mcv در آزمایش خون نشان دهنده چیست ؟ (2 نکته مهم)

MCV در آزمایش خون چیست؟
آزمایش خون MCV به گلبولهای خون مربوط میشود. MCV مخفف MEAN CORPOCLAR VOLUME است و به معنای میانگین حجم گلبولهای سرخ خون میباشد. واحد آن فمتولیتر است و مقدار نرمال آن بین 80 تا 96 فمتولیتر میباشد.
اگر این مقدار کمتر از حد نرمال باشد، به این معنی است که گلبولهای قرمز کوچکتر از حد معمول هستند که به این حالت میکروسیت میگویند و یکی از دلایل آن کاهش هموگلوبین است. اگر مقدار MCV بیشتر از حد نرمال شود، به این معنی است که گلبولهای قرمز بزرگتر از حد معمول هستند که این نیز به دلیل افزایش هموگلوبین میباشد.
آزمایش خون MCV مقدار میانگین حجم گلبولهای قرمز در خون را نشان میدهد. تغییرات این مقدار در بدن میتواند نشانههایی باشد که پزشک با استفاده از آنها اطلاعات لازم را به دست میآورد.
در ادامه مقاله MCV در آزمایش خون میخوانید :
علت پایین بودن MCV
علت بالا بودن MCV
روشهای افزایش MCV در خون
میزان MCV در آزمایش خون
میزان طبیعی MCV بین 80 تا 96 فمتولیتر است، و واحد سنجش آن fL (فمتولیتر) است.
نحوه اندازهگیری MCV
دستگاههای هماتولوژی حجم تعداد زیادی از گلبولهای red blood cell (RBC) را اندازهگیری و میانگین آنها را محاسبه میکنند.
تفسیر MCV در آزمایش
با استفاده از MCV میتوان گلبولهای قرمز را به سه گروه نرمال (Normocyte)، ریز (Microcyte) و بزرگ (Macrocyte) تقسیم کرد. RBC هایی که در محدوده 80 تا 96 فمتولیتر هستند، نرمال میباشند، بالای 100 فمتولیتر ماکروسیت و زیر 80 فمتولیتر میکروسیت هستند.
برای تفسیر صحیح MCV، باید تغییرات آن را در دورههای مختلف زندگی بدانیم:
- در بدو تولد MCV برابر با 118 تا 103 فمتولیتر است، سپس با رشد کودک MCV کاهش مییابد.
- در یک سالگی به کمترین حد خود میرسد و میزان آن به حدود 78 ± 8 فمتولیتر میرسد.
- اگر DF منفی باشد، نشاندهنده تالاسمی و اگر مثبت باشد، فقر آهن است.
- فرمول DF = MCV – RBC – (5 × Hb) – 3.4
- فرمول MI = MCV/RBC
- اگر MI کمتر از 13 باشد، نشاندهنده تالاسمی و اگر بیشتر از 13 باشد، نشاندهنده فقر آهن است.
MCV میزان متوسط اندازه RBC را به ما نشان میدهد؛ یعنی ممکن است که اگر MCV یک فرد مثلاً 80 فمتولیتر باشد، RBC ها یا کوچک، یا بزرگ، یا نرمال باشند؛ عامل دیگری که به ما نشان میدهد که چه مقدار RBC های کوچک یا بزرگ داریم، این فاکتور RDW نام دارد.
دلایل پایین بودن MCV
از مهمترین علتهای MCV پایین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. کمبود آهن
عواملی چون بارداری، شیردهی و جراحیهای برداشت قسمتی از بدن، ممکن است منجر به کمخونی و کاهش آهن شوند.
در این حالت گفته میشود فرد دچار MCV پایین است. افرادی که دچار کمبود آهن هستند، در صورتی که دچار سرگیجه، رنگپریدگی، ریزش مو، کاهش تمرکز، مشکلات یادگیری و خستگی مداوم شدند، باید به پزشک مراجعه کنند.
۲. کمبود ویتامینهای اسید فولیک و ب ۱۲
برای ساخت گلبولهای قرمز، وجود دو ویتامین اسید فولیک و ب ۱۲ ضروری است. کمبود این دو ویتامین در بدن سبب کاهش MCV میشود.
احساس افسردگی، بوی بد دهان، مشکلات بینایی در شب، خشکی بدن، و دردهای بدنی میتواند فرد را به وجود کمبود ویتامین در بدنش پی ببرد.
۳. عدم مصرف گوشت قرمز و پختن بیش از حد سبزیجات
خوردن گوشت قرمز اهمیت زیادی دارد. اگر از خوردن آن پرهیز کنید، ممکن است دچار کاهش وزن، بیماری قلبی، افت بینایی و کاهش هموگلوبین در خون شوید. همچنین، پختن بیش از حد سبزیجات میتواند ویتامینها و مواد معدنی موجود در آنها را از بین ببرد.
بهتر است سبزیجات را بخارپز کنید تا ارزش غذایی آنها حفظ شود.
۴. قرار گرفتن در معرض سرب
وجود سرب در بدن میتواند به جایگزینی کلسیم منجر شود و این باعث کمبود کلسیم، مشکلات یادگیری و مشکلات رفتاری میشود. همچنین سرب میتواند تولید گلبولهای قرمز در مغز استخوان را کاهش دهد که باعث پایین آمدن میزان MCV خواهد شد.
افراد، به ویژه کودکان، اگر در معرض سرب قرار بگیرند، ممکن است در یادگیری دچار مشکل شوند و رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان دهند.
علت بالا بودن MCV
علتهای مهمی که میتوانند باعث بالا رفتن MCV شوند عبارتند از:
۱. کمکاری تیروئید
هورمونهای تیروئید در ساخت گلبولهای قرمز نقش مهمی دارند. یکی از این هورمونها، اریتروپئیتین است که تأثیر خود را بر کلیه میگذارد. بنابراین اگر تیروئید کمکار باشد، میتواند بر MCV تأثیر بگذارد.
۲. کمبود ویتامین D
اگر پلاکتهای خون بزرگتر از حد طبیعی باشند، نشانه این است که ویتامین D در بدن کم است. این کمبود میتواند باعث افزایش MCV در خون شود. این دو با هم ارتباط مستقیم دارند و میتوانند به بیماریهای قلبی و عروقی منجر شوند.
۳. فشار خون بالا
MCV به طور مستقیم با فشار خون رابطه دارد. یعنی بالا رفتن فشار خون، باعث افزایش پلاکتهای خون میشود و این امر هم باعث بالا رفتن MCV میشود.
برای کنترل فشار خون بالا، بهتر است فرد سبک زندگی خود را تغییر دهد. همچنین، استفاده از داروهای تقویتی و سیگار کشیدن میتواند منجر به کم آبی بدن و افزایش MCV شود.
چگونه MCV خون را افزایش دهیم ؟
بعضی از علائم کمخونی یا کمبود گلبول قرمز شامل ضعف و بیحسی است. بیشتر اوقات، کمبود آهن یکی از دلایل اصلی کاهش گلبولهای قرمز است. برای افزایش این مقدار، توصیه میشود که تغذیه و عادات روزانه خود را تغییر دهید.
مصرف آهن برای افزایش گلبولهای قرمز خون
این کار به بدن کمک میکند تا مواد مغذی از دست رفته را دوباره به دست آورد. آهن گلبولهای قرمز را افزایش میدهد و به آنها کمک میکند بهتر عمل کنند زیرا جزء اصلی هموگلوبین است. مواد غذایی غنی از آهن عبارتند از:
- عدس و لوبیا
- سبزیجات (مانند اسفناج و کلم پیچ)
- آجیل (مثل آلو و کشمش)
- گوشت (از جمله جگر)
- زرده تخممرغ
مصرف اسید فولیک برای افزایش MCV خون
- غلات سبوسدار
- سبزیجات برگ سبز ( مانند اسفناج)
- حبوبات
- آجیل