آشنایی با کاربردهای درمانی پماد فلوئوسینولون   (2 نکته مهم)

موارد مصرف پماد فلوئوسینولون

پماد فلوئوسینولون (Fluocinolone Acetonide) به منظور درمان حساسیت‌های پوستی، نیش حشرات، التهاب پوست و اگزما استفاده می‌شود. به طور کلی این پماد برای مشکلات پوستی و خارش خیلی کمک کننده است. هرگز حتی در صورت داشتن اطلاعات کافی در مورد داروی فلوئوسینولون، بدون تجویز پزشک از آن استفاده نکنید. اگر نسبت به غذاها، رنگ‌ها یا داروهای دیگری حساسیت دارید، حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید.

فلوئوسینولون استوناید جزو داروهای کورتیکواستروئید موضعی است. این دارو به غیر از مرطوب‌کنندگی (نرم‌کنندگی) برای درمان بیماری‌های التهابی پوست مانند اگزما و درماتیت استفاده می‌شود. کورتیکواستروئیدها زمانی که علائم اگزما یا درماتیت عود می‌کنند، تجویز می‌شوند. فلوئوسینولون استوناید التهاب، خارش و قرمزی را کاهش می‌دهد و به این ترتیب علائم را بهبود می‌بخشد. این دارو درمان بیماری نیست، اما برای تسکین علائم مفید است. ممکن است در دوره‌های کوتاه مدت برای درمان پسوریازیس در مناطق کوچک نیز تجویز شود.

این دارو به صورت‌های مختلفی از جمله پماد، کرم و ژل در دسترس است. برای مرطوب کردن نواحی آسیب‌دیده، معمولاً کرم تجویز می‌شود و اگر پوست خشک باشد، پماد توصیه می‌شود. همچنین برای نواحی بزرگ‌تر و یا مناطق مو دار مثل پوست سر، ژل به کار می‌رود.

فلوئوسینولون در دوزهای مختلف و قدرت‌های دارویی متفاوت در داروخانه‌ها موجود است و معمولاً قدرت کمتر آن برای کودکان تجویز می‌شود.

نام ژنریک:
فلوئوسینولون استوناید
فلوئوسینولون
فلوسینولون

نام تجاری:
®Flionid
®Fluonex

اشکال دارویی:
پماد موضعی: 0.025%
کرم موضعی: 0.025%

مقدار و موارد مصرف پماد فلوئوسینولون

پماد فلوئوسینولون و کرم آن برای کاهش التهاب و خارش در انواع درماتوزها که به کورتیکواستروئید حساس هستند، از جمله درماتیت تماسی، درماتیت آتوپیک، اگزمای سکه‌ای، اگزمای ناشی از استاز، اگزمای استئاتوتیک، لیکن پلان، لیکن سیمپلکس مزمن، واکنش به گزش حشرات، سوختگی و آفتاب‌سوختگی‌های محدود درجه یک و دو، کاربرد دارد.

مصرف پماد فلوئوسینولون و کرم فلوئوسینولون در بالغین: روزانه 2 تا 4 بار کرم یا پماد 0.025 درصد فلوئوسینولون استوناید روی محل مورد نظر استفاده شود.

مصرف پماد فلوئوسینولون و کرم فلوئوسینولون در کودکان بالای دو سال: یک بار در روز پماد یا کرم فلوئوسینولون استوناید روی محل آسیب‌دیده استفاده شود.

مکانیسم اثر پماد فلوئوسینولون

عملکرد فلوئوسینولون استوناید شامل جلوگیری از مراحل ابتدایی التهابی مثل ورم، رسوب فیبرین، گشاد شدن عروق خونی و حرکت سلول‌های ایمنی به منطقه التهاب است. همچنین این دارو مانع از مراحل دیررس التهاب مانند تولید عروق خونی، کلاژن و تشکیل بافت اسکار می‌شود.

فارماکوکینتیک پماد فلوئوسینولون

مواد موجود در فلوئوسینولون ابتدا در پوست تجزیه و متابولیزه می‌شوند و سپس از طریق ادرار دفع می‌گردند.

نکات با اهمیت پماد فلوئوسینولون

پاسخ مناسب درمانی به فلوئوسینولون به صورت کاهش خارش و تسکین التهاب و پوسته‌ریزی است. به دلیل اثر ضد التهابی موضعی فلوئوسینولون استوناید، ممکن است از آن برای درمان مشکلات پوستی استفاده شود.

برای کاهش التهابات و قرمزی ناشی از جوش، می‌توان از پماد فلوئوسینولون به‌صورت موضعی استفاده کرد. این پماد همچنین برای درمان خارش ناشی از عفونت‌های واژن نیز ممکن است تجویز شود، به‌خصوص وقتی با داروهای مناسب دیگر ترکیب شود.

• استفاده از کرم و پماد فلوئوسینولون در کودکان بالای 2 سال بی‌خطر است. اما استفاده از آن برای نوزادان زیر 2 سال ممنوع است.
• برخی از برندهای موجود فلوئوسینولون در ایران شامل: پماد فلوکورتف، پماد کموفلوسین، کرم کموفلوسین، کرم و پماد فلوسینولون دی.پی و کرم و پماد فلوسینولون-ا آر هستند.

موارد ممنوعیت مصرف پماد فلوئوسینولون

• حساسیت شدید به دارو
• عفونت‌های قارچی در ناحیه‌ درمانی

موارد احتیاط در مصرف پماد فلوئوسینولون

اگر فردی مشکلات گردش خون یا ناپایداری در افت فشار خون دارد، باید با احتیاط از این پماد استفاده کند.

تداخلات دارویی پماد فلوئوسینولون

هیچ تداخل دارویی خاصی برای این پماد گزارش نشده است.

عوارض جانبی پماد فلوئوسینولون

هر دارویی ممکن است به‌جز اثر درمانی، عوارض جانبی هم داشته باشد. این عوارض برای هر فرد متفاوت است، اما اگر یکی از موارد زیر را تجربه کردید، بهتر است با پزشک مشورت کنید:

عوارض پوستی ممکن است شامل: سوزش، خارش، تحریک محلی، فولیکولیت، افزایش ضخامت مو، خط‌های پوستی، نازک شدن پوست و تغییر رنگ پوست باشد.

مصرف پماد فلوئوسینولون در بارداری و شیردهی

این پماد در دوران بارداری در گروه C دسته‌بندی می‌شود. این به این معنی است که در آزمایش‌ها بر روی حیوانات نشان داده شده که ممکن است بر جنین تأثیر بگذارد، اما مطالعات کافی در مورد انسان وجود ندارد. بنابراین، در برخی موارد ممکن است فواید آن نسبت به خطراتش بیشتر باشد. در مورد شیردهی، نیاز به تحقیقات بیشتری است.

توجهات پزشکی و پرستاری در مصرف پماد فلوئوسینولون

• پس از استفاده از پماد، از باند گذاری روی ناحیه درمانی خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند به جذب سیستمیک دارو منجر شود و عوارض جانبی ایجاد کند.
• بیمار باید از نظر تب و علائم عفونی مورد بررسی قرار گیرد.
• از تماس این کرم با چشم‌ها اجتناب کرده و پس از استفاده حتماً دست‌ها را بشویید.
• قبل از استفاده، ناحیه درمانی را به‌طور کامل تمیز کنید.

توجهات بیمار و خانواده حین مصرف پماد فلوئوسینولون

• دوره درمان با این پماد معمولاً 14 روز است. در این مدت بهتر است از نور مستقیم آفتاب دوری کنید و از ضد آفتاب استفاده کنید.
• اجتناب از تماس این دارو با چشم‌ها بسیار مهم است.
• اگر بعد از دو هفته هیچ بهبودی مشاهده نکردید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
• از مصرف این دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
• اگر علائمی که برای درمان آن فلوئوسینولون تجویز شده است، پس از دو هفته بهبود نیافت یا بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید.
• قبل از شیردهی، استفاده از این دارو روی بافت سینه ممنوع است.

شرایط نگهداری پماد فلوئوسینولون

این پماد را در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد و دور از تابش مستقیم نور خورشید نگهداری کنید. همچنین به هیچ عنوان نگذارید که یخ بزند و دائماً دور از دسترس کودکان باشد. به تاریخ انقضای دارو توجه کنید و اگر پماد پس از باز شدن سه ماه گذشت، باید آن را دور بیندازید.