۲۰ خاصیت بی نظیر و شگفت انگیز میوه گل نسترن برای سلامتی (2 نکته مهم)

میوه گل نسترن چه خواص شگفت‌انگیزی دارد؟

میوه گل نسترن به عنوان یکی از غنی‌ترین منابع ویتامین C شناخته می‌شود و ویتامین C آن 20 برابر بیشتر از لیمو است. این گل زیبا و خوشبو دارای خواص دارویی زیاد است و می‌توان از آن رب مخصوص خوراکی تهیه کرد که می‌تواند جایگزین رب انار باشد. در ادامه به معرفی این گل و خواص آن می‌پردازیم.

گل نسترن یا گلابی وحشی، با نام علمی rosa canina، که در کتاب‌های قدیمی به ننام نسرین، نسترن و نستر هم شناخته می‌شود، درختچه کوچکی است که در حاشیه جنگل‌ها، چاه‌ها و گودال‌های آب می‌روید. گل این گیاه پس از رشد به یک میوه کوزه‌مانند قرمز رنگ تبدیل می‌شود و درون آن الیاف ظریف و باریک وجود دارد که میوه‌های کوچک درون آن را در برمی‌گیرد. گل نسترن در بیشتر مناطق ایران به طور طبیعی رشد می‌کند و قسمت مورد استفاده این گیاه، همان میوه‌های کوزه‌ای است که به آن هیپس می‌گویند.

میوه گل سرخ دارای 1250 میلی‌گرم ویتامین C، آسرولا 1000 تا 2330 میلی‌گرم و مارجون 3150 میلی‌گرم ویتامین C در هر صد گرم است؛ پس میوه گل نسترن 20 برابر بیشتر از لیمو ویتامین C دارد.

میوه گل نسترن سرشار از ویتامین C

استفاده از میوه گل نسترن (R. canina hips) در قرون وسطی معمول بود و مردم آن را برای درمان بیماری‌های قفسه سینه استفاده می‌کردند. این میوه که به آن میوه گل سرخ یا رز هم می‌گویند، یک منبع طبیعی ویتامین C است و به همین دلیل در مکمل‌های ویتامین طبیعی، چای و محصولات مختلف دیگری از جمله سوپ و مربا به کار می‌رود.

هرچند این محصولات historically به عنوان مکمل غذایی محسوب می‌شدند، اما همچنین به عنوان داروی ملین و ادرارآور هم مورد استفاده قرار می‌گرفتند. قدیم‌ترها، میوه گل نسترن به عنوان یک نوشیدنی مغذی برای کودکان و همچنین به عنوان طعم‌دهنده در چای و مربای انگور به کار می‌رفت.

ترکیبات میوه گل نسترن

میوه تازه گل نسترن (میوه گل سرخ) دارای 0.5 تا 1.7 درصد ویتامین C است که شامل ترکیبات آسکوربیک اسید و هیدروآسکوربیک اسید است. میزان ویتامین C موجود در میوه خشک ممکن است متفاوت باشد. در آزمایش‌هایی که به روش رنگ‌سنجی و کروماتوگرافی انجام شده، نشان داده شده است که مقدار ویتامین C بسته به اندازه خرد کردن و اینکه چقدر میوه ریز شده است، تغییر می‌کند. مثلاً اگر میوه فقط نصف شود، ویتامین C آن پس از یک سال و نیم به نصف می‌رسد، اما اگر به طور کامل خرد شود، پس از شش ماه 100 درصد ویتامین C آن از بین می‌رود.

در برخی منابع، میوه گل سرخ به عنوان غنی‌ترین منبع ویتامین C شناخته می‌شود؛ به طوری که مرکبات 50 میلی‌گرم، کلم بروکلی خام و کیوی حدود 100 میلی‌گرم، برخی سبزیجات مناطق گرمسیری 200 تا 300 میلی‌گرم و میوه گل سرخ 1250 میلی‌گرم، آسرولا 1000 تا 2330 میلی‌گرم و مارجون 3150 میلی‌گرم در هر صد گرم ویتامین C دارد؛ بنابراین میوه گل نسترن 20 برابر بیشتر از لیمو ویتامین C دارد.

میوه گل نسترن یا همان میوه گل سرخ

این میوه همچنین حاوی ویتامین‌های A1، B1، B2، B3 و K است. دیگر ترکیبات این میوه شامل پکتین (11 درصد)، تانن‌ها (2 تا 3 درصد)، اسید سیتریک و اسید مالیک، فلاونوئیدها، رنگدانه‌های زرد و قرمز به‌ویژه کاروتنوئیدها، وانیلین، اسانس و قندها می‌باشد.

خواص دارویی و تاثیرات مهم میوه گل نسترن

ویتامین C یک مکمل غذایی است و به عنوان ضد اسکوربوتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ برای جبران کمبود این ویتامین می‌توان از میوه این گل بهره گرفت. متأسفانه، مقداری از ویتامین C در حین خشک کردن یا تهیه محصولات از میوه گل نسترن ممکن است از بین برود، بنابراین به بعضی از این محصولات ویتامین C مصنوعی اضافه می‌شود که در بسته‌بندی آنها این موضوع ذکر نمی‌شود.

اگر میوه این گیاه به صورت تازه مصرف شود، دارای مقدار زیادی ویتامین است که به راحتی جذب بدن می‌شود. میوه این گل خاصیت ادرارآور و ملین دارد و می‌توان از آن برای کاهش تشنگی، کاهش التهاب معده و همچنین به عنوان طعم‌دهنده و برای تهیه مربا استفاده کرد. خاصیت ملین بودن این گیاه به خاطر اسید مالیک آن است؛

“`html

اسید سیتریک، گلوکوزیدهای ملین، مانند مولتی فلورین A و B و پکتین موجود در این میوه است.

مسمومیت و عوارض جانبی میوه گل نسترن

خوردن میوه گل نسترن هیچ مسمومیتی به همراه ندارد و 100 گرم از آن بیش از 1200 میلی گرم ویتامین C دارد. مصرف کم آن هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند و در مورد مصرف زیاد یا طولانی‌مدت آن هم گزارشی موجود نیست؛ در کتاب‌های اروپایی مثل کمیسیون E، عوارض ناشی از مصرف بیش از حد این میوه ناشناخته گفته شده است.

با این حال، کارگرانی که به طور مداوم با این میوه‌ها در تماس هستند، ممکن است دچار حساسیت یا مشکلات تنفسی شوند؛ برخی از این عوارض ناشی از پرزهای ریز میوه هستند که به پوست تحریکاتی مشابه پشم شیشه ایجاد می‌کنند.

روش و میزان مصرف میوه گل نسترن

1 تا 3 قاشق از میوه خردشده را در آب جوش ریخته و برای 15 تا 20 دقیقه بگذارید بماند؛ سپس آن را صاف کنید و مصرف کنید. این مقدار را می‌توان روزی سه بار تکرار کرد و میزان مصرف می‌تواند بر اساس وزن تا روزی 12 گرم باشد.

مهمترین خواص میوه گل نسترن

1. ضد درد، ضد اسهال، آنتی‌اکسیدان، ملین، ادرارآور، کاهش‌دهنده قند خون، مسهل، مهارکننده لیپواکسیژناز، تقویت‌کننده اعصاب و ضد کرم است و طبع آن گرم و خشک می‌باشد.
2. سرشار از ویتامین C است و میوه خشک آن را نمی‌توان بیش از یک سال نگهداری کرد.
3. در دوران نقاهت از دم‌کرده میوه این گیاه استفاده می‌شود؛ دقت کنید که میوه را نباید بیش از حد بجوشانید.
4. برای مشکلات لثه و درد دندان، از جوشانده‌ی این گیاه مزمزه کنید و برای رفع ضعف بدن از جوشانده میوه آن بنوشید.
5. برای درمان التهاب کلیه، از جوشانده میوه این گیاه استفاده می‌شود و برای درمان یبوست، مربای گل نسترن مفید است.
6. برای درمان ورم مثانه، از دم‌کرده میوه این گیاه استفاده کنید؛ میوه این گیاه غنی از کلسیم است.
7. دم‌کرده میوه این گیاه خون را تصفیه می‌کند؛ برای کاهش غم و اندوه، 10 گرم میوه را در 300 سی‌سی آب سرد برای 3 ساعت بخیسانید و سپس بجوشانید. بعد از 15 دقیقه دم کنید و روزی 3 فنجان بنوشید.
8. برای درمان اسهال و اسهال خونی، 20 گرم میوه را در 500 سی‌سی آب سرد برای 3 ساعت بخیسانید سپس بجوشانید و روزی 3 فنجان بنوشید.
9. برای درمان تپش قلب، 10 گرم میوه را به مدت 3 ساعت در 300 سی‌سی آب سرد بخیسانید، سپس روی حرارت ملایم بجوشانید و 15 دقیقه دم کنید و روزی 3 فنجان بنوشید.
10. برای درمان حبس البول، 10 گرم میوه را در 300 سی‌سی آب جوش 15 دقیقه دم کنید و قبل از هر وعده غذایی یک فنجان بنوشید.
11. برای درمان نرمی استخوان و کمبود ویتامین C، یک کیلو میوه نسترن را با 300 گرم نبات کوبیده و سپس با 2 لیتر آب مخلوط کرده و به مدت 15 روز در یک جای گرم قرار دهید، سپس صاف کرده و قبل از غذا یک فنجان بنوشید.
12. برای درمان ورم چرکی کلیه، از جوشانده و دم‌کرده میوه نسترن استفاده کنید و برای سرماخوردگی و آنفلوآنزا از دم‌کرده میوه نسترن بهره ببرید.
13. برای دفع سنگ کلیه، 15 گرم میوه نسترن را ابتدا خرد کنید و در 300 سی‌سی آب سرد بجوشانید، سپس 15 دقیقه دم کنید و قبل از غذا یک لیوان بنوشید.
14. برای درمان سنگ کیسه صفرا، از جوشانده یا دم‌کرده میوه نسترن مصرف کنید.
15. جوشانده میوه نسترن کرم معده را دفع می‌کند؛
16. ضماد گل نسترن زخم‌ها را ترمیم می‌کند.
17. بوی بد بدن را کاهش می‌دهد؛ آن‌هایی که زیاد عرق می‌کنند و بوی نامطبوع دارند، باید بعد از حمام بدن خود را با دم‌کرده گل و برگ نسترن بشویند.
18. از خونریزی سینه جلوگیری می‌کند؛ بی‌خوابی را رفع می‌کند؛
19. انقباض‌های ماهیچه‌های معده را کاهش داده و معده را تقویت می‌کند.
20. جریان خون را در پوست افزایش داده و باعث نرم شدن پوست می‌شود؛ برای ترمیم شکستگی استخوان و کاهش ورم مقعد، ضمادی از برگ این گیاه روی نواحی آسیب‌دیده بگذارید.

چون گل نسترن شیرین است، حشرات به آن جذب می‌شوند، به ویژه حشره‌ای به نام Cynips که در نیش زدن، زائده‌های کوچک و پوشیده از تار و به رنگ سبز مایل به قرمز ایجاد می‌کند که به آن «بِدِگار» می‌گویند و خواص دارویی مهمی دارد به ویژه برای بیماران سل، تقویت‌کننده و جلوگیری از عرق‌کردن است و همچنین مقدار آلبومین در ادرار را کاهش می‌دهد؛ بدگار آرامبخش اعصاب نیز هست.

برای تهیه عرق نسترن، یک چهارم لیوان از عرق نسترن را با یک لیوان آب مخلوط کرده و سپس آن را شیرین کنید؛ از این شربت می‌توانید چند لیوان در روز بنوشید.

همچنین بخوانید: