آلرژی چیست؟چرا افراد دچار آلرژی میشوند؟علائم آلرژی کدامند؟درمان آلرژی (2 نکته مهم)

آلرژی یا حساسیت چیست؟

آلرژی (Allergies)، یک واکنش شدید از سوی سیستم ایمنی بدن به عوامل مختلف است. افرادی که دچار حساسیت هستند، سیستم ایمنی بسیار فعالی دارند که به مواد به نظر بی‌ضرر موجود در محیط‌شان واکنش‌های غیرعادی نشان می‌دهند. مثلاً گرده گیاهان می‌تواند سیستم ایمنی فردی که حساسیت دارد را به گونه‌ای تحریک کند که گویی با یک خطر جدی مواجه شده است. حساسیت مشکل شایعی است و تقریباً از هر ده نفر، دو نفر به نوعی از آن مبتلا هستند.
آیا وقتی با گربه بازی می‌کنید بدنتان خارش می‌گیرد؟ آیا جوراب پشمی شما را اذیت می‌کند؟ آیا وقتی در حال گردگیری هستید، ناخواسته عطسه می‌کنید؟ دیگر تعجب نکنید، شما به احتمال زیاد بدون اینکه خودتان بدانید آلرژی دارید.

چرا آلرژی یا حساسیت اتفاق می‌افتد؟

زمانی که یک سیستم ایمنی حساس به یک ماده آلرژی‌زا برخورد می‌کند، چندین چیز ممکن است اتفاق بیفتد:

1. بدن شروع به ساخت نوع خاصی از پادتن یا آنتی‌بادی می‌کند که IgE نام دارد.

2. این آنتی‌بادی‌ها به نوع خاصی از سلول‌های خونی به نام mast cell متصل می‌شوند. این سلول‌ها در دستگاه تنفسی و همچنین در دستگاه گوارش و از نظر تعداد زیاد هستند، زیرا این مکان‌ها جایی هستند که عوامل آلرژی‌زا وارد بدن می‌شوند.

3. زمانی که سلول‌های مست منفجر می‌شوند، مواد شیمیایی مختلفی مانند هیستامین histamine آزاد می‌کنند که این ماده عامل اصلی بروز علائم آلرژی مانند خارش گلو و آب‌ریزش بینی است.

4. اگر ماده آلرژی‌زا در هوا باشد، واکنش آلرژیک در چشم‌ها، بینی و ریه‌ها رخ می‌دهد و اگر این ماده خورده شود، واکنش در دهان، معده و دیگر قسمت‌های دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. گاهی اوقات مقدار مواد شیمیایی تولید شده در بدن به قدری زیاد است که می‌تواند علائم حادی مانند کهیر، کاهش فشار خون، شوک یا بیهوشی ایجاد کند (Hives, hypotension, shock or unconsciousness) (شوک آنافیلاکسی) نیز بتواند بوجود آید.

آلرژی‌ها چطور عمل می‌کنند؟

آلرژی‌ها واکنش‌های حساس به موادی هستند که در بعضی مواقع ممکن است کاملاً بی‌ضرر به نظر برسند و ارتباطی با جنسیت، سن یا نژاد ندارند. در فرایند حساس‌سازی، بدن فرد به یک ماده خاص پادتن می‌سازد که موجب بروز آلرژی می‌شود. بنابراین هر بار که فرد با آن ماده خاص تماس پیدا می‌کند، سیستم ایمنی بدن او به‌صورت منفی پاسخ می‌دهد. ضد آلرژی‌ها در خون هیستامین آزاد می‌کنند که این مسئله عوارض جانبی دارد. به عنوان مثال، هیستامین می‌تواند بافت‌های مخاطی بینی و چشم‌ها را تحریک کند و موجب خارش و آبریزش شود. همچنین، ممکن است آماس‌های سفید رنگی به نام کهیر در بدن ایجاد شود.

با توجه به نوع آلرژی و قسمت از بدن که درگیر آن است، علائم مختلفی به وجود می‌آید که شامل خارش پوست، چشم‌ها یا بخش‌های دیگر بدن، ایجاد کهیر و جوش‌های پوستی، عطسه، سرفه، تنفس پرصدا، حالت تهوع و استفراغ می‌شود. در موارد نادر، ممکن است آلرژی‌های خطرناک و تهدیدکننده زندگی مانند آنافیلاکسی نیز بروز کند.

علائم آلرژی کدامند؟

نشانه‌های آلرژی را می‌توان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد (Mild, moderate and severe) تقسیم کرد.

عکس العمل خفیف، شامل نشانه‌هایی
“`

آلرژی‌ها معمولاً به یک ناحیه از بدن اثر می‌گذارند و می‌توانند علائمی مثل التهاب، خارش و آبریزش از چشم ایجاد کنند. وقتی که این علائم خفیف باشند، به سایر نقاط بدن منتقل نمی‌شوند.
اگر علامت‌ها شدت بیشتری داشته باشند، ممکن است در بخش‌های مختلف بدن گسترش یابند. مثلاً خارش چشم ممکن است به خارش گلو و احساس تنگی نفس نیز منجر شود.

در صورتی که عکس‌العمل به آلرژی شدید باشد، به نام آنافیلاکسی (anaphylaxis) شناخته می‌شود که وضعیتی نادر و خطرناک است و از جمله موارد فوری پزشکی محسوب می‌شود. در این حالت، آلرژی به سرعت در کل بدن پخش می‌شود. این وضعیت می‌تواند با خارش در چشم و صورت آغاز شود و به سرعت به تمام بدن سرایت کرده و علائم جدی‌تری مثل درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به همراه داشته باشد. همچنین، التهاب در مجاری تنفسی و گوارشی می‌تواند به حدی برسد که تنفس و بلع را بسیار دشوار کند.

از دیگر علائم آنافیلاکسی می‌توان به سرگیجه و گیجی اشاره کرد، زیرا این وضعیت می‌تواند باعث کاهش شدید فشار خون شود.

•علائم آلرژی در ریه‌ها به صورت تنگی نفس (آسم)، روی پوست به شکل قرمزی و خارش (کهیر و اگزما) و در معده و روده به صورت اسهال، استفراغ و درد شکم (آلرژی غذایی) خود را نشان می‌دهد.

آیا همه افراد نوعی آلرژی دارند؟

نه، همه افراد آلرژی ندارند. برخی از حساسیت‌ها ارثی هستند و از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند. افراد می‌توانند استعداد ابتلا به آلرژی را از والدین خود به ارث ببرند، اما ممکن است به هیچ ماده خاصی حساس نباشند و فقط نقش منتقل‌کننده این استعداد را ایفا کنند. اگر یکی از والدین به نوعی آلرژی مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند آن‌ها 50 درصد و اگر هر دو والد آلرژی داشته باشند، این احتمال به 75 درصد افزایش می‌یابد.

چه کسانی در خطر هستند؟

هر فردی ممکن است در هر زمانی به آلرژی مبتلا شود. در آمریکا، حدود 9 تا 16 درصد از مردم به نوعی آلرژی مبتلا هستند. البته برخی از آلرژی‌های غذایی، به خصوص در کودکی (مثل تخم‌مرغ یا مرکبات)، ممکن است با بزرگ‌تر شدن بهبود یابند. عواملی مانند ارث، تغذیه ناکافی از شیر مادر، و استفاده زودهنگام از بعضی مواد آلرژی‌زا (مثل خوردن بادام هندی برای کودکان زیر 2 سال) ممکن است نشانه‌هایی باشند که نشان دهند آیا شما به آلرژی مبتلا می‌شوید یا خیر.

آزمایش آلرژی

پزشک می‌تواند به سادگی با انجام تست‌های آلرژی پوستی مشخص کند که آیا شما به آلرژی مبتلا هستید یا خیر، اما این تست‌ها به‌طور صددرصد قابل اعتماد نیستند. پزشک معمولاً با خراشیدن یک قسمت کوچک از پوست و تزریق مقدار کمی از ماده آلرژی‌زا به آن محل، واکنش بدن را بررسی می‌کند. در برخی موارد، آزمایش‌های خون نیز می‌تواند برای شناسایی آلرژی‌های خطرناک و کشنده‌تر استفاده شود.

آلرژی‌های متداول

گرد و غبار(dust)

اگر به گرد و غبار آلرژی دارید، احتمالاً حساسیت شما به خاطر وجود کرم‌های خاکی است. این کرم‌ها در لباس‌های دور انداخته شده و بی‌مصرف که گرد و غبار خانه شما را به وجود می‌آورند، رشد می‌کنند. همچنین این آلرژی‌ها می‌توانند به خاطر وجود گرد و غبار زیاد در مکان‌های تاریک و مرطوب مانند زیرزمین‌ها یا حمام‌های به‌درستی ساخته نشده ایجاد شوند.

علائم(signs)

علائم این آلرژی شامل عطسه، سرفه و صدای تنگی نفس است. افراد با این آلرژی ممکن است هنگام گردگیری یا تمیز کردن خانه دچار آب‌ریزش و خارش چشم شوند. این علائم معمولاً در فصل‌های خاصی مانند بهار که گرد و غبار بیشتر است، تشدید می‌شود.

“`html

آلرژی می‌تواند باعث بروز آسم نیز شود و به‌طور کلی شرایط نامناسبی برای زندگی فراهم کند.

درمان(Treatment)

برای جلوگیری از این مشکل، همه فرش‌هایی را که به نظر می‌رسد گرد و غبار یا رطوبت زیادی ذخیره می‌کنند، با سنگفرش عوض کنید. از بالش‌های ضدآلرژی استفاده کنید و ملحفه‌های تخت را به‌طور مرتب با آب داغ بشویید.

تب یونجه و گرد(Hay fever and dust)

تب یونجه یا ورم مخاط بینی آلرژیک، نوعی آلرژی فصلی است که به‌دلیل وجود گرده‌های زیاد در هوا از درختان، چمن، گیاهان و دانه‌ها ایجاد می‌شود. این آلرژی یکی از رایج‌ترین انواع آلرژی محسوب می‌شود.
آبریزش و خارش چشم‌ها، عطسه، خارش گلو و دهان و در بعضی موارد بروز آسم از علائم این آلرژی هستند. در فصول بهار و تابستان، این آلرژی می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد.

اگر از این نوع آلرژی‌های فصلی رنج می‌برید، بهتر است نسبت به گرده‌های موجود در هوا مراقب باشید. همچنین پزشکتان ممکن است داروهای پیشگیرانه‌ای مانند رآکتین یا کلاریتین برای شما تجویز کند.

چگونه از عوامل آلرژی‌زا دوری کنیم؟

بروز آلرژی ارتباط نزدیکی با وجود حیوانات خانگی دارد.

آیا نوازش گربه خانگی شما باعث عطسه‌تان می‌شود؟ تحقیقات دکتر کالیفرد نشان می‌دهد که نیازی نیست گربه عزیزتان را دور کنید تا با آلرژی مقابله کنید. اگر می‌خواهید از میزان عواملی که باعث آلرژی می‌شوند، کم کنید، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

1. حیوانات خانگی را از اتاق خواب خود دور نگه‌دارید؛ همچنین بهتر است از یک تصفیه‌کننده هوای با کیفیت در خانه استفاده کنید.

2. به گفته دکتر باست، حیوانات خانگی تأثیر غیرقابل‌انکاری دارند. شرلی کالستون، نویسنده کتاب “آیا به حیوانات خانگی آلرژی دارید؟” معتقد است که حیوانات خانگی به‌خصوص آن‌هایی که مو و پوست بیشتری از دست می‌دهند، می‌توانند آلرژی‌زا باشند.

3. برای کاهش عطسه‌ها، هر چند روز یکبار خانه را جارو کرده و گردگیری کنید.

4. هر از چند گاهی، حیوان خانگی‌تان را به حمام ببرید و موهایش را شانه کنید. به‌ویژه اگر حیوان نر شما مقادیر زیادی از پوست و موی خود را از دست می‌دهد. اگر آلرژی شما شدید است، می‌توانید از کسی کمک بگیرید.

5. آیا به فکر گرفتن یک گربه جدید هستید؟ اگر واقعاً قصد دارید، بهتر است گربه‌های نری که رنگ روشن دارند را انتخاب کنید. تحقیقات نشان داده است که گربه‌های نری با پوست تیره بیشتر باعث آلرژی می‌شوند.

توصیه‌ای از ابن سینا برای درمان آلرژی

برای درمان آلرژی فصلی و رفع خارش و آبریزش بینی در زمان گرده‌افشانی، به روش‌های طب سنتی و با استفاده از توصیه‌های بزرگ‌ترین پزشک تاریخ علم پزشکی، ابن سینا، بپردازید تا به‌راحتی و بدون عوارض این دوره را سپری کنید.

گل‌ها و شکوفه‌های زیبای بهاری برای برخی افراد بسیار آزاردهنده هستند. این افراد کسانی هستند که با شروع گرده‌افشانی گل‌ها و جوانه زدن، دچار عطسه و سرفه‌های مکرر می‌شوند. برخی پزشکان برای رفع سریع این مشکل داروهای کورتونی تجویز می‌کنند که اثرات آن‌ها ممکن است سال‌ها بعد مشخص شود. اما به‌جای مصرف این داروها، راه‌های دیگری نیز برای درمان آلرژی وجود دارد و آن استفاده از توصیه‌های طب سنتی است. دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی، به شما می‌گوید که در طب سنتی چه روش‌هایی برای کاهش آبریزش بینی و آلرژی‌های فصلی وجود دارد و مبتلایان به آلرژی باید چه نکاتی را رعایت کنند.

درمان آلرژی با غذای ضد آلرژی

یکی از غذاهایی که خوردن آن به بیماران مبتلا به آلرژی توصیه می‌شود، سوپ جو است. این سوپ را به‌گونه‌ای تهیه کنید که رقیق باشد و داخل آن پیاز نریزید. می‌توانید کمی هم مرغ به آن اضافه کرده و از زردچوبه به‌عنوان ادویه استفاده کنید. افرادی که…

“`

اگر شما سرفه‌های زیادی دارید، می‌توانید یک قاشق غذاخوری تخم خشخاش را به سوپ خود اضافه کنید. برای افرادی که دچار سرماخوردگی هستند و ترشحات زیادی دارند، بهتر است سوپ را داغ با ادویه‌هایی مانند زیره، دارچین و فلفل مصرف کنند. اما استفاده از فلفل و ادویه‌های تند در موارد گرم بودن سرماخوردگی توصیه نمی‌شود. اگر سرفه‌ها زیاد است، شربت آویشن می‌تواند کمک کند. همچنین، موادی چون سیر، پیاز، ترب و تربچه برای چنین بیماران مضر است.

حریره بادام درست کنید

شاید با شنیدن نام این غذا یاد دوران کودکی‌تان بیفتید، اما امروز حریره بادام یکی از غذاهای مفید برای مبارزه با آلرژی فصلی است. برای تهیه آن، 10 عدد بادام را خیس کنید و پوست آنها را بگیرید. سپس آن‌ها را در مخلوط‌کن بریزید و یک قاشق غذاخوری عسل را در آب گرم حل کنید و به بادام‌ها اضافه کنید. این مخلوط را روی حرارت ملایم بگذارید و مدام هم بزنید تا غلیظ شود. حریره بادام می‌تواند در صبحانه غذایی مقوی برای کودکان باشد و به رفع آلرژی کمک کند.

نقش مثبت بنفشه در کاهش علائم آلرژی

روغن بنفشه استفاده کنید

برای مشکلات با سرماخوردگی گرم، می‌توانید صورت یا داخل بینی خود را با روغن بنفشه چرب کنید. مالیدن روغن بنفشه به پیشانی یا چکاندن آن در بینی می‌تواند به بهبود علائم آلرژی کمک کند. اگر با سرماخوردگی سرد مواجه هستید، روغن مرزنجوش هم می‌تواند موثر باشد.

علت و درمان آلرژی

به طور کلی، در فصل زمستان بدن کمتر قادر به دفع مواد زائد است. چون هوا سرد است، افراد کمتر عرق می‌کنند و بنابراین دفع مواد زائد سخت‌تر می‌شود. در این فصل، غذاهای شیرین و چرب بیشتر مصرف می‌شوند و فعالیت بدنی کاهش می‌یابد. همه این عوامل باعث می‌شود که مواد زائد در بدن جمع شوند. در فصل بهار که بدن گرم‌تر می‌شود، بدن تلاش می‌کند تا این مواد زائد را از طریق بینی و سر به خارج هدایت کند. این ممکن است باعث آبریزش بینی شدید یا کهیر در بعضی افراد شود.

آب سیب معجزه‌آسا

آب سیب یکی از نوشیدنی‌های خوب برای کسانی است که دچار آلرژی هستند و می‌تواند میان وعده خوبی در فصل بهار باشد. همچنین، کاهو سکنجبین هم می‌تواند به تسکین آلرژی کمک کند.

تکنیک بخور درمانی

برای آلرژی‌هایی که به شکل سرد هستند، می‌توانید زیر پتو یا پارچه بروید و با استفاده از بخار آب جوش، ترشحات را رقیق کنید. بخور تخم گشنیز هم می‌تواند مفید باشد.

روزه بهاری

به این افراد توصیه می‌شود که مصرف غذاهای چرب و انرژی‌زا مانند گوشت و شیرینی‌ها را کاهش دهند و در فصل بهار روزه بگیرند. ممکن است در ابتدا عوارض بیماری بیشتر شود، اما با دارو درمانی، بهبود کامل امکان‌پذیر است. اگر کسی نمی‌تواند گرسنگی بکشد، می‌تواند از غذاهای سبک «مزوره» استفاده کند؛ این غذاها می‌توانند احساس سیری به وجود آورند اما انرژی زیادی ندارند. برخی سبزیجات مانند کلم بروکلی، کاهو، حبوبات و عدس برای افراد مبتلا به آلرژی توصیه می‌شود.