آزمایش‌ های پزشکی لازم برای چکاپ کامل بدن (2 نکته مهم)

چکاپ‌هایی که باید جدی گرفت

قبلاً درباره چکاپ‌ها به طور مفصل صحبت کردیم و شما متوجه شدید که چرا و چگونه انجام می‌شوند. همچنین فهمیدید که چکاپ‌های منظم می‌توانند علائم اولیه بیماری‌ها را نشان دهند. پیدا کردن مشکلات و بیماری‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن به معنای کارآمدتر بودن درمان است. عوامل زیادی مانند سن، وضعیت سلامتی، سابقه خانوادگی و سبک زندگی بر نیاز افراد به چکاپ تأثیر می‌گذارد.

چکاپ‌های سلامتی معمولاً باید جزء برنامه روزمره شما باشند زیرا پزشک در این آزمایش‌ها می‌تواند وضعیت بدن شما را بررسی کند و بیماری‌های جزئی یا حتی سرماخوردگی و مشکلات کوچک دیگر را تشخیص دهد. این همچنین به شما می‌گوید هر چند وقت یک بار باید مراجعه کنید و تغییراتی در سبک زندگی‌تان را به شما یادآوری می‌کند.

چرا چکاپ منظم اهمیت دارد؟

چکاپ منظم حتی برای افرادی که کاملاً سالم هستند، ضروری است. هدف از این چکاپ‌ها به طور کلی شامل موارد زیر است:

• بررسی هرگونه مشکل سلامتی در فرد
• ارزیابی خطر ابتلا به مشکلات در آینده
• یادآوری سبک زندگی سالم
• به‌روزرسانی واکسیناسیون

چکاپ‌های لازم برای جوانان

چکاپ‌های منظم برای جوانان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا علائم اولیه و خطرناک بیماری را شناسایی کنند. بیماری‌های قلبی، دیابت و برخی سرطان‌ها در مراحل اولیه قابل تشخیص هستند و درمان آن‌ها موفقیت‌آمیزتر خواهد بود. معمولا چکاپ‌های زیر برای جوانان توصیه می‌شود.

چکاپ قلب

چکاپ قلب برای بررسی بیماری‌های قلبی انجام می‌شود و شامل موارد زیر است:

فشار خون

عموماً پیشنهاد می‌شود که فشار خون را هر دو سال یک بار چک کنید، البته اگر زیر 40 سال دارید و سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی و فشار خون ندارید. اما اگر بالای 40 سال هستید یا در خانواده‌تان سابقه سکته یا حمله قلبی وجود دارد، بهتر است این کار را بیشتر انجام دهید.

هر چه دیرتر فشار خون بالا تشخیص داده شود، خطر بیماری‌های قلبی، سکته و مشکلات کلیوی افزایش می‌یابد. فشار خون حداکثر بالای 140 و حداقل بالای 90 میلی‌متر جیوه است. اگر فشار حداکثر بین 130 تا 140 و حداقل بین 85 تا 90 میلی‌متر جیوه باشد، فشار خون «مرزی» در نظر گرفته می‌شود.

آزمایش خون

در این آزمایش می‌توانید سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون را بررسی کنید. سطوح بالای این مواد نشان‌دهنده مشکلات مختلف، از جمله بیماری‌های قلبی است. اگر بالای 45 سال سن دارید، باید هر 5 سال یک‌بار این آزمایش را انجام دهید و اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی دارید، از 40 سالگی به بعد هر سال باید این کار را بکنید.

الکتروکاردیوگرام

این آزمایش بدون درد، فعالیت الکتریکی و هر نوع عدم تعادل در قلب را بررسی می‌کند.

تست چاقی

اضافه وزن می‌تواند خطر مشکلات قلبی و حتی دیابت را افزایش دهد. بنابراین بهتر است از پزشک بخواهید که شاخص توده بدنی شما را اندازه‌گیری کند و هر دو سال یک‌بار این آزمایش را تکرار کنید. اگر در معرض خطر بالایی هستید، باید وزن خود را بیشتر چک کنید.

چکاپ برای دیابت

این چکاپ شامل اندازه‌گیری سطح قند خون است که مقدار گلوکز را اندازه‌گیری می‌کند. معمولاً این آزمایش را قبل از صبحانه انجام می‌دهند. آزمایش تشخیص زودرس دیابت نوع دو به اندازه‌گیری قند خون پس از هشت ساعت ناشتایی نیاز دارد.

میزان طبیعی این آزمایش کمتر از 110 میلی‌گرم در دسی‌لیتر است و قند خون طبیعی دو ساعت پس از صرف غذا باید کمتر از 140 باشد.

با آزمایش قند خون ناشتا می‌توان دیابت نوع 2 را در مراحل اولیه تشخیص داد و با کنترل آن، از عوارض چشمی، کلیوی و مشکلات قلبی و عروقی جلوگیری کرد. همه افراد سالم بالای 45 سال که سابقه خانوادگی دیابت ندارند، باید هر شش ماه یک‌بار قند خون خود را اندازه‌گیری کنند و افرادی که بیشتر در معرض خطر دیابت هستند، باید هر سه ماه یک‌بار آزمایش خون ساده انجام دهند.

“`html

عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع دو

افرادی که بیشتر در خطر ابتلا به دیابت نوع دو هستند، شامل موارد زیر می‌باشند:

• سابقه خانوادگی دیابت
• سابقه ابتلا به دیابت در گذشته
• سن بیشتر از 45 سال
• وزن بالا یا چاقی
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• سیگار کشیدن
• عدم فعالیت بدنی
• درد در قفسه سینه
• سابقه حمله قلبی یا سکته
• سابقه ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک
• سابقه دیابت در بارداری

چکاپ مخصوص سرطان روده

برای چکاپ سرطان روده، باید یک آزمایش خون خاص انجام دهید که با بررسی‌های شیمیایی حرکات روده و نشانه‌های سرطان را بررسی می‌کند. اگر بالای 50 سال دارید، بهتر است هر دو سال یک بار این آزمایش را انجام دهید. اگر هم سابقه این بیماری در خانواده‌تان وجود دارد، بعد از 40 سالگی باید این آزمایش را انجام دهید.

افرادی که در معرض خطر سرطان روده هستند، نیاز دارند که هر 5 سال کولونوسکوپی انجام دهند. در این آزمایش، پزشک یک لوله مخصوص به نام کولونوسکوپ را از طریق مقعد وارد کرده و روده بزرگ را برای هر نوع مشکلی بررسی می‌کند.

چکاپ برای مشکلات چشم

آزمایش بینایی معمولاً با بالا رفتن سن اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. مسائل جدید چشم مانند گلوکوما، آب مروارید و مشکلات دیگر معمولاً با افزایش سن رایج‌تر می‌شوند.

افراد بالای 65 سال باید سالی یک بار این آزمایش را انجام دهند. اگر سابقه زیر را دارید، باید بیشتر به این آزمایش توجه کنید:

• سابقه خانوادگی بیماری‌های چشم
• سابقه بیماری یا آسیب چشم
• مشکلات پزشکی خاص مانند فشار خون یا دیابت
• مصرف برخی داروهای خاص
• اگر عینک یا لنز طبی دارید، سالی یک بار باید این آزمایش را انجام دهید.
• جوانانی که عینک یا لنز ندارند، بهتر است هر دو سال یک بار این آزمایش را انجام دهند.

چکاپ برای چربی خون

افراد بالای 30 سال، اگر کلسترول LDL آنها کمتر از 130 باشد، هر 5 سال یک بار و اگر بین 130 تا 160 (مرزی) باشد، باید هر یک تا سه سال یک بار چکاپ چربی خون انجام دهند. زیرا افزایش کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید (TG) و کاهش کلسترول خوب (HDL) خطر بیماری‌های قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. این آزمایش باید هر شش ماه یک بار تکرار شود اگر فرد مشکلات قلبی داشته باشد و از رژیم غذایی ناسالم استفاده کند.

چکاپ سرطان پوست

برای تشخیص سرطان‌های پوستی، معاینه کامل پوست ضروری است. جامعه سرطان آمریکا پیشنهاد می‌کند که بین سنین 20 تا 40 سالگی هر 3 سال یک بار و پس از 40 سالگی هر سال این معاینه انجام شود تا هرگونه مشکل در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود.

چکاپ مخصوص خانم‌ها

خانم‌ها نیز برای تشخیص مشکلات خود باید چکاپ‌های منظم داشته باشند. آزمایش‌های خاصی برای خانم‌ها وجود دارد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است.

تصویر برداری از دهانه رحم

آزمایش تصویر برداری از دهانه رحم معمولاً هر 5 سال یک بار توصیه می‌شود و بهتر است از سن 25 سالگی این آزمایش شروع شود.

اگر نتایج طبیعی باشد، 5 سال بعد دوباره آزمایش دهید. حتی اگر واکسن اچ پی وی دریافت کرده‌اید، باید به طور مرتب آزمایش دهید زیرا این واکسن مانع از همه عفونت‌های اچ پی وی نمی‌شود.

بارداری

قبل از بارداری حتماً آزمایش‌های خاصی انجام دهید. در طول بارداری نیز آزمایش‌های مختلفی وجود دارد که برای حفظ سلامت خود و کودک باید آنها را انجام دهید.

“““html

آزمایش‌های مربوط به بارداری شامل اسکن‌های سونوگرافی، آزمایش ادرار، آزمایش خون و بررسی‌های ژنتیکی است. برخی از آن‌ها برای همه خانم‌های باردار پیشنهاد می‌شود، اما بعضی دیگر فقط برای خانم‌هایی که در معرض خطر هستند، ضروری می‌باشد و معمولاً پزشک آن‌ها را تجویز می‌کند.

ماموگرافی

سرطان سینه فقط مختص خانم‌ها نیست، اما در آن‌ها بسیار رایج‌تر است. ابتلا به سرطان سینه به وضعیت تاهل یا مجرد بودن فرد ارتباطی ندارد. عواملی مانند سابقه خانوادگی سرطان سینه (خصوصاً در بستگان نزدیک مانند مادر، خواهر، یا دختر)، کم تحرکی، چاقی بعد از یائسگی، مصرف بالای چربی، افزایش سن، سابقه ابتلا یا عود مجدد بیماری، یائسگی دیررس (بعد از 55 سالگی)، عدم زایمان یا زایمان اولین فرزند بعد از 30 سالگی می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

خانم‌ها باید از سن 25 سالگی به بعد هر سال یک بار توسط پزشک معاینه شوند و با توصیه پزشک از 35 سالگی به بعد، در 5 سال اول یک ماموگرافی و سپس هر دو سال یک بار ماموگرافی انجام دهند.

خانم‌های بین 40 تا 50 سال باید هر دو سال یک بار و خانم‌های 50 تا 70 سال باید سالانه ماموگرافی سینه انجام دهند. خانم‌هایی که سابقه خانوادگی سرطان سینه دارند باید از سنین پایین‌تر ماموگرافی را تحت نظر پزشک آغاز کنند.

آزمون سنجش تراکم استخوان

ذخیره کلسیم در استخوان از زمان قبل از تولد تا سن 30 سالگی آغاز می‌شود و ادامه پیدا می‌کند. در سن 30 تا 35 سالگی توده استخوانی به حداکثر خود رسیده و بعد از آن شروع به کاهش می‌کند. به طوری که حدود 30 درصد خانم‌ها در سن 75 سالگی دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان می‌شوند.

برای تعیین سفتی و سختی استخوان‌ها، می‌توان از آزمون سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری استفاده کرد. متداول‌ترین روش برای سنجش تراکم استخوان، روش DEXA است که از اشعه ایکس استفاده می‌کند.

برای شناسایی زودهنگام و درمان بموقع پوکی استخوان، توصیه می‌شود همه خانم‌ها از سن 60 سالگی و آقایان از سن 70 سالگی این آزمایش را انجام دهند. همچنین افرادی که در سن 40 تا 45 سالگی سابقه شکستگی استخوان یا سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارند باید این آزمون را هر سال انجام دهند، زیرا تقریباً 70 درصد موارد پوکی استخوان به جنبه‌های ژنتیکی مربوط می‌شود.

چکاپ مهم و مخصوص آقایان

آقایان نیز مانند خانم‌ها چکاپ‌های مخصوصی دارند که در اینجا به مهمترین آن‌ها اشاره می‌کنیم.

چکاپ برای سرطان پروستات

سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در میان مردان است و دلیل مشخصی برای آن وجود ندارد. عواملی مانند اختلال هورمونی، رژیم غذایی نامناسب، عوامل محیطی (مثل زندگی در شهرهای صنعتی بزرگ)، ژنتیک و سابقه خانوادگی می‌توانند احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش دهند.

در مورد این آزمایش با پزشک خود صحبت کنید. این آزمایش به صورت روتین برای همه آقایان تجویز نمی‌شود و پزشک می‌تواند تعیین کند که شما باید با چه فاصله زمانی این آزمایش را انجام دهید.

برای تشخیص سرطان پروستات می‌توان با معاینه انگشتی، بزرگی غیرسرطانی پروستات را تشخیص داد و اگر علائمی همچون درد در قسمت پایین کمر، سوزش و تکرر ادرار، ضعف ادرار و وجود خون در آن مشاهده شد، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین آزمایش PSA نیز می‌تواند به شناسایی سرطان پروستات کمک کند.

چکاپ برای سرطان معده

سرطان معده یکی از سرطان‌هایی است که در مردان شایع‌تر بوده و معمولاً دیر تشخیص داده می‌شود. تومور در معده فضایی برای رشد دارد و بنابراین ممکن است فرد تا زمانی که متوجه سرطان می‌شود، وضعیتش وخیم شده باشد. در واقع، میزان زنده ماندن پس از تشخیص این سرطان در عرض 5 سال کمتر از 15 درصد است.

علائم سرطان معده شامل کاهش اشتها، کاهش وزن، درد معده، سوءهاضمه و احساس پری معده حتی بعد از خوردن مقدار کمی غذا، تهوع و استفراغ و مدفوع سیاه است. بنابراین در صورت بروز این علائم، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت سلامت سیستم گوارش به کمک آندوسکوپی و سایر روش‌ها آزمایش شود.

“`

آی باخبر گردید.

چکاپ برای سرطان مثانه

سرطان مثانه یکی از دلایل شایع مرگ و میر در دنیا است و بیشتر در آقایان دیده می‌شود. آقایانی که سیگاری هستند یا در معرض مواد شیمیایی در صنایع رنگ، چرم و لاستیک قرار گرفته‌اند، باید بعد از 50 سالگی هر چند وقت یکبار آزمایش ادرار بدهند تا اگر سرطان مثانه وجود داشته باشد، سریع‌تر تشخیص داده شود.

وجود خون در ادرار و تغییر رنگ آن به قهوه‌ای مایل به قرمز، نشان‌دهنده‌های مهمی از سرطان مثانه هستند. به همین دلیل آقایان بالای 40 سال باید هر روز رنگ ادرارشان را زیر نظر داشته باشند و اگر رنگ آن به طور مداوم تغییر کرد، به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنند.

چکاپ برای سرطان روده بزرگ و راست روده

متخصصان می‌گویند که سرطان روده بزرگ معمولاً از پولیپ‌ها (زائده‌های غیرطبیعی در روده بزرگ) شروع می‌شود و اگر این پولیپ‌ها زودتر شناسایی و برداشته شوند، می‌توان از بروز سرطان جلوگیری کرد. برای تشخیص زودهنگام این پولیپ‌ها و سرطان روده بزرگ، ممکن است آزمایش خون مخفی مورد نیاز باشد. این آزمایش مقدار کم خون در مدفوع را شناسایی می‌کند.

همچنین ممکن است برای بررسی بیشتر از سیگموئیدوسکوپی و کولونوسکوپی استفاده شود. بنابراین، همه آقایان باید در 50 سالگی هر سال آزمایش خون مخفی انجام دهند و سیگموئیدوسکوپی هر 5 سال یک بار انجام شود. همچنین می‌توانند کولونوسکوپی را در 50 سالگی انجام دهند و سپس هر 10 سال یکبار تکرار کنند.

چکاپ برای سرطان ریه

آقایان معمولاً سیگار بیشتری نسبت به خانم‌ها مصرف می‌کنند و به همین دلیل اکثر مبتلایان به سرطان ریه را آقایان تشکیل می‌دهند. سیگار کشیدن عامل 80 تا 90 درصد سرطان ریه است.

از علائم سرطان ریه می‌توان به افزایش خلط، خس خس کردن سینه، سرفه‌های طولانی، خون در خلط، خستگی زیاد و از دست دادن اشتها اشاره کرد. اگر این علائم را مشاهده کردید و سیگاری هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

بهتر است سیگار را ترک کنید. برای تشخیص سرطان ریه، بررسی خلط برای یافتن سلول‌های سرطانی، عکس سینه، سی تی اسکن و در صورت نیاز برونکوسکوپی انجام می‌شود.

چکاپ برای مردان در سنین بالاتر

با افزایش سن، باید بیشتر به سلامت خود توجه کنیم. همانطور که گفتیم، همه باید هر سال آزمایش فشار خون، سرطان روده، تست کلسترول، بیماری‌های قلبی، آزمایش دیابت، سرطان ریه و تست پوکی استخوان را انجام دهند.

چکاپ دندانی معمولاً هر سال یا هر شش ماه یک بار توصیه می‌شود. همچنین در صورت مشاهده کاهش شنوایی، مراجعه به پزشک شنوایی‌شناسی توصیه می‌شود.

معاینه‌های دوره‌ای ضروری بعد از سن 45 تا 50 سالگی برای خانم‌ها و آقایان

چکاپ سالانه و کلی برای بررسی سلامت بدن و تشخیص برخی بیماری‌ها مانند کم‌خونی و انواع سرطان‌ها به کمک آزمایش خون (CBC)

آزمون هر دو سال یک بار برای بررسی سلامت قلب و عروق و انجام این آزمایش بعد از 60 سالگی به صورت سالانه

مراجعه سالانه به دندانپزشک برای بررسی سلامت دندان‌ها و لثه‌ها

آزمایش مدفوع به صورت سالانه برای شناسایی زودهنگام سرطان‌های گوارشی مانند سرطان معده

منبع: ایلنا