اصول کاشت و پرورش درخت کافور (2 نکته مهم)
“`html
معرفی درخت کافور
کافور درختی زیبا با برگ های سبز همیشه سبز است. ارتفاع این درخت در مناطق مناسب به ۴۰ تا ۵۰ متر می‌رسد و قطر تنه آن به ۲ متر نیز می‌تواند برسد. درخت کافور به طور طبیعی و در حالت وحشی در جنگل های شرق آسیا، مناطق کوهستانی هند شرقی، تایوان، جاوه، سوماترا، چین، ژاپن و فرمز رشد می‌کند و همچنین در بسیاری از نقاط دیگر کشت می‌شود.
مشخصات گیاه شناسی درخت کافور
این درخت دارای تنه‌ای استوانه‌ای با شاخه‌های فراوان، به ویژه در قسمت بالای آن می‌باشد. برگ هایش متناوب، بیضوی و نوک تیز هستند و کناره‌های آن کمی موج‌دار است. رنگ برگ ها شفاف و براق است و بویی خاص دارند که پس از مالیدن برگ‌ها به مشام می‌رسد. گل‌های درخت کافور در ماه‌های خرداد و تیر ظاهر می‌شوند و به صورت دسته‌هایی شامل ۱۵ تا ۱۸ گل نر، ماده یا ترکیبی از هر دو هستند. گل‌های ماده دارای تخمدان یک خانه‌ای هستند که پس از گرده افشانی به میوه‌ای سته شکل و به رنگ ارغوانی مایل به سیاه تبدیل می‌شوند. قاعده این میوه در نهنج سخت و پایدار باقی می‌ماند.
دانه‌های این میوه گوشتی و روغنی هستند. در تمام اعضای درخت کافور، سلول های خاصی وجود دارند که اسانسی را ترشح می‌کنند. از اکسید شدن بخشی از این اسانس، کافور به وجود می‌آید.
بررسی‌های انجام شده توسط Tschirch و Shirasawa در سال ۱۹۰۳ نشان داده که سلول‌های جوان در ساقه این درخت نخست مواد رزینی تولید می‌کنند که باعث می‌شود این سلول‌ها از دیگر سلول‌ها قابل تشخیص باشند. در داخل دیواره این سلول‌ها، لایه‌ای مجزا برای تولید رزین ایجاد می‌شود و درون آنها قطرات کوچک و زرد رنگی از اسانس گرد می‌آید. بخشی از این قطرات نهایتا به کافور بی رنگ تبدیل می‌شوند و به تمامی اعضای گیاه گسترش می‌یابند و گاهی به صورت بلوری در شکاف درخت نمایان می‌شوند. به طور کلی، کافور از تغییر شکل اسانس‌هایی که در سلول‌های ترشحی توزیع شده‌اند نشأت می‌گیرد.
مطالعات جدیدتر که توسط محققی از ژاپن به نام T.Yagahazi در سال ۱۹۳۹ انجام شده، نشان داده که تولید اسانس و کافور در بافت‌های جوان و فعال به واسطه انزیم‌هایی که از دیواره سلول‌ها ترشح می‌شوند، رخ می‌دهد. آب و هوا و شرایط محیطی نیز بر روی تولید و فراوانی این مواد موثر شناخته شده‌اند.
علاوه بر درخت کافور، درختان دیگری نیز وجود دارند که ظاهری مشابه دارند اما کافور تولید نمی‌کنند و تشخیص آنها از درخت اصلی بسیار دشوار است. در این گیاهان، اسانسی تولید می‌شود که ممکن است ترکیبی از سیترونل، ژرانیول، ترپینئول و سافرول یا سینئول و یا لینالول باشد و گاها مقادیر کمی از کافور نیز وجود داشته باشد.
تجربه‌های مختلف نشان داده‌اند که دو سمت درخت کافور می‌توانند از لحاظ میزان کافور تفاوت داشته باشند؛ یعنی یک سمت می‌تواند مقدار زیادی کافور داشته باشد در حالی که سمت دیگر فقط اسانس ترکیبی از لینالول و سینئول تولید نماید.
تاریخچه رشد کافور
کافور برای مدت طولانی ناشناخته بود و ملت‌های غربی و پزشکان یونان قدیم از وجود آن اطلاع نداشتند. اعراب نخستین ملتی بودند که در قرن ششم میلادی کافور را شناختند و از آن در مصارف مختلف بهره‌برداری کردند. در آن زمان کافور بیشتر به عنوان یک ماده معطر و کمیاب شناخته می‌شد و اغلب به عنوان هدیه‌ای ارزشمند برای شخصیت‌های مهم و افراد برجسته به کار می‌رفت. نام کافور (Camphre) از زبان سانسکریت وارد شده و به کلمه Karpura به معنی روشنایی ماه نسبت داده می‌شود که به دلیل رنگ سفید صدفی کافور انتخاب شده است.
مارکوپولو، جهانگرد مشهور در قرن سیزدهم میلادی در سفرهای خود به درختان کافور برخورد کرد و در سفرنامه‌اش از دو نوع کافور صحبت می‌کند.
“`
در این متن، اشاره شده که کافور، ماده‌ای است که دو نوع آن یکی در جنوب شرقی چین و دیگری در سوماترا پیدا می‌شود. بر اساس گفته‌های بارباکس، قیمت کافور منبع چین، تنها یک صدم قیمت کافور موجود در بورنئو است.
در اواسط قرن دوازدهم، بازرگانان هلندی کافور خام را به اروپا می‌آوردند و در آنجا آن را تصفیه می‌کردند. امروز، کافور از درختانی که در جنگل‌های فرمز رشد می‌کنند و بیشتر از پنجاه سال مورد استفاده قرار گرفته‌اند، استخراج می‌شود و به بازارهای دارویی دنیا فرستاده می‌شود.
پرورش درخت کافور
درخت کافور در مناطق مناسب، به ویژه در ژاپن و فرمز، کاشته می‌شود. برای رشد آن، نیاز به زمین‌های مرطوب و خاکی با ترکیب رس و ماسه و همچنین هوای گرم و پایدار است. این درخت معمولاً در کنار سواحل و در زیر سایه دیگر درختان رشد می‌کند. تکثیر آن از طریق دانه صورت می‌گیرد و باید دانه‌های با کیفیت خوبی انتخاب شوند. در بعضی از جاها، با خواباندن شاخه‌ای از درخت در پاییز نیز می‌توان این درخت را تکثیر کرد.
بهره‌برداری از درخت کافور
بهره‌برداری از درختان کافور معمولاً وقتی که درخت ۴۰ تا ۵۰ ساله می‌شود، آغاز می‌گردد. اما اگر بخواهند از برگ‌های درخت استفاده کنند، می‌توان از سال پنجم بهره‌برداری را شروع کرد، زیرا در این سال‌ها برگ‌ها حداکثر مقدار کافور را دارند.
برای برداشت از چوب درخت، معمولاً درخت را قطع می‌کنند و قسمت‌های چوبی و بافت داخلی آن را به قطعات کوچک تقسیم می‌کنند. سپس این قطعات را با بخار آب تقطیر می‌کنند. بخار آب باعث گرم شدن چوب می‌شود و مواد فرار آن را به یک بخش مخصوص هدایت می‌کند. در طول تقطیر، آب از یک لوله به دستگاه وارد می‌شود و قطعات چوبی نیز مرتباً عوض می‌شوند. در انتها، کافور خالصی به رنگ سفید جمع‌آوری می‌شود، اما حاصل نهایی دارای رنگ زرد قهوه‌ای است. کافوری که با این روش تهیه می‌شود، به نام کافور خام شناخته می‌شود و قبل از استفاده باید تصفیه شود.
تصفیه کافور قبلاً در اروپا یا آمریکا انجام می‌شد، اما اکنون بیشتر در ژاپن انجام می‌گیرد. برای این کار، کافور خام، زغال، آهک و مقداری آهن را در ظرف‌های شیشه‌ای خاصی که گردن بلندی دارند، قرار می‌دهند و این ظرف‌ها را در دمای ۱۲۰ تا ۱۵۰ و سپس تا ۲۴۰ درجه گرم می‌کنند. بعد از ۲۴ ساعت، دهانه ظرف را باز کرده و کافور به شکل توده‌ای جمع می‌شود.
با وارد کردن بخار کافور به اتاق‌های سرد، می‌توان آن را به ذرات بلوری کوچک تبدیل کرد. کافوری که به این صورت به دست می‌آید، می‌تواند به همان شکل باقی بماند یا به صورت قطعات کوچک و مسطح درآید و استفاده شود.
کافور طبیعی و تصفیه شده به شکل قطعاتی شبیه نان و با وزن ۱ تا ۳ کیلوگرم به بازارهای دارویی عرضه می‌شود. این کافور شفاف و بی‌رنگ است و می‌تواند به راحتی خرد شده و به ذرات کوچک تبدیل شود. وقتی با ناخن بر آن ضربه بزنید، خط می‌اندازد.
ظاهر آن متبلور و شفاف است و بوی آن بسیار قوی و مشخص می‌باشد. طعم آن گرم و باعث سوزش می‌شود. کافور در دمای ۱۷۵ درجه ذوب می‌شود و در حرارت معمولی تبخیر می‌شود. همچنین، با مرطوب شدن با الکل، به آسانی تبدیل به ذرات ریز می‌شود.
اثر فیزیولوژیکی و خواص درمانی کافور
کافور خاصیت ضد عفونی‌کنندگی دارد، اما حشرات و چند حیوان کوچک به بخارات آن حساس هستند. وقتی کافور روی پوست استفاده می‌شود، می‌تواند رگ‌های خونی سطحی را گشاد کند و باعث قرمزی پوست شود و در نتیجه احساس راحتی ایجاد کند.
کافور از راه‌های مختلف مانند پوست و غشاهای مخاطی جذب بدن می‌شود و بیشتر بر روی اعصاب و قلب تأثیر می‌گذارد. این ماده می‌تواند دمای بدن را در افراد سالم و بیمار کاهش دهد. همچنین، کافور باعث افزایش ترشح عرق می‌شود و می‌تواند تولید شیر را کاهش دهد. بر غدد فوق کلیوی نیز تأثیر می‌گذارد و ترشحات آنها را بیشتر می‌کند. این ماده ممکن است انقباض عضلات مخطط را کم کرده و آنها را فلج کند. اگرچه کافور برای کاهش میل جنسی در مواردی که نعوظ دردناک وجود دارد توصیه می‌شود، اما اثر تسکین‌دهنده‌اش از این جنبه چندان تأیید نشده و بلکه مشکوک یا حداقل ناپایدار محسوب می‌شود.
کافور خاصیت ضد عفونی‌کنندگی ضعیفی دارد، بنابراین در استفاده‌های خارجی برای ضد عفونی، رفع خارش‌های جلدی، پانسمان زخم‌ها و در درمان آبسه‌های سرد با ترکیب بانافتول و سالول به کار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
