری‌اش در شمال و شرق روستا واقع شده‌اند.

چطور برسیم: در مسیر شاهرود به سبزوار، 12 کیلومتر بعد از «میامی» وارد جاده «بیارجمند» شوید. در میدان واقع در انتهای بیارجمند، جاده «خانخودی» و «کاشمر» را انتخاب کنید. 110 کیلومتر بعد از خانخودی، به زمان آباد خواهید رسید. تقریباً 35 کیلومتر قبل از زمان آباد، یک جاده فرعی و خاکی در سمت چپ وجود دارد که شما را به رضاآباد می رساند.

8- یک دنیا شگفتی

کلوت های شهداد

کلوت ها معروف ترین نماد کویر لوت هستند. این عارضه های طبیعی شگفت انگیز، کلوخ هایی سخت و بلند هستند که طی سال‌ها بر اثر باد شکل گرفته‌اند. وسعت این منطقه به حدی است که به آن «ابرشهر کلوخی» می‌گویند.

جاده شهداد به نهبندان، که دو استان کرمان و خراسان جنوبی را به هم متصل می‌کند، از کنار این منطقه عبور کرده و شما می‌توانید به راحتی کلوت ها را از نزدیک ببینید. اگر ماجراجو هستید، می‌توانید با رعایت نکات ایمنی به مناطق بکر کویر وارد شوید.

در حوالی کلوت‌ها پوشش گیاهی از نوع نِبکا وجود دارد و وقتی به بخش‌های مرکزی کویر لوت بروید، خبری از هیچ نوع پوشش گیاهی نیست و حتی هیچ نوع حیات نیز در چاله مرکزی کویر لوت وجود ندارد، حتی باکتری! یکی از عجایب کویر شهداد، نزدیکی آن به منطقه سردسیر و قله های «سیرچ» و «باغ بالا» است. اگر در ماه‌های سرد سال (و حتی نوروز) به این منطقه سفر کنید، می‌توانید برف را روی قله‌های این کوه‌ها ببینید در حالی که گرمای کلوت‌ها را تجربه می‌کنید.

چطور برسیم: کرمان به ماهان دو جاده دارد. یکی «جاده دولتی» و دیگری «جاده هفت باغ». باید وارد جاده دولتی شوید و بعد از 20 کیلومتر، به یک سه راهی می‌رسید که باید به سمت چپ بروید و پس از عبور از یک جاده کوهستانی و یک تونل بلند، ابتدا به سیرچ و سپس به شهداد خواهید رسید. کمی قبل از ورودی شهداد، جاده نهبندان در سمت چپ شماست که باید واردش شوید و حدود 50 کیلومتر برانید تا کلوت‌های شگفت‌انگیز شهداد را ببینید.

9- راحت و نزدیک

مرنجاب

برای کسانی که می‌خواهند یک سفر یک روزه از تهران به کویر داشته باشند، یکی از ساده‌ترین انتخاب‌ها، کویر «مرنجاب» است. این کویر که در نزدیکی کاشان و در حاشیه…
“`

سایت رضیم