اطلاعات کامل دارویی در مورد داروی ونلافاکسین (2 نکته مهم)

معرفی داروی ضد افسردگی ونلافاکسین

ونلافاکسین (Venlafaxine) یکی از داروهای ضد افسردگی است که به دسته داروهای مهارکننده انتخابی باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین (SSNRIs) تعلق دارد. این دارو برای درمان افسردگی شدید، اضطراب و ترس استفاده می‌شود.

نام تجاری: افکسور (Effexor)

موارد مصرف ونلافاکسین

• درمان افسردگی
• اختلال‌های اضطرابی عمومی
• فوبیای اجتماعی

مکانیسم اثر ونلافاکسین

ونلافاکسین به طور انتخابی بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین در انتهای عصبی مغز را کاهش می‌دهد و به مقدار کم تأثیری بر دوپامین دارد.

این دارو و متابولیت فعالش O-desmethylvenlafaxine تأثیر زیادی بر برخی گیرنده‌ها ندارد.

فارماکوکینتیک ونلافاکسین

ونلافاکسین به آسانی از دستگاه گوارش جذب می‌شود و پس از مصرف خوراکی به طور گسترده‌ای در کبد متابولیزه می‌شود. تولید متابولیت‌های فعال مثل O دسمتیل ونلافاکسین از طریق آنزیم‌های خاص انجام می‌گیرد. بالاترین سطح این دارو و متابولیت فعالش تقریباً 2 تا 4 ساعت پس از مصرف مشاهده می‌شود. این دارو و متابولیت‌های آن با پروتئین‌ها به مقدار کم پیوند می‌خورند و نیمه عمر آن حدود 5 ساعت است و بیشتر از طریق ادرار دفع می‌شود.

نکات مهم پیش از مصرف ونلافاکسین

قبل از شروع مصرف این دارو به موارد زیر توجه کنید:

اگر به ونلافاکسین یا desvenlafaxine حساسیت دارید، از این دارو استفاده نکنید.

برخی داروها ممکن است با ونلافاکسین تداخل داشته باشند و شرایطی به نام سندروم سروتونین را ایجاد کنند. اگر داروهای مخدر، محصولات گیاهی یا داروهای ضد افسردگی و برای بیماری‌های روانی، پارکینسون، میگرن، عفونت‌های شدید و جلوگیری از تهوع و استفراغ مصرف می‌کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در صورت داشتن موارد زیر، از پزشک خود سوال کنید:

1. اختلالات دو قطبی
2. بیماری‌های کبدی
3. بیماری کلیوی
4. بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا
5. دیابت
6. گلوکوم زاویه محدود
7. سابقه صرع
8. مشکلات خونریزی یا لخته شدن خون
9. سطح پایین سدیم در خون
10. اگر در حال تغییر داروهای ضد افسردگی به ونلافاکسین هستید.

افراد جوان ممکن است هنگام مصرف داروهای ضد افسردگی افکار خودکشی داشته باشند. بنابراین پزشک شما باید به طور مرتب وضعیت را پیگیری کند و خانواده و دوستان نیز باید دقت کنند که آیا تغییراتی در خلق و خوی شما ایجاد شده است یا خیر.

استفاده از ونلافاکسین برای افراد زیر 18 سال تأیید نشده است.

نحوه مصرف ونلافاکسین

• ونلافاکسین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورات را رعایت کنید.
  “““html
  • لطفاً به برچسب دارو توجه کنید.
  • این دارو را بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
  • داروی ونلافاکسین باید همراه با غذا مصرف شود. سعی کنید قرص خود را هر روز در یک ساعت مشخص و منظم مصرف کنید.
  • هرگز قرص یا کپسول روکش‌دار را نخورید، نشکنید یا نجوید. آن را به‌طور کامل بلعید.
  • اگر بلع کپسول‌های روکش‌دار برای شما سخت است، می‌توانید کپسول را باز کنید و محتویات آن را در مقدار کمی پوره سیب بریزید. تمام مخلوط را بدون جویدن ببلعید و آن را نگه‌داری نکنید.
  • بهبودی علائم شما ممکن است چند هفته طول بکشد. دارو را طبق دستور پزشک ادامه دهید و بدون مشورت با او، مصرف آن را قطع نکنید. قطع ناگهانی آن ممکن است عوارض جانبی ناخوشایند ایجاد کند.
  • در طول مصرف ونلافاکسین، فشار خون شما باید به‌طور مرتب کنترل شود.

  مقدار مصرف ونلافاکسین

  الف) افسردگی.

  بزرگسالان: مصرف خود را با mg 75 در روز و در 2 یا 3 نوبت همراه با غذا شروع کنید. بر اساس تحمل و نیاز شما، می‌توان هر 4 روز mg 75 دوز را افزایش داد. برای افراد با افسردگی متوسط، حداکثر دوز mg 225 در روز است و در موارد افسردگی شدید، می‌توان دوز را تا mg 375 در 3 نوبت افزایش داد. بهتر است مصرف از mg 37.5 شروع شود، اما mg 75 نیز قابل تجویز است. دوز را می‌توان هر 4 روز تا حداکثر mg 225 افزایش داد.

  ب) اختلال اضطراب عمومی.
  بزرگسالان: دوز شروع mg 75 در روز از فرمول کنترل‌شده است. می‌توان هر 4 روز mg 75 تا mg 225 افزایش داد.

  

  پ) اختلال پانیک.

  بزرگسالان: ابتدا mg 37.5 از کپسول پیوسته را یک هفته مصرف کنید و سپس به mg 75 در روز افزایش دهید. اگر جواب مناسبی نگرفتید، می‌توانید هر هفته حداکثر mg 75 دوز را تا mg 225 افزایش دهید.

  ت) پیشگیری از افسردگی.

  بزرگسالان: mg 100 تا 200 در روز از فرمول‌های عادی یا mg 75-225 از فرمول کنترل‌شده تجویز می‌شود.
  تنظیم دوز: برای بیماران با اختلالات کبدی، دوز تا 50 درصد کاهش یابد. برای مشکلات متوسط کلیوی (ClCr 10-70) دوز باید 25 تا 50 درصد کمتر باشد. برای بیمارانی که همودیالیز می‌شوند، دوز 50 درصد کاهش یابد.

  

  مصرف ونلافاکسین در بارداری

  C ( داروهای گروه C فقط با تجویز پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرند. خطرات این داروها مشخص نیست و مطالعات انسانی انجام نشده. وقتی پزشک احساس کند که فواید این داروها از خطرات آن بیشتر است، آن را تجویز می‌کند.)

  مصرف ونلافاکسین در شیردهی

  این دارو ممکن است به شیر منتقل شود، بنابراین ممکن است نیاز باشد به داروی دیگری تغییر داده شود یا شیردهی متوقف شود. قبل از مصرف در این دوران حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

  عوارض جانبی ونلافاکسین

  چنانچه هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، لطفاً به پزشک خود اطلاع دهید.

  “““html

  در صورت بروز واکنش‌های آلرژیک به ونلافاکسین، مانند بثورات پوستی یا کهیر، سختی در تنفس، یا تورم در صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، باید فوراً به بیمارستان بروید یا با اورژانس تماس بگیرید.

  اگر هرگونه علامت جدیدی دارید یا علائم قبلی بدتر شده است، مانند تغییرات در خلق و خو یا رفتار، اضطراب، حملات پانیک، خواب آلودگی، احساس تحریک‌پذیری، آشفتگی، خصومت، پرخاشگری، بی‌قراری، بیش فعالی (ذهنی یا جسمی)، افسردگی شدیدتر، یا افکار خودکشی یا صدمه زدن به خود را با پزشکتان در میان بگذارید.

  اگر با هر یک از موارد زیر روبرو شدید، بی‌درنگ با پزشکتان تماس بگیرید:

  • تاری دید، دید تونلی، درد یا ورم چشم، یا دیدن هاله‌هایی در اطراف نورها
  • کبودی یا خونریزی آسان (مثل خونریزی بینی یا لثه)، خون در ادرار یا مدفوع، سرفه‌های خونی
  • سرفه، تنگی قفسه سینه، مشکل در تنفس
  • تشنج
  • سطح پایین سدیم در بدن: سردرد، سرگیجه، لکنت زبان، ضعف شدید، استفراغ، توهم، احساس ناامنی، تنفس کند
  • واکنش شدید سیستم عصبی: انقباض شدید عضلات (سفت و سخت)، تب بالا، عرق کردن، گیجی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، لرزش، احساس از حال رفتن
  • اگر علائم سندرم سروتونین، مانند بی‌قراری، توهم، تب، تعریق، لرز، تپش قلب، انقباض عضلانی، تکان خوردن، از دست دادن تعادل و هماهنگی، تهوع، استفراغ یا اسهال را داشتید، فوراً به کمک‌های اولیه و اورژانس اطلاع دهید.

  عوارض جانبی متداول ونلافاکسین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تغییرات در بینایی
  • تهوع، استفراغ، اسهال
  • تغییر در اشتها یا وزن
  • خشکی دهان، خمیازه کشیدن
  • سرگیجه، سردرد، اضطراب، احساس عصبی بودن
  • تپش قلب، لرزش یا لرزش شدید
  • مشکلات خواب (بی‌خوابی)، خواب‌های عجیب، احساس خستگی
  • افزایش تعریق
  • کاهش میل جنسی، ناتوانی جنسی، یا اختلال در ارگاسم

  این لیست شامل تمام عوارض جانبی نیست و ممکن است عوارض جانبی دیگری هم وجود داشته باشد. در مورد عوارض جانبی خود با پزشک مشورت کنید.

  تأثیر ونلافاکسین بر آزمایش‌های تشخیصی

  ونلافاکسین ممکن است به اشتباه نتیجه مثبت در آزمایش غربالگری اعتیاد را نشان دهد. اگر شما برای تست غربالگری اعتیاد نمونه ادرار می‌دهید، به فرد در آزمایشگاه اطلاع دهید که این دارو را مصرف می‌کنید.

  در صورت فراموش کردن مصرف ونلافاکسین

  به محض یادآوری، نوبت فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک هستید، از مصرف نوبت فراموش‌شده صرف‌نظر کنید. از مصرف بیشتر دارو به منظور جبران نوبت فراموش‌شده خودداری نمایید.

  در صورت بروز اووردوز (سوء مصرف) ونلافاکسین

  در صورت اوردوز فوراً با اورژانس تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه کنید.

  موارد منع مصرف ونلافاکسین

  نوشیدن الکل در کنار این دارو می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد.

  اگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) برای تسکین درد، آرتریت، تب یا تورم استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. این موارد شامل آسپیرین، ایبوپروفن (Advil، Motrin)، ناپروکسن (Aleve)، سلکوکسیب (Celebrex)، دیکلوفناک، ایندومتاسین و ملوکسیکام می‌باشند. استفاده از NSAID با ونلافاکسین می‌تواند موجب کبودی یا خونریزی آسان شود.

  ونلافاکسین

  “““html

  می‌تواند افکار یا واکنش‌های شما را دچار اختلال کند. اگر رانندگی می‌کنید یا کارهایی انجام می‌دهید که نیاز به هوشیاری دارند، باید بسیار مراقب باشید.

  

  تداخلات دارویی ونلافاکسین

  استفاده از این دارو همراه با داروهای خواب آور می‌تواند اثرات آن را افزایش دهد. پیش از مصرف ونلافاکسین با قرص خواب، داروهای مسکن، شل کننده‌های عضلانی یا داروهای اضطراب، افسردگی و تشنج، با پزشک مشورت کنید.

  بسیاری از داروها ممکن است با ونلافاکسین تداخل داشته باشند. در اینجا تمام تداخلات ممکن ذکر نشده است. در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید یا قصد شروع یا قطع آنها را دارید، به خصوص موارد زیر، پزشک خود را مطلع کنید.

  • هر نوع داروی ضدافسردگی دیگر
  • سایمتیدین
  • هوفاریقون
  • ترامادول
  • تریپتوفان (که به L-tryptophan نیز شناخته می‌شود)
  • رقیق‌کننده‌های خون: وارفارین، کومادین، جانتوون
  • داروهای درمان اختلالات خلقی، فکری یا بیماری‌های روحی: بوسپیرون، لیتیوم و خیلی موارد دیگر
  • داروهای سردرد میگرنی: سوماتریپتان، زولمیتریپتان و…

  هشدارها در مورد مصرف ونلافاکسین

  1- در بیماران با اختلال کبدی یا کلیوی متوسط تا شدید، باید با احتیاط مصرف شود و دوز آن تنظیم گردد.
  2- در بیماران با سابقه تازه MI یا بیماری قلبی ناپایدار، و در افرادی که افزایش ایست قلبی موجب بدتر شدن بیماری قلبی آنها می‌شود، باید دقت کافی لحاظ شود.
  3- پیشنهاد می‌شود که فشار خون بیمار مدام کنترل شود (به دلیل هیپرتانسیون ناشی از این دارو).

  4- در بیماران با سابقه صرع باید با احتیاط تجویز شود و در صورت بروز تشنج، باید دارو قطع گردد.
  5- در بیماران با سابقه خونریزی گوارشی، مانیا یا هیپومانیا باید احتیاط لازم انجام شود.
  6- کنترل دقیق فشار داخلی چشم در بیماران دچار افزایش فشار داخل چشمی و کسانی که در معرض خطر گلوکوم زاویه بسته هستند، توصیه می‌شود.

  7- اگر بیمار دچار راش، کهیر یا واکنش‌های آلرژیک دیگر شد، حتماً باید با پزشک تماس بگیرد.
  8- بیماران در مراحل اولیه درمان ضدافسردگی باید تحت نظر قرار گیرند تا بدانیم که آیا افسردگی آنها بهبود یافته است یا نه، چرا که احتمال خودکشی در بیماران افسرده بالا است.
  9- به دلیل تأثیر دارو بر عملکردهای مهارتی، در صورت بروز چنین حالاتی، از رانندگی و کار با ماشین آلات خودداری کنید.

  10- به بیماران، به خصوص افراد مسن، باید در مورد احتمال ایجاد گیجی و بی‌تعادلی ناشی از این دارو توضیح داده شود.
  11- علائمی که ممکن است در صورت قطع ناگهانی ونلافاکسین ایجاد شود شامل: احساس خستگی، خواب آلودگی، سردرد، تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی، گیجی، خشکی دهان، اسهال، بی‌خوابی، آشفتگی، اضطراب، عصبانیت، کونفوزیون، هیپومانیا، پارستزی، تعریق و سرگیجه است. به همین دلیل برای جلوگیری از این عوارض، بهتر است که قطع دارو به تدریج انجام شود تا علائم ترک به حداقل برسد.

  توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری هنگام مصرف ونلافاکسین

  1. بیماران باید در مراحل اولیه درمان ضدافسردگی به دقت تحت نظر باشند.
  2. به خانواده بیمار یادآوری کنید تا بیمار را به دقت از نظر بدتر شدن علائم بیماری یا افکار خودکشی زیر نظر داشته باشند.
  3. به بیمار بیاموزید که هرگونه علائم آلرژی و حساسیت به دارو، مانند جوش‌های پوستی را گزارش دهد.
  4. در بیماران با سابقه تازه MI یا بیماری قلبی ناپایدار و در کسانی که افزایش ایست قلب، بیماری قلبی آنها را بدتر می‌کند، باید با احتیاط مصرف شود.
  5. در بیماران با سابقه صرع باید با احتیاط تجویز شود و در صورت بروز تشنج،…

  “““html

• باید دارو را قطع کرد.
• اگر بیمار تجربه خونریزی گوارشی، مانیا یا هیپومانیا داشته باشد، باید احتیاط کرد.

شرایط نگهداری ونافاکسین

این دارو را در دمای اتاق و دور از حرارت و رطوبت نگهداری کنید.



بیشتر بخوانید:

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله رضیم