بررسی چرم گیاهی و دانستنی های جالب در مورد چرم وگان
چرم گیاهی یا چرم وگان چیست؟
استفاده از چرم و محصولات چرمی در دنیا سابقه‌ای طولانی دارد. مردم می‌گویند اگر بخواهید شخصیت یک نفر را بشناسید، کافیست به کفش، کیف و کمربندش نگاهی بیندازید. این موضوع نشان‌دهنده اهمیت بالای محصولات چرمی به‌عنوان کالاهای لوکس در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف است.
استفاده از چرم و محصولات چرمی در جهان قدمتی دیرینه دارد. می‌گویند برای پیش‌داوری درباره هر شخص کافی است به کفش، کیف و کمربندش نگاهی بیندازیم. همین امر نشان‌دهنده جایگاه والای مصنوعات چرمی به‌عنوان محصولاتی لوکس در فرهنگ و اجتماع بشر است.
شرکت‌ها و برندهای تولیدکننده محصولات چرمی به خوبی از این اهمیت مطلع هستند و سال‌هاست که انواع محصولات را تولید و در بازار تبلیغ می‌کنند. اما از سوی دیگر، گاهی اوقات در رسانه‌ها به آسیب‌های جدی که تولید چرم به محیط زیست وارد می‌کند، اشاره می‌شود.
جالب است بدانید ایران، یکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین کشورها در زمینه تولید و صادرات پوست خام و چرم در دنیاست. به همین دلیل سوالی که به ذهن می‌آید این است که چه استانداردهایی برای تولید چرم و محصولات چرمی در ایران و سایر نقاط دنیا وجود دارد.
چرم به دو روش اصلی در دنیا تولید می‌شود؛ یا با استفاده از مواد شیمیایی (کرومی)، یا با استفاده از مواد گیاهی (وگان).
در روش اول (کرومی)، پوست خام با مواد شیمیایی رنگ‌آمیزی می‌شود. این روش یکی از روش‌های سنتی تولید چرم است و تا چند سال پیش، بیشتر چرم‌های تولیدی دنیا به این روش تولید می‌شد. اما اکنون در اروپا و آمریکا، نه تنها استفاده از این روش ممنوع است، بلکه چرم‌های تولید شده با این شیوه اجازه ورود به بازار این کشورها را ندارند و عمدتاً به کشورهای در حال توسعه صادر می‌شوند.
کروم، یک فلز سنگین است که به محیط زیست و سلامت انسان آسیب می‌زند. این آسیب‌ها باعث شده که در سال‌های اخیر، دولت‌های کشورهای پیشرفته از سازندگان چرم بخواهند که به استفاده از مواد گیاهی رو آورند. در حالی که در ایران هنوز اطلاعات درستی در مورد خطرات چرم‌های کرومی وجود ندارد و هیچ قانونی برای محدود کردن این نوع چرم وجود ندارد.
چرم‌های تولید شده با روش گیاهی نسبت به چرم‌های کرومی مزایای زیادی دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت:
فواید چرم گیاهی
زیبایی بیشتر
چرم‌هایی که با روش گیاهی تولید و رنگ‌آمیزی می‌شوند، حالت طبیعی خود را حفظ می‌کنند. رگ‌ها، خطوط و بافت پوست در این نوع چرم تغییر نمی‌کند؛ در حالی که در روش کرومی، با لایه‌ای از رنگ، سطح طبیعی چرم از بین می‌رود.
در چرم‌های گیاهی، دورنگی طبیعی است، اما چرم‌های کرومی به صورت مصنوعی رنگ می‌شوند و ظاهری صنعتی پیدا می‌کنند.
دوستدار سلامت
در تولید چرم‌های گیاهی، از مواد شیمیایی و فلزات سنگین استفاده نمی‌شود و به همین دلیل این چرم هیچ آسیبی به پوست انسان نمی‌زند. جالب است که در بسیاری از کشورها، استفاده از چرم‌های کرومی در لباس‌های کودکان ممنوع است؛ زیرا پوست کودکان نسبت به عوارض کروم حساس‌تر است.
چرم‌های گیاهی در آستر کفش به دلیل تنفس مناسب و عدم پر بودن منافذ آن، کمک می‌کنند که عرق پا جذب شده و از بروز قارچ و بوی بد جلوگیری کنند.
تولیدکنندگان معتبر کفش به این دلیل که چرم‌های کرومی مانع تنفس پا می‌شوند، از این نوع چرم در تولید کفش استفاده نمی‌کنند.
بوی بهتر
چرم‌های گیاهی، به دلیل استفاده از ماده طبیعی تانن، بوی خوشی دارند؛ در حالی که چرم‌های کرومی معمولاً بوی خوشی ندارند و گاهی بوی ناخوشایندی دارند.
مقاومت بیشتر
چرم‌هایی که با استفاده از کروم ساخته می‌شوند، بعد از مدتی ممکن است کشیده و تغییر حالت دهند. اما چرم‌های گیاهی در هنگام تولید، حالت خود را حفظ کرده و پس از استفاده نیز تغییر نمی‌کنند.
شکل‌گیری ساده‌تر
چرم گیاهی نسبت به چرم‌های کرومی، نرم‌تر و انعطاف‌پذیرتر است؛ به همین دلیل برای تولیدکنندگان محصولات چرمی و مبلمان، کار کردن با این نوع چرم آسان‌تر است. تولیدکنندگانی که تلاش می‌کنند با خلاقیت، از چرم در طراحی محصولات خاص استفاده کنند، چرم گیاهی را به دلیل انعطاف‌پذیری و ماندگاری بالایش بیشتر ترجیح می‌دهند.
کیفیت بهتر
چرم‌های گیاهی دارای منافذ باز پوست هستند و به صورت کامل با رنگ پوشانده نمی‌شوند. به همین خاطر، استفاده از پوست‌های آسیب‌دیده یا لک‌دار برای تولید این چرم‌ها امکان‌پذیر نیست و بنابراین کیفیت آن‌ها بسیار بالا است.
البته چرم‌های گیاهی دو ویژگی دیگر نیز دارند که آن‌ها را خاص‌تر می‌کند؛ اول اینکه به دلیل خصوصیات و مزایایی که دارند، اغلب از چرم‌های کرومی گران‌تر هستند.
دوم اینکه مانند هر محصول باکیفیت دیگری، نیاز به نگهداری ویژه دارند. استفاده از واکس‌های غیر استاندارد و معمولی می‌تواند به چرم‌های گیاهی آسیب برساند و برای نگهداری از آن‌ها باید از واکس‌های مخصوص این نوع چرم‌ها استفاده شود.
