با رازهای پنهان منارجنبان اصفهان آشنا شوید + فیلم (+ تصاویر)
همه چیز درباره منارجنبان اصفهان
اگر برنامه دارید به اصفهان سفر کنید، حتماً از منارجنبان دیدن کنید. منارجنبان یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین آثار تاریخی اصفهان به شمار می‌آید.
منارجنبان یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین بناهای تاریخی در اصفهان است که تا سال‌ها پیش، به صورت مداوم تکان می‌خورده است و اکنون گردشگران زیادی برای دیدن این مناره‌ها به آنجا می‌روند.
منارجنبان اصفهان مکانی تاریخی است که در آن عارفی به نام «عمو عبدالله کارلادانی» دفن شده است.
در گذشته، منارجنبان در روستایی به نام «کارلادان» قرار داشته و از شهر جدا بود، اما اکنون جزئی از اصفهان محسوب می‌شود و در نزدیکی نصرآباد قرار دارد.
معرفی منارجنبان اصفهان
تاریخچه منارجنبان اصفهان
براساس مدارک موجود، منارجنبان اصفهان در زمان حکمرانی محمد خدابنده اولجایتو ساخته شده است. در این بنا، مقبره عمو عبدالله بن محمود صقلابی، یکی از عارفان معروف آن دوران، قرار دارد.
این آرامگاه همچنین به نام شیخ امیر عبدالله شناخته می‌شود. روی سنگ قبر عمو عبدالله عدد ۷۱۶ حک شده که براساس بررسی‌های انجام شده، سال ساخت این آرامگاه را نشان می‌دهد.
معماری منارجنبان اصفهان
ارتفاع ایوان مقبره عمو عبدالله ۱۰ متر و ارتفاع هر یک از دو مناره ۷.۵ متر است. در این ایوان، مزار عمو عبدالله قرار دارد و برای بالا رفتن به بام و مناره‌ها، باید از یک درگاه کوچکی که به پلکانی مارپیچ منتهی می‌شود، استفاده کرد.
اما نکته جالب درباره این بنای کوچک که عرض آن نه متر و طول هر مناره ۱۷ متر است، این است که وقتی یکی از مناره‌ها تکان داده می‌شود، مناره دیگر و کل ساختمان هم به حرکت درمی‌آید.
این ایوان یکی از نمونه‌های آثار تاریخی دوره ایلخانی است که به سبک مغول ساخته شده، ولی به‌نظر می‌رسد مناره‌ها در اواخر دوره صفویه به ساختمان اضافه شده‌اند.
منارجنبان اصفهان چگونه تکان می خورد ؟
دلیل تکان خوردن منارجنبان اصفهان
اگر کسی از ۱۷ پله داخل هر مناره که از بام تا بالای مناره‌ها وجود دارد، بالا برود و دست‌هایش را بین دیوارهای پنجره‌های بالایی قفل کند و شروع به تکان دادن مناره کند، مناره به حرکت درمی‌آید و هم‌زمان با آن، مناره دیگر و در واقع کل ساختمان نیز نوسان می‌کند که تنها نوسان مناره قابل مشاهده است.
علاوه بر این، برای دیدن نوسان بنا می‌توان یک لیوان آب را روی قبر “عمو عبدالله” قرار داد و سطح آب را مشاهده کرد. استفاده از آجرهایی با ویژگی‌های خاص که خاصیت ارتجاعی بیشتری نسبت به آجرهای بخش‌های دیگر دارند، و استفاده از قوانین فیزیکی در این بنا نه تنها راز جنبیدن معروف‌ترین مناره جنبان جهان را روشن می‌کند، بلکه نشان‌دهنده دانش فنی عمیق سازندگان آن در هفت قرن پیش است، اگرچه نام این سازندگان مشخص نیست.
تکان خوردن مناره‌های منارجنبان برای مدت‌ها برای دانشمندان سوال‌برانگیز بود. معماری اسرارآمیز این بنا هنوز هم برای بسیاری ناشناخته باقی مانده است. یکی از منطقی‌ترین دلایل برای تکان خوردن مناره‌ها، پدیده فیزیکی به نام رزونانس است.
از آنجا که مناره‌ها دارای معماری مشابهی هستند، تکان خوردن یکی بر دیگری تأثیر می‌گذارد. نکته جالب درباره این بنا این است که با حرکت دادن یکی از مناره‌ها، نه تنها مناره دیگر به حرکت درمی‌آید، بلکه تمامی ساختمان نیز به لرزه درمی‌آید.
راز پنهان منارجنبان اصفهان
حمید شاهین پور، رئیس کمیته تحقیقاتی انجمن فناوری‌های بومی ایران، متوجه تغییرات اخیر در حرکت دو منار اصفهان شده و تصمیم گرفته تا دلیل این ارتعاشات را با استفاده از فرمول‌های علمی پیدا کند.
هدف تحقیق شاهین پور، بر اساس فرمول‌های پیچیده و آزمایش‌هایش این است که: اگر دو نخ یکسان به طول برابر داشته باشیم و انتهای آنها را به یک نخ افقی وصل کنیم، دو آونگ یکسان خواهیم داشت.
اگر یکی از وزنه‌ها شروع به نوسان کند، وزنه دیگر نیز به نوسان در می‌آید. اما اگر یکی از نخ‌ها بلندتر شود، در صورتی که یکی نوسان کند، وزنه دیگر نوسان نخواهد کرد. همچنین اگر وزنه‌های دو طرف متفاوت باشند، باز هم نوسان یکی روی دیگری تأثیر می‌گذارد. بنابراین ارتعاش یک مناره می‌تواند به مناره‌های دیگر هم منتقل شود.
قبل از شاهین پور، افراد دیگری نیز درباره منارجنبان مطالعه کرده‌اند، اما هیچ‌کس تاکنون آزمایش‌های علمی روی این بنا انجام نداده است. در کشورهای عراق و عربستان هم منارجنبان‌های زیادی وجود دارد.
شاهین پور معتقد است که همه منارجنبان‌های ساخته‌شده در جهان، بخشی از فرهنگ ایرانی اسلامی محسوب می‌شوند. جالب است که منارجنبان‌های مختلف در یک دوره زمانی خاص در سی ساله دوره تیموریان ساخته شده‌اند.
فیلم تکان خوردن منارجنبان اصفهان
کلام آخر
در گذشته، بازدیدکنندگان به راحتی می‌توانستند تا بالای مناره‌ها بروند و آنها را تکان دهند. اما در سال‌های اخیر مسئولان برنامه‌ای ترتیب داده‌اند که هر نیم ساعت یا یک ساعت، یک نفر از راهنمایان که می‌داند چه مقدار نیرو برای تکان دادن مناره‌ها لازم است، به بالای یکی از مناره‌ها رفته و آن را تکان می‌دهد. این کار به بازدیدکنندگان کمک می‌کند تا به خوبی حرکت آن را ببینند و در عین حال از آسیب به بنا جلوگیری شود.
سایت رضیم
“`
