اصول کاشت و مراقبت از درخت سنا (2 نکته مهم)
“`html
روش کاشت درخت سنا
سنا یا کاسیا گیاهی است که بومی هند، مصر، آفریقای شمالی، نیجریه، سودان و چین است. امروزه این گیاه در بسیاری از نقاط دنیا کشت می‌شود. برگ‌های این درخت نرم و شکننده‌اند و رنگ آنها سبز مایل به خاکستری است. این برگ‌ها خواص دارویی زیادی دارند. گل‌های سنا زرد رنگ بوده و ساقه‌هایی به رنگ سبز کمرنگ دارد. تخمدان این گیاه نیز شکل دوکی دارد و دارای خواص دارویی متعددی است. این گیاه معمولاً تا ارتفاع 1 متر رشد می‌کند.
سنا، که بومی مناطقی با آب و هوای گرم است، به طور طبیعی در آفریقا رشد می‌کند. اما خواص دارویی آن باعث شده است که در بسیاری از نقاط جهان پرورش یابد. کشت سنا معمولاً از طریق کاشت بذر یا قلمه زدن انجام می‌شود. این گیاه خاکی که خوب زهکشی داشته باشد را می‌پسندد و برای رشد به نور کامل خورشید نیاز دارد. بذرهای سنا در اوایل بهار کاشته می‌شوند و برداشت آنها در فصل تابستان انجام می‌گیرد. برگ‌های این گیاه را معمولاً قبل یا حین شکوفایی برداشت می‌کنند. اما تخمدان‌های رسیده باید در پاییز چیده شوند.
گیاه شناسی درخت سنا
درخت سنا بوی خوشی دارد و به عنوان مسهل، ضد کرم و ضد نفخ شناخته می‌شود. سنا بزرگترین زیرقبیله خانواده Fabaceae است و بیشتر شامل درختچه‌ها و درختانی با ارتفاع متوسط می‌باشد. این گونه گیاهانی هستند که چوبی، چند ساله و خزان‌دار می‌باشند. ریشه‌های آن عمودی است و ساقه‌های محکم آن معمولاً کمتر از 2 متر قد دارند. ساقه‌ها یا شاخه‌های کوچک معمولاً بدون کرک یا کمی کرک‌دار هستند. برگ‌ها به صورت مرکب و معمولاً شامل 6 تا 4 برگچه هستند که به صورت متناوب روی ساقه قرار می‌گیرند. برگچه‌ها بیضی شکل هستند و کمی کرک دارند. گلدهی این گیاه معمولاً در فصل بارندگی رخ می‌دهد اما در مناطق مرطوب ممکن است طوال سال ادامه داشته باشد. گل‌ها پنج پر و شعاعی هستند و میوه این گیاه بیضی شکل و خمیده است.
هر میوه می‌تواند تا 11 بذر داشته باشد. بذرها معمولاً به رنگ سبز زیتونی، سبز یا سیاه هستند. سنا عمدتاً در علفزارهای خشک آفریقا یافت می‌شود و برای رشد به ارتفاعی بالاتر از 1850 متر از سطح دریا نیاز دارد. این گیاه معمولاً در کنار رودها و مناطق ماسه‌ای و همچنین در مناطقی که رها شده‌اند مانند مزارع فراموش‌شده رشد می‌کند. سنا با آب و هوای گرم سازگار بوده و در این شرایط می‌تواند در تمام سال رشد کند. برخی از این گونه‌ها می‌توانند به عنوان گیاه زینتی نیز استفاده شوند. همچنین از این گیاه برای احیای جنگل‌ها و در پروژه‌های بیابان‌زدایی بهره می‌برند.
ویژگی‌های درخت سنا
پرورش درخت سنا برای کسانی که در مناطق سردتر زندگی می‌کنند و به گلخانه‌ای با دمای کنترل شده دسترسی ندارند، ممکن نیست. درخت سنا بسته به نوع آن ممکن است همیشه سبز، نیمه همیشه سبز یا خزان‌دار باشد. گل‌های این درخت بسته به نوع آن می‌توانند صورتی روشن، نارنجی، قرمز، سفید یا زرد باشند. درخت سنا با گل‌های زرد، رایج‌ترین نوع آن است و به همین دلیل گاهی به آن درخت مدال طلا می‌گویند.
هر گل درخت سنا تقریباً بین 5 تا 7.5 سانتیمتر عرض دارد و به صورت خوشه‌ای در طول خوشه‌های متراکم رشد می‌کنند که در یک درخت سنا بالغ می‌تواند طول آن به 60 سانتیمتر برسد. برگ‌های سبز روشن سنا شامل شش تا دوازده جفت برگچه بیضی شکل و متقارن هستند که می‌توانند تا 60 سانتیمتر یا بیشتر رشد کنند. پس از پایان گلدهی، گل‌ها با کپسول‌های بذر جایگزین می‌شوند.
انواع درخت سنا
“““html
- سنای آرتِمیسی S.artemisioides، که مختص استرالیا است، می‌تواند تا ۵/۱ متر رشد کند و برای کاشت در باغ‌های مناطق گرم و خشک بسیار مناسب می‌باشد. این گیاه دارای برگ‌های نقره‌ای زیبا و گل‌های زرد است.
- نژاد دو تخمدانه (C.bicapsularis) می‌تواند تا ۳ تا ۴ متر قد بکشد و در پاییز گل‌های زرد درخشانی تولید می‌کند. این گیاه غلاف‌های بذر شبیه به لوبیا تولید می‌کند که به سادگی جوانه می‌زند.
- گونه فیستولا (C.fistula)، این درخت خوش رنگ، مخصوص مناطق گرمسیر است. رشته‌های زنجیر مانند گل‌های زرد این گیاه در تابستان تا اوایل پاییز زیبایی خاصی به باغ شما می‌بخشد. سایر گونه‌های درختی سنا نیز با گل‌های خود به باغ شما زندگی و شور و شوق می‌آورند.
نیازهای اکولوژیک سنا
- اقلیم: سنای S.artemisioides می‌تواند سرما را تحمل کند، اما سایر گونه‌ها هوای گرم را ترجیح می‌دهند و در سرمای شدید نمی‌توانند زنده بمانند.
- میزان نور و دما: تمام انواع سنا برای رشد بهتر به نور کامل خورشید نیاز دارند.
- خاک: درختان سنا به خاکی با تخلیه خوب و هوای کافی نیاز دارند. گونه فیستولا اگر در خاکی که پیش از کاشت با مواد آلی تقویت شده باشد، قرار گیرد، بهتر رشد و گلدهی خواهد کرد.
طرز کاشت و پرورش سنا
تکثیر: بذرها در بهار به سادگی می‌روید. برای کاشت بذر، بهتر است بذر را یک شب در آب گرم بخیسانید تا پوسته سخت آن نرم شده و بتواند جوانه بزند.
آبیاری:گونه آرتِمیسی به خشکی و کم آبی مقاوم است، اما بوته‌های تازه کاشته شده نیاز به آبیاری منظم دارند. گونه فیستولا برای رشد خوب به رطوبت زیاد در تابستان نیاز دارد، اما در زمستان بهتر است در جای خشک نگهداری شود.
کوددهی:تمام گونه‌های سنا از تغذیه اضافی به ویژه در اوایل بهار به خوبی استفاده می‌کنند. هر نوع کود گیاهی کامل می‌تواند استفاده شود. گونه آرتِمیسی تنها به تغذیه کمی نیاز دارد.
مشکلات: جنس‌های مختلف سنا به طور کلی مشکلی از نظر آفت و بیماری ندارند.
شرایط کاشت بذر و مراقبت از درخت سنا
اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که شرایط آب و هوایی مناسب برای پرورش درخت سنا را دارد، کاشت این درخت به فضای سبز شما زیبایی خاصی خواهد بخشید. بیشتر اطلاعات مربوط به این درخت نشان می‌دهد که بهتر است گیاه از بذر تولید شود. اما کاشت سنا از بذر ممکن است کار دشواری باشد. بذرهای این درخت بسیار سخت هستند و اجازه نمی‌دهند آب به داخل آنها نفوذ کند، بنابراین برای کمک به جوانه زنی بذر، می‌توانید آن را در اسید سولفوریک غوطه ور کنید. اسید سولفوریک باید غلیظ باشد. این فرایند در طبیعت نیز در دستگاه گوارش حیوانات رخ می‌دهد. در غیر اینصورت باید پوشش بذر را شکاف دهید یا بخراشید. برای این منظور بذرها را به مدت حداقل بیست و چهار ساعت در آب بخیسانید و سپس با چاقوی تیز شکاف ایجاد کنید. بذر را در گلدانی که حاوی خاک گلدانی استریل است بکارید و خاک را مرطوب نگه دارید.
اما برای کسانی که تجربه زیادی در این زمینه ندارند، راحت‌ترین کار این است که نهال‌های پرورش یافته درخت سنا را از نهالستان یا گلخانه تهیه کنند.
روش کاشت درخت سنا در باغچه
درخت سنا نیاز بسیار کمی به مراقبت دارد و در صورتی که به درستی از آن مراقبت کنید، می‌تواند به زیبایی فضای سبز شما افزوده و سال‌های زیادی رنگ و طراوت را به باغ شما بیاورد.
“`
پس از این که بذر سنا جوانه زد و شش برگ درآورد، زمان آن است که تصمیم بگیرید درخت را کجا بکارید. درخت سنا به نور کامل خورشید نیاز دارد تا بتواند گل بدهد و زیبا به نظر برسد.
سنا در برابر انواع خاک با اسیدیته خنثی مقاوم است. هرچند این گیاه به آب نیاز دارد، اما باید در خاکی با زهکشی خوب کاشته شود.
برای کاشت، گودالی به اندازه دو برابر سیستم ریشه گیاه حفاری کنید و مقداری کمپوست و پیت ماس به خاک باغچه اضافه کنید. همچنین، می‌توانید یک مشت کود آهسته رهش هم استفاده کنید. کاشت به این روش به حفظ سلامت و تقویت گیاه کمک می‌کند.
بستر قاعده گیاه را کمی پایین‌تر از سطح زمین قرار دهید تا آب به خوبی جذب شود. آبیاری منظم انجام دهید تا زمانی که گیاه به خوبی جا بیفتد.
درختان جوان در پنج سال اول زندگی خود به یک تیرک یا چوب پشتیبان نیاز دارند و ممکن است کمی باریک و نحیف به نظر برسند. بعد از این مدت، شروع به پرپشت شدن می‌کنند. اگر می‌خواهید درخت سنا پرپشت‌تری داشته باشید، باید هرس انجام دهید.
زمان گلدهی سنا
نوع آرتمیسی از اواخر زمستان تا اوایل تابستان گل می‌دهد. نوع دوکپسوله در پاییز و نوع فیستولا در طول تابستان تا اوایل پاییز گل خواهد داشت.
روش هرس درخت سنا
به طور کلی، تنها هرس لازم برای کاسیاها، شکل‌دهی به آنهاست. نوع دوکپسوله را بلافاصله بعد از پایان گلدهی از سرشاخه‌های کهنه هرس کنید تا از تشکیل بذر جلوگیری کنید.
توجه داشته باشید که درخت سنا به ندرت در دماهای پایین‌تر از 1 درجه سانتی‌گراد زنده می‌ماند و از آنجایی که ارتفاع آن به 6 تا 9 متر می‌رسد، اگر در گلخانه نگهداری می‌شود باید در جایی قرار بگیرد که سقف بلندی داشته باشد. افرادی که در حاشیه مناطق گرمسیری یا درون مناطق گرمسیری زندگی می‌کنند، می‌توانند از درخت سنا به عنوان درخت سایه‌دار مناسبی برای حیاط خود استفاده کنند.
جالب است بدانید که تمام بخش‌های درخت سنا یا کاسیا زمانی در طب سنتی استفاده می‌شد. اما مصرف هیچ یک از بخش‌های این درخت بدون عوارض و بی‌خطر نیست و باید فقط تحت نظر پزشک این کار انجام شود. بذرهای سنا ممکن است باعث مسمومیت شوند، بنابراین آنها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگه دارید.
بیشتر بخوانید:
